Hoe Financiën zijn eigen burgers uitlevert

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Even een boze blogpost. In korte tijd tonen twee nieuwsberichten aan hoe Europese overheden en in het bijzonder het Nederlandse ministerie van Financiën zijn eigen burgers verraadt. Dat harde oordeel is niet overdreven. Wat is er aan de hand?

In 2006 onthulde de New York Times dat de Amerikaanse overheid in Europese bankrekeningen zat te snuffelen via SWIFT, de private Belgische onderneming die het internationale betalingsverkeer faciliteert. Privacyorganisaties en het parlement waren not amused, zeker toen bleek dat een aantal toezichthouders, waaronder De Nederlandsche Bank, hier allang van op de hoogte waren en het blijkbaar niet nodig vonden om de privacytoezichthouders hiervan te informeren. De verstrekking van gegevens werd stopgezet. Tenminste dat dachten we.

Al snel bleek dat Europese overheden weinig ophadden met de basale rechten van Europeanen. Onder grote Amerikaanse druk werd geprobeerd om een dag voor de inwerkingtreding van het Verdrag van Lissabon (en het parlement dus mocht meebeslissen) er snel een verdrag met de VS door te jassen. Ook met steun van Nederland. De Duitsers gingen dwarsliggen. Het verdrag kwam er niet.

Desondanks ging ook het parlement later akkoord, nadat de Amerikanen garanties hadden gegeven de opvragingen transparant te maken, zodat de Europese mogendheden konden controleren wat er met de gegevens van hun burgers gebeurde. Ook mocht er niet meer in bulk informatie worden opgevraagd.

Vorige week werd bekend dat de VS wel degelijk in bulk informatie opvragen. En ook werd bekend dat Europol, die de informatieverstrekking verzorgt, geen openheid van zaken wil geven over de aard van de Amerikaanse informatieverzoeken. Kortom we zijn weer terug bij af.

NRC doet er dit weekend nog een schepje bovenop. In een uitstekend stuk onthult de krant het bestaan van een datacentrum van SWIFT in Zoeterwoude. Terwijl iedereen ervan uitging dat de informatieverstrekking van SWIFT onder de Belgische wet viel (SWIFT is immers in Belgie gevestigd), bleek ze onder de Nederlandse verantwoordelijkheid te vallen. Het Zoetermeerse datacentrum mag geen informatie in bulk aanleveren, maar wel wat meer gerichte verzoeken inwilligen. Verzoeken die betrekking hebben op alle Europeanen.

Uit enkele WikiLeaks-dossiers blijkt dat ambtenaren van het ministerie van Financiën bang waren dat de echte locatie van de informatieverwerking zou uitlekken. Ook wilden ze de Amerikanen ter wille zijn in het behouden van deze informatiebron. De oplossing werd gevonden in een bilateraal rechtshulpverdrag, waarin een passage werd opgenomen die deze uitwisseling mogelijk maakte. Het was een op het oog normaal verdrag, dus het is als hamerstuk door de beide Kamers gejast.

Dat dit volkomen ongewenst is, lijkt me zonneklaar. Europese overheden hebben geen enkel zicht op wat Amerikaanse opsporings- en veiligheidsdiensten met deze informatie doen. We weten alleen dat volgens de Amerikaanse wet deze informatie over tientallen organisaties gedeeld mag worden. Op deze manier worden Europese staatsburgers, niet alleen Nederlanders, overgeleverd aan de luimen van de Verenigde Staten. Als de VS op basis van deze informatie besluit je niet toe te laten, of als er fouten worden gemaakt, kom je daar pas achter als het te laat is. En het is dan nog maar de vraag wat de Europese overheden voor je kunnen doen.

Dit is geen privacykwestie, maar een kwestie van behoorlijk bestuur. Een overheid die zijn eigen burgers overlevert aan de willekeur van een andere overheid heeft vele vragen te beantwoorden. Een overheid die andere Europese staatsburgers aan willekeur van de Amerikaanse overheid uitlevert, heeft een groot diplomatiek probleem Een onafhankelijk onderzoek (en geen excuuscommissie a.u.b.)  is wel het minste dat uit deze onthulling moet voortvloeien. Bos en Zalm hebben wel wat uit te leggen.

Reacties (9)

#1 Ernest

Het wel duidelijk waarom Zalm altijd zo schaterlacht: hij draait iedereen een loer en komt ermee weg.

  • Volgende discussie
#2 Sigi

Geen wonder dat onze Nout internationaal zo hoog staat aangeschreven.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#3 Arjan

Het is overigens Zoeterwoude Rijndijk, niet Zoetermeer.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#4 JSK

Dus twee oud-ministers “hebben wat uit te leggen” omdat de TK weer’es heeft liggen slapen. Okee… logisch.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#5 InvertedPantsMan

Ik zie het probleem niet. De VS heeft het beste voor met de wereld en ze weten daar beter wat goed is dan hier.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#6 weerbarst

Koop fysiek goud en zilver voor opslag thuis of landbouw grond. America gaat de komende 10 jaar economisch in elkaar lazeren en zal Europa meesleuren als het al niet vanzelf gebeurt.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#7 Share

Lol @6.. fysiek goud en zilver + landbouwgrond

Ik heb liever een paar kistjes extra munitie en wapenolie, water en blikken Struik. Goud kan ik dan bij jou scoren. En dat wordt pas nodig als de munitie opraakt. En wat denk je dat jouw papiertje t.z.t waard is, waarop staat dat een stukje landbouwgrond van jou zou zijn?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#8 Henk Daalder Windparken Wiki

Kunnen we aan de achterkant in de VS niet gegevens opvragen, verzamelen, van rechtse politici en bestuurders?
Wie weet welke betalingen mensen als Wellink. Zalm, Rutte en Verhagen krijgen en wie ze zelf betalen?
Gooi alle betalingen van parlementariërs maar op straat.
Gewoon in de VS vragen, via via

En tegelijk:
Publiekelijk aan de VS vragen wie Rutte, Verhagen en de secretaris generaal van EZ betaalt, vanwege hun irrationele keuzes voor kernenergie.
Dat is gewoon onderzoek naar crimineel gedrag, waarom zou de VS daar niet aan meewerken?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#9 Minik

Hoe kan Europol eigenlijk de informatie verstrekken als die opgeslagen is bij Swift? Heeft Europol dan toegang tot die gegevens?
Je vraagt je af hoe vaak ze er dan naar kijken.
Is er geen rechterlijk bevel nodig voor de inzage in die gegevens?
@JSK. Als die twee ministers niets bekend maken is het natuurlijk niet echt slapen van de kamer. Je komt er niet makkelijk achter wat er in het geheim gebeurt.

  • Vorige discussie