Internet en de vrijheid van meningsuiting

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Vandaag plaatsen wij een gastbijdrage van Serge Fenenko. Aan de hand van twee verschillende landen te weten: China en Wit-Rusland legt hij uit hoe totalitaire regimes omgaan met het internet en de vrijheid van meningsuiting. Met name zijn beschrijving van de situatie in Wit-Rusland bevat interessante observaties over de leercurve van Lukashenko’s regime inzake het toepassen van internetcensuur.

Internet heeft bewezen het meest democratische massamedium te zijn. In veel landen is internet ook het enige medium waar men onafhankelijke informatie kan vinden. Overheden van ondemocratische landen begrijpen inmiddels de kracht van het net. Een recent voorbeeld is dat Yang Tianshui, een Chinese dissident, 12 jaar gevangenisstraf heeft gekregen voor zijn bijdragen aan de weblog Velvet Revolution (zie: timesonline.co.uk). Deze weblog was opgericht om democratische verkiezingen in China te bevorderen.

Steeds meer landen zetten de internetcensuur in om onafhankelijke media te bestrijden – China, Birma, Egypte, Wit-Rusland, Iran etc. Zij gebruiken hierbij de volgende twee instrumenten:
1) website blokkering, 2) content filtering.

1) De makkelijkste manier om internet te censureren is een zwarte lijst te maken van verboden websites. Nationale firewalls en internet gateway routers (die informatie naar het juiste internetadres sturen) worden vervolgens zodanig geconfigureerd dat elke internetgebruiker, die zich binnen de nationale grenzen bevindt, geen toegang tot de verboden websites kan krijgen. Hierbij wordt de zogenoemde pakket filtering toegepast. Alle gegevens die op internet worden verspreid worden in pakketten verdeeld die IP-adressen van de verzender en de ontvanger bevatten. De pakketfilter kan alle gegevens tegenhouden die van het IP-adres uit de zwarte lijst afkomstig zijn of daar naartoe worden gezonden. Dankzij deze filters kan de overheid het probleem oplossen van meerdere routers die bv. in handen zijn van particuliere bedrijven, zoals in China. Dezelfde filter wordt op alle routers geïnstalleerd en zorgt ervoor dat bepaalde gegevens op overal worden tegengehouden. Overigens worden deze pakketfilters aan de Chinese overheid (vermoedelijk) geleverd door een bekend Amerikaans bedrijf Sisco (zie: weeklystandard.com ).

2) De tweede techniek – content filtering – is dynamischer en helaas effectiever. De router wordt geprogrammeerd om alle websites uit te schakelen die bepaalde keywords bevatten. De eerste methode – website blokkering – kan worden omzeild door het veranderen van het IP-adres en de domeinnaam of dankzij de zogenoemde spiegelen-taktiek. Spiegelen is het klonen van je website waarbij dezelfde content op verschillende servers en domeinnamen wordt geplaatst. Met de content filtering kunnen al deze websites worden uitgeschakeld.

Laten wij aan de hand van China en Wit-Rusland bekijken hoe dit in de praktijk werkt. De keuze viel op China omdat dit land het meest complexe filtering mechanisme toepast en een zeer uitgebreide technische en juridische basis voor de internetcensuur heeft (mediawetten, bescherming van “staatsgeheim”, regelgeving voor internet service providers (ISP’s) en internet cafés etc). Wit-Rusland is een goed voorbeeld van een verborgen strijd van de overheid met onafhankelijke internetmedia.

Internet filtering in China vindt plaats op verschillende niveaus – zowel op nationale internet backbones en gateway routers als bij individuele internet service providers (ISP) en zoekmachines. Daarnaast telt China duizenden ambtenaren die dagelijks het internet monitoren – inclusief weblogs, forumdiscussies, chat en e-mail berichten. Zoekmachines, bijvoorbeeld, gebruiken een zwarte lijst van zoekwoorden die geen zoekresultaten opleveren. Chinezen die informatie zoeken over bv. Taiwan, Tibet, Dalai Lama, oppositie of Falun Gong krijgen gefilterde zoekresultaten te zien. Vergelijk het met het intoetsen van “kabinet Balkenende” op Google of Ilse met als resultaat “Uw zoekbewerking heeft geen overeenkomstige documenten pgeleverd”. Of je krijgt uitsluitend websites te zien van het kabinet zelf maar geen websites die kritiek leveren. Prioriteiten van de Chinese overheid worden nog duidelijker als we haar filteringbeleid bestuderen. Als je “Dalai Lama” in de Chinese versie van Google invoert, zie je meer dan de helft van de websites met relevante content niet. Als je allerlei varianten van “pornography” in het Chinees intoetst, wordt slechts 7% van de relevante websites afgeblokt. Chinese internet cafés – een belangrijke bron van de (anonieme) internettoegang – zijn wettelijk verplicht om NAW gegevens van hun bezoekers te registreren, om te monitoren welke websites hun bezoekers bekijken en om deze informatie 60 dagen te bewaren. Hetzelfde geldt voor ISP’s. Chinese weblogs maken het onmogelijk om berichten met verboden woorden te publiceren. Je krijgt dan een pop-up alert dat je onjuiste formuleringen gebruikt. Of het verboden woord wordt vervangen met een asterisk. En de weblogs die de verboden woorden bevatten worden onmiddellijk verwijderd (raarkapsel.web-log.nl zou dan onmogelijk zijn). Bron: Open Net Initiative (.pdf).

Terwijl de Chinese overheid een complex systeem heeft ontwikkeld om dagelijks en systematisch het internet te filteren, passen ondemocratische regimes in de voormalige Sovjetrepublieken een andere strategie toe. Zij filteren het internet niet dagelijks maar vooral rondom belangrijke politieke gebeurtenissen, zoals verkiezingen en referenda. Zij doen het om een illusie van democratie en vrijheid van meningsuiting te creëren binnen hun landsgrenzen. Deze illusie is een zeer belangrijk onderdeel van hun propaganda – “Wij zijn een democratisch land dat zeer onterecht wordt bekritiseerd door de Westerse imperialisten en kapitalisten, die uitsluitend uit zijn op macht en geld…” Internetcensuur wordt vaak geheim gehouden. Recente presidentsverkiezingen in Wit-Rusland zijn een goed voorbeeld van deze aanpak. Vooral dankzij het internet is de oppositie erin geslaagd om massale protestacties te organiseren in de hoofdstad Minsk. De overheid nam gelijk maatregelen – op de verkiezingsdag zelf (19 maart 2006) schakelde de grootste ISP van het land Beltelecom, die in handen van de staat is, de belangrijkste oppositionele websites uit. Op 25 maart, de dag waarop de oproeppolitie een vreedzame demonstratie uiteensloeg, was er geen internettoegang in Minsk. En twee belangrijkste websites van de oppositie – http://www.milinkevich.com en http://www.charter97.org – waren aangevallen op 19-25 maart (de zogenoemde Denial of Service aanvallen). Het bewijs hiervoor is dat beide websites ook vanuit het Westen niet bereikbaar waren, ondanks het feit dat Charter 97 in de VS wordt gehost. De werkwijze van de Wit-Russische overheid wordt steeds geraffineerder – in plaats van een standaard pagina met de mededeling “Access denied”, krijgt de internetgebruiker foutberichten “Network error”, “Connection timed out” of “Requested page do not exist” (de zogenoemde 404-fout). En de meest recente prakrijk is dat de gebruiker wel een aantal grafische elementen van de website te zien krijgt maar geen content. Dit alles om de indruk te wekken dat de betreffende website niet door de overheid wordt geblokkeerd maar gewoon niet goed functioneert! Minister van Informatie van Wit-Rusland ontkende elke vorm van internetcensuur, zijn ministerie is op dit moment bezig met een nieuwe Mediawet. In deze wet zouden alle elektronische media dezelfde status krijgen als kranten, radio en televisie. En dus onder dezelfde strenge overheidscontrole worden geplaatst.

Ondanks alle inspanningen van de Chinese en Wit-Russische overheid blijft het bijzonder lastig om volledige controle over het internet te verkrijgen. In China speelt de vrije markt een belangrijke rol – er komen steeds meer ISP’s, weblogs en zoekmachines die grenzen van de internetcensuur gaan opzoeken om meer gebruikers te trekken. In Wit-Rusland hebben onafhankelijke websites geleerd hoe zij gerichte aanvallen kunnen overleven – door hun content op meerdere servers te plaatsen en door de betere beveiliging. De strijd is dus nog niet gestreden.

Reacties (13)

#1 chrls

http://www.youtube.com/watch?v=G5RQrxkGgCM&eurl=
http%3A%2F%2Fwww%2Esavetheinternet%2Ecom%2F%3Dvideos

  • Volgende discussie
#2 esgigt

Het trieste feit, van censuur op internet, kondigt zich ook hier aan, vrees ik.

De eerste stap naar controle op internetverkeer is al gezet met de registratie van het berichtenverkeer(afzender en ontvanger). Nu, zogenaamd, gemotiveerd middels de strijd tegen het terrorisme, straks wordt daar het voorkomen van, en het bestrijden van de gewone criminaliteit aan toegevoegd.

Als de technologie eenmaal zover is dat het mogelijk wordt om (bijna) realtime te scannen en data te correleren, zal de nederlandse overheid ook dit middel inzetten. Dat zal volgens mij nog maar een paar jaar duren.

Ik sluit niet uit dat aivd, en wat nederland nog meer aan dergelijke groezelige overheidsclubs kent, nu al dit soort blogs afstroopt en de deelnemers (incluis mijn eigen persoontje) uitgebreid in haar archieven heeft opgeslagen en daar dagelijks informatie aan toevoegt…. Waarom? Eenvoudig : iedereen die zijn mond open doet in het publieke domein willen ze kennen en in kaart gebracht hebben.

Zo vrij is nederland volgens mij allang niet meer.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#3 hw

Meer chaos dmv tunneling, encryptie, anonymising en vrije software zijn het enige voorlopige antwoord totdat ook het actief ontduiken wordt verboden of onmogelijk gemaakt door de overheid.

Overigens bedoel je waarschijnlijk Cisco in het artikel en niet Sisco.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#4 mescaline

Satelliet-internet kan nog heel leuk worden.

Overigens, de gemiddelde Chinees wil gamen, neuken, gokken en opium schuiven. Hij wil niet Googlen om websites van oppositiepartijen te lezen.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#5 Willem Bever

Jongens, echt, deze discussie is stokoud. Het is echt net zo Sargasso als kamerstukken van Steeph en peakoil. Kom op, jongens, wat vinden we eigenlijk van Ayaan? Pfffff….

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#6 Zapruder_Inc

Vergeet de US als totalitair regime niet. Die hebben ook erg leuke dingen op de agenda staan vwb internet.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#7 Zapruder_Inc

En je weet wie er als een schoothondje achter de US aanloopt…

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#8 gotyou

@ Zapruder_Inc.

de AIVD houdt niet van dit soort opmerkingen.
schending vh landsbelang

blacklisted !

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#9 Houtlust

Gisteren een post gemaakt of een nieuwe film die net uit is.
De trailer is te zien:
http://alternativefreedom.org/?page_id=7

In het kort:
While the U.S. Congress changes the copyright laws under the behests of a few powerful corporations, individuals across the United States are losing their digital rights. Activists are working together to change this oppressive regime and create an alternative of freedom.
Two filmmakers uncover the most important legal battles of our time: Copyright Law and Digital Rights Management.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#10 Chinaman

Zoals altijd als het over China gaat, een kleine reactie van mij.

1 Het filteren van bepaalde domeinnen gebeurt, maar erg halfslachtig. Wie een willekeurige proxy server gebruikt op internet krijgt alle informatie die hij wilt. Spontaan zijn http://www.wikipedia.org, http://www.falundafa.org en http://www.cnn.com weer gewoon te bezoeken. Er bestaat zelfs een programma’tje voor dat ik kreeg van een (chinese) collega, ultrasurf, wat automatisch zoekt naar de beste proxies oid.

2 Content filtering gebeurt, maar op een slordige manier.
Zoeken op Falun Dafa levert en verbroken contact met google op maar via een proxy server of Ultrasurf levert de normale resultaten op. Verder worden er een paar grote bedrijven onder druk gezet om hun resultaten aan te passen. Google in china http://www.google.com.cn levert 520.000.000 pagina’s aan sex, http://www.google.nl 660.000.000 pagina’s. Lijkt me in ieder geval voldoende.

Zoeken op de Dalai Lama op de chinese variant van google levert als eerste hit http://www.tibet.com op. De officiele site van de tibetaanse regering in balingschap. De site is natuurlijk niet te openen, maar via proxy’s heb je geen probleem.

Het verhaal over het bijhouden van de NAW gegevens van bezoekers van een internet cafe is nieuw voor mij. Ik heb er toch al zeker 10 bezocht zonder iets bij me te hebben, en ook mijn Chinese vriendin kon gewoon terecht. Vaak zijn internet cafe’s in China veredelde huiskamers met een aantal computers die via een gammel netwerk (even gammel als de computers) aan een normale adsl of kabel lijn zijn gehangen. De grotere cafe’s zijn iets proffesioneler maar ook daar merk je niets van enige controle.

Vergeet niet dat gedogen niet in Nederland is uitgevonden. China kent tal van wetten die door niemand nageleefd worden. Pas op het moment dat je een gevaar begint te worden door schriftelijk kritiek te spuien op de partij, regering of leger, zal alles uit de kast worden getrokken om dat op te laten houden.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#11 Serge Fenenko

@ Chinaman
Ten eerste bedankt voor de tip om UltraSurf te gebruiken. Ik zal het aan OpenNetInitiative doorgeven. Meer info over UltraSurf en het portaal UltraReach is overigens te vinden op http://www.ultrareach.com/company/aboutus.htm

De tekst van de Cinese regelgeving over internetcafes is te vinden op http://www.zetronic.com.cn/news_details.asp?newsid=10015. In het Chinees uiteraard:-)

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#12 Kalief

“afgeblokt”?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#13 Koezma

Volgens Administrator van http://www.milinkevich.org, 1 van de belangrijkste websites van de Wit-Russische oppositie, was de website simpelweg gekraakt op 19 maart 2006 (de dag van de prezidentsverkiezingen):

“According to the former hosting provider of Milinkevich.org, there was a hostile penetration / hacking of the hosting account via SSH (Secure Shell Access). After that, all configuration files were deleted. The administrator of Milinkevich.org could not reach administrators of the hosting provider, and he just recovered deleted files with the help of his own back-up files. Additionally, he changed passwords.
On the 19th of March 2006, 3 out of 4 requests of opposition websites and LiveJournal did not yield any results. I.e. downloading webpages took minutes, disregarding the speed of your internet access. It was done in a clever way – so that Beltelecom could always claim they were having problems with the equipment”.

  • Vorige discussie