Serie:

ELDERS - Een tijdje terug was ik een paar dagen in Marokko. In Fez.

De stad Fez heeft een lange historie en wordt, mede dankzij zijn honderden moskeeën, nog altijd gezien als het spirituele centrum van Marokko.

Zoals veel oude Marokkaanse steden, bestaat Fez uit twee delen: de oude stad, ofwel medina, een ommuurde wirwar van nauwe straatjes en steegjes, en de ville nouvelle, de moderne wijk die in de tijd van de Fransen aan de stad werd toegevoegd.

Niet alleen qua architectuur zie je grote verschillen tussen de ville nouvelle en de medina, ook de mensen zien er anders uit. In de ville nouvelle zie je minder hoofddoeken, minder mannen met prominente eeltplekken op het voorhoofd (van het bidden) en dragen alleen vrouwen nog wel eens djellaba.

Kortom, wil je iets van traditoneel-islamitisch Marokko meekrijgen, dan zijn er slechtere plekken om te bezoeken dan de medina van Fez. Dat is ook waar onderstaande foto werd genomen.

Medina Fes
 
Klik op de foto voor een grotere versie.

Als je goed kijkt, zie je een man een arm voor zijn gezicht houden. Hij wilde duidelijk niet op de foto.

Minder goed zichtbaar is dat hij beschikt over drie kenmerken van de Marokkaanse traditionalist: lange baard, prominente eeltplek op het voorhoofd en, in plaats van t-shirt en spijkerbroek, de traditionele djellaba.

Ik weet niet helemaal zeker waarom hij niet op de foto wilde. Een vermoeden heb ik wel.

De meeste moslims menen dat het verboden is om heilige figuren, zoals Mohammed of andere profeten, af te beelden. Zo moet (onder meer) worden voorkomen dat een mens het object van aanbidding wordt in plaats van God.

Maar dit verbod strekt zich in de meeste interpretaties niet uit tot mensen in het algemeen. Je moet dan ook behoorlijk streng in de leer zijn om iedere afbeelding van een mens als haram te beschouwen.

Voor deze man was dat niettemin een stap te ver – iets wat ik overigens pas zag nadat de foto was genomen.

Wat dit beeld verder laat zien, is dat het tegenwoordig, zelfs in de medina van Fez, niet meer meevalt om een islamitische traditionalist te zijn.

Toeristen zetten je ongevraagd op de foto, weer andere toeristen lopen open en bloot rond in (te) weinig verhullende kleding. Erger nog: meer en meer van je landgenoten doen hen dit na.

Vrijwel alle reclame-uitingen adverteren een wereld die vijandig is aan de jouwe. En terwijl muziek sowieso al moeilijk ligt, luisteren sommige straatverkopers hoorbaar voor iedereen naar Guns N’ Roses en Bob Dylan.

Met andere woorden, zodra de traditionalist een voet buiten de deur zet, wordt hij geconfronteerd met een eindeloze stroom kleine krenkingen en grieven, ziet hij het morele verval van dag tot dag verder toenemen.

En dan is hij nog niet eens in de ville nouvelle of de Marokkaanse kuststeden geweest.

Mensen die het moeilijk hebben met de ‘islamisering’ van Nederland omdat er naar hun mening te veel hoofddoeken in het straatbeeld zichtbaar zijn, hebben geen flauw idee wat een echte culturele invasie inhoudt. Om dat te zien moet je toch echt naar het buitenland. Naar Marokko, bijvoorbeeld.

Reacties (18)

#1 Richard

Culturele invasie? Gevalletje ‘hopeloos genuanceerd’ van de Sargasso zullen we maar zeggen.

Wat dacht je van een superieure cultuur? Of vind je onze westerse normen en waarden inferieur aan de gezellige traditionele marokkaanse?

En dan nog: het zijn nog steeds de marokkanen zelf die onze cultuur overnemen, wij dringen die niet aan hun op. En al zeker niet met straatbendes, geweld en intimidatie. Zelf zijn de marokkanen er al lang uit welke cultuur superieur is in ieder geval!

‘Investeer eens wat in inhoud’ zou ik zeggen. Of volg een cursus logisch nadenken, dat helpt ook.

  • Volgende discussie
#2 Dridden Tirbelli

Ik vind dat die toeristen decenter gekleed dienen te zijn. Dat is echt niet zo erg.
Je geeft iemand toch geen guns en rozen?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#3 zuiver

Ja en vrouwen in het Vaticaan en andere kerken dienen nog steeds hun hoofd te bedekken met een … jazeker, een hoofddoek. De verschillen tussen een medina en het Vaticaan zijn er wel maar zeker niet zo groot.
/beetje seth

Ik verwacht overigens nu ook wel een bezoek aan een klassiek dorp met evangelische christenen in de VS.

Ik had dezelfde ervaring in Marrakesh.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#4 Inkwith Barubador

Ja maar, wij zijn de “good guys”. Dus als wij onze cultuur naar elders exporteren, is het niet erg. Andersom wel.

[/ironie]

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#5 Sjap

Traditionalist. Wat een vondst Jeroen. Is dat Sargassiaanse newspeak voor fanatici, extremisten, dogmatici, scherpslijpers en orthodoxe, religieuze conservatieven?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#6 Mario

@5

Aangezien je blijkbaar moeite hebt met een gangbaar woord, hier wat verdere uitleg:
https://nl.wikipedia.org/wiki/Traditionalisme
(en dan met name de eerste)

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#7 Sjap

@6: Die man op de foto is een conservatief, geen tradionalist. Nog even en jullie duiden het propageren van sex zonder condoom als tradionalisme ipv conservatisme.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#8 Cerridwen

@4: Dat hangt natuurlijk af over welk aspect van ‘onze’ cultuur je het precies hebt. Er zijn genoeg zaken in Nederland waar Marokko zijn voordeel mee kan doen.

Mensen die het moeilijk hebben met de ‘islamisering’ van Nederland omdat er naar hun mening te veel hoofddoeken in het straatbeeld zichtbaar zijn, hebben geen flauw idee wat een echte culturele invasie inhoudt

Culturele invasie of gewoon modernisering? Veel van de veranderingen waar je op doelt zijn maatschappelijke veranderingen als gevolg van nieuwe technologie, globalisering en opleiding. Soortgelijke veranderingen hebben in Nederland ook plaatsgevonden, en vinden nog steeds plaats. Het is niet zozeer zo dat Nederland zijn ‘cultuur’ exporteert naar Marokko, maar meer dat beide landen onderhevig zijn aan dezelfde processen die zorgen voor verandering.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#9 Mario

@7

Ik heb de persoon in kwestie nooit ontmoet en jij naar alle waarschijnlijkheid evenmin.

Dat je Jeroen verwijt gebruik te maken van het woord ’tradionalist’ terwijl jezelf ‘conservatief’ ter duiding gebruikt is dan ook nogal vreemd te noemen. Pot/ ketel/ zwart, zelfs.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#10 Bismarck

@8: Als het op kleding en andere presentatie (bv. baardgroei en haarstijl) aankomt, heeft het toch weinig met technologie te maken. Dat is toch echt cultuur en in die zin zijn zowel Nederland als Marokko onderhevig aan een culturele invasie vanuit de VS.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#11 Cerridwen

@10:

Als het op kleding en andere presentatie (bv. baardgroei en haarstijl) aankomt

Dat is wel een beperkte voorstelling van waar het om gaat.

Bovendien: de ‘culturele invasie’ vanuit de VS wordt mogelijk gemaakt door nieuwe technologie. Die technologie zelf is cultuurneutraal, en faciliteert ook de verspreiding van andere cultuur dan de Amerikaanse (Bollywood, jihadisten).

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#12 Bismarck

@11: Dat dot allemaal niets af aan het feit dat er sprake is van een culturele invasie vanuit de VS, die uiteraard meer behelst dan hoe we ons uiterlijk presenteren. Punt is natuurlijk wel dat het toch echt wel dát is waar het om gaat. Nederlanders die zo’n problemen hebben met uiterlijk islamitisch vertoon, verlangen in grote meerderheid terug naar het Oudhollandse straatbeeld. Ze negeren daarbij dat het eigenlijk de Amerikaanse culturele invasie is geweest die dat straatbeeld heeft laten uitsterven en richten zich vervolgens op de meer grijpbare immigranten als oorzaak van het verlies van de Hollandse eigenheid. Ironisch genoeg zit het er dik in dat zowel jonge fundamentalisten (die in Nederland ineens hoofddoekjes en djellaba’s gaan dragen, waar hun ouders dat niet deden) als jihadisten hun inspiratie in diezelfde afkeer van de Amerikaanse culturele invasie hebben gevonden.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#13 Wim Raven

Je hoeft toch geen moslim, traditionalist of nog erger te zijn om niet op de foto te willen? Ik draai me ook weg of doe mijn hand voor mijn gezicht als ik lens op me gericht zie.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#14 JANC

@1: Kennelijk is logisch nadenken dat je de ene cultuur superieur vindt aan de ander?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#15 Klokwerk

@1: Kennelijk is “de marokkanen zelf” allemaal over één kam scheren logisch nadenken? Komt het niet in je op dat de ene Marokkaan moeite kan hebben met wat een andere doet? Een soort collectieve schuld?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#16 Klokwerk

@Bismarck: Het punt is dat de veramerikanisering van onze cultuur al een stuk ouder is. Maar dat neemt niet weg dat een Staphorster er natuurlijk nog steeds veel moeite mee heeft. Ik hoef dan ook niet naar Fez om te zien wat Jeroen beschrijft: ga naar Urk en je hebt genoeg voorbeelden. Nota bene is recent de SGP gedwongen om vrouwen in de eigen gelederen op te nemen. De werkelijke moraal van het verhaal is dat de liberale én consumptiecultuur wereldwijd aan het winnen is. Islamisering? Dat zouden die funda’s graag willen ja! Maar de realiteit is andersom.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#17 analist

@10: Ik zou het niet met je eens zijn totdat ik het woord “Huisgemaakt” op een menukaart las.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#18 mbmb

@13 er wordt nogal op los gespeculeerd over de meneer.

Ik denk dat hij zijn wijf belazerd. Dat hij daar niet hoorde te zijn. Weer in in Medina naar een illegale stokerij.
En dus hield hij zijn arm omhoog. Geen bewijsmateriaal.

  • Vorige discussie