Journalistiek als democratische waakhond

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

volgende-editieHet rapport Brinkman over het redden van de dode bomen doet vooral veel stof opwaaien vanwege de aanbeveling om mensen met een internetaansluiting de dode bomen geld te laten geven.
Maar de aanbeveling is het resultaat van een onderzoek. En dus is er een aanleiding voor het onderzoek. En als ik het rapport goed lees is dit de sleutelpassage m.b.t. de aanleiding:
De commissie is primair geïnteresseerd in de toekomst van de journalistiek en de rol die ze speelt in ons democratisch bestel, al is ze uiteraard niet ongevoelig voor het economisch belang van de sector. Het gevaar bestaat dat in de huidige transitiefase schade ontstaat aan de journalistieke infrastructuur met gevolgen voor het democratische bestel die niet worden opgevangen door nieuwe vormen en online constellaties.

En daar zitten twee aannames in:
1. De journalistiek is de belangrijkste democratische waakhond
2. Er zijn nog geen alternatieve democratische waakhonden en het is de vraag of die er komen

Met beide punten ben ik het niet eens. Het gaat wat ver om dan gelijk te zeggen dat het rapport naar de prullenbak kan (er staan ook een paar interessante aanbevelingen in), maar indien ik gelijk heb, haalt het wel de grond onder het rapport vandaan.
Laat ik met de eerste aanname beginnen.

Journalistiek in de traditionele betekenis van het woord (journalisten van de dagbladen uit de 19e en begin 20ste eeuw) was inderdaad van groot belang voor het functioneren van de democratie. De journalistiek heeft zich op dit punt deels later verplaatst naar radio en TV. Daarmee nam het belang echter niet af, maar veranderde geleidelijk wel de vorm en de kwaliteit. In mijn ogen was er tot het begin van de jaren negentig van vorige eeuw ook nauwelijks anders mogelijk. De toegankelijkheid tot politici en het politieke proces was voor de gewone burger beperkt. Op een paar uitzonderingen na zag niemand kans om dat buiten de vaste mediakanalen onafhankelijk te volgen.
Die situatie is echter drastisch veranderd. Zonder in te gaan op alle relevante ontwikkelingen volsta ik met te verwijzen naar het getwitter tussen @maximeverhagen en veel van zijn volgers over actuele onderwerpen.
De journalistiek als traditionele middle-man is grotendeels uitgeschakeld.
Daarmee wil ik niet zeggen dat de journalistiek geen taak zou hebben bij het levend houden van de democratie. Maar die taak zouden ze beter uitvoeren als ze meer op de inhoud zouden gaan zitten en minder op de personen en de one-liners. Het aantal echte openbaringen door de journalistiek is uitermate beperkt. En het duiden van de belangrijkste ontwikkelingen wordt het grootste deel van de tijd ondergeschikt gemaakt aan de waan van de dag. Uiteraard zijn er veel uitzonderingen te noemen. Maar het falen van de oude media in de aanloop naar de oorlog Irak is een schitterend voorbeeld het functioneren van het schoothondje. Het ging toen meer over een of andere afluisteraffaire van een prinses en een vage echtgenoot. Lekker belangrijk voor de democratie.
Veel journalisten zien dit mogelijk anders. Maar als oude-media-veelvraat zie ik de beperktheid en het effect van de ruis.

Over de tweede aanname kan ik kort zijn: ziende blind.
Het is ook best lastig natuurlijk om in de moderne virtuele wereld waarin conversaties op wel duizend verschillende plaatsen tegelijk gaande zijn, over politiek en de wereld, goed op waarde te schatten. Maar het idee dat er geen alternatieven zijn voor de journalistiek als waakhond van de democratie is een schoffering van de vele individuen en collectieven die breed en smal actief bezig zijn met het openbreken van de kaasstolp. Het is eerder het gebrek aan openlijke erkenning van de traditionele journalistiek dat dit niet inmiddels veel breder bekend is.

In mijn ogen is daarmee het rapport van de commissie Brinkman grotendeels irrelevant geworden. En als er dan toch internetbelasting geheven moet worden, geef het geld dan aan vernieuwende initiatieven die kunnen aantonen dat ze meerwaarde hebben voor het bewaken van de democratie.

Reacties (58)

#1 Cerridwen

Helemaal mee eens, Steeph. De denigrerende houding t.o.v. alles wat op internet gebeurd is stuitend, en getuigd van wereldvreemdheid.

Iran is een schitterend voorbeeld. Traditionele journalisten wordt het werk bijna onmogelijk gemaakt, en ineens zijn er allerlei discussies over de echtheid van beelden en de kwaliteit van informatie. Nuttige discussies, maar niet uniek voor ‘burgerjournalistiek’. De Huffington Post verslaat met twee vingers in de neus alles wat journalistiek Nederland met Iran doet, zelfs NRC en NOS (hoewel die hun best doen). (Waarbij aangetekend dat Guardian en New York Times als traditionele kranten wel goede blogs bijhouden over Iran, en daarbij de journalistieke ervaring en infrastructuur weten te combineren met de mogelijkheden van internet).

  • Volgende discussie
#2 KJ

– Maar internet is te duur en te moeilijk !
– Nee, je wordt gewoon opgelicht door consultants.
– O, zeg dat dan.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#3 Raven

Naast middle man spelen en het duiden van ontwikkelingen heeft de journalistiek een derde functie, nl het doen van zelfstandig en onafhankelijk onderzoek.

Dat is wel degelijk van groot van belang voor de democratie en tegelijkertijd iets waar de nieuwe media nog niet bepaalt in uitblinken.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#4 Arduenn

Journalistiek is toch mogelijk dankzij democratie/vrijheid van meningsuiting? En niet andersom, dunkt mij.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#5 Remco Kouwenhoven

Helemaal mee eens Steeph.

Mijn “democratisch proces” speelt zich vrijwel uitsluitend online af. De dode bomen media leveren daaraan een marginale bijdrage. Af en toe een interview of een grondige analyse, heel soms onthullende onderzoeksjournalistiek. Voor het merendeel staan de kranten vol met oud en/of irrelevant nieuws… en vooral heel veel reclame.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#6 qwerty

Welke reden ook, internetbelasting komt er.
Doodgewoon omdat het kan.
Omdat internet bestaat.

Alles wat bestaat en waar veel mensen gebruik van maken wordt belast. Wegen, auto’s, alcohol. Deels ter sturing, maar zeker ook omdat het inkomen is. Gewoon inkomen voor de staat. Als de benzine verdwijnt moet er natuurlijk wel een alternatief zijn voor het staatsinkomen.

En om dat inkomen te beargumenteren moet er een rapport zijn met redenen. We zitten hier aan het begin van uitgebreide belastingen op communicatie. Zelfs drinkwater is in Nederland al belast.

Redden van de papieren media?
Vergeet het maar: inkomen voor de politiek.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#7 Maurits

Steeph, helaas ben ik het totaal oneens met je eerste punt. Laten we eens naar de afgelopen, paar maanden kijken wat de oude media allemaal boven krijgen. Een onvolledige, willekeurige greep.
– NRC Handelsblad over de rooklobby en de kleine cafe-eigenaren
– NRC Handelsblad over Irak
– Vrij Nederland over Shell.
– Vrij Nederland over psychiatrie en Privacy
– NRC over de publieke omroep

En wat te denken van de misstanden in de zorg en het onderwijs waar de kranten en opinietijdschriften consequent en adequaat over schrijven?

Nogmaals, dit is een onvolledig rijtje. En, ja, ik werk zelf voor een tijdschrift, dus je opmerking dat veel journalisten dit mogelijk anders zien, is correct. Er is veel mis in de journalistieke sector, en een belangrijk deel is aan die sector zelf te wijten, maar ik vind dat je te gemakkelijk deze conclusie trekt. Bovenstaande voorbeelden zijn het resultaat van gedegen onderzoeksjournalistiek en leggen feiten bloot die anders niet bloot komen te liggen.

Met je tweede punt bent ik het helemaal eens.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#8 KJ

Weet je wat ? We richten gewoon een soort waakhond van de pers voor de democratie op ! Een stichting. En een goede naam heb ik ook al: ‘Stichting Democratie en Media’. Of zou die al bestaan ?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#9 ace

Je suggestie lijkt te zijn: journalistiek is overbodig. Gelukkig nuanceer je dat zelf ook door te zeggen dat journalisten zich moeten richten op datgene waar ze goed in zijn: uitzoeken, verdiepen, reflecteren. Dat verschil lijkt nogal eens verloren te gaan. Het lastige is, dat media steeds meer afhankelijk zijn van verkoopcijfers en kijk- en luistercijfers. Ik zal niet van de ketting schieten over marktwerking en liberalisering, maar feit is, dat we geen machtsmiddelen hebben om journalisten te dwingen om de verdieping te kiezen.

Als het geld waar nu voor gecollecteerd wordt ingezet wordt om meer te investeren in de dingen waar je geld voor nodig hebt: opleiding en verdieping, dan vind ik het nog niet eens zo’n slecht plan. Maar ik ben een beetje bang dat het geld gestoken wordt in het onderzoek van wat hip en trendy is. Nou, dát wisten we al.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#10 Steeph

@Maurits: Belangrijke voorbeelden. Maar…. het ging ook over de ruis versus inhoud ratio. De genoemde punten gaan vaak verloren in de aandacht voor irrelevante zaken. (Nog even los van het vliegen afvangen tussen de diverse media ipv een blok vormen en een punt opvolgen).

En daarbij komt dat een waakhond ook daadwerkelijk “angst” moet inboezemen. En dat is tegenwoordig steeds minder het geval. Hoeveel van die vijf stukjes leiden tot ander beleid?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#11 Steeph

@ace: Nee, ik ben bang dat het “journalistiek en democratie” argument misbruikt wordt om dode bomen overeind te houden ipv van goede en relevante journalistiek een nieuw leven te geven.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#12 Maurits

@steeph Ja, maar dat is iets anders. Dan gaat het over de afnemende invloed van kwaliteitsjournalistiek en de toenemende invloed van ruis als entertainment, persvoorlichters etcetera. Dat er op deze punten geen beleid wordt aangepast (hoewel de rooklobby waarschijnlijk wordt aangepakt, Irak nog pending is en de publieke omroep iig tot politieke roring heeft gezorgd) is niet de fout van de journalistiek. Dat is niet haar taak. Ik ben het wel met je eens over Irak en het schoothondje. En het kan allemaal veel beter. Maar in je post veralgemeniseer je dusdanig, dat ook jij bovenstaande belangrijke voorbeelden verloren doet gaan. Ik zou je graag iets terug willen kaatsen:
Als deze stelling niet waar is: ‘De journalistiek is de belangrijkste democratische waakhond’ wie of wat is dan de belangrijkste waakhond(ik schaar sterke onderscheidende sites en blogs ook onder journalistiek).

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#13 Raven

@ace

“Ik zal niet van de ketting schieten over marktwerking en liberalisering, maar feit is, dat we geen machtsmiddelen hebben om journalisten te dwingen om de verdieping te kiezen.”

Als wij (het publiek) die journalisten zelf in dienst nemen hebben we die macht wel.

community funded journalism:
http://www.google.nl/search?hl=nl&safe=off&q=%22community+funded+journalism%22&btnG=Zoeken&meta=

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#14 Bismarck

@7: “feiten bloot die anders niet bloot komen te liggen”

Daar heb ik sterke twijfels over. Veel van die “onderzoeksjournalistiek” (journalisten gebruiken het woord onderzoek overigens nogal lichtvaardig) had ook door andere media gedaan kunnen worden (en in sommige van de voorbeelden was dat zelfs al het geval) en zal ook ongetwijfeld door andere media overgenomen worden als de kranten (daar reken ik Vrij Nederland overigens niet toe) niet meer bestaan.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#15 seven
  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#17 MaxM

The huffington post, laat me niet lachen, die kunnen met twee vingers in hun neus verslag doen omdat ze bijna alles rehashen. De Bloggers van deze wereld lijden aan enorme zelfoverschatting, internet is maar een distributie medium.

Wat levert twitteren in Iran op? Niks, een hele berg onverifieerbaar geleuter over wat iemand gezien zou kunnen hebben. Veel belangrijker zijn in dat geval de cameraatjes die tegenwoordig in alle hoeken van de wereld te vinden zijn.

Serieuze journalistiek kost bakken met geld, correspondenten in het buitenland, verificatie van bronnen, zoeken en graven in dossiers die worden weggemoffeld dat gaat heel wat verder dan een beetje rondneuzen in openbare databases.

Het falen rond de oorlog in Irak is vooral te wijten geweest aan een gebrek aan onafhankelijkheid, en voila zie hoe gevaarlijk dat is.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#18 Maurits

@Bismarck dat vraag ik me af. Ik vind het niet erg als dat zo is, ik ben geen dodebomenfetisjist, maar de meeste van deze voorbeelden zijn mogelijk gemaakt door onderzoek, iig door tijd en geld. Mijn twee VN collega’s die het Shell stuk hebben geschreven zijn daar vier weken full-time mee bezig geweest. Hebben meer dan twintig mensen gesproken, zijn naar talrijke bijeenkomsten geweest en ontelbare rapporten gelezen. Joost Oranje van NRC en zijn Irak verhaal is het resultaat van veel investering. Het komt niet allemaal aanwaaien (zoals wellicht met bepaalde geheime rapporten wel het geval is). Die tijd en moeite kosten geld. Dat zullen die ‘andere media’ waar je het over hebt ook moeten hebben, naast de kwaliteiten om het goed en duidelijk te presenteren. Als dat zo is, als kwaliteitsjournalistiek in een andere vorm haar taak kan blijven vervullen, dan hoor je mij niet klagen (dan ga ik wel snel een weblog beginnen en een sponsor zoeken :-))

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#19 seven

Wat de kranten telkens aannemen, en wat onjuist is, is dat nu.nl het ANP niet zelfstandig kan financiëren. Sterker als er een paar kranten omrollen komen er vanzelf meerdere sites bij met nieuws en journalisten in dienst. De marges op internet zijn veel groter dan bij de krant dus daar is voldoende geld te vinden om echte onthullingen te doen. Als een site een paar goede primeurs heeft levert dat aandacht op en meer bezoek, lezers dus worden ze er direct voor beloond. Een goede prikkel om blijvend onderzoeksjournalistiek te brengen.
Ik denk dat de site van RTL nieuws (en de kijkcijfers ) tijdens de onderzoeken over de Catshuisbrand ook skyhigh gingen. En dat is een omroep die totaal geen subsidie krijgt. Kranten zullen gewoon meer concurrentie moeten dulden en het moeten doen met de marges die ze hebben. En als ze niet kunnen concurerren zijn er zat van vervangers die het beter kunnen.

Trouwens dat ze krap zitten bij sommige kranten komt vooral door de hierboven al genoemde Stichting Democratie en Media, meer dan 90 procent van de aandelen in PCM (Volkskrant, NRC, AD Trouw ) het verhikel van een stel PvdA-ers. Over dubbele petten en onafhankelijkheid gesproken…

http://www.mdweekly.nl/902802/sdm-valt-meeste-te-verwijten-bij-apax-affaire

http://www.parool.nl/parool/nl/30/ECONOMIE/article/detail/81305/2008/12/16/Verkoop-PCM-aan-Apax-was-onnodig.dhtml

“Stichting Democratie en Media (SDM) is een Nederlandse stichting die eigenaresse is van krantentitels. De stichting is opgericht in het jaar 1944 onder de naam “Stichting Het Parool”, in 2003 werd de naam gewijzigd in de huidige. Het doel van de stichting is om het bestaan van onafhankelijke media in een democratische samenleving te bevorderen.

Thans wordt de stichting bestuurd door onder meer Els Swaab en Ruud Koole, beide lid van de PvdA. http://nl.wikipedia.org/wiki/Stichting_Het_Parool

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#20 seven

Zelfs de momenteel in uitvoering zijnde verkoop van een deel van de aandelen aan de persgroep doet aan het belang van SDM niet veel af. Alle prioriteitsaandelen en dus een groot deel van de zeggenschap alsmede circa de helft van de aandelen blijven ook na deze overname in handen van SDM. Ook zijn veel commissarissen van PCM vervangen door mensen die SDM zelf heeft aangedragen, waaronder zelfs mensen uit hun eigen stichting.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#21 Bismarck

@18: Het valt me op dat je de VN constant tot de kranten blijft rekenen (of mee neemt in je overweging om het belang van kranten aan te dikken?). Ik vind de VN minder op een krant lijken dan een blog. Verder blijft de opsomming erg mager (verder dan de NRC kom je niet), mag ik daaruit concluderen dat alle andere kranten in ieder geval geen doorslaggevend belang hebben in het behoud van de democratie (voor zover je die hoogdravende woorden wel voor de NRC mag gebruiken)?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#23 Maurits

@Bismarck nee, zoals ik zei is het een willekeurig rijtje en zo snel uit het hoofd. Iets langer graven en ik zou ook met voorbeelden van Volkskrant, Trouw en Parool komen. En ik reken VN niet tot de kranten (hoewel wij het hier wel voor de grap over ‘de krant’ hebben). Maar de door Steeph aangezwengelde discussie ging over printjournalistiek in het algemeen, dacht ik.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#24 seven

@16 Raven Voor jou nog een extra antwoord op je vragen in het vorige draadje.

“En wat is de SDM? Weinig meer dan een PvdA-dependance waarin de voormalige voorzitter (thans interim-voorzitter) van de PvdA, Ruud Koole, en de linkse activiste Marjan Sax bestuurslid zijn. Andere PvdA-kopstukken die een belangrijke rol hebben gespeeld in de SDM of in PCM, zijn Ed van Thijn, Marjanne Sint, Eberhard van der Laan, Annemieke Roobeek, Schelto Patijn en Wim Meijer. Ook bij de Stichting de Volkskrant is het links wat de klok slaat. De vakcentrale FNV benoemt zelfs twee van de acht bestuursleden! Andere bestuursleden van die Stichting zijn PvdA-prominent Frans Leijnse, FNV-voorzitster Agnes Jongerius, de linkse hoogleraar Jenny Goldschmidt en Seddik El Harchaoui, directeur van het multiculturele instituut Forum.” http://www.hetvrijevolk.com/?pagina=4192

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#25 seven

PS voor degene die gaan zeuren over dat de link het rechtse het vrije volk is, het artikel stond eerder in Opinio maar staat daar niet meer online..

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#26 Bismarck

@22: Op het laatste punt heb je gelijk (als ik terug lees zelfs journalistiek in het algemeen), beetje verwarring van mijn kant vanwege meerdere topics met nauw aansluitende onderwerpen. Toch heb ik het idee dat veel van wat je noemt ook al rondzoemde op weblogs en fora. Dan zie ik de publicatie in een krant toch als niet veel meer dan een autoriteitsgegeven: Omdat de krant het plaatst is het waar. Juist in die situatie lijkt het me gevaarlijk als kranten/printmedia afhankelijk te worden van staatssubsidies.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#27 Maurits

@Bismarck Rondzoemen is toch niet genoeg! Geruchten moeten bewezen worden, anders blijven het geruchten. In al deze gevallen is het mijns inziens meer dan een autoriteitskwestie. Niet omdat de krant het plaatst is het waar, maar het is waar omdat de journalisten het hebben uitgezocht, dubbelgecheckt, nog een keer gecheckt etc.

(ps. is het echt zo dat deze zaken al online rondzoemden?)

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#28 seven

De staat is niet voor een onafhankelijke pers, maar voor de pers die ze nu al onder controle hebben. Alles wat nieuw is en niet onder de invloedssfeer valt van de huidige politiek wordt dwarsgezeten of kapotgeprocedeerd.

“Afgelopen voorjaar publiceerde Opinio een nepspeech van premier Balkenende, een satirisch stuk

Balkenende spande een kort geding aan tegen het blad (..)De premier verloor de zaak, maar liet het er niet bij zitten (..)

Namens de staat spande hij een bodemprocedure aan tegen het blad, een langdurige juridische strijd met hoge advocatenkosten als gevolg. Daarvan kon hij zeker zijn dat Opinio die niet zou kunnen betalen. In juni maakte de financier bekend dat hij met het blaadje wilde stoppen. Het CDA had gewonnen, Opinio hield op te bestaan.” http://www.depers.nl/binnenland/242699/opinio.html

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#29 Bismarck

@26: Irak is al ouder dan de inval in het betreffende land. Ik wil niet zeggen dat alles rondzoemt, maar sommige dingen waren toch al verder dan geruchtstatus. Over dat dubbelchecken heb ik bij de meeste kranten heel zware twijfels (zelfs de VK is daar wel vaker door de mand gevallen, terwijl ik het idee krijg dat het bij de Telegraaf een scheldwoord is), daar scoren de kranten niet goed genoeg in om hun bestaansrecht aan te ontlenen. In die zin is de autoriteit ook nog eens vaak genoeg onterecht.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#30 gronk

Ik blijf rechtse huilies heerlijk hypocriet vinden wat dit soort dingen betreft. Het ene moment zijn ze voor de vrijheid van meningsuiting, ‘en als je het niet bevalt dan ga je maar naar de rechter’, en als iemand dat dan daadwerkelijk doet, dan beginnen ze moord en brand te roepen dat iemand kapotgeprocedeerd wordt. Terwijl ‘rechts’ juist altijd zo hoog opgeeft over ‘eigen verantwoordelijkheid’. Maar natuurlijk alleen als het ze goed uitkomt, he?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#31 Cerridwen

@Maurits: goede journalistiek is niet gebonden aan papier. Goed onderzoek en goed schrijven is ook niet gebonden aan journalisten. De kracht van internet is dat veel meer mensen in staat zijn om zelf hun kennis op internet te zetten en hun vaardigheden ten toon te spreiden. De journalist is niet meer de enige die informatie kan verzamelen en van een filter kan voorzien.

Zowel binnen traditionele ‘dode bomen’ journalistiek als in ‘nieuwe media’ journalistiek is er sprake van goede en slechte kwaliteit. In de discussie wordt veel te vaak het goede van traditionele journalistiek tegenover het slechte van nieuwe media gezet. De kwaliteiten van nieuwe media, en de nadelen van traditionele journalistiek, blijven onderbelicht.

Iran laat goed de voordelen van nieuwe media zien. de Huffingtonpost kan putten uit een grote bron van eerstehandsinformatie en experts, allemaal op internet, en vormt zelf een uitstekende filter die mij helpt die grote stroom informatie te interpreteren. De VN moet het doen met Eefje Blankevoort, die best goed ingevoerd is, maar in haar eentje de filter is. In de VN van vorige week sloeg ze de plank behoorlijk mis (het conflict zou worden gesust).

Traditionele journalistiek heeft in Iran juist last van conventies als hoor en wederhoor, en vertrouwen op autoriteit (beide maakt informatie van de Iraanse regering belangrijker en serieuzer dan ze is). Het woord van een overheidsfunctionaris is belangrijker dan van iemand die op straat protesteert en twittert. Gevolg: onderschatting van de situatie in Iran door veel traditionele media.

Kijk naar Amerika en Iran, waar veel nieuwe media zich inmiddels hebben bewezen als ‘waakhonden van de democratie’, een titel die veel traditionele media niet verdienen.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#32 Maurits

@28 ik ben het met je eens dat dubbelchecken nog wel eens te weinig voorkomt (zo heeft VN net ook een pijnlijke rectificatie moeten plaatsen). Maar dat is een andere discussie. We hebben het over een ideale taak, en ik geef voorbeelden die daar binnen vallen, los van de fouten die kranten en tijdschriften ook maken.
Maar over het Irak voorbeeld moet ik je tegenspreken. zie hieronder het artikel van het NRC. dat was echt nieuw en het resultaat van onderzoek. Het bevestigde sommige geruchten, ontkrachtte andere en kwam met nieuwe feiten en bewijzen. Dingen komen pas voorbij de geruchtenstatus door keiharde bewijzen. En die zie je niet veel op blogs (steeds meer uitzonderingen, waaronder Sargasso al langer, daargelaten)

hier het artikel:
http://www.openheidoverirak.nu/?databank/Artikel_Joost_Oranje_Hollandse_oorlogslogica

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#33 Maarten

Ben het met analyse en mening Steeph grotendeels eens, met uitzondering van de laatste zin.
Als je die site van de Commissie ook ziet, met filmpjes van hun gesprekken van een uur lang met hun externe contacten. Dan weet je ook meteen dat ze niks van internetcommunicatie snappen.
Ziende blind, inderdaad.
Aan de andere kant is er wel behoefte aan echte onderzoeksjournalistiek. Net zo goed als er universiteiten nodig zijn voor wetenschappelijk onderzoek, zou er “iets” moeten zijn voor de verdieping in de journalistiek. Maar dan natuurlijk ongeacht het medium dat men gebruikt. Zou het journaille niet een gezamenlijke instelling kunnen oprichten waar men de resources voor de gewenste onderzoeksjournalistiek in onderberengt?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#34 Maurits

@Cerridwen helemaal mee eens. Kwaliteit en goede journalistiek is niet papiergebonden en aan traditionele journalisten voorbehouden.
En, ja, het is voor een papieren medium moeilijk om de dynamiek van lopende zaken te pakken te krijgen. dat is een groot nadeel tov het web. Achtergrond en duiding wel, up to date en dynamiek moeilijk…

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#35 Steeph

@Maurits (ea): Er zit nog een “kronkel” in de traditionele redenering. Het lijkt alsof iets alleen maar een rol kan spelen in de bewaking van de democratie als het tot op de bodem is uitgezocht en gedubbelcheckt. Hierdoor halen veel verhalen het niet.
Maar soms is het voldoende als er iemand (ook ongecontroleerd) aan een draadje begint te trekken. Zeker als je daarbij de interactie met de lezers goed gebruikt, kan dat snel uitgroeien tot een huis punt van aandacht. Of snel afgedaan worden als onzin. Een heel andere dynamiek ontstaat daarmee.

Overigens was het niet mijn bedoeling te zeggen dat onderzoeksjournalistiek afgeschaft moet worden. Het ging er mij meer om dat ik het niet terecht vind dat ze het unieke label van waakhond van de democratie opgespeld krijgen. En dat het dan vervolgens als rechtvaardiging voor allerlei kunstgrepen wordt gebruikt.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#36 Jeroen T.

Oef, wat een hoop meningen hier. Echt iets voor de blogosfeer: heel veel meningen.
Maar wie serieus meent dat “het aantal echte openbaringen door de journalistiek uitermate beperkt is”, zou even de Jaarboeken van de Vereniging van Onderzoeks Journalisten VVOJ kunnen raadplegen: http://www.vvoj.nl/cms/agenda/jaarboek
Geen complete overzichten, maar een dwarsdoorsnede. Elk jaar zoekt de VVOJ naarstig naar onthullende producties die de blogosfeer heeft opgeleverd, en steeds blijkt die oogst er vrijwel niet te zijn. Pas wanneer dat verandert, hebben de blogopiniïsten een punt.
En lees vooral ook even Bert Wagendorp: http://extra.volkskrant.nl/opinie/artikel/show/id/3631/Leve_de_krant

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#37 prometeus

Mooie post, maar wel een beetje eens #17. Als de ‘klassieke’ journalistiek zich beter zou beschermen (uit het ANP stappen, waar spraken van is, laten betalen voor content), dan zullen veel blogs/gratis nieuwssites het moeilijk(er) krijgen.

Maar dan lopen kranten e.d. wel het risico dat hun eigen (online) activiteiten gemarginaliseerd worden.

Aan de andere kant, zoals ze bij de buren terecht stellen: je kunt het ook gewoon interpreteren als een gemiste kans; dan hadden ze maar eerder moeten instappen op de ontwikkeling die internet heet.

Hoe dan ook: een tax op internet aansluitingen slaat nergens op. Fokke en Sukke hebben dat ook begrepen.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#38 Steeph

@Jeroen T.: Openbaringen in de context van “waakhond van de democratie”……
En dat de VVOJ er niet over schrijft, is geen bewijs dat het niet bestaat.
Zo mis ik in het jaarboek 2005 een onderdeel :-P

https://sargasso.nl/archief/2005/05/29/dagelijkse-dosis-europese-grondwet-de-conclusie/
(en alle afleveringen daarvoor die ruim voordat de dode bomen inhoudelijk aan de slag gingen met de grondwet al geschreven werden)

(sorry, kon het niet laten)

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#39 Steeph

@Jeroen T.: Misschien is een beter voorbeeld het Elektronisch Kind Dossier. Daar werd online al in het voorjaar van 2007 over geschreven en uitgezocht hoe dat nou zat. Het duurde tot ver in 2008 voor de dode bomen er echt mee aan de slag gingen (anders dan de mening van de tweede kamer samenvatten). En het kwam pas in een stroomversnelling toen een kamerlid over schaamhaar begon.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#40 Raven

Stop maar jongens, bij het CDA hebben ze de oplossing al gevonden…

http://www.nu.nl/algemeen/2029314/cda-wil-online-contentpolitie.html

De content politie! Dat wij daar niet op gekomen zijn..

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#41 Martijn

Natuurlijk is “journalistiek de belangrijkste democratische waakhond.” Het feit dat er ook veel slechte journalistiek is, doet daar niets aan af. Internet heeft daar ook niets aan veranderd; een goed journalistiek stuk is een goed journalistiek stuk of het nu op papier is of op een scherm. Hoogstens is er op internet de signaal/ruisverhouding nog veel slechter. Lees vooral ook The Cult of the Amateur van Andrew Keen hierover. Of lees hem over Iran.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#42 Steeph

@Martijn: Als journalistiek de belangrijkste democratische waakhond is, waarom negeren ze dan de meerderheid van de relevante wetten en rapporten die in de politiek voorbij komen?

In mijn ogen zijn op dit moment de politieke partijen en hun achterban de belangrijkste waakhonden van de democratie trouwens.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#43 Steeph

Hoe zeer dat eigenlijk dus ook weer een groot probleem is. Maar de politieke partijen letten tenminste ook nog inhoudelijk op wat de anderen doen.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#44 Martijn

@42: Omdat ze redactioneel andere keuzes maken over wat belangrijk is dan jij. Dus heb je je recht als burger in eigen hand genomen en je eigen journalistieke project opgezet: Sargasso. Dat heeft ook zeker meerwaarde, maar wel met beperkte middelen. Onderzoeksjournalistiek van het niveau VN, NRC of – heel anders maar in zijn soort ook goed – Peter de Vries is voor Sargasso niet mogelijk. Dat is het hele probleem met journalistiek op internet: er wordt niet genoeg geld mee verdiend om topkwaliteit te kunnen leveren. Ook kranten, tijdschriften en televisie staan onder druk, maar die kunnen zich af en toe nog wel iets veroorloven.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#45 anderS

Suggestie:
Journalistiek is wel de belangrijkste waakhond.
Journalistiek is niet aan een medium gebonden, journalistiek in de term van waakhond van de democratie valt uiteen in:
-onderzoeksjournalistiek
-volgen, uitleggen van complexe processen aan mensen die er niet de tijd voor hebben, of het verstand of beiden.

We betalen via belastingen zo’n 800 mln aan de publieke omroep.

Waarom we daarmee verplicht aan zuilpropaganda meebetalen, maar niet aan onderzoeksjournalistiek van de kranten snap ik ook niet.

Waarom we opeens internet-belasting moeten betalen boven de servicekosten die we al betalen slaat ook nergens op.

Kan iemand een inschatting maken hoeveel ‘journalisten’ er nu met de echte kerntaak bezig zijn?

Ik wil geen enkel medium sponsoren zomaar.

Wel eventueel de infrastructuur mits voor iedereen te gebruiken.

Daarnaast ook een waakhond, mits die aan het waken is, en niet zich laat afleiden om kunstjes te doen in ruil voor eten omdat ie te weinig te eten krijgt….

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#46 Zopie

Sommige bloggers zijn veel beter dan kranten en krijgen nooit subsidie.

Zijn dus GRATIS gemaakt en GRATIS te lezen.

Hoeveel krijgen deze blogs uit de subsidiepot?

Onderzoeksjournalistiek: Kleintje Muurkrant (Stelling.nl) Blogt al 9 jaar zonder 1 cent subsidie.

Misdaadjournalistiek: Misdaadjournalist.nl Goede sit met dagelijkse nieuwe artikelen

Nog meer Onderzoeksjournalistiek voor de Liefhebber: Gruwel Mee met ex NRC, ex-Telegraaf Journalist Micha Kat.

Politiek: De Zwijger Spreekt. Interessante columns over de actuele politiek

En Verder: Columns, columns, columns! De 1 nog meer ongezouten dan de ander, precies zoals u ze graag ziet!

Kortom, het eigen personeel blogt voor eigen rekening, blijkbaar omdat zij in hun ‘professionele’ omgeving hun ei niet kwijt kunnen.

Blieft u nog een krant?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#47 seven

@30 Gronk Hoewel ik me kan verplaatsen in uw gedachtegang maak je een denkfout.

Opinio gebruikt de vrijheid van meningsuiting om iets te publiceren. Een satirisch stuk over Balkenende. Iets wat gewoon toegestaan is, zelfs in Nederland waar de vrijheid van meningsuiting lang niet zo bovenaan staat zoals in de US. Balkenende stapt toch naar de rechter en VERLIEST de zaak.

En nu komt het omdat Balkenende dat verlies niet wil accepteren begint hij een zeer zware bodemprocedure met de middelen van de staat, als Premier tegen een nieuw blad wat nog geen reserves heeft. Deze procedure komt ook niet tot een uitspraak omdat Opinio al ophoudt te bestaan vanwege de kosten van deze overbodige zaak.
PS ik ben er helemaal niet voor dat iedereen zomaar naar de rechter loopt, de vrijheid van meningsuiting hoort zo normaal gevonden te worden dat zo’n zaak niet eesn in behandeling wordt genomen. Het is een satirisch stukje over de premier notabene, lijkt me duidelijk dat dat gewoon moet kunnen en dat de overheid willens en wetens dat blad belast heeft met overbodige procedures nadat de staat de eerste zaak gewoon verloren had.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#48 gronk

de vrijheid van meningsuiting hoort zo normaal
gevonden te worden dat zo’n zaak niet eesn in behandeling wordt genomen.

Smaad.
Laster.
Bedreiging.

Gratis tip voor je: Begin voor de aardigheid eens een eigen bedrijfje. Kijk na een jaar nog eens hoe je dan aankijkt tegen reclame, websites en consumentenreviews.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#49 seven

@48 Ik heb al ruim 9 jaar een eigen toko..

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#51 Martijn

@46: Nog meer Onderzoeksjournalistiek voor de Liefhebber: Gruwel Mee met ex NRC, ex-Telegraaf Journalist Micha Kat.

Wel eens van de uitdrukking “jezelf in de voet schieten” gehoord?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#52 Jeroen T.

@Steeph, 38 en 39: als de Europese Grondwet en het Elektronisch Kind Dossier dé voorbeelden van diepgravende on-line journalistiek zouden zijn, is het daarmee treurig gesteld.
Je Sargasso-stuk over de Grondwet (uit 2005!) is een prima analyse, maar vooral óók een opiniestuk. Niks mis mee, maar het onthult niets dat niet elke andere lezer van de Grondwet had kunnen vinden.
Over het Elektronisch Kind Dossier schreef de betaalde journalistiek wel degelijk in een vroeg stadium. Het duurde niet ’tot ver in 2008 voordat de dode bomen er echt mee aan de slag gingen’. Zie bijvoorbeeld (er zijn meer voorbeelden) deze analyse in NRC van 3 oktober 2007:
http://www.nrc.nl/binnenland/article1823324.ece/Uitbreiding_registratie_risicokinderen_is_omstreden
Dit is nu zo’n feit dat even gecheckt had kunnen worden; iets waar goede journalisten voor betaald worden.
Wat ik bewonder, Steeph, zijn je snelle grafieken en statistieken op Sargasso. Ik zou graag eens zo’n statistiek zien over de mate waarin veelgelezen opninieblogs refereren aan (of doorlinken naar) uitingen van betaalde journalistiek. Dat zou zichtbaar maken hoe schatplichtig de blogosfeer is aan de bron die ze bespuugt en verfoeit. Uitdaging?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#53 steeph

@jeroen: die grafiek hebben we voor onszelf al gemaakt hoor :-)
https://sargasso.nl/archief/2009/01/31/sargassos-journalistieke-parasitaart/

Verder moet je bij het grondwet verhaal niet alleen naar de conclusie kijken, maar ook naar de meer dan zeventig stukken ervoor waarin de grondwet doorgespit wordt. Hoeveel journalisten hebben dat gedaan?

En bij het ekd verhaal (ook het nrc artikel was van latere datum dan de blogstukken (zoek op kafka’s kinderen)) ging het vooral om onderzoek naar wat er werkelijk in dat dossier komt, niet over hij zegt dit zij zegt dat.

Ga jij een grafiek maken met de herkomst van de berichten in een krant (persberichten, aangeleverde onderzoeksrapporten, standaard berichten van anp, vertalingen artikelen buitenlandse kranten, opiniestukken, columns, ingezonden brieven, etc…)?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#54 Jeroen T.

@Steeph: geheel eens met de laatste zin onder je prima grafiek (die ik inderdaad niet kende): “Ben overigens wel benieuwd hoe de journalistieke parasitaart van andere blogs er uit ziet.”
Ik vrees dat daar hogere percentages uitkomen – en jij kennelijk ook. Misschien is het ook dáárom dat ik Sargasso een van de weinige interessante blogs vind – omdat er nog wel eens een feit langs komt in plaats van een mening.
De jij-bak (ook kranten baseren zich deels op externe bronnen) is flauw. Natuurlijk doen ze dat. De discussie gaat over iets anders: de vraag hoeveel unieke, prima uitzoekverhalen de blogosfeer nu helemaal oplevert. Die oogst is zéér marginaal vergeleken met de betaalde journalistiek die dit soort artikelen routinematig produceert (zie de jaarboeken VVOJ).
Je stelling dat ‘het aantal echte openbaringen door de journalistiek is uitermate beperkt is’, was gewoon een tikkeltje te wild, amigo!

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#55 Steeph

@Jeroen T.: Even los van die ene stelling (die goed helpt een discussie op gang te brengen) ben ik het niet eens met de insteek dat het aantal uitzoekverhalen uit de blogosfeer vergeleken met de journalistiek relevant is.
Wat ik in het stukje stel, is dat het (afgenomen) onderzoekswerk van de journalistiek niet langer “essentieel” is voor het functioneren van de democratie. Onthullingen worden minder relevant, veel zaken krijgen geen of te laat aandacht en veel zaken gaan onder in de ruis.
En dat daarbij een online activiteit (waar bloggen slechts een deel van uit maakt) op gang is gekomen waarbij rechtstreekse toegang tot documenten, beelden en zelfs politici (mail) een rol speelt.

Natuurlijk heeft de journalistiek nog een plaats. Maar het uitgangspunt van het Brinkmanrapport is dat de journalistiek nog steeds de enige echte waakhond is van de democratie. En daarmee overwaardeer je de journalistiek en onderwaardeer je de recente online ontwikkelingen.
Maar als dat niet weerlegd wordt (zoals ik probeer) dan blijft dat een eigen leven leiden en blijft het een bedelexcuus voor geld van de overheid. En dat zou ik onterecht vinden.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#56 bottehond

@ all en geheel off topic

Via Twitter blijft doorlopend het verzoek gedaan om een staatwebsite stil te leggen. Er staan foto’s op van demonstranten die de mullahs willen arresteren.

schlokhre: JAFAR0611PLEASE HELP! BRING THIS SITE DOWN! http://bit.ly/XsjIK HUNTING PROTESTERS!! RT RT RT ! #IRANelection

aanvallende info

http://smokingfish.blogspot.com/2009/06/ddos-attacks-a gainst-targets-inside.html

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#57 bottehond

Dank voor het plaatsen, Steeph.
De site wordt as we speak ook vanuit Nederland plat gelegd. En de vrije burgers slaan inmiddels terug.
http://outthebasij.wordpress.com/

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie