In het laatste nummer van ManagementTeam staat de uitslag van de verkiezing van de beste leider van Nederland.
Deze verkiezing is met vlag en wimpel gewonnen door Wim Duisenberg (zie top 10 onderaan post).
In het begeleidende artikel kwam naar voren dat Wim veel heeft van een typische Level-5 leider. Dit begrip komt voort uit een onderzoek van Jim Collins waarover hij in Harvard Business Review publiceerde (niet online). Hij constateerde dat, afwijkend van de verwachting, dat niet de charismatische CEO’s de beste bedrijfsleiders zijn, maar juist de bescheiden doch gedreven CEO’s. Zij zorgen niet alleen voor goed resultaat nu, maar laten ook een bedrijf achter dat nog jaren goed blijft draaien. Het verschil in prestaties tussen bedrijven geleidt door topfiguren als Jack Welch (GE) en onbekenden als Darwin Smith (Kimberly-Clark) was opzienbarend.
En toen had ik ineens een probleem. Dat onderzoek was welliswaar van toepassing op het bedrijfsleven, maar veel ervan zou je ook op politiek leiderschap kunnen toepassen.
Tot voor kort was ik groot voorstander van gekozen burgemeesters en minister-presidenten. In mijn ogen zou dat een sterkere democratie opleveren omdat de mensen meer directe invloed krijgen. Echter, de moderne democratie staat en valt (met enige regelmaat) met media-exposure. En daar gaat het fout. Een level-4 leider verkrijgt zijn positie en zijn invloed middels charismatisch gedrag en fraai uitgesproken toekomstplannen. Een level-5 is wars van externe aandacht, getuige ook dit citaat uit het oorspronkelijke artikel hierover:
“Compared with those CEOs, Darwin Smith seems to have come from Mars. Shy, unpretentious, even awkward, Smith shunned attention. When a journalist asked him to describe his management style, Smith just stared back at the schribe from the other side of his thick black-rimmed glasses. He was dressed unfashionably, like a farm boy wearing his first J.C. Penney suit. Finally, after a long and uncomfortable silence, he said, “Eccentric”.”
Darwin Smith was 20 jaar CEO van Kimberly-Clark en zorgde ervoor dat het van het sukkeltje van Wall Street naar één van de top bedrijven groeide.
Deze man zou echter in de huidige media-democratie nooit ver gekomen zijn. En dus rijst de vraag, kunnen we wel de beste leider kiezen? Is een verkiezing door alle stemgerechtigden wel de beste weg om bijvoorbeeld een premier te krijgen die in een moeilijke tijd de boel bij elkaar moet houden en toch met visie een land de toekomst in stuurt?
Ik twijfel.
Zou JP dan toch……
ManagementTeam Beste Leiders van Nederland:
- Wim Duisenberg
- Guus Hiddink
- Ruud Lubbers
- Wim Kok
- Hans Wiegel
- John de Mol
- Gerard Kleisterlee
- Hans Wijers
- Herman Wijffels
- Koningin Beatrix
Reacties (33)
Hm. Heb nu net een college gehad over verschillende managementstijlen (ja, ik word er zo een) en daar kwam onder andere uit naar voren dat de sterk charismatische, naar buiten tredende, manager vooral te zien is in “veranderingssituaties” (lees, omzetten bedrijfskoers), en de stillere manager NA de veranderingen, om het bedrijf weer op de nieuwe koers voort te laten gaan.
Het lijkt me dus erg aan de situatie te liggen wie de beste “manager” (god wat haat ik dat woord al) is.
Heet ie nou Adam Smith, Darwin Smith, of Adam -Darwin Smith? ;)
U studeert voor manager,,hihi
@Tsjech: Het was Darwin. Soort freudiaanse typefout.
Het artikel geeft echter heel duidelijk aan dat L5 managers juist de belangrijke transformaties kunnen inzetten.
Misschien is jouw studiemateriaal van voor 2001 (Artikel verscheen in HBR January 2001).
En ik geloof ook niet dat een L5 manager nou echt “stil” is naar zijn eigen organisatie. Een stukje toelichting uit de beschrijving “demonstrates an unwavering resolve to do whatever must be done to produce the best long-term results, no mater how difficult”. Dat kan je alleen maar doen met de mensen. Dus stil kan zo iemand niet blijven.
Een aantal stellen zich niet eens verkiesbaar omdat ze geen zin hebben in die politieke spelletjes eromheen, zoals Herman Wijffels, die had ik toch wel erg graag aan het roer gezien. Op mijn lijstje staat hij hoger.
@Isaac: Maar de relevante vraag hier is, als iemand als Herman Wijffels zich verkiesbaar zou stellen (voor premier) naast iemand als Wiegel of Wouter Bos, zou hij dan gekozen worden (om zijn kwaliteiten)?
@King – er zit inderdaad erg veel zweeftheorie in. Ik probeer daar zelf niet teveel op in te gaan, kritisch nadenken ver gegeven stof is tenslotte belangrijker en verstandiger dan deze klakkeloos over te nemen. Ten eerste leert men daar niks van (qua redeneren etc.) en is het mijns inziens nog dom ook. Ook is mijn studiemeer toegespitst op publiek domein, dus richting bestuurskunde.
@Steeph – Zou goed kunnen, we hebben een aantal hoofdstukken/artikelen gekregen die volgens mij al een aantal jaren oud waren. Daarnaast waren ze belachelijk simpel, bijna basisschhol niveau :(
Mocht iemand zich trouwens willen verdiepen in politieke besluitvorming dan raad ik nu Policy Paradox van Deborah Stone aan. Overzichtelijk, goed te lezen en het heeft mij iig een aantal nieuwe inzichten gegeven. Meer info op verzoek.
En als antwoord op gestelde vraag:
Mijn idee is dat personen die zich verkiesbaar stellen voor een positie als premier (of burgemeester), zich, naast inhoudelijek zaken, ook veel bezig moeten houden met de media. Degenen die in de media goed uit de hoek komen, zullen meer stemmen vangen. Bekendste voorbeeld is het volgende:
bron: http://www.museum.tv/archives/etv/K/htmlK/kennedy-nixon/kennedy-nixon.htm
Ik denk dus dat deze discussie meer gaat over een democratisch of technocratisch bestuur. Laar je de premier (of burgemeester) kiezen door het volk, of kies je deze uit op ervaring, expertise etc.
@Tsjech: Interessante tip:
http://web.syr.edu/~siedelst/policy.html
http://www.amazon.com/Policy-Paradox-Political-Decision-Revised/dp/0393976254
Maar heb je ook nog een mening over het oorspronkelijk gestelde?
@Tsjech: Vergeet mijn laatste vraag. Dank.
ff over nadenken.
@Steeph
Neem gerust de tijd. Ik duik mn studieboeken in. En idd, die Policy Paradox bedoelde ik, ligt nu naast me. Heeft u die zelf al gelezen?
Moeilijk hoor maar ik denk dat de democratie zoals we die kennen – meeste stemmen gelden – te gevoelig is voor manipulaties en propaganda als het gaat om eentrapsverkiezingen (iedereen kan meedoen en de leider wordt in een stemronde verkozen). In dat geval zal de best geklede, best bekkende en best vleiende persoon dus winnen.
Maar als er meertrapsverkiezingen zijn waarbij, in de voorrondes van de verschillende partijen, vakgenoten, peers en gelijken de eerste onder hun gelijken moeten kiezen en dan – bij verkiezingen tussen partijen – de grote massa direct tussen die eersten onder hun gelijken kiezen er al een heel ander beeld ontstaat.
In het tweede geval wordt gekozen tussen competente mensen die een lollig verkiezingsfeestje bouwen maar inhoud hebben en zich gesteund weten door hun competente achterban.
Ergo platte directe verkiezingen van leiders: nee.
De tweede optie is te overwegen.
Het level van die personen doet er maar deels toe: de persoon moet het publieke ambt ook willen vervullen. Level 5 – whatever – competentie is niet dik gezaaid.
Overigens:
Jou laatste “Zou JP dan toch……” is niet geldig, het omgekeerde van het vermoeden is zeker niet waar. Maar die had je vermoedelijk zelf ook al door :).
@Tsjech
Oh, en overschat studie niet teveel. Managers hebben alleen zwarte pakken en stropdassen nodig.
^
L5 reaguurder (houdt zijn mond)
@HansR
Bedankt voor de tip. Ik zal ook een wit of roze pak aanschaffen om diversiteit op de werkvloer te bevorderen.
Mijn vorige manager had alleen maar één gelig colbertje. Maar hij was dan ook niet zo goed…
@SN
Ik zal ook deze tip verspreiden binnen mijn studie. Meerdere kleuren pakken zijn duidelijk vereist. Worden er nog bepaalde eisen gesteld aan overhemden, schoenen en vooral stropdassen (mag Mickey Mouse bijvoorbeeld nog?)
Mocht dat ooit dan?
To summarize: it is a well-known fact that those people who most want to rule people are, ipso facto, those least suited to do it.
To summarize the summary: anyone capable of getting themselves made President should by no means be allowed to do the job.
To summarize the summary of the summary: people are a problem.
~Douglas Adams
Maar serieus, het lijkt me toch dat het besturen van een land iets anders is dan het besturen van een bedrijf. Het vertrouwen dat een leider krijgt is volgens mij een belangrijke voorwaarde voor goed leiderschap. Een CEO kan dat vertrouwen binnen een bedrijf verdienen door beleid en contact. De relatie tussen een werknemer en leidinggevende is toch net iets intensiever dan de relatie tussen een premier en de bevolking. Een premier zal dan toch een zekere mate van charisma moeten hebben om ‘het volk’ het idee te geven dat de leiding van het land bij de premier in goede handen is. Dat er dus bij het kiezen van een leider gekozen wordt op basis van charisma is niet helemaal een verkeerde keuze… lijkt me.
Ik heb eigenlijk ook geen idee hoor.
Ik werk zelf toch liever onder een ‘stille’ manager met inhoud, dan de ‘snelle’ manager die iedere dag een andere wind meent te moeten laten waaien om de blits te maken.
Mickey Mouse en andere jolige stropdassen zijn een fashion faux pas. Wil je enigzins serieus genomen worden dan moet je daar vooral nooit aan meedoen. Wat de kleding in het algemeen betreft, zijn wel wat etiquette boeken die je kunnen helpen. Maar over het algemeen is het gewoon gezond verstand. Toch een paar tips:
– Schoenen zijn bruin of zwart.
– Sokken zijn zwart (navy kan, bij een navy/grijze pantalon en zwarte schoenen).
– Geen sportsokken. Never nooit niet!
– Riem en schoenen in dezelfde kleur (de kleuren komen terug)
– Er zijn veel kleuren pakken. Roze en wit zou ik niet aanraden. Roze, te jolig. Wit staat niet iedereen (op elke leeftijd). Met navy, zwart en grijs kun je nauwelijks mis, maar ook hier: Kijk wat bij je staat; is ook afhankelijk van je huids- en haarkleur enzo. Ik weet het, je ziet er uit als een kantoormuis; echter als er van je verwacht wordt dat je een pak draagt dan is dat ook de bedoeling. Als je liever in jeans en een polo’tje op je werk rondloopt moet je ergens anders gaan werken, waar die cultuur heerst.
@Gerrit: Het is wat anders, een bedrijf of een land. Maar wellicht zijn de noodzakelijke eigenschappen wel hetzelfde (of deels). Ook al is de uitvoering anders.
Het charisma aspect in relatie tot volk is wel relevant. Er zit een andere wisselwerking tussen een directeur en zijn/haar werknemers of een premier en zijn/haar volk.
Het antwoord daarop is simpel: nee. Daarom zijn er minimaal elke vier jaar verkiezingen. Mochten we dan toch bij toeval een goede hebben gekozen, dan laten we hem zitten. De Kamps en Cohens komen zo vanzelf boven drijven.
Ik vind Hugo Kamps helegaar geen lijer en Wim Duisenberg is dood.
Waarom zou de beste leider de hoogste positie moeten hebben om als leider te functioneren? Zo’n matige level 3 leider kan makkelijk slim genoeg zijn om te zien naar welke adviezen hij moet luisteren.
[sub]niet dat ik geloof in dat hele leadership levels verhaaltje van een of andere business guru, iedereen in hokjes proppen, beetje het zelfde niveau als de testjes in de tina[/sub]
Haha, Maikel Aikel Fashion God. “Draag geen sportsokken”. OH REALLY???
Ooh mensen,..ik erger me hier wederom toch zó vréselijk aan dit megalomane haantjesgepik dat het niet normáál meer is. Ja sorry,.. ‘k word nu beetje treurig,…want U moet weten dat ik opgegroeid ben met alleen een vader die dus altijd op zee voer en aan de drank en zo,..dus kennu nagaan. En moeder was een hoer,…jaa,.. lach maar ff,..kan er inmiddels tegen. Maar,.. daar jullie het hier steeds maar weer hebben over het héle vieze en geweld en vooral macht ook,…krijg ik opvliegers!
Is er dan op deze wereld niémand meer te vinden waar ik troost kan vinden?….
Dat zou ik ook wel eens willen weten. Is er al eens een opiniepeiling geweest over de reden om op iemand te stemmen, zoals:
– uiterlijk, charisma
– (partij)standpunten
– ’traditie’
– kennis van zaken, staat van dienst, rationeel …
Volgens mij zou het vooral die laatste moeten zijn, maar ook ik heb mij daar niet altijd aan gehouden. Ik laat de standpunten toch vaak zwaar meetellen, alsof ik het dus zelf beter weet. Maar dan krijg je dus het probleem dat partijen je gaan vertellen wat je wil horen, wat makkelijker is dan een rationele discussie aan te gaan.
Tering, sommige mensen weten elk stukje naar een negatief sportsokkenadvies te draaien. Respect Maikel.
Hans Wiegel is trouwens duidelijk een level 4 leider. En John de Mol maar een L3’tje.
Ik zit zelf nu bij Level 6 trouwens, nog eentje en ik heb de leiderschapspiramide uitgespeeld.
@Tsjech #7: Het Nixon/Kennedy voorbeeld is wel klassiek. En zo zijn er later nog veel meer voorbeelden te vinden.
Maar mensen raken natuurlijk ook meer “opgevoed” in de loop der tijd. Niet iedereen is meer zo makkelijk te vangen met een vlotte babbel op TV.
Maar of dat voldoende is om te zien of er in iemand een goede leider schuilt….
@HansR #11: Ik noemde JP niet zonder reden. Hoewel ik niet het gevoel heb dat hij een L5 is, heb ik me er wel regelmatig over verbaast dat hij op de post van premier terechtgekomen is. Zijn publiek voorkomen kan daar niet echt voor gezorgd hebben. Maar kennelijk had hij bij insiders al veel langer vertrouwen waardoor hij naar voren werd geschoven. Daar spelen dus andere (bescheiden) eigenschappen een rol.
@Freek #23: Dat zou een beetje tegen de democratie in gaan. Kennelijk hebben zij die advies geven (en niet gekozen zijn) meer macht dan zij die gekozen zijn.
Verder is het iets te makkelijk om het onderzoek van Jim Collins af te doen als “een testje van een business guru”. Er zit, itt veel management boeken schrijvende “guru’s”, een onderzoek van 5 jaar achter. Andere artikelen in de HBR komen later tot een soortgelijke constatering.
@B-man #27: De posities van verschillende mensen (bv Pim op 15) verbaaste mij ook hogelijk. Juist daarom kwam de vraag bij me op. Kennelijk spelen bij die verkiezingen van MT andere elementen een grotere rol dan puur leiderschapskwaliteiten.
Te lui om nog artikelen van ná 2001 over managers te lezen, ben ik in de bevoorrechte positie me louter te kunnen verbazen over de nummer één positie van Duisenberg en de prikkelende gedachten van Steeph over Balkenende.
Duisenberg was toch die man van de 1%-norm halverwege de jaren zeventig?
Balkenende is toch die man van de tien kleine negertjes?
Steeph, zoals het verkiezingsproces er nu uitziet is een echt goede leider niet door de kiezer te selecteren. Daarvoor ontbreekt de juiste informatie en deze informatie is, behalve voor ingewijden, amper te verkrijgen. De kiezer moet hierdoor afgaan op de subjectieve indrukken die hij/zij krijgt via TV-presentaties. Eigenschappen als het zijn van een goed debater komen daarbij wel naar voren, maar management en leiderschapscapaciteiten niet en die bepalen in niet onbelangrijke mate de prestaties.
Er zou dus een onafhankelijk label moeten zijn waaraan de kiezer zijn/haar beoogde ideale leider aan zou moeten kunnen herkennen. dat laatste zal wel niet komen…
Als je met Gretta onder één dak hebt geleefd, ben je een goede lijder!
Volgens mij is het zo dat tegenwoordig meer wordt gekeken naar het mediagenieke van een politiek leider, dan naar de kwaliteiten waarover iemand moet beschikken om een land te besturen (is daar eigenlijk wel eens onderzoek naar gedaan, naar wat die kwaliteiten zijn). Niet mediageniek betekent in onze tijd een slechte score in de verkiezingsuitslag. Mediageniek zijn is dus een kwaliteit die je tegenwoordig moet hebben om uberhaupt mee te mogen doen.
Ik denk dan ook dat wij in een tijdperk van informatieovervloed ook op zoek moeten gaan naar een modernisering van onze democratie. Wellicht is het inderdaad goed om de verkiezingen over het parlement te laten gaan (de controleurs van de regering) en het kabinet/de regering aan te laten stellen door een andere instantie (koningin, selectiecommissie, Staten Generaal) op basis van de kwaliteiten die nodig zijn om een regeerakkoord te kunnen realiseren. Dat de partij met de meeste zetels na de verkiezingen de premier levert, is iets dat zo gegroeid is. Bij mijn (beperkte) weten is dat geen wet.
“en daar kwam onder andere uit naar voren dat de sterk charismatische, naar buiten tredende, manager vooral te zien is in “veranderingssituaties” (lees, omzetten bedrijfskoers), en de stillere manager NA de veranderingen, om het bedrijf weer op de nieuwe koers voort te laten gaan.”
De wel/geen wijzigingen zijn ook gewoon de CEO’s stijl. Schreeuwerds gooien graag het roer om, alleen al om in de krant te komen.