Rupert Murdoch. De naam is inmiddels synoniem met een uitstekend geoliede, reactionaire propagandamachine, die zijn tentakels uitstrekt over het gehele Gemenebest. Wie ook maar vijf minuten Fox News heeft bekeken, weet ongetwijfeld wat ik bedoel.
Wie schetst dan ook mijn verbazing toen ik niemand minder dan deze Rupert Murdoch gisteravond zag glimmen in de rol van geëngageerde krantenman, die het met zijn medium voor een ter dood veroordeelde Aboriginal opneemt, terwijl het hele land ervan overtuigd is dat het om een vuile kinderverkrachter gaat?
Ik keek naar Black and White uit 2002, zo bleek me later, waar ik midden in een scène gevallen was, waarin zes grimmig kijkende rechercheurs een zekere Max Stuart afranselden om een bekentenis uit hem te slaan. Stuart, een analfabete Aborginal, die zijn geld verdient als bokser en hulpje op een rondreizende kermis, bekent de verkrachting en gruwelijke moord op een blank, negenjarig meisje.
Het is 1958 in Adelaide, Australië, en Stuarts advocaat loopt vervolgens tegen alle deuren op van een gerechtelijk apparaat dat nog geheel en al een verlengstuk is van het establishment en de uitvoerende macht, en dat niet wil weten van politiebeambten die zich van vuile methoden bedienen om een zaak rond te krijgen. Stuarts gezworen verklaring dat hij zwaar mishandeld is, getuigen die Stuarts alibi bevestigen, een priester en een linguïstisch expert; het haalt allemaal geen steek uit bij rechters die doof lijken voor de realiteit. De Aboriginal wordt schuldig bevonden en veroordeeld tot dood door ophanging.
Net als de zaak hopeloos in het slop zit, krijgen Stuarts advocaten hulp van een jonge krantenbaas en zijn hoofdredacteur, Rohan Rivett. Die krantenbaas is niemand minder dan een jonge Rupert Murdoch, die het medium zes jaar eerder heeft geërfd van zijn vader, sir Keith Murdoch. Ruperts krant, the News, sponsort zowel de reis van de advocaten naar Londen, waar ze de zaak voor de ‘Privy Council’ (de Geheime Raadkamer) zullen bepleiten, als de zoektocht van een sympathiserende priester naar de (inmiddels verder getrokken) kermisklanten die het verhaal van Stuart kunnen bevestigen.
Uiteraard verzekert de krant zich zo van de nodige scoops, en ze buit deze uit met hetzelfde demagogische genoegen als Murdochs media vandaag de dag. We zien Murdoch persoonlijk krantenkoppen herschrijven tot rellerige kreten: ‘Britse Heren verwerpen smeekbede Stuart!’ ‘De speurtocht van een priester op zoek naar de waarheid!’
En nee, het gaat hier niet om fictie die een bizar parallel universum beschrijft. Ook al wordt Murdochs rol in de film mogelijk flink aangedikt, het is wel gebaseerd op werkelijke gebeurtenissen: Max Stuart bestaat werkelijk, is werkelijk veroordeeld voor de verkrachting en moord op Mary Olive Hattam; zijn advocaten hebben werkelijk doorgeprocedeerd tot de Privy Council en het Australische parlement, en Rupert Murdochs kranten hebben werkelijk fors propaganda gevoerd om Stuarts zaak onder de aandacht van het grote publiek te krijgen.
Murdoch merkte er later over op dat hij destijds weliswaar overtuigd was van de schuld van Stuart, maar ook dat deze gemarteld was, en dat hij geen eerlijk proces kreeg. Bovendien was Murdoch volgens eigen zeggen een verklaard tegenstander van de doodstraf. Stuart zelf verklaarde dat hij Murdoch bij een aantal zittingen ook daadwerkelijk op de publieke tribune heeft zien zitten.
De kruistocht die Murdochs kranten voerden, was zelfs zo bedreigend voor de zittende orde dat the News en haar hoofdredacteur Rivett in 1960 door de Australische overheid werd aangeklaagd wegens ophitsing en smaadschrift. Ondanks een succesvolle campagne waarbij Stuarts straf op last van de Australische overheid werd omgezet in dertien jaar gevangenschap en ondanks het afketsen van de tenlastelegging tegen Murdochs krant, ontsloeg de krantenmagnaat zijn hoofdredacteur en persoonlijke vriend Rivett. Mogelijk als vredeoffer naar de autoriteiten toe.
Volgens sommigen is dat het punt waarop Murdoch overstapte naar de duistere zijde. Bruce Page, die een biografie schreef over Murdoch, beschrijft de krantencampagne voor Stuart als “an episode in which Murdoch approached real journalistic achievement – and chose to retreat. He started to do the job because he had a very good editor, but it’s perfectly clear that the backlash from the state government frightened him, and he came to the conclusion that you didn’t oppose the state, you collaborated with it.”
Desalniettemin vormt de campagne voor Max Stuart een opvallende en onderbelichte periode uit het leven van de inmiddels bejaarde mediamagnaat. Het bewijst tevens dat er wel degelijk een markt is voor links-progressieve actiejournalistiek. Je moet alleen het publiek mee weten te krijgen.
Beeld: Still uit Black and White (2002)
Reacties (5)
Mmm… onbekend voor mij, dank voor de info en compliment.
…waarop Murdoch overstapte naar de duistere zijde.
Zal wel gebruikelijk zijn na de ‘Lord of The Rings’ en ‘Star Wars’ de ongewenste kant als de ‘duistere zijde’ te benoemen. maar als je wilt begrijpen is het beter niet in dat soort termen te spreken. Het geeft associaties en context die eigenlijk niet goed zijn.
Wat jij duistere zijde noemt is gewoon de macht. En niemand, die in de echte wereld staat, zal ontkennen dat er een macht is noch stellen dat die ongewenst is. Er is een tegenstelling in de samenleving maar om die te benoemen in de termen van fabelverhalen lijkt me niet goed. Begrip begint bij het benoemen van de zaken zoals ze zijn.
Overigens ben ik van mening dat Prediker niet onder pseudoniem (en werkelijk onbekend) dient te schrijven (als enige logger op Sargasso).
links-progressieve actiejournalistiek…? Ik zou eerder zeggen dat hij in dit verhaal het spoor van de sensatiejournalistiek heeft gevonden: het publiek meekrijgen om een zo hoog mogelijk oplage te bereiken. Hij heeft de potenties van zijn bedrijf goed ingeschat en van deze case zijn businesscase gemaakt.
leuk stukkie +1
Waar is helaas wat kranten als Telegraaf schrijven.