Normaal gesproken stem ik D66. Ten eerste spreekt de houding mij aan. D66 is open minded, eerlijk en optimistisch. D66 houdt het hoofd koel, maar heeft – in tegenstelling tot de VVD –een warm hart. D66 is vooral ook een ideeënpartij en geen belangenpartij en dat maakt D66, denk ik, inhoudelijk sterker dan andere partijen – reden twee. D66 doet de meest redelijke en vooruitziende voorstellen wat betreft onderwijs, milieu, woningmarkt, arbeidsmarkt en pensioenen. En ten derde zijn D66-ers effectieve politici. Zij krijgen relatief veel gedaan. Boris Dittrich was bijvoorbeeld het enige Kamerlid sinds 1838 dat vier initiatiefwetten door de Kamers heeft geloodst. Mijn grote bezwaar is wel dat D66 te ver op drift is geraakt wat betreft Europa.
“Europa. Ja!”, was de slogan van D66 bij de Europese verkiezingen van 2009. Het was relatief makkelijk om daarmee stemmen binnen te halen. Een groep kosmopolitische, kennisintensieve kiezers, die zich afzette tegen het opgekomen anti-Europa sentiment, lag voor D66 gewoon voor het oprapen. Een simpel “Ja” was genoeg, helaas.
D66-ers lopen wat betreft de Europese integratie te ver voor de troepen uit. Zij snappen niet dat anderen niet snappen wat zij snappen. Voor een D66-er is de Europese Raad en de Raad van Europa, de ECB en ECR, de CAP en CEPS, gesneden koek. Voor een D66-er is de logica van een stap vooruit, naar een echte (gekozen) Europese regering, en een echt Europees parlement (met Europese kieslijsten), zo klaar als een klontje. Sowieso snapt een D66-er niet dat mensen niet de geestelijke ruimte hebben om verschillende identiteiten te hebben. De Venloose, Limburgse, Nederlandse en Europese identiteit bestaan toch gewoon naast elkaar?
Veel van de pro-EU argumenten van D66 zijn niet zuiver. Ja, Nederland is veel rijker geworden van de interne markt (en in mindere mate ook van de euro). Maar om de baten van de interne markt af te wegen tegen de kosten van EU klopt gewoon niet. Natuurlijk heb je Brussel nodig om toe te zien op eerlijke concurrentie, en om de handelsbelemmeringen te slechten en regels te standaardiseren. Dan hoef je als Nederlands exporteur niet voor elk land je product aan te passen. Maar het is gewoon niet zo dat je een euro in Brussel stopt en dat er dan zomaar tien euro uitkomt. Uiteindelijk zorgt de hardwerkende Europeaan zelf voor de toegenomen welvaart. En wie zegt dat Brussel niet dezelfde interne markt kan realiseren voor minder?
In dit verband is ook de veelgehoorde vergelijking wat betreft de Europese ambtenaren zo scheef. Er werken net zoveel ambtenaren (pakweg 50.000) voor de EU als voor een stad als Rotterdam, klinkt er dan sussend. Daar valt echt veel op af te dingen: er werken toch echt minder ambtenaren in Rotterdam en veel van het werk wordt gedaan door nationale ambtenaren. En dan verdienen Europese ambtenaren – ook omdat ze nauwelijks belasting betalen – ook nog eens veel meer en zijn ze ook in crisistijd niet bereid om wat in te leveren. Begrijp me niet verkeerd: Ik ken aardig wat Europese ambtenaren die hard hebben gestudeerd, goede ideeën hebben en keihard werken aan nuttige zaken. Maar dat nut wordt op deze manier echt slecht verdedigd.
Ik ben zelf pro-EU. Maar het pro-EU van D66 tegen de kiezer moet eerlijker zijn: ja, we hebben fouten gemaakt met de euro, ja, we zijn teveel van u kwijtgeraakt in het proces, ja er moet veel zuiniger worden omgesprongen met uw geld in Brussel, ja, het kan zijn dat u last krijgt van mede-Europeanen die meedingen naar uw baan. Maar ook: ja, in Europa heeft u de beste kwaliteit van leven ter wereld, ja, die kwaliteit in eigen hand houden in een tijd van globalisering vraagt om een sterke interne markt, een sterke euro en een versterkte Europese samenwerking, en ja, dat houdt ook in dat we andere landen soms moeten bijstaan als ze het moeilijk hebben en dat kost geld.
Eerlijk is eerlijk: Alexander Pechtold zoekt de eurosceptische Nederlanders actief op. Maar eigenlijk zouden alle D66-ers niets anders moeten doen dan op tv en in het land op een open en eerlijke manier het gesprek aangaan met al die Nederlanders die gewoon nog niet zo ver zijn.
Toch stem ik D66. De verkiezingen gaan over zoveel meer dan Europa en tegen de wat minder Eurofiele partijen heb ik weer andere, grotere bezwaren. Een strategische stem op de PvdA is weliswaar verleidelijk, gezien de nek-aan-nek-race met de VVD. Het schijnt ook dat 40% van de D66 kiezer de PvdA als tweede keus heeft (tegenover 30% VVD). Maar als ik alleen al denk aan alle voors en tegens van strategische stemmen raak ik al zo in de war dat ik bij mijn principiële keuze blijf.
Reacties (32)
Ik ben een beetje heel erg verkiezingsmoe onderhand.
Ach, het duurt nog maar een paar dagen. Dan kan je in de paar maanden daarna formatiemoeheid ontwikkelen.
@2 …terwijl iedereen weet waar het op uitdraait: paars (tenzij wellicht de mensen de laatste paar dagen nog naar de SP terugkeren).
Misschien, maar over de invulling daarvan zal tussen VVD en PvdA nog wel behoorlijk onderhandeld moeten worden. Vooral zolang Kunduz, een Kunduz+ of een vorm van Bruin II in de lucht hangt. Maar we zullen het zien, misschien dat ze er echt binnen een paar weken dankzij hun liefde voor het ‘landsbelang’ uit zullen zijn
“Sowieso snapt een D66-er niet dat mensen niet de geestelijke ruimte hebben om verschillende identiteiten te hebben“.
Dat vind ik een wat lastige zin. Ondanks dat hier veel meer over te zeggen is zal ik dat toch maar niet doen. Want het probleem, denk ik, ligt ergens anders. Wanneer mensen geen identiteit meer (mogen) hebben, dan kunnen ze zich ook niet vertegenwoordigd voelen, want je kunt je alleen maar door iemand laten vertegenwoordigen die jouw identiteit deelt.
Wat D66 echter doet is mensen een identiteit opdringen, namelijk de Europese. Niemand die duidelijk kan maken wat dat is, maar één ding is zeker: we worden opgezadeld met een stel regelneven die alle problemen zeggen wel even op te gaan lossen. Maar wat ze er vergeten bij te zeggen is, dat we zonder hen de meeste problemen nooit gehad hadden, om mee te beginnen. Ik vind het dan niet gek dat de mensen het niet meer vertrouwen. Hun “oplossing” is ons probleem, denken ze.
Het zijn niet alleen de mensen die zichzelf een identiteit hebben toegekend (wat iedereen altijd al heeft gedaan, van Jan de Behanger tot en met de professor wijsgerige antropologie), die zich niet goed vertegenwoordigd voelen (wat is er bijvoorbeeld ook alweer gebeurd na dat referendum waarin 2/3 van de bevolking aangaf niet verder te willen met dit soort Europa?), het zijn óók de mensen zonder identiteit die zich niet vertegenwoordigd kunnen voelen. En dan laat ik de mensen die wel een identiteit hebben, maar die niet toegestaan is binnen onze Europees politiek correcte sfeer nog maar buiten beschouwing. Nou ja, misschien zijn die binnen Europa wel door Nigel Farange vertegenwoordigd. Hoe dan ook, al die mensen bij elkaar zijn er samen een heleboel. Zeker als je de mensen die überhaupt het hele identiteitsprobleem niet als hún probleem zien daar nog bij optelt. En al die mensen, al die verschillende mensen dus (!), moeten het aanzien dat de regelneven hen op één grote hoop gooien. En zo kan het gebeuren dat Monti een top bijeenroept waar het grootste deel van de bevolking als “populist” wordt weggezet.
De duivel schijt op de grote hoop.
Als D66 werkelijk zo goed begrijpt hoe de vork aan de steel zit, waarom protesteert het dan niet tegen deze publieke belediging van het volk door de regenten?
Het volk bestaat toch niet meer? Of heb je de laatste 30 jaar in een klooster gezeten? Het volk is een term uit een ver verleden.
Het aantal zetels van SP en PVV geeft toch pijnlijk duidelijk aan dat het volk graag haar niet-onderbouwde mening mag geven.
@17 Als het volk niet (meer) bestaat en je gaat het vervolgens toch van “populisme” beschuldigen, dan is het nog gekker dan ik toch al dacht.
Er is nog zooooveel mis met europa. Om te bginnen het democratisch gehalte. Alleen al om die reden is “meer europa” nu een slecht plan. Als d66 de slogan “meer democratie” had gekozen, had ik het overwogen, maar doorgaan met Europa alsof er niets aan de hand is, is de weg naar minder democratie. Pechtold en de zijnen lopen niet te ver voor de troepen uit, ze lopen op de verkeerde weg. Als je jezelf vol overgave in een technocratie stort en denkt dat je er automatisch een democratie voor terugkrijgt, ben je wereldvreemd.
“Alleen al om die reden is “meer europa” nu een slecht plan. Als d66 de slogan “meer democratie” had gekozen, had ik het overwogen, maar doorgaan met Europa alsof er niets aan de hand is, is de weg naar minder democratie.”
Erm, baseer je nou serieus je oordeel over partijen alleen op hoe ze hun slogans formuleren? Misschien zou je ook kunnen kijken naar de standpunten die ze in zo’n slogan trachten samen te vatten? Neem de D66-fractie in Europa bijvoorbeeld, als zij hun slogan verder zouden uitsplitsen naar 10 ’tweets’ die hun hoofdpunten moeten weergeven, wat zou dan de eerste zijn? “D66 pleit voor een efficiënter, effectiever en transparanter Europa, met meer democratische controle op het Europees bestuur“, zou dat een kandidaat kunnen zijn?
Ik las de programma’s. Het punt dat ik probeer te maken is dat er eerst meer democratie moet komen voor er over verder integratie van wat dan ook wordt gesproken. D66 is van mening dat je juist verder moet integreren en dat het democratisch gehalte dan wel omhoog moet gaan.
De verkeerde weg, imho.
Overigens staat het sociaal economische programma mij ook niet aan, maar dat terzijde.
Er zijn geen partijen die meer verandering en daarmee verbetering bepleiten aangaande hoe de EU nu georganiseerd is dan D66 en GL. Misschien de Partij van de Dieren. De SP volgt op grote afstand, en daarna het peloton. Het gaat inderdaad om de standpunten, niet de slogans.
Gewone Duitsers hebben er genoeg van de de democratische meerderheid van euro schuldenlanden democratisch besluit dat Duitsers hun tekorten mogen betalen.
In Nederland lijkt alleen Rutte te begrijpen wat er gaande is, ook wij mogen opdraaien voor inefficiëncy en corruptie in de zuidelijke landen.
@28 Als Rutte zou hebben begrepen waar het om draaide, dan had hij ervoor moeten zorgen dat Nederland met Duitsland mee stemde, in plaats van er tegen (toen het ging over het niet toelaten van het ongelimiteerd aankopen van dubieuze schulden van Zuid-Europese landen door de Europese Centrale Bank).
Toch heeft Nederland zich van de Duitsland afgewend. Bovendien heb ik dit changement d’humeur (van dit demissionaire kabinet!) niet eens langs zien komen in de politieke debatten die de verkiezingen van overmorgen inleiden. Hoe kan dat eigenlijk?
‘Zij snappen niet dat anderen niet snappen wat zij snappen.’
‘…kennisintensieve kiezers…’
‘Sowieso snapt een D66’er niet dat mensen niet de geestelijke ruimte hebben…’
‘…al die Nederlanders die gewoon nog niet zo ver zijn.’
Kijk, dit soort zinsneden geven precies een van de grootste problemen aan die ik met D66 heb. D66’ers hebben vaak de neiging om zichzelf een beetje te zien als de filosofenkaste uit Plato’s ideaalbeeld: een groep die van nature 20 IQ-punten hoger scoort dan de rest van de bevolking, en automatisch het beste weet wat goed is voor Nederland.
Je ziet het Pechtold uitstralen in de debatten, naar de andere lijsttrekkers toe: ‘Jullie zijn allemaal dom en daarom is het nu zo’n rotzooi.’
Ik denk dat dit een belangrijke reden is waarom D66 zo goed scoort bij mensen die zichzelf heel erg intelligent en ‘kennisintensief’ vinden. Als mijn mede-studenten zeggen dat ze D66 gaan stemmen, hoor ik in hun toon vaak een klopje op de eigen schouder: wat ben ik toch een slimmerik!
Dit soort zichzelf feliciterende arrogantie is een van de redenen waarom ik van m’n leven nooit op D66 zal stemmen. Maar ja, ik ben vast ‘gewoon nog niet zo ver’ – mijn ‘geestelijke ruimte’ is ook maar beperkt.
het was niet de bedoeling arrogant over te komen. Ik vind ook niet dat D66-ers hoger/verder/beter zijn. En “kennisintensief” etc. is juist spottend bedoeld… Dat doel is niet bereikt dus..
Wat een prachtige omschrijving van de arrogantie van Pechtold….
N.B. Goede leiders hebben ook een hoog sociaal I.Q (emotionele intelligentie): Kan dus niet veel worden met dat manneke ;-)
Je zal eens trots op jezelf zijn. In dit geval omdat blijkt dat jou politieke voorkeur overeenkomt met een partij waar voornamelijk hoger opgeleid Nederland op stemt. Per direct wordt je als arrogant weggezet door je mede-student met verminderde geestelijke ruimte.
Goh wat vervelend is het toch dat er slimme mensen zijn. Weet je wat, zet je er maar meteen tegen af, dan hoef je je in ieder geval niet af te vragen of het waar is wat ze zeggen en of ze al dan niet inhoudelijk gelijk hebben.
Wat mij vooral tegenstaat aan deze verkiezingen is de verheerlijking van de kortzichtigheid, de intellectuele luiheid.
Ja, zet me maar weer weg als onverbeterlijke intellectueel…
(en dan stem ik niet eens D66…)
Helaas is er onder onze politici niet één meer, die naar mijn mening slim is.
Ik wijt dat aan de achteruitgang van ons onderwijs, sinds 1965 ongeveer.
Prof Witteveen, die waarschuwt tegen de EU en euro waanzin, is al heel oud.
De domheden die Diederik en Roemer debiteren zijn ongelooflijk.
Dominee Buma komt niet verder dan wat domineepraat.
Pechtold heeft geen enkel economisch inzicht, of hij is zeer doortrapt, ik houd het op het eerste.
Sap hoeven we het niet over te hebben.
Rutte vergist zich 50 miljard in een presentatie over geld gooien in de bodemloze Griekse put, heeft dus ook al geen enkel overzicht.
Dat heeft hij dan gemeen met Jan Kees, die ziet het einde van de crisis op de dag dat de Finse regering verkondigt dat het einde van de eruo alleen een kwestie van tijd is.
Ik vind het helemaal niet vervelend dat er slimme mensen zijn, maar wel dat één bepaalde partij doet alsof al hun ideeën automatisch slimmer en redelijker zijn dan die van andere partijen en dat mensen er nog in trappen ook. (Er zijn nog honderdduizend andere dingen die ik vervelend vind aan D66, maar dat terzijde).
P.S.: Ik stem GroenLinks, net als jij – een partij met meer idealen en minder pretenties dan D66.
Het lijkt erop dat de democratische vernieuwing verplaatst is van Nederland naar Europa. Wat ooit de kroonjuwelen van D66 waren, ligt nu nostalgisch in een afgesloten vitrine. Maar niet getreurd, we (D66) kunnen de EU nog altijd proberen te democratiseren. Dat streven is lovenswaardig en terecht, maar daar gaan de landelijke verkiezingen niet over. En zich er echt hard voor maken in Europa doet D66 evenmin met fractiegenoot VVD in de ALDE-fractie in het Europees Parlement.
Alleen gaat het EP niet over hoe de EU gestructureerd is. Die zeggenschap ligt bij de vergadering van minister presidenten en de nationale parlementen, en verandering zal dus vanuit daar geëntameerd moeten worden.
Ja, deze verkiezingen gaan daar terecht over.
En geen woord over marktwerking. Is dat een non-issue voor D66-stemmers? Of is het struisvogelgedrag? Kun je gemist hebben wat marktwerking en marktdenken heeft aangericht in belangrijke sectoren als zorg en onderwijs. En kun je gemist hebben welke rol D66 daarin gespeeld heeft sinds Paars?
D66 is een neoliberale partij die een hard neoliberaal economisch beleid voorstaat. Daar zou je toch op zijn minst iets van moeten vinden, als je op die partij stemt.
Marktwerking heb ik zeer gemengde gevoelens over… Maar het is niet mijn grootste bezwaar.
Opmerkelijk stuk, voor een groot deel over Europa en de drammerij van D66 daarbij. Dat deel ik. Er zijn wel meer partijen met goede personen, maar Boris Dittrich staat die op de lijst?
Treffend is het punt geen belangenpartij. Inderdaad dan kan je alle kanten op.
Het meest redelijk met inhoudelijk sterke punten? D66 zit nu in het bestuur van Noord-Holland (samen met PvdA en rechts). Dat bestuur keert zich nu tegen elke nieuwe windmolen, mede om de PVV de loef af te steken. Hoe populisties kan het?
Mijn verkiezingsbijdrage.
Over D’ 66
In de laat 60-er jaren ontstond in Nederland een politieke partij die van staatkundige hervorming haar bestaansreden had gemaakt. Zij boekte enig electoraal succes, maar eenmaal deelgenoot van regeringskabinetten was het haar onbekwaamheid die zij fasegewijs ontvouwde. En haar belustheid op macht en aanzien, ongeremd en naakt. Net als die anderen. Het was niet om aan te zien.
Van de door haar eens vurig voorgestane reformatie van de Staat kwam niets ‘in huis’ en op den duur had de partij weinig meer om het lijf. Naarmate haar ‘strip tease’ zijn schandalig, zij het weinig opwindend einde naderde, ging zij zich steeds ethischer tegenover de NMI*opstellen. Iedere maatregel gericht op het indammen van die instroom keurde zij met het woord ‘racistisch’ af. Of met ‘onderbuikgevoel’5.96.
Zelfs schermde zij bij haar laatste stuiptrekkingen in 2002 propagandistisch en lasterlijk met de persoon van Anne Frank. Dit Joodse meisje is in de hele wereld symbool van antiracisme; en van de heldhaftigheid van het Nederlandse Volk onder de Duitse bezetting in WO II.
* Nederlandse Massa Immigratie.
Ik zie liever een Paars III met D66 dan met het CDA. Maar van hun organenonteigeningswet moet ik niets hebben.
Verder dan de eerste alinea trok ik niet. Wat een zoet gewauwel over de inmiddels meest bloedeloze rechtse politieke partij ooit. Een soort belangenclub voor alleenstaanden die zoekend zijn, echter naar een niet bestaande match. Ze hebben een lijst met eisen voor de ander, waar alleen zij zelf aan zouden voldoen, wanneer ze wèl helemaal geslaagd zouden zijn. D66 is de partij van de eigenliefde, waar narcisme een verdienste is. Gewoon keihard rechts zijn, maar het ordinair vinden om het zo te noemen.
Nog steeds wordt niet begrepen dat de euro de waan van een verenigd Europa heeft aangetoond, de economieën, en de culturen, van de landen lopen te veel uiteen.
Om de crisis te bezweren door de waarde van de euro sterk te verminderen, inflatie dus, heeft de ECB nu de euro cratie machine aangezet, daarmee het statuut van de ECB negerend, de taak van de ECB is de waarde van de euro stabiel te houden.
Niemand maakt bezwaar, alleen de hoofdkinderen van de rekening, Duitsland.
Dat land weet nog waar fikse inflatie toe leidt, Hitler.
En de euro heeft aangetoond dat beleid vanuit Brussel volledig faalt.
Al kort na het invoeren van de euro werd het stabiliteitspact, wat eiste dat de begrotingstekorten binnen drie procent bleven, maar opgeheven, het bleek niet te kunnen.
Desondanks gaat het EU geloof verder, in overeenstemming met wat de universiteit van Iowa vond, als er feiten zijn in strijd met een geloof wordt het geloof sterker.
Ik vraag me af of we de huidige situatie moeten vergelijken met de nadagen van Lodewijk XIV, vlak voor de bestorming van de Bastille, of met 1919 Versailles, toen Duitslan de rekening van de eerste wereldoorlog in de maag gesplitst kreeg.
Alleen prof Sweder van Wijnbergen, en oud minister van financiën prof Witteveen, doen hun mond open over de Brusselse euro waanzin.
me2, rtl debat was goed