Sla de grote, bekende musea eens over en loop een van de vele kleinere musea, expositieruimten en galerieën binnen. Bijvoorbeeld de tot museum omgebouwde kunstenaarshuizen.
Er zijn genoeg kunstenaarshuizen te bezichtigen, d.w.z. de huizen waar een kunstenaar ooit heeft verbleven en/of gewerkt. Van geboortehuizen tot woon- of werkplaatsen, waar soms een geënsceneerde werkplek is te zien, versierd met wat historische foto’s, misschien een paar originele kunstwerken, meestal reproducties.
Er zijn er ook die ‘de geest van de kunstenaar’ levend proberen te houden door zijn/haar geschiedenis te verlengen met eigentijdse exposities, zoals Het Vincent van Goghhuis in het Brabantse Zundert.
Niet te verwarren met het Van Goghhuis in Drenthe, die zich presenteert als “het enige openbaar toegankelijk pand in Nederland waar één van de beroemdste schilders ter wereld, Vincent van Gogh, woonde en werkte.” Dat is enigszins misleidend. Van Gogh heeft er 2 maanden gelogeerd. Veel langer heeft hij in Den Haag gewoond en gewerkt. Een wandelroute langs huizen, waarvan sommigen toegankelijk, getuigt van zijn residentiële geschiedenis.
Van Gogh’s geboortehuis in Zundert is gesloopt en daarvoor in de plaats staat nu het Vincent van Goghhuis dat de geschiedenis van Van Gogh verbindt met hedendaagse kunst.
Twee exposities zijn een bezoek waard.
Allereerst de afgelopen vrijdag in werking gestelde video installatie ‘Transition’ van Pauline Koehorst (u herinnert zich wellicht ons interview met haar nog), tot en met 28 april te zien.
Toeval of niet, terwijl in deze tijden het ene lijden na het andere voorbij trekt, gaat ‘Transition’ over de lijdensweg die opgroeien heet. Van Gogh had het in zijn prille, jonge jaren niet makkelijk en vond het maar ingewikkeld om aan eisen en verwachtingen van ouders en omgeving te voldoen. Hij vond troost in de schoonheid van de natuur, in de installatie verbeeld door IJslands landschap.
Pauline Koehorst over ‘Transition’:
Het lijden van Vincent van Gogh heeft eraan bijgedragen dat hij zijn onderwerpen op diep emotioneel niveau kon vormgeven. Deze intense werkwijze komt overeen met mijn werkwijze waarin ik naar beelden zoek die de beleving van de emotie van het verlies van identiteit teweegbrengt.
Volgens de kunstenares heeft de installatie een universeel thema.
Het lijden van Vincent van Gogh staat niet op zichzelf. Iedereen kan zich in meer of mindere mate met hem identificeren. In het bijzonder: het kind. Mede door de digitaal sociale netwerken waarin de ongeschreven regel is dat we vooral het beste van onszelf laten zien, is dit lijden de laatste jaren alleen maar toegenomen.
Behalve deze installatie loopt in het Vincent van Goghhuis nog tot en met 12 mei de tentoonstelling ‘Vincent inspireert’, met werken van kunstenaars die in het gastatelier hebben gewerkt.
Aram Tanis liet zich inspireren door wat Van Gogh in zijn brieven over ‘brood’ heeft geschreven. Zo schreef Van Gogh, die tijdens zijn leven niet van zijn kunst kon leven, onder andere herhaaldelijk over zijn ergernis als iemand hem voorhield dat hij zijn brood eens moest gaan verdienen. Sla er met de zoekfunctie in Van Gogh’s brieven aan zijn broer (deel 1 en deel 2) het woordje ‘brood’ maar eens op na.
Installatie van Aram Tanis in het Van Goghhuis.
Diana Roig maakte tijdens haar verblijf in het gastatelier werken waarin blauw of geel de boventoon voeren. De blauwe staan voor Vincent van Gogh’s ‘Sterrennacht’ en Roig’s verleden (haar opa schilderde werk van Van Gogh minutieus na).
Het gele werk staat voor Roig’s heden. De kleuren die ze op de Buisse heide zag en daarmee ook voor het politiek bewustzijn en rechtvaardigheidsgevoel dat kenmerkend was voor de dichteres Henriëtte Roland Holst. Dit weekend wordt op landgoed Oude Buisse Heide de 150e geboortedag van Henriëtte Roland Holst met een poëziefestival gevierd.
Diana Roig – Henriëttes Levens Volheid, 2018.
Voor Albert Zwaan is Vincent van Gogh een van de oude meesters die zijn werk hebben beïnvloed. Met name als het gaat om landschap en architectuur. Hij schilderde o.a. het Zundertse kerkje waar op het kerkhof ernaast het bij de geboorte overleden broertje van Vincent van Gogh ligt begraven.
Albert Zwaan – Van Gogh Church Zundert, 2017. Oil on linen, 40x60cm.
Verder is er werk te zien van Ian Skirvin, Ingrid Simons, Jeroen Witvliet, Anna Lange, Renée van Trier, Lindert Paulussen, Bettie van Haaster, Arpaïs Du Bois, en Kurt Ryslavy.
Gaat dat zien…