Internet overal

Foto: camknows (cc)

COLUMN - Computers worden almaar kleiner en sneller. Uw mobieltje heeft meer rekenkracht dan de computers waarmee we indertijd de eerste raketten in de ruimte lanceerden. Is het geen raar idee dat u tegenwoordig voldoende rekenkracht in uw broekzak heeft om een Apollo naar de maan te sturen?

In steeds meer apparaten worden slimme chips ingebouwd. Uw koelkast, uw wasmachine, uw auto en uw energiemeter hebben tegenwoordig een hart van silicium – ook dat zijn inmiddels allemaal computers geworden.

Dat is vaak handig. De wasmachine die zelf aanvoelt of-ie zwaar beladen is of juist maar een paar spulletjes in zijn binnenste heeft, kan met beleid een wasprogramma kiezen dat het milieu zo min mogelijk belast. Een auto op cruise control berekent zelf wat de veiligste (en meest economische) snelheid voor u is.

Het klinkt allemaal reuze handig. Is het niet heerlijk dat alles om ons heen slimmer wordt, dat meer dingen vanzelf lijken te gaan en voor ons worden geregeld, en wijzelf minder hoeven na te denken over allerlei futiliteiten?

Maar we hebben nooit goed nagedacht – laat staan: publiek gedebatteerd – over de consequenties van al die slimmigheden. Hoeveel zeggenschap hebben wij mensen over de apparaten die we gebruiken, over de chips ons worden opgedrongen? Zijn wijzelf nog verantwoordelijk wanneer de machines waarop we ons verlaten, een beslissing nemen die desastreus uitpakt? Kunnen we überhaupt nog ingrijpen, wanneer wijzelf en zo’n ‘slim’ apparaat het niet eens zijn over wat er nu, acuut, moet gebeuren? Hoe definiëren we onze eigen verantwoordelijkheid, onze autonomie, onze wettelijke aansprakelijkheid wanneer we onze beslissingen laten sturen door chips, of overlaten aan slimme systemen?

Inmiddels dient zich een tweede probleem aan. Alles wat zelfstandig op internet wil, heeft daartoe een uniek kenmerk nodig: een IP-adres. Tot voor kort waren zulke adressen schaars, maar nu internet op een nieuw systeem – IPv6 – is overgestapt, is de beer los. (Onder IPv4 moesten internetproviders woekeren om elke klant een eigen IP-adres te geven, terwijl ik onder IPv6 werkelijk elke haar van mijn katten van een eigen IP-adres kan voorzien.)

Met slimme chips en met IPv6 kan werkelijk alle informatie aan elkaar worden geknoopt en kun je overal informatie beheren, of automatische piloten instellen. Je koelkast koopt zelfstandig in bij AH, je mobieltje zet de verwarming hoger wanneer-ie via GPS ziet dat je je huis nadert. Je smartphone kan de cockpit van je leven worden.

Al die fantastische samenhang maakt ons echter ook enorm kwetsbaar. Wie zijn mobieltje verliest – of dat gejat of gehackt ziet – kan binnen dat scenario ineens helemaal niks meer. Die is dan prompt alles kwijt: toegang tot de bank, controle over zijn auto, en met pech: toegang tot zijn eigen huis, haard en koelkast.

Rompslomp is de beste beveiliging tegen bugs en hackers. Gemak dient niet de mens – wel zijn vijand.

Deze column van Karin Spaink verscheen eerder deze week in Het Parool.

Reacties (11)

#1 Joost

Vanuit programmeurskant liggen er ook nog wel wat onduidelijkheden. Is een programmeur verantwoordelijk als door een bug in zijn code een auto crasht? En zo ja, in welke mate? Dat creëert een spanningsveld tussen wat onmogelijk is (foutloos programmeren), en juridisch wenselijk (of juist niet).

  • Volgende discussie
#2 HansR

Ik zag onlangs trouwens dat mijn locatie van mijn tablet mij liet zijn op plaatsen waar ik echt niet geweest ben (Google locatie). Dat zal ook bijzondere effecten geven. Nog los van de juridische consequenties.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#3 roland

In aardbeving gevoelige gebieden worden huizen gebouwd die daar niet bestand tegen zijn. Dergelijke onveiligheid is bij ons ondenkbaar, edoch niet in de wereld van kwetsbare computers

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#4 Amateur Commenter

@1: Juridisch kan de ingenieur aansprakelijk gesteld worden is mij toendertijd wijsgemaakt op de opleiding.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#5 T

De huidige computers in de ruimte zijn nog steeds langzamer dan uw mobieltje. Maar de reden is anders dan het artikel doet geloven. In de ruimte is snelheid niet van belang, maar betrouwbaarheid. Snelle kleine chips zijn erg onbetrouwbaar, vandaar dat er voor langzamere betrouwbare chips wordt gekozen (i.v.m. straling e.d.).

Verder kunnen we met IPv4 ook al alles aan elkaar knopen. Het is namelijk niet nodig om alles rechtstreeks aan het internet te hangen, via een netwerk kan het ook. Alles in huis is namelijk al via 1 IP-adres gekoppeld aan internet.

Het enige punt waar over nagedacht moet worden is: kunnen we als mens handmatig in blijven grijpen wanneer dat nodig is.

Wie zijn sleutelbos verliest is ook prompt de toegang tot z’n auto, fiets, AH bonuskaart (incl. muntje voor het karretje) en huis kwijt.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#6 Quintana

@3: Haha, in Nederland worden eerst huizen gebouwd en daarna het gebied aarbevingsgevoelig gemaakt!

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#7 Henk van S tot S

@4:
Tip voor een rekenaar ;-)
http://taaladvies.net/taal/advies/vraag/799/
@6
Je haalt me de woorden uit de mond ;-)

Verder:
Binnenkort valt er wel weer geld te verdienen door te bedenken wat er wel en niet per/met de computer moet gebeuren.
Is in de 80 jaren als eens gebeurt bij bedrijven als de Shell e.a.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#8 McLovin

“Je koelkast koopt zelfstandig in bij AH,” dit hoor ik al 10 jaar dat dat echt gaat komen volgend jaar :)

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#9 ed
  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#10 Joost

@Henk “Is in de 80 jaren als eens gebeurt” in een reactie waar je iemand op zijn taalgebruik aanvalt?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#11 Henk van S tot S

@10:
Was meer het wijzen op een veel voorkomende fout.
Zelf ben ik min of meer “letterblind” en lees eigenlijk hele woorden.
Bij werkwoordsvormen (die op meerdere manieren geschreven kunnen worden) geeft dit wel eens problemen.
Het zal daarom wel vaker gebeurd zijn dat ik “gebeurt” ten onrechte gebruikte.
Zo goed als zeker ook al in de 80-er jaren ;-)

  • Vorige discussie