Kunst op Zondag | Over tijd

Serie:

Er zijn minstens twee momenten in het jaar waarop we een jaartje ouder worden: de verjaardag en de jaarwisseling.

Morgen staan we ineens in de toekomst. Een gebeurtenis die zich elke dag voltrekt, maar bij de jaarwisseling extra wordt benadrukt. Bijna 9 miljoen Nederlanders hebben echter minder toekomstige tijd voor de boeg, dan hun bijna 8 miljoen medelanders.

Moeten we ons daar druk over maken? Misschien niet, maar maakt u zich dan wel druk over iets anders a.u.b.? Want wie tijd van leven heeft, dient zich druk te maken. Anders is het verspilde tijd, nietwaar?

Op de drempel van een ‘nieuwe tijd’ staan we even stil bij tijd (hetgeen we gedurende de waan van de dag ook hier en daar al eens deden).

De ‘Real Time’ klokken van Maarten Baas bevatten 12-uur durende filmpjes waarin de opgenomen ‘performance’ de wijzers van de klok in real time verplaatsen. Bij Maarten Baas lijkt tijd niets anders dan ‘opruimen en opnieuw beginnen’. Hier veegt men de tijd door.

U kent het werk van Maaten Baas misschien van de klok die hij voor Schiphol ontwierp.

Tijd, tijd en nog eens tijd. Was je er al niet door gebiologeerd, dan raak je er wel door gehypnotiseerd. ‘A million times’, ontworpen door Humans since 1982 (het Zweeds-Duitse duo Per Emanuelsson en Bastian Bischoff).

Tijd is geschiedenis nog voor je het woord hebt uitgesproken. Fraai klokje, teken van de tijd als een moment in de geschiedenis. Deze astonomische klok (in de Tsjechische stad Olomouc) raakte in verval en werd ‘communistisch’ opgeknapt. Oorpsonkelijke religieuze symbolen werden vervangen door o.a. het proletariaat.

‘The Clock’  van Christian Marclay is en 24-uur durend filmpje, zijnde een aaneenschakeling van film- en televisiefragmenten van klokken. De film wordt in musea gesynchroniseerd met ‘real time’ vertoond. Dat wil zeggen: op het moment dat je naar de film kijkt, zie je een klok die het tijdstip toont waarop je staat te kijken. Hier een 3 minuten durende impressie.

“In order to respect the concept of Christian Marclay’s work, spectators are kindly requested to play this video a 0.04 pm, local time. If time is passed, please wait for tomorrow or another day same time. Thank you.”

Wat valt er nog over tijd te schrijven? De Japanse design student Kango Suzuki haalde zijn inspiratie bij mechanische opwindbare poppen die konden schrijven en ontwierp een klok die elke minuut tijd schrijft. Uiteraard ook gebaseerd op “La Machine a Ecrire le Temps”.

Tijd is geen werkelijkheid. Het is een concept en dus zo veranderlijk als ’s mensens fantasie. Ik weet niet meer wie en wanneer, maar ooit schreef iemand: ‘tijd is een scheppende daad van ons bewustzijn’. Dus al is de waarheid altijd hetzelfde, de zon komt op, de zon gaat onder, we bepalen zelf hoe laat dat gebeurt.

En we bepalen natuurlijk ook zelf hoe we de tijd nemen. Neemt u het eens voor De Tijd van Louis Andriessen.

De voltallige Kunst op Zondag redactie wenst u allen een mooie nieuwe tijd.

Reacties (14)

#1 Lethe

Wederom mijn dank. Voor deze en vorige KoZ.

Hopelijk is er in de nieuwe tijd nog steeds tijd voor. Altijd een genot.

  • Volgende discussie
#2 Lutine

Tijd is geen werkelijkheid. Het is een concept en dus zo veranderlijk als ’s mensens fantasie. Ik weet niet meer wie en wanneer, maar ooit schreef iemand: ’tijd is een scheppende daad van ons bewustzijn’.

Dat lijkt me vrij eenvoudig vast te stellen. Eigenlijk sta ik dus stil en trekt de tijd door me heen/ langs me heen.

Ik word dus ook geen jaar ouder zoals P.J. Cokema lijkt te beweren. Dat kan namelijk niet als ik stil sta. Het is de tijd die een jaartje ouder wordt. En een jaar is dan ook nog eens een volstrekt willekeurige maat, gerelateerd aan de beweging (ja alweer) van onze planeet.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#3 Henk van S tot S

Ik heb weer eens last van m’n overactieve associatievermogen en moest bij klokken even aan Laurel en Hardy denken

De scene begint begint eigenlijk bij ongeveer 12 min. en 35 sec.

Verder:

Bedankt voor weer een mooie bijdrage van K.O.Z. en een
Toffe Tijd Toegewenst.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#4 Arduenn

Tijd was toch de dimensie die de laagste en de hoogste wanordetoestand van een bepaalde locatie in het heelal overbrugt? Wat is daar nou onwerkelijk of fantasie aan?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#5 Jos van Dijk

Heel mooi Peter. Dank voor deze passende koz.
Met voor iedereen de beste wensen .

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#6 Rigo Reus

Toen ik nog een klein Reusje was, bezocht ik met mijn ouders
https://www.goslar.de/ontdekken/369-klokken-en-figurenspel-aan-de-markt
Veel later, en dus toepasselijker, zag ik http://www.bertrandplanes.com/life-clock/
Ook een goed 2018 gewenst

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#7 Maria

De zandloper is ook een bekend gegeven in de kunst. Zie je veel in vanitas/momento mori-schilderijen. https://www.reddit.com/r/museum/comments/7d7kqw/peeter_sion_the_elder_still_life_vanitas_date/.
In Boedapest staat er een enorme zandloper. https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Id%C5%91ker%C3%A9k.jpg. Időkerék / Wheel of Time.
Ook in de reclame een prachtige zandloper: https://facadeworld.com/2014/04/07/bmw-sanduhr/.

Daarnaast is er natuurlijk ook nog de zonnewijzer. Er staat er een in de stijl van het gebouw bij museum Het Valkhof in Nijmegen.

En deze is is ook wel aardig:
http://vanderkrogt.net/standbeelden/object.php?record=GR04ak.

Mooie kunst gewenst in 2018.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#8 MrOoijer (Jan van Rongen)

De mooiste klok van Nederland is ongetwijfeld het planetarium Eise Eisinga in Franeker.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#9 Rigo Reus

En ’s mensens is op de valreep (‘aan de oevers van de tijd’ – zingt Spinvis ergens), een prachtig woord.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#10 KJH

Bijna 9 miljoen Nederlanders hebben echter minder toekomstige tijd voor de boeg, dan hun bijna 8 miljoen medelanders.

Ik probeer mijn hoofd te vouwen om die zin. Het lukt me niet.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#11 P.J. Cokema

@10: “Zo’n 9 miljoen Nederlanders hebben een korter leven voor de boeg, dan zo’n 8 miljoen andere Nederlanders.

Zo beter?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#12 beugwant

@8: Inderdaad. Ik weet nog hoe zeer ik als klein beugwantsje onder de indruk was. Dat zal ongeveer vier omlooptijden van Jupiter geleden zijn. Astronaut ben ik nooit geworden.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#13 KJH

@11: Want? 9 miljoen Nederlanders zitten voor de cut-off-date van 72 jaar gedeeld door 2?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#14 Bismarck

@13: Want niemand gaat precies tegelijk met iemand anders dood. Als er dus nu 17 miljoen Nederlanders zijn, gaan er daarvan 9 miljoen eerder dood dan de andere 8 miljoen (en zo’n 5 miljoen eerder dan de andere 12 miljoen en eentje eerder dan de andere 16999999). Het is een waarheid als een koe, of een open deur zo je wilt.

  • Vorige discussie