Samen met het opbouwen van de Afghaanse veiligheidsdiensten vormen night raids de Amerikaanse hoop op een vertrek uit Afghanistan zonder al te veel kleerscheuren. Door gerichte, nachtelijke aanvallen door speciale commando’s wordt geprobeerd zo veel mogelijk leiders van de opstandelingen uit te schakelen om zo de huidige patstelling in de oorlog te doorbreken. Met enige trots presenteren de Amerikanen daarom geregeld aantallen opgepakte of gedode Talibanleiders. De Verenigde Staten spreekt vol lof over deze strategie, maar uit een recent verschenen rapport blijkt dat dit zeer onterecht is.
Het grootste kritiekpunt uit dit rapport van de Open Society Foundations en The Liaison Office, dat is gebaseerd op gesprekken met Amerikaanse functionarissen en Afghaanse burgers, is dat deze nachtelijke, onaangekondigde aanvallen steeds meer bewust de burgerbevolking tot doelwit hebben. De Amerikanen hopen zo goede inlichtingen over de vijand te winnen. ‘Als je de gast die je wil niet te pakken krijgt, pak je de gast die hem kent,’ aldus een Amerikaanse officier over hun aanpak. Deze praktijk staat op zeer gespannen voet met het internationaal recht zoals vastgelegd in de Geneefse conventies.
Een concreet voorbeeld uit de provincie Kunduz maakt duidelijk in hoeverre de burgerbevolking doelwit kan zijn. In oktober 2010 werden alle volwassen mannen, zo’n negentig in totaal, in het dorp Otmanzey opgepakt. Hun handen werden vastgebonden en ze werden zeven uur vastgehouden en ondervraagd in de plaatselijke moskee. Een gemaskerde man, door zijn duim omhoog dan wel omlaag te steken, wees vijftien individuen aan voor verdere verhoring op een nabijgelegen basis. Het hebben van een baard, afgedragen schouders (waaraan wapens gehangen kunnen hebben) of handen zonder eelt (waaruit zou blijken dat iemand niet regelmatig op het land werkt) was al genoeg om hiervoor aangemerkt te worden. De vijftien die langer verhoord werden, werden iets later, net als de anderen, ook weer vrijgelaten. Andere dorpen in Kunduz hebben in het recente verleden hetzelfde ondergaan.
In andere gevallen bleek het aanbieden van voedsel of onderdak aan de Taliban, dat vaak gebeurt onder dreiging van de opstandelingen, al reden genoeg om opgepakt te worden. Door dit soort oppakcriteria verbaast het niet dat uit cijfers van het Amerikaanse ministerie van Defensie blijkt dat maar liefst 90 procent van de opgepakte ‘opstandelingen’ door gebrek aan bewijs snel weer vrijgelaten worden.
De Afghanen zijn doodsbang voor deze night raids. Zij weten heel goed dat geregeld onschuldige burgers hierbij gedood worden. In paniek tijdens een nachtelijke aanval uit je eigen huis rennen kan bijvoorbeeld al genoeg reden zijn om doodgeschoten te worden. Ook is de kans groot opgepakt te worden. De kans is dan aanzienlijk, wanneer je in een Afghaanse gevangenis terecht komt, dat verhoortechnieken hard zijn of zelfs marteling toegepast wordt. De night raids zijn dan ook bijzonder impopulair in Afghanistan. Wanneer een aanval weer eens de verkeerde mensen doodt zijn geregeld grote, soms gewelddadige demonstraties het gevolg. President Karzai vraagt de Amerikanen daarom herhaaldelijk, om nog enig gezag onder zijn bevolking te behouden, om de aanvallen te staken.
De laatste tijd hebben de Amerikanen verbeteringen doorgevoerd met betrekking tot de uitvoering van night raids. Maar deze positieve ontwikkeling is volledig ondermijnd door de enorme toename van de aanvallen, aldus het rapport. Tijdens het presidentschap van Barack Obama zijn deze raids verveelvoudigd. Volgens een bron uit het rapport vinden er inmiddels elke nacht zo’n veertig plaats.
Het rapport uit sterke twijfels, vanwege de menselijke, politieke en strategische kosten die ermee gepaard gaan, of deze Amerikaanse aanpak wel de meest effectieve lange termijn strategie is om de militanten in Afghanistan met succes te bestrijden. Opvallend is immers dat ondanks het geclaimde succes van de strategie – vele duizenden ‘opstandelingen’ zijn inmiddels opgepakt of gedood – het geweld in het land alleen maar toeneemt. Eveneens valt op dat ondanks duizenden leiders die uit de weg zijn geruimd de omvang van de gewapende opstandelingen niet afneemt. In de praktijk worden opstandelingen simpelweg vervangen. Bovendien kunnen zij gemakkelijk nieuwe mensen rekruteren doordat night raids zoveel kwaad bloed zetten. Bijkomend nadeel is dat deze nieuwe leiders vaak meer ideologisch gedreven zijn en daarom minder geïnteresseerd in onderhandelingen met president Karzai of met de Amerikanen. Het resultaat zou daarom wel eens contraproductief kunnen zijn.
Daarnaast stelt de grootschalige toepassing van night raids de Amerikaanse wil om te onderhandelen met de Taliban ter discussie. De voor de hand liggende vraag is immers hoe je het vertrouwen, dat nodig is om serieuze onderhandelingen te voeren, kunt winnen van een groep opstandelingen die je tegelijkertijd probeert om het leven te brengen.
Reacties (6)
Zonder te Godwinnen (hole in one!), en het mag natuurlijk niet, maar nu moet ik toch weer een arabisch woord denken … Maar mijn verontrusting over wat hier beschreven wordt is wel oprecht, en ook terecht, lijkt me.
Zolang er geen mist bij komt in de nacht heeft het niks met de periode waar Godwin aan refereert te maken.
Het is of je Lou de Jong hoort voorlezen uit “De Bezetting”.
De Amerikanen zijn in een hoog tempo het laatste beetje goodwill dat er nog voor ze is aan het afbreken.
Laten we (het westen) toch gewoon met z’n allen weer weggaan en de Afghanen hun eigen burgeroorlog laten uitvechten. Als Al-qaida, of wie dan ook weer de kop opsteekt en trainingskampen start gooi je daar toch gewoon een kruisraket op of stuur je er een drone op af. Als de taliban verder hun barbaarse wil over het land weer willen uitbreiden, laat ze toch lekker. Waarom moeten daar ‘onze’ jongens voor sterven?
Ik reken de Amerikanen al lang niet meer tot” onze jongens”