COLUMN - De jager is weer in opkomst! Gelukkig hoef je om volbloed jager te zijn tegenwoordig geen geweer in handen te hebben, laat staan dat metterdaad met dode prooi thuis komen een vereiste is. Zelfs bloed komt er niet meer aan te pas: voor het echte oergevoel volstaat het om je met enig pandoer op je genen en de biologie te beroepen.

Want mannen zijn van oorsprong jagers, en wat er eenmaal in zit, krijg je er niet meer uit. Vandaar dus dat mannen ook nu nog anders met elkaar omgaan, de wereld anders benaderen, competitief en avontuurlijk zijn, en dat ze vrouwen willen veroveren. Het zijn hun genen, ja sorry hoor, kunnen ze zelf ook niks aan doen.

’t Is raar hoe die theorie – mannen waren jagers, vrouwen zaten thuis te koken of verzamelden veilig wat bessen en zaden en zo – de laatste jaren weer opgang maakt. Ergens in de vorige eeuw was het idee namelijk al grondig ontkracht. Van de jacht alleen kon geen enkel volk leven, het was niet eens een parttime baantje. De meeste mannen waren, net als vrouwen, weinig spectaculair in de weer met planten, noten of fruit verzamelen en met zaden verbouwen.

Dat de jacht in de prehistorische voedselvoorziening een vergelijkbare rol speelde als de barbecue nu – goed voor een feestje, weinig substantieel in het dagelijks leven – mag de pret niet drukken. Mannen worden steeds vaker neergezet als waren ze volbloed jagers. Kunnen ze écht niks aan doen.

Eerlijk gezegd klinkt het zielig: alsof mannen slachtoffer zijn van een collectief verleden dat ze maar niet kunnen afschudden. Maar vrouwen hebben intussen nota bene geleerd om op hoge hakken te lopen, wat zich niet zo lekker verhoudt tot dat verbouwen en vergaren dat óns in het bloed schijnt te zitten. Dan zouden mannen zich op hun beurt toch ook enigszins aan hun genen moeten kunnen onttrekken?

Terugvallen op de prehistorie en door de biologie bepaalde genen levert trouwens ook een uiterst schamel verhaal op. Met een individualistisch, competitief jachtinstinct ben je nergens als je een mammoet naar huis wilt brengen.

Samenwerken, naar elkaar luisteren, taken verdelen, elkaar helpen en beschermen, en delen in de winst is cruciaal voor jagers. Die eigenschappen zouden volgens de theorie dan evenzeer in de mannelijke genen verankerd moeten zijn als het jagersinstinct zelf. Maar over zulke meer nobele gedragingen hoor je nooit iets zodra de biologie, genen en de prehistorie van stal worden gehaald.

De jagerstheorie wordt vooral ingezet als alomvattend excuus. We beroepen ons op onze genen wanneer ons gedrag kritiek van anderen oplevert: de biologie wordt misbruikt als vrijbrief, en we doen – eventjes – alsof mensen onveranderlijk zijn; alsof mannen nog steeds iets heroïsch over zich hebben, dat vrouwen ten ene male zouden ontberen.

Want zeggen dat je van oudsher eigenlijk een jager bent, klinkt toch een stuk stoerder dan moeten toegeven dat je ook toen al een boer was.

Deze column van Karin Spaink verscheen eerder in Het Parool.

Reacties (34)

#1 parallax

Sorry, wat? Je formuleert eerst een karikatuur van een stelling, waarin “de man of mens als jager” wordt neergezet zoals geen enkele zelfrespecterende antropoloog, paleontoloog, bioloog of archeoloog dat doet, om ‘m vervolgens neer te halen.

Vind je het goed als ik dat niet heel serieus kan nemen? Vooral in het kader van de recente posts op Sargasso vind ik dit een buitengewoon typisch stukje. Het terugkerende woord “heroïsch” is ronduit verdacht.

Je creeert zelf een fictie over man-vrouw verhoudingen & een jagersbestaan welke niet in die mate ondersteund wordt anders dan door “Dances with Wolves” en daaruit volgt logisch dat dus het tegenovergestelde waar is? Zelfs als er op dit moment nog stammen zijn waarbij dat jagersbestaan toch best in de buurt van die stelling komt, maar waarbij vrouwen niet achter de geraniums aan ’t breien zijn.

Het is zoiets als commentaar geven op kwantum mechanica naar aanleiding van een item op Goedemorgen Nederland: omdat het begrip van de redactie & de kijkers zo matig is wil niet zeggen dat jouw begrip en dus het tegenovergestelde waar is.

Weinig van wat je stelt wordt ondersteund en je maakt impliciet een karikatuur van heel veel disciplines. Blijft over een stukje leunend op slechts dit gedeelte:

“alsof mannen slachtoffer zijn van een collectief verleden dat ze maar niet kunnen afschudden. Maar vrouwen hebben intussen nota bene geleerd om op hoge hakken te lopen, wat zich niet zo lekker verhoudt tot dat verbouwen en vergaren dat óns in het bloed schijnt te zitten. Dan zouden mannen zich op hun beurt toch ook enigszins aan hun genen moeten kunnen onttrekken?”

Treurig gezien je eerdere werk.

  • Volgende discussie
#2 Marius

Tsja, wat moet ik daar op zeggen. Mannen hebben 2 balletjes tussen de benen die meer stofjes maken dan vrouwen. Het werkt toch echt net iets anders. Mannen kunnen ook gezellig met z’n allen een rendier transporteren als het dood is. Maar zodra er honger is of groot gevaar dreigt zijn er plotsklaps grote verschillen. Mannen kunnen dan in een uitbarsting van agressie fysieke dingen tot stand brengen die bij vrouwen geen weerga hebben. Dat heeft ook een keerzijde. Vrouwen kunnen kinderen baren en beschermen. Sommige vrouwen hechten aan die verschillen echter een waardeoordeel. Ten nadele van zichzelf, en dat is jammer.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#3 gronk

misschien zijn de verschillen tussen mannen en vrouwen wel niet zo groot als gedacht.

(de spreiding tussen mannen onderling, en tussen vrouwen onderling zou best wel eens groter kunnen zijn dan de verschillen tussen mannen en vrouwen. Het lijken net mensen.)

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#4 gronk

Je formuleert eerst een karikatuur van een stelling,

In de pop-sci-blaadjes is dat aan de orde van de dag hoor. Liefst nog voorzien van een pseudowetenschappelijk sausje. ‘Het sociale hormoon oxytocin zorgt ervoor dat vrouwen meer gericht zijn op samenwerking dan mannen, bij wie de beloningsneurotransmitter dopamine veel effectiever is’. Beurk.

/als iemand daar nou eens een stukje over zou schrijven…

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#5 Kalief

Dus na miljoenen jaren van evolutie, beschaving en feminisme is dat wat vrouwen hebben geleerd: op hoge hakken lopen? Dan heeft die jagende boer het er toch beter afgebracht.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#6 objectief

@5:
Je zou toch eens kennis moeten nemen van de huidige mens, hoe die door evolutie tot stand is gekomen.
Wij hebben drie soorten hersenen, evolutionair gezien van heel oud tot heel modern.
Het modernste deel heeft maar weinig invloed op de oudere delen.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#7 Olav

@4: Gronk, precies. Dit soort pseudowetenschapppelijke “evolutionary psychology” wordt ook vaak aangehaald op antifeministische websites.

Goed dat Spaink daar eens gehakt van maakt.

Dat op mannenbolwerk Sargasso niet iedereen het snapt, was te verwachten.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#8 Mister Pink

@ 7

Helemaal met je eens. Het moet maar eens afgelopen zijn met dat mannenbolwerk genaamd wetenschap. Zo typisch mannelijk “bah!” om een doordachte en beargumenteerde mening te hebben. Neehoor, groot gelijk dat Karinnetje dat even onderuit schoffelt. Hupsakee, alles op gevoel.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#9 Kalief

Meestal is er wel een aanleiding voor een column van Spaink maar die kan ik hier niet terugvinden. Gaat het over de wolf?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#10 Mister Pink

” Meestal is er wel een aanleiding voor een column van Spaink ”

Penisnijd

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#11 Femmie

Goed stuk!

“Dat de jacht in de prehistorische voedselvoorziening een vergelijkbare rol speelde als de barbecue nu…”

Daarover gesproken. Waarom verandert werkelijk élke kerel in een seksist als de BBQ voor de dag komt? Alsof vrouwen dat niet net zo goed kunnen! (Hee, pssst, barbequen is geen enkele kunst). Maar nee, in de 21e eeuw is dit nog altijd een mannelijk heiigdom, voor vrouwen verboden. Meiden, de volgende keer als jullie op een BBQ zijn, grijp de houtskool en aanmaakblokjes en jaag de mannen voor de verandering maar eens de keuken in om lekker een salade te gaan maken!

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#12 Mister Pink

@ 11

Om de volgende redenen. Vuur is mannelijk. Vlees is mannelijk. Groot metaal keukengerei is mannelijk. Buiten zijn is mannelijk. Dat zijn de pro man argumenten.

Nu de vrouwelijke variant. Sla is vrouwelijk. Binnen zijn is vrouwelijk. Je handen niet vies willen maken met rauw vlees en houtskool is vrouwelijk.

Maar goed, de mannenhaat tiert welig door Nederland de laatste tijd. Niets wordt de man nog gegunt. Vind hij de bbq leuk: afpakken. Voelt hij zich prettig bij werk: thuis op kinders passen. En ga zo maar door. Heeft hij een verklaring voor z’n gedrag (alsof hij die iemand verschuldigd is!), telt niet mee, want de man is dom en snapt het allemaal niet.

Ik hoor ze alleen nooit klagen als er iets gemaakt moet worden. Moet het eerste vriendinnetje nog ontmoeten die mij de gereedschapskist afpakt…

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#13 Marius

@12
;-]

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#14 Mister Pink

@13

Laat gaan joh, ik loop te zuigen.
Heb zaterdagdienst en niets belangrijks te doen.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#15 Bismarck

@11: Mijn ervaring is dat (de meeste) vrouwen zich echt zelf verre van de BBQ houden. Ik zou het niet erg vinden als de vrouwen het vlees ook af en toe zouden omdraaien, maar op de één of andere manier lijken ze er weinig interesse in te hebben. Bij gevolg moet ik wel opstaan, wil het niet verkolen. Omgekeerd heb ik weer totaal geen interesse in salades, dus weinig kans dat ik die ga maken.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#16 Andy Cap

Afgaande op de commentaren denk ik dat velen hier verbaasd zouden staan hoeveel vrouwen op de wereld nog steeds dagelijks op een (hout-)vuurtje het eten toebereiden.

Als in Nederland hoofdzakelijk de mannen zich met BBQ bezighouden (itt koken), dan roept dat inderdaad de nodige vragen op.

Daarentegen zijn er goede argumenten voor de jacht, wat mij betreft door vrouwen, maar die komen hier niet aan bod.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#17 Jan

@16 bij BBQ’en gaat het niet om het eten bereiden denk ik, maar om het vuur. Tenminste als ik naar mezelf kijk. Op een elektrische, of gas-BBQ hoef ik het vlees niet zo nodig om te draaien hoor.

Voor de jacht zijn zeker goede argumenten te vinden, maar dan zullen we ons vleesverbruik drastisch moeten verminderen.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#18 Andy Cap

@17: Denk je nou werkelijk dat ik bedoel te zeggen dat mensen uitsluitend vlees zouden moeten eten dat van de jacht afkomstig is?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#19 Amateur Commenter

Wat fucking loze kutdiscussie.
I’m outta here bitches!

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#20 Boer

Deze boer gaat op vrouwenjacht, een van de makkelijkste vruchten om te plukken…

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#21 Andy Cap

@20: Alleen het laaghangend…

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#22 gronk

Ik hoor ze alleen nooit klagen als er iets gemaakt moet worden.

Nou, als d’r kinderen gemaakt moeten worden, dan klagen ze wel hoor. Of ze vinden d’r niks aan (nee, dat ligt niet aan het feit dat ze d’r zelf als een zoutzak bijliggen. Hoe kom je d’r bij.), of je zit aan de verkeerde lichaamsdelen, of je zit *niet* aan de juiste lichaamsdelen, het moet te vaak, het gebeurt te weinig, het past niet in hun planning, je bent te vroeg klaar, je gaat te lang door… manmanman.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#23 Jules Vismale

Ik heb zelf een grondige hekel aan jagen op dieren maar nadat ik dat verhaal had gelezen over die vrouwen zouden er misschien ook “jagers” in Nederland gaan opduiken die op een andere manier op vrouwen en meisjes zullen jagen. Zoals dat in de VS al een soort traditie is geworden kunnen stoere of verliefde (jonge)mannen, zonder wapens uiteraard, op een grappige manier achter vrouwen en meisjes aanzitten, dezen met hun blote handen vangen en dan (eventueel geboeid) over hun schouder mee terug dragen als “jachtbuit”! Helaas ken ik een waargebeurd verhaal over een échte vrouwenjager die in 1930 in de Duitse stad Düsseldorf inderdaad op vrouwen en meisjes joeg en niet eens met een jachtgeweer maar wél met een bijl, mes, schaar of een ijzeren staaf! Deze kerel, Peter Kürten genaamd, alias de ‘Vampier van Düsseldorf’, verkrachtte zijn slachtoffers, vermoordde hen met de opgenoemde wapens en dronk daarna hun bloed op! Nadat de politie van Düsseldorf op hun beurt de jacht hadden geopend op Kürten (via een vrouw die aan hem ontkwam) werd hij aangehouden en in 1931 met de grootste moeite, omdat Kürten een knap en onschuldig gezicht bezat, ter dood veroordeeld. Het was de Vampier niet gegund voor een vuurpeloton te belanden of aan de galg maar onder de guillotine en Peter Kürten wenste dat hij na zijn onthoofding nog zijn eigen bloed kon horen stromen uit diens nek! Hij was daar tenminste voorgoed uitgejaagd!

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#24 Andy Cap

Karin Spaink heeft -wie had dat ooit gedacht- toch gelijk: sommige mannen hoeven het woord “jacht” alleen maar te horen/lezen en ze worden helemaal gestoord.

De vraag blijft alleen waar het aan ligt. Ik heb het stukje er nog eens op nagelezen, maar vond geen bevredigend antwoord.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#25 Jan

@18: nee.

@23: een zeer vermakelijk verhaal :)

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#26 Jules Vismale

@25: Jan, ik hoop inderdaad dat je het eerste deel van mijn verhaal erg vermakelijk en komisch vond over het “jagen” van mannen op vrouwen al weet ik niet of jij dezelfde Jan bent die ook reageerde op het verhaal van mij dat stond in ‘Gebak trakteren op het werk bedreigd’. In dit grappige verhaal mocht een jonge lerarenstudent vier stoute meiden (Vivian, Bianca, Esther en Simone) over zijn knie leggen om hun broeken van achteren flink op te warmen en de reactie daarop (in het Engels) was niet erg beleefd! Alleen is het helaas niét wenselijk dat je de rest van mijn verhaal over Peter Kürten, de ‘Vampier van Düsseldorf’, vermakelijk vind want die kerel had 100 jaar geleden tijdens een inbraak in Keulen zelfs een meisje van 10 jaar, Christine Klein, tijdens haar middagslaap aangerand en vermoord! Kürten zou in deze tijd op genoeg vrouwen hebben gejaagd, op een soortgelijke wijze als Dracula, om ze dan te verkrachten en hun bloed te drinken en nou is er géén guillotine meer beschikbaar om dergelijke psychopaten letterlijk een kopje kleiner te maken!

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#27 Karin Spaink

@1: Parallax: nergens beweer ik dat wetenschapers dexe theorieën zouden aanhangen; ik haal zelfs aan dat de bewuste theorie allang achterhaald is. Het zijn juist gewone mannen (en soms vrouwen) die zich in toenemende mate op deze theorette verlaten.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#28 Karin Spaink

@12: Godsamme. Vuur is mannelijk, sla is vrouwelijk? Lloop jij nog in een berenvel rond ofzo?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#29 Andy Cap

@28: Op zijn minst vrij ongeletterd: het is het vuur (onzijdig) en de sla (mannelijk), in het Duits; das Feuer, der Salat.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#30 De echte Mister Pink

@28:

Karin, verlaat eventjes het aanrecht. Loop vervolgens naar het raam en kijk naar buiten. Zie je de straat, de muren, gebouwen? Zie je ook een brug en een auto? En de houtkooltjes in een bbq die brandt te midden van een groepje helden/mannen/berenvellers/berenhuid-dragers/bond-voorzieners tijdens deze heerlijke zondagmiddag?

Ja, dat heb je goed geraden. Dat is allemaal gemaakt door mannen.

Net als het vuur van de bbq. Maar ook alle grote vuren worden door de man gemaakt. De napalm-bom, de vlammenwerper, een opgevoerde aansteker om het laaghangend fruit van Andy Cap mee te imponeren. Alleen de man komt daarmee. En dat maakt het mannelijk.

Dat het man-zijn al decennia onder vuur ligt doet daar niet aan af. En zoals het echte mannen betaamt, gaan we elke strijd aan om ons territorium te verdedigen zodat onze erfgenamen/zonen ook een toekomst hebben. Dat we daarbij een voor het vrouwelijk oog (een inferieur oog welteverstaan) een ogenschijnlijk zinloze/betekenisloze arena (arena is ook mannelijk, behalve die in Amsterdam met dat dak erop. Binnen sporten is weer vrouwelijk) uitkiezen maakt het des te meer mannelijk.

Voor de vrouw die werkelijk dit wilt weten (weten is mannelijk, begrijpen is vrouwelijk) kan zich beginnen in te lezen met Morgenthau’s “Politics among Nations”. Alhoewel het waarschijnlijk te abstract en logisch is voor jullie.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#31 Marius

Lezen is vrouwelijk. Zelf ontdekken is mannelijk. Politiek is vrouwelijk. Abstracte logica is mannelijk. Vrouwenlogica heet intuitie.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#32 gronk

Eindeloos teuten over een probleem: vrouwelijk. Stelletje wijven.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#33 Andy Cap

@30 + @31: Ik begrijp best dat pubers trots zijn op hun gereedsschapskist, maar je kunt ook overdrijven.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#34 Kalief

De jacht op salade is een typisch mannelijke aangelegenheid.

  • Vorige discussie