Hield RWE verliesgevende bruinkoolcentrales open in hoop op staatssteun?

Vorige maand maakte de Duitse overheid  plannen bekend om 2,7 GW aan bruinkoolcentrales van de elektriciteitsmarkt te halen en in reserve capaciteit te plaatsen. Inmiddels is bekend dat de Duitse overheid op jaarbasis € 230 miljoen zal betalen aan energiebedrijven om de bruinkoolcentrales standby te houden.

Volgens Julian Schwartzkopff, Chris Littlecott and Sabrina Schulz van E3G heeft RWE z’n verliesgevende bruinkoolcentrales bewust opengehouden met als doel publieke steun voor sluiting te ontvangen. Het lijkt er volgens hen op dat het Duitse energiebedrijf er op gegokt heeft dat het ’to big to fail’ is. Deze gok lijkt zich te gaan uitbetalen, want RWE is de grootste ontvanger van steun voor de nieuwe 2,7 GW capaciteitsreserve in Duitsland. Als het bedrag op basis van capaciteit wordt verdeeld wordt RWE met 130 miljoen Euro de grootste ontvanger. Minder dan waar RWE volgens E3G op had gehoopt, maar nog steeds goed voor 13% van het operationeel resultaat van RWE’s conventionele energiecentales over 2014.

Volgens de analyse van E3G zijn de kleinere bruinkoolcentrales van 300 MW zeer waarschijnlijk verliesgevend. In 2013 stelde de CEO van RWE Generation dat de 300 MW bruinkoolcentrales grote problemen hadden om hun kosten terug te verdienen. Op dat moment was de elektriciteitsprijs €38/MWh. Met het huidige prijsniveau dat 16% lager ligt op  €32/MWh is het bijna zeker dat deze elektriciteitscentrales verliesgevend zijn. RWE heeft 11 van deze centrales (goed voor 3,3 GW aan capaciteit), die elk meer dan 40 jaar oud zijn.

Ondanks de slechte marktomstandigheden voor oudere en kleinere bruinkoolcentrales heeft RWE heeft de afgelopen jaren 3,7 GW aan gascentrales. Voor 2016 overweegt  RWE nog 8 GW aan capaciteit te sluiten, waarvan slechts 150 MW aan bruinkoolcentrales.

Staatssteun

Er is nog een mogelijke kink in de kabel: het Duitse plan moet nog goedgekeurd worden door de Europese Commissie, omdat het de vraag is of het voldoet aan de staatssteun regels. De Europese Commissie heeft al aangekondigd te gaan onderzoeken of de capaciteitsmarkten in 11 EU landen voldoen aan de regels voor staatssteun. Ook het Duitse voorstel moet nog goedkeuring krijgen.

Zelfs als de Europese Commissie instemt met het Duitse voorstel is het mogelijk dat er bezwaren worden ingediend. Zo hebben zowel Oostenrijk als 9 duurzame energiebedrijven inmiddels een rechtszaak aangespannen bij het Europees Hof van Justitie tegen de Engelse ondersteuningsplannen voor de nieuw te bouwen kerncentrale Hinkley C.

Reacties (19)

#1 Kacebee

Eén reden waarom de bruinkoolcentrales niet meer zo rendabel zijn als vroeger is dat ze een minder groot deel van de tijd elektriciteit mogen leveren. De energie uit wind en zon gaan immers altijd vóór. Op minder lichte en minder winderige dagen komt de elektriciteitsproductie neer op conventionele centrales, die dus niet gesloten kunnen worden.

Wat RWE en andere “on demand”-elektriciteitsleveranciers zouden moeten doen, is extra geld vragen voor het beschikbaar houden van reservecapaciteit. Centrales die niet uit bedrijf mogen maar ook niet mogen leveren, kósten immers alleen maar geld en dat moet ergens van betaald worden. Helaas werkt het zo niet.

Het achterliggende probleem is de reusachtige marktverstoring in Duitsland, waar het leveren van stroom uit zon en wind volgens het Erneuerbare-Energien-Gesetz een vast bedrag per kilowattuur oplevert, willekeurig of er aan die energie op dat moment ook behoefte is of niet.

Het zou beter zijn een premie te zetten op het leveren van stroom op verzoek, een echt vraag-en-aanbodprincipe dus. Dan kunnen nu onrendabele bruinkoolcentrales ineens wel rendabel worden en is staatssteun niet nodig. Bovendien zou dat de ontwikkeling van energie-opslagsystemen stimuleren, een uiteindelijk noodzakelijke component waar op dit moment nog te weinig belangstelling voor is.

  • Volgende discussie
#2 majava

@1: geen idee of wat in je eerste alinea staat waar is. Ik zou daar graag een bron van zien.

Maar bij mij borrelt nog een andere conclusie na het lezen van dit alles en dat is niet marktverstoring, maar van markt=verstoring. Energie bij de overheid houden en je zou helemaal geen probleem hebben gehad.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#3 Kacebee

@2: Ik ga geen bronnen geven bij mijn eerste alinea (@1): iedereen kan bedenken dat dat klopt als een bus. Google zelf maar eens wat op dit onderwerp en je vindt genoeg. Maar dan dit:

Energie bij de overheid houden en je zou helemaal geen probleem hebben gehad.

Lever dáár maar eens bronnen bij!

De werkelijkheid is dat kolencentrales op dit moment de back-up vormen voor het ernstig variabele aanbod van wind- en zonne-energie. Bij verdere vergroting van laatstgenoemde aanbod wordt de reguliere voorziening van die kolencentrales steeds meer een back-upvoorziening, die gepaard zou moeten gaan met een groter prijskaartje per kilowattuur. Als daar niet voor wordt betaald, gaan de leveranciers van die back-ups op de fles. Wil je dat de overheid die functie dan gaat vervullen? Prima, maar dan wordt de rekening dus gewoon doorgeschoven naar de burger.

Zonder energie-opslag – en we weten op dit moment nog niet eens hoe we dat zouden moeten organiseren, met een capaciteit voor het overbruggen van een windstille winter – zullen die (bruin)kolencentrales dus gewoon in bedrijf blijven.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#4 roland

@2: Waarom zou stroom bij de overheid geen probleem geven bij teveel zon-windstroom, behalve dat een overheidsbedrijf gemakkelijker met verlies kan draaien?

Private gascentrales zijn nu al afgeschakeld (dus verliesgevend), waarom zou dat bij (bruin)kool niet kunnen?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#5 majava

@3: ik ga geen verdere uitleg vragen bij -alweer- je eerste alinea. Een stuitend “antwoord”.

Dat ik dan bij mijn bewering bronnen zou moeten leveren is een beetje raar, want het is een mening. Die mening, dat als overheden de opwekking en netwerk in beheer zouden hebben er geen problemen zouden zijn, heeft betrekking op het inpassen van renewables. Of, zoals je wilt, het inpassen van fossiel. Maakt mij niet uit.

Maar ik wil m’n mening wel wat toelichten hoor. Ben de beroerdste niet. Waarom is het geen probleem? Omdat winst dan niet de drijfveer is, maar een goed, betrouwbaar en vooral een op de toekomst gericht (en dat betekent sowieso een niet-fossiel) netwerk. Dat is op dit moment een combinatie van dure en goedkope oplossingen, maar met een overheid die daar wel in durft te investeren. Als je dit aan ‘de markt’ over zou laten, dan blijven ze gaan voor de goedkope (veelal korte termijn) oplossingen en geen enkele investering. Laat staan een visie voor een netwerk van de toekomst. Eventuele door de overheid afgedwongen maatregelen die de winst zou drukken, zouden afgewenteld worden op het publiek. Eventueel fout beleid van energiebedrijven idem. Dat zie je dan ook nu gebeuren.

Ik moet daarbij wel aantekenen dat die ‘overheid’ die ik in gedachten heb wel een beetje een ideaalbeeld is. Met al die neoliberalen links en rechts (ja, letterlijk) is dat niet echt waarschijnlijk. En dan natuurlijk het gegeven dat er al zoveel is geprivatiseerd dat dit helemaal niet meer mogelijk is. Kortom, de markt fuckt ons toch wel.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#6 Co Stuifbergen

@3: Een verwijzing naar Google vind ik geen argument.
Geef dan een link naar een relevante web-pagina.

Das deutsche Gesetz für den Ausbau erneuerbarer Energien (Kurztitel Erneuerbare-Energien-Gesetz, EEG 2014) regelt die bevorzugte Einspeisung von Strom aus erneuerbaren Quellen ins Stromnetz und garantiert deren Erzeugern feste Einspeisevergütungen.

https://de.wikipedia.org/wiki/Erneuerbare-Energien-Gesetz

maar:

The system has recently been modified to now also include a market premium system

https://en.wikipedia.org/wiki/German_Renewable_Energy_Act

Ik ben overigens met jou eens dat de electriciteit best duurder mag worden als het niet waait.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#7 majava

+ naar Co

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#8 Kacebee

@6:

The system has recently been modified to now also include a market premium system

Dit gaat alleen over de producenten van “hernieuwbare elektriciteit”:

The EEG 2012 provided that producers of renewable electricity also had the option to market the electricity themselves, without receiving the fixed feed-in tariffs paid under the EEG. Instead they could claim a market premium (Marktprämie) in addition to the revenue obtained by the sale of the electricity.

Dit zou natuurlijk ook een mooi verdienmodel kunnen zijn voor energie-opslagsystemen, in theorie, alleen zijn die systemen op dit moment gewoon te duur en qua capaciteit te beperkt. En er is voor zover ik weet geen uitzicht op substantiële verbetering.

Dus hoe meer windmolens en zonnepanelen, hoe meer kolen- en gascentrales stand-by komen te staan voor de vereiste leveringszekerheid. En daar moet voor betaald worden, linksom of rechtsom.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#9 Krispijn Beek

@1

Eén reden waarom de bruinkoolcentrales niet meer zo rendabel zijn als vroeger is dat ze een minder groot deel van de tijd elektriciteit mogen leveren. De energie uit wind en zon gaan immers altijd vóór. Op minder lichte en minder winderige dagen komt de elektriciteitsproductie neer op conventionele centrales, die dus niet gesloten kunnen worden.

Zelfs als wind- en zonne-energie geen voorrang zouden hebben gaan ze simpelweg voor op basis van de Merrit-order, laagste marginale kosten gaan daarin voor. Hoogste marginale kosten die nog weten te leveren bepalen de marktprijs.

Wat betreft de hoeveelheid vermogen die nodig is aan conventionele centrales. Duitsland heeft zo’n 100 GW aan opgesteld vermogen dat vraaggestuurd kan reageren (conventionele centrales, biomassa). De piekvraag ligt historisch zo rond de 80 GW. Dat is dus 20 GW aan overcapaciteit op de vraaggestuurde markt. Daarbij gaat de prijs per MWh al omhoog op moment dat er weinig aanbod en veel vraag is (merk je niet als consument, maar de elektriciteitsproducenten merken dat wel degelijk).
Zie: http://energytransition.de/2015/06/is-germany-reliant-on-foreign-nuclear-power/

Het zou beter zijn een premie te zetten op het leveren van stroom op verzoek, een echt vraag-en-aanbodprincipe dus. Dan kunnen nu onrendabele bruinkoolcentrales ineens wel rendabel worden en is staatssteun niet nodig. Bovendien zou dat de ontwikkeling van energie-opslagsystemen stimuleren, een uiteindelijk noodzakelijke component waar op dit moment nog te weinig belangstelling voor is.

Volgens mij is het hele idee van de Energiewende dat ze van fossiele brandstof afwillen. Dus waarom zou je dan 40 jaar oude bruinkoolcentrales rendabel willen maken?

Het stimuleren van energieopslag gebeurt nu al sinds 2013 in Duitsland. De technologie voorkeur in het huidige voorstel voor bruinkool is daarbij geen stimulans voor meer inzet op opslag. Een techniek die volgens onderzoek van Agora Energiewende voorlopig nog niet nodig is.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#10 Anton

Kijk dat is nu zo grappig aan de energiewende: je moet vet betalen voor energie die je niet nodig hebt, feed in tarieven, en tada je moet vet betalen voor voor reserve stelling, energie die je niet eens afneemt.

En ondertussen neemt de co2 emissie in DE gewoon toe.

Zelden zo treffend het failliet van linksgekkiesbeleid gedemonstreerd zien worden.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#11 AltJohan

@CB: ” Volgens mij is het hele idee van de Energiewende dat ze van fossiele brandstof afwillen. “
Uiteindelijk wel, maar in de tussentijd zijn de fossiele jongens nodig.
“… by the flexible operation of fossil power plants” haal ik uit het artikel waar jij naar linkt.

“Dus waarom zou je dan 40 jaar oude bruinkoolcentrales rendabel willen maken?”
Omdat je nog een hele tijd afhankelijk bent van fossiel (batterijtechnlogie kan nog lang niet voldoende leveren). Een reden om niet voor aardgas te kiezen om niet te afhankelijk te zijn van Russisch gas. Of het nut heeft om een specifieke centrale te sluiten/rendabel te maken is moeilijk te zeggen zonder er aan gerekend te hebben.

Ik zou me voorstellen dat een bruinkoolcentrale aangepast wordt zodat ie meer vraaggestuurd kan draaien en dus beter aansluit bij wat het net vandaag de dag heeft.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#12 Krispijn Beek

@10 CO2 emissie in Duitsland stijgend? Lees je mee:


Between 1990 and 2014, most major German sources of emissions achieved CO2 reductions (See Figure 2). In the energy industry sector, which is responsible for the largest share of Germany’s greenhouse gas emissions (around 40 percent), emissions fell by 24 percent between 1990 and 2014. Even bigger reductions were achieved by households (32.9 percent) and industry (33.8 percent), while the transport sector only reduced its emissions by 0.2 percent.

Bron: https://www.cleanenergywire.org/factsheets/germanys-greenhouse-gas-emissions-and-climate-targets

Da’s andere koek dan die 17% waar Nederland in 2020 op wil uitkomen. Oh ja, doe je nog even bron voor je bewering? Graag CO2 emissies afzetten t.o.v. 1990, want dat is referentiejaar wat gehanteerd wordt voor de CO2 reductie bij het voorstel voor de bruinkoolcentrales.

@11 ik vind je idee dat je bruinkoolcentrales om kan bouwen niet heel sterk. Het gaat om 40 jaar oude centrales, einde technische levensduur. Het kan hoor dat ze willen gaan ombouwen, maar uiteindelijk aan ze allemaal gefaseerd dicht de komende 10 jaar. Dus lijkt me sterk dat ze daar nog zwaar in gaan investeren, maar goed kan me vergissen en laat me graag overtuigen van andere oplossingen op basis van daden van de betreffende energiebedrijven.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#13 JANC

@10: Zelden zo treffend het fact-free blaten van dom-rechts gedemonstreerd zien worden.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#14 roland

@12: Tuurlijk in 1990 waren de energieverslinders van de DDR nog volop in gebruik
Nog vorig jaar is ondanks veel verzet besloten om de bruinkoolwinning uit te breiden. Is dat besluit nu herzien?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#15 JANC
  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#16 JANC

@14: Plus dat in de voormalige DDR ook nu nog bruinkool gewonnen wordt: MIBRAG

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#17 roland

@16: en in Brandenburg wordt uitgebreid, zoals vorig jaar is besloten door de regering waarin ook De Linke.

@15: minder uitbreiden is juister

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#18 Krispijn Beek

@14 laat Anton dat soort nuances dan maken in z’n commentaren. En of de emissie uit de DDR en BRD of uit Duitsland komt maakt niet uit, het gaat er om dat de CO2 emisssie in Duitsland daalt en niet stijgt zoals Anton beweert in 10.

Ik wacht trouwens nog steeds op een link waaruit blijkt dat de emissie van Duitsland (BRD plus DDR) in 1990 lager lag dan het huidige niveau.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#19 JANC

@17: Brandenburg is overigens voormalig DDR, om nog maar eens dat van Anton te logenstraffen.

In de Lausitz wou men ook uitbreiden, is daar op druk van uitgerekend de Zweedse regering op teruggekomen: http://www.faz.net/aktuell/wirtschaft/wirtschaftspolitik/tagebau-schweden-will-vattenfalls-braunkohle-plaene-stoppen-13186986.html

en hier, een bericht uit 2015, blijkt dat Vattenfall zich helemaal terug wil trekken uit Duitsland: http://www.zdf.de/ZDF/zdfportal/programdata/829179a5-9db7-4d93-8ff4-d3ef17a70c30/20404557?generateCanonicalUrl=true
en
http://www.welt.de/wirtschaft/energie/article132268424/Gefaehrdet-Schweden-Wahl-33-000-deutsche-Jobs.html

Kortom: 2x minder, 1x meer.

  • Vorige discussie