In Utrecht is de publieke ruimte voor het grote geld

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

In de publieke ruimte is het mogelijk aankondigingen te doen voor, jawel, het grote publiek. Echter, de publieke ruimte is natuurlijk weer niet zo publiek dat ieder lid van het publiek overal maar publieke uitingen kan doen. Daar hebben we regeltjes voor en die regeltjes verschillen vaak per gemeente.
De publieke ruimte is een kostbaar goed. De vraag is echter wat je onder het begrip “kostbaar” verstaat.

In Utrecht, of in ieder geval in het geannexeerde deel dat vroeger de gemeente Vleuten/De Meern was, stonden tot voor kort her en der dubbele masten met niets ertussen. Deze masten waren bedoeld om spandoeken op te hangen. Bijvoorbeeld om aan te kondigen dat de scholen weer begonnen en dat je dus wat extra moest oppassen in het verkeer. Of voor de aankondigingen van de diverse vaste jaarlijkse collectes zoals die van de Nederlandse Hartstichting.
Verder is er natuurlijk nog de overdaad aan reclameborden op en aan lantarenpalen, de abri’s, de zuilen met reclame etc.

De masten voor de spandoeken zijn nu weg, de reclame is gebleven.


Waarom? Belletje met een gemeente-ambtenaar bij de afdeling vergunningen. Er is besloten om in het kader van het voorkomen van de verrommeling van de publieke ruimte een strak en eenduidige beleid te voeren voor wat wel en wat niet mag. En daar passen de spandoeken niet meer in. Het waarom was niet duidelijk.

Nou, mij is het waarom wel duidelijk. Aan spandoeken verdien je namelijk nagenoeg niets. Die zijn voor goede doelen bestemd en daar kan je niet veel geld aan vragen. Een verliespost dus, zeker voor een gemeente die ooit onder het beruchte artikel 12 viel. Zo veel mogelijk geld verdienen aan de publieke ruimte lijkt daarom het devies. En dus schieten her en der de energievretende 5 meter hoge zuilen met roulerende en verlichte posters uit de grond en worden alle lege lantarenpalen van reclameborden voorzien, behalve in de binnenstad. Dat zou namelijk het historische karakter aantasten.

Dat helpt dus niet bij het meer betrokken maken van de burgers bij de medemens. Dat maakt alleen maar duidelijk dat geld belangrijker is dan de publieke zaak.
En kom niet zeuren met het argument dat de burgers daardoor iets minder belasting betalen. Dat heb ik er namelijk graag voor over.

Reacties (28)

#1 internetpseudonym

En dit is slecht waarom?
Allicht ben ik wat liberaler ingesteld dan de auteur. De gemeente verdient zo wat geld bij om uit te geven aan zaken die de burger ten goede komen, ipv geld te verliezen aan.. promotie van stichtingen die toch winst maken binnen het commerciële circuit?? of het propageren van het gegeven dat de scholen weer open zijn? Die laatste boodschap heb ik nooit helemaal begrepen.

Ik ben iedere keer weer blij als vadertje staat zich een beetje terugtrekt uit het publieke domein. Publieke verantwoordelijkheid is iets van en voor het publiek.

Ik denk dan ook dat veel van de hedendaagse problematiek (extremisme bij moslims, extremisme bij Autochtone Nederlanders, etc) een gevolg is van onder andere een lange periode van teveel overheidsbemoeienis naar de burger toe. Men veronderstelde bij de overheid dat de burger gekneed moest worden naar het politiek (correcte) ideaal.

Als een kracht duwt tegen mensen, dan zal er altijd een tegenkracht komen, en hier het resultaat: polarisering.

Daarnaast wijs ik erop dat de auteur hiermee indirect de bevolking van deze gemeenten denigreert door de insinuatie dat zij zonder deze overheids-reclame blijkbaar moreel stuurloos is. 2+2 is nog altijd 4.

  • Volgende discussie
#2 seven

Wat ook nog speelt is dat de gemeente een monopolie wil in deze reclamemarkt. Zet maar eens een billboard op een eigen lapje grond langs de weg, of in je tuin. Dat mag niet. Maar als de gemeente het daarna een meter verder wel in de kant van de weg doet, dan mag het opeens wel.. Kassa.. (Voor de gemeente dan, niet voor de burger, die is alleen goed om te betalen)

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#3 seven
  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#4 xatr

@1
Ook ik vind dat het publieke domein voor het publiek is. Maar niet voor de commercie.

Waarom mag bedrijf X zo’n enorme invloed hebben op het leven van iedereen die leeft in stad Y. Terwijl burgers van stad Y misschien wel een tyfushekel hebben aan bedrijf X, of z’n reclameuitingen gewoon ronduit lelijk vinden! Nu zien 1000en mensen elke dag op reis van huis naar werk, school, winkel enz. steeds weer die irritante manipulatie tot consumptie. Van baby tot bejaarde. En waarom? Is daar ooit over gestemd? Zouden mensen dat echt zo graag willen?

Ik zie slechts 2 redelijke opties:
– helemaal vrijgeven. Graffiti/stencil/kunstig/spam alles wat je wil helemaal onder!
– over nadenken en reguleren. Commercie wordt UIT het publieke domein geweerd, en mensen met een boodschap kunnen zich aanmelden om op vaste plekken hun boodschap te verspreiden. Dit voorkomt dan dat huizen/winkelruiten/monumenten onder gekliedert worden.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#5 L. Draaiend

@1 Die laatste boodschap heb ik nooit helemaal begrepen.
>kindertjes op straat, voorzichtig rijden hoor!

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#6 seven

@4 Waarom plugt de gemeente zelfs exclusief een commerciële billboardenboer? http://www.utrecht.nl/smartsite.dws?id=10904 (zie ook de pdf daar)

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#7 su

@1: En dit is slecht waarom?

Omdat je ook kan overdrijven, zoals je ook zo eloquent aantoont met je eigen reactie. Als je de huidige verhouding van non-profit reclame/for-profit reclame zou omdraaien zou ik je reactie enigsinds begrijpen. Maar om nu bij het aanblik van een lullige banner van de hartstichting al beginnen over inkomstenderving is wel erg rabiaat marktgericht.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#8 Dr Banner

@7 ‘lullige banner van de hartstichting’
en bedankt ;)

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#9 Steeph

@1: “Ik ben iedere keer weer blij als vadertje staat zich een beetje terugtrekt uit het publieke domein. Publieke verantwoordelijkheid is iets van en voor het publiek.”

Uh, dus geen reclame opdringen aan de burgers in de publieke ruimte dus. En de publieke verantwoordelijkheid regelen door alleen maar twee palen neer te zetten waar de burgers zelf wel actief mee aan de slag gaan?
Ik snap ook wel dat een beetje reclame in de publieke ruimte onvermijdelijk is. Persoonlijk zou ik erg blij zijn als het helemaal verdween. Ik vind het doodvermoeiend dat ik overal constant lastig gevallen wordt met opdringerige, vaak zeer commerciele boodschappen. Waarom is het “normaal” om de publieke ruimte vrij te houden van commercie? Het is me heel wat waard.

En nee, het is niet de overheid die de non-profit reclames maakt. Het is de overheid die ruimte houdt voor dat soort initiatieven zonder alleen maar naar inkomsten te kijken.

@4: Optie 4 is het zo duur maken (10.000 euro per bord per week) dat vrijwel niemand het doet, maar als het gebeurd profiteert de burger significant. :-)

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#10 JSK

Hmmm… ongenuanceerde JSK zegt: de gemeente moet toch zo graag leuke dingen voor linkse mensen doen, of niet dan Steeph? Daarvoor is geld nodig, veel geld, en zie daar: de ondernemende gemeente.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#11 Steeph

@JSK: Gemeente utrecht en leuke dingen doen voor linkse mensen???? Zoals extreem dure Utrecht Centrum Plannen? Of slecht begrote vinex-locaties? Ja, typisch alleen ten behoeve van de linkse mensch.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#12 JSK

@11: Nee, zoals 4000 euro voor een extreem-links groepje krakerstudenten. Zie: http://poezieplaats.nl/blog/2009/01/basta-debat-utrecht.html.

Hoe groter de overheid, hoe gekker haar manieren om aan geld te komen. Met als toppunt de sovjet-unie, dat op een gegeven moment lotterijen uitschreef.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#13 anderS

In schril contrast met de lang bevochten overwinningen op Rokin, A’dam. Maar binnenstad is blijkbaar anders; daar lopen bestuurders zelf rond ofzo?

@1 & 10: kaats-bal enzo..

De rechtse mens wil toch dat overheid zich niet teveel mengt in privaat?

Verbied het dan in 80% van publieke ruimtes, met name verkeer (sveiligheid?) en school/bibliotheek omgeving (kinderen beschermen tegen commercie?)

Overheid moet niet teveel inkomsten hebben uit dit type commercie. Daar worden ze lui en dik van (ene gat met andere dichten totdat ze te laat echt onderuit gaan)

Gevolg is dat deze advertentiegelden een (semi)private plek opzoeken (die arme boer, de middenstander) . Middels algemene precario komt er net genoeg binnen voor alleen de leukste linkse dingetjes (ruimte voor de hartstichting-promotie, oranje pakjes voor klaat-overs)

Verder is dit typisch een geval waar inderdaad schaarste niemand schaad; het enige bord op het dorpsplein is gerust 10.000 waard, 10 borden in de gemeente niet per se meer dan 10.000

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#14 Ronald

Als de gemeenteraad geen reclamezuilen wil in de openbare ruimte, dan komen ze er niet. Maar blijkbaar vindt de Utrechtse raad het allemaal prima. Toch?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#15 Hemaworstje

En dat van een blog wat niet rond kan komen zonder reclames……..
keuzes, verleidingen, principes.
Sterke benen die het kunnen dragen en politici hebben nu eenmaal zwakke kniëen.
De alsmaar toenemende reclame stroom van eenheidsworstbedrijven is een storend bij- effect van de Amerikaanse ziekte waartegen Nederland zich nog steeds weigert in te enten.

Lang leve Bhutan.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#16 Steeph

@Hemaworstje: Blij dat je terug bent, als klinkt het nog een beetje als een lp die blijft hangen op een bepaald stukje.
Overigens schiet je met je eerste zin net mis. Want wij hebben nu juist wel de afspraak dat we zo af en toe ruimte vrijhouden voor aankondigingen van het publieke nut of van goede doelen (al bepalen wij natuurlijk welke dat zijn).

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#17 JSK

@13: Ik snap je punt niet.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#18 anderS

@17:

Als je van mening bent dat overheden al snel verkeerde dingen doen met inkomsten uit ‘commerciele’ activiteiten in het publieke domein dan zou ik het pleidooi van Steeph ondersteunen.
a) Geen recette uit reclameborden = minder geld voor linkse hobbies
b) dat geld vindt zijn weg naar andere plaatsen (media) waar private partijen normaal zaken doen. (bedrijven zullen niet snel pr budget verkleinen vanwege minder billboards in vleuten)

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#19 internetpseudonym

Ik denk dat ik mijn eigen houding enigszins zal moeten nuanceren omdat hier blijkbaar in extremen moet worden gedacht.

Wat mij betreft moet de overheid de kernfuncties handhaven onafhankelijke scholing, brandweer, militair (liever niet, maar ja), politie, nivellering om sterke middenklasse te behouden, gezondheidszorg, en wetgeving (hoort ook het controleren van bedrijven zoals dsb bankjes bij) voor alle andere zaken: NEEN BEDANKT!

Ik hoef geen indoctrinatie over het nut van gastarbeiders, ik wil geen christelijke scholen die staatsgeld krijgen om hun bedrijf (want dat is religie) te steunen, ik wil geen overheidsmoraal opgedrongen krijgen via dure stichtingen bevolkt met tuig, ik wil geen 5 verschillende vergunningen aanvragen voor een simpel dakkappelletje en voor iedere poep of scheet weer naar een aantal instanties. Ik wil niet mijn ID ten alle tijde bijhebben omdat er paranoia heerst over mensen met een andere overtuiging. De overheid moet er zijn voor de burger, en niet andersom.

En schaf asjeblieft de publieke omroepsgelden af. Wat een onzin zeg! De burger laten betalen voor voetbal, lingo en paul de leeuw. Als de VPRO weg is dan is er een marktopening voor een commerciële zender om dat kijkerspubliek te bedienen.

Een beetje reclame gaat niemand dood aan, bedrijven moeten ook hun producten verkopen aan simpele Jan. Ik negeer het zelf meestal, en sommige reclames zijn zelfs best vernuftig in elkaar gezet.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#20 Steeph

@19: Ik zie daar toch een contradictie. De overheid moet dus zo min mogelijk, maar wel als reclameruimteverkoper optreden? Dat lijkt me toch geen kerntaak van de overheid?
En er lijken mij voldoende manieren voor bedrijven om hun producten aan te prijzen. Ben bijvoorbeeld blij dat ze adverteren in kranten, anders zouden die helemaal onbetaalbaar zijn.
Maar ik vind het geen taak van de overheid.
Overigens, waar ligt de grens? In postbus51 folders ruimte verkopen aan Shell?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#21 internetpseudonym

Postbus 51 opheffen! De burger mag wat mij betreft wel weer beginnen met nadenken. Aangeleerd goed gedrag is waardeloos, want dat kan ook zo omslaan in aangeleerd slecht gedrag.

Ja maar hier gaat het om grond van de overheid, het is alleen maar logisch dat de overheid als ondernemer winst mag maken op haar grond als het deze verpacht voor reclame doeleinden. En natuurlijk moet het niet uit de klauw lopen met hele stadscentra die onbegaanbaar zijn. Maar een goede middenweg moet kunnen worden belopen

Ik weet overigens niet of het dit weblogje is opgevallen. Maar de laatste tijd is de PVV linkse standpunten aan het uitdragen (eindelijk heeft die sufferd door dat jan sub-modaal een meerderheid van zijn aanhang is). Populistisch? Jazeker. Links? Ook. Betekent dit dat Sargasso nu de PVV ook gaat steunen?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#22 Micha

He het Hemaworstje is nog steeds lekker verzuurd zie ik!

Dat Postbus 51 ding is natuurlijk iets uit de jaren 50, had al lang afgeschaft moeten zijn.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#23 Peter

Onze altijd gezellige en actieve buurt had aan de invalswegen borden geplaatst met daarop “Nee, geen reclame, ja, wel een speeltuin”.
De borden zijn door de gemeente weggehaald en ik neem aan dat die ene wipkip die is geplaatst, is gefinancierd uit de boete we voor het plaatsen van die borden hebben gekregen.

We hebben natuurlijk stevig geprotesteerd. Wij begrijpen die boete niet. Want toen we op 30 april een spandoek tussen de lantarenpalen ophingen met “Leve de Koningin”, mocht dat leges- en boetevrij ineens weer wel.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#24 larie

Ach..Hemaworst is toch ook een eenheidsworst (UNOX)..

http://www.sevendays.nl/artikel/175024

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#25 Micha

Bedankt Larie, ik kreeg spontaan epilepsie toen ik dat sevendays opende.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#26 JSK

@17:
Als je van mening bent dat overheden al snel verkeerde dingen doen met inkomsten uit ‘commerciele’ activiteiten

Gelukkig ben ik dat niet. Ik zeg alleen dat je een beetje realistisch moet blijven. Ook voor de overheid bestaan er financiele afwegingen. En terecht: ik heb liever een “de scholen zijn weer begonnen”-poster minder maar geen verlaging van de bijzondere bijstand.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#27 Steeph

@JSK: Maar het hoeft toch geen zwartwit verhaal te zijn. Je kan toch 10% van de bruikbare plaatsen voor reclame vrijhouden voor niet-commerciele boodschappen. En vervolgens het tarief van die overige 90% met 11% verhogen.

Nog even los van de discussie over de kwaliteit van leven als het kennelijk “normaal” is dat je ook gewoon fietsen door je eigen stad iedere 12 seconden een reclameboodschap moet zien.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#28 Furby

Hier hangen vaak concerten en tentoonstellingen aangekondigd op dat soort borden, dat vind ik best prima, maar al die meuk die er bij bushokjes en treinstations staat daar zit ik niet op te wachten eigenlijk. Misschien moeten we in het kader van “Het publiek zorgt voor de publieke ruimte” die objecten zelf maar verwijderen?

  • Vorige discussie