Hedendaagse tempeliers (1)

Foto: copyright ok. Gecheckt 23-11-2022

De Standaard (hier te lezen in de Google cache) vermeldt het op zich triviale feit dat de Vlaming Guy Fosté, in het dagelijks leven marketeer voor een energiebedrijf, is verheven tot “personal piper to the most noble comte Eric Hugh de Montgomery”. Ik houd van dit soort titels, en geniet dubbel als ik vervolgens lees dat Eric Hugh de Montgomery “Sovereign Grand Commander” is van “The Order of the Fleur de Lys“.

En daarmee hebben we het ineens over de Tempeliers. U weet wel, de geheimzinnige ridderorde die opduikt in alle complottheorieën en die te maken heeft met alle gebeurtenissen uit de wereldgeschiedenis. Het is weinig bekend dat ze onder een andere naam nog altijd bestaan.

Het begint met de Kruistochten. In 1071 versloegen de Seljukische Turken de Byzantijnen in de slag bij Manzikert, waarover ik al eens blogde. De verslagen partij zocht steun in het westen, die in groten getale kwam: tienduizenden soldaten hielpen de Byzantijnen een deel van het verloren gebied heroveren, en trokken vervolgens naar Jeruzalem, dat in 1099 werd ingenomen. Vanaf dat moment lagen er verschillende vorstendommen aan de oostkust van de Middellandse Zee, bestuurd door christelijke heersers, waarvan er een de trotse titel “koning van Jeruzalem” voerde. Onthoud die even, ik kom erop terug.

Oorlog was het ondertussen lang niet altijd, althans niet tussen de twee religies. De situatie in Palestina kon weliswaar lijken op een conflict tussen islam en christendom, maar al vóór Jeruzalem was veroverd had, waren de allianties complexer en was een christelijke vorst met moslimtroepen tegen een geestverwant opgetrokken, en hadden moslimleiders al eens christenen gerekruteerd.

Na de inname van Jeruzalem ontstonden de ridderordes: groepen soldaten die zich in het bijzonder wijdden aan de verdediging van het geloof. De bekendste zijn de Hospitaalridders, de Duitse Orde (waarvan het ordegebouw nog altijd te zien is in Jeruzalem) en dus de Tempeliers, die zich noemden naar hun burcht op de Tempelberg. Het plaatje links toont de Rotskoepel, het officiële zegel van de Tempeliers.

De ordes hadden niet alleen bezittingen in het Heilig Land, maar ook in Europa, waar gigantische bedragen binnenkwamen aan aalmoezen. Omdat er wel eens kapitaal moest worden overgedragen, groeiden de ordes tevens uit tot banken.

In 1291 viel de laatste Kruisvaardersnederzettingen, Akko, of – zoals de stad in het Nederlands ooit heette – Akers. De Hospitaalridders belandden uiteindelijk op Malta, en heten tegenwoordig Maltezer Orde; de Duitse Orde vertrok naar het Oostzeegebied; en de Tempeliers vestigden zich in Parijs, waar het huidige Musée des Arts et Métiers is gevestigd op de plaats van hun voormalige hoofdkwartier, aangeduid als “de Tempel”.

Lang bleven ze er niet, want de paus had wat twijfels aan hun orthodoxie, en niet helemaal ten onrechte, want de Tempeliers hielden zich inmiddels bezig met tal van niet-militaire zaken. Bovendien waren ze soeverein, zodat ze stonden buiten het gezag van de Franse staat. In 1307 liet de Franse koning Filips de Schone de ridders arresteren, beschuldigen van allerlei ketterijen en levend verbranden. Dit betekende het einde van zowel de orde als van de Franse staatsschuld, die door de Tempeliers was voorgefinancierd en nu niet meer hoefde te worden afgelost. Het jaar ervoor had koning Filips de joden om soortgelijke redenen verdreven.

[wordt vervolgd]

Reacties (7)

#1 Jaco

Een aardig stuk om te lezen, ware het niet dat de meeste zinsconstructies tenenkrommend zijn. Nog een keertje nalezen en aanpassen?

  • Volgende discussie
#2 MrOoijer
  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#3 HansR

Ten eerste @Jona : boeiend onderwerp maar het zou prettig zijn als je dit soort stukken niet in tweeën splitst. Op je Mainzer Beobachter is het allemaal al te lezen, dan kan je het hier ook in een keer plaatsen. Het leest prettiger en het laat de commentaren op het hele idee ook in een keer plaatsen, lezen en beoordelen.

Beter voor Sargasso, beter voor ons, beter voor jou.

Ten tweede – ik heb hier zelf ook eens wat over geschreven – verbaast het mij tot op de dag van vandaag dat iedereen zo makkelijk over de rol van de RK kerk heenloopt en de Tempeliers als een van Rome onafhankelijke eenheid beschouwen. Volgens mij is dat onjuist. Rond het proces van de Tempeliers rond 1310 heeft Rome de orde wel ontbonden maar nooit veroordeeld. Je beschrijft zelf – in deel 2 – hoe de verschillende entiteiten zich in andere landen verder hebben ontwikkeld en zich zelfs weer militair met Rome hebben verbonden tegen de Turken. Al die onafhankelijke acties na de ontbinding van de Tempeliers dragen het kenmerk van de strijd tegen de vijanden van het christendom, met name tegen de ketterse islam.

Kun jij aangeven – kan iemand aangeven – waarom dezelfde symbolen (bv het Jeruzalemkruis) door de eeuwen heen worden gebruikt en waar die voor staan?

Kun jij aangeven – kan iemand aangeven – waarom de kerk door de eeuwen heen gebruik heeft gemaakt van de diensten van deze gevechtsordes (cq de Tempeliers en de Hospitaliers)?

Kun jij aangeven – kan iemand aangeven – wat de relatie is van de RK kerk met de huidige verdedigers van christelijke waarden (want dat is wat de Breiviks zijn)? Een onderzoek naar die relatie zou interessant zijn in de context van de contemporaine geschiedenis en de duiding van al die christelijke symboliek in de moderne tijd en de moderne strijd tegen de islam.

Kan iemand mij bijvoorbeeld uitleggen waarom Bush jr. drie keer bij de paus op bezoek ging terwijl zijn ambtsgenoten dat in andere zittingsperiodes dat niet of slechts een keer deden?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#3.1 HansR - Reactie op #3

Jeruzalemkruis bv hier:

  • Volgende reactie op #3
#3.2 Bismarck - Reactie op #3

Kun jij aangeven – kan iemand aangeven – waarom de kerk door de eeuwen heen gebruik heeft gemaakt van de diensten van deze gevechtsordes (cq de Tempeliers en de Hospitaliers)

Die vraag lijkt me nog relatief beantwoordbaar: Dat heeft ze niet (behalve in naam). De Maltezer Orde bijvoorbeeld werd vooral door Spaanse vorsten ingezet om aan de grens tussen Christendom en Islam garnizoen te draaien (Cyprus, Rhodos, Bodrum, Malta). gezien bovenstaand verhaal lijkt me dat de Tempeliers een gelijkaardige functie hadden. Je leest er min of meer in af dat de soevereine vorsten in Europa hun dienst aan de kerk in de strijd tegen de Islam konden afkopen bij deze Ordes.

  • Vorige reactie op #3
#3.3 HansR - Reactie op #3.2

Persoonlijk denk ik dat dit te simpel is. De interactie tussen aardse machten en de geestelijke machten was ook in Europa – juist in Europa – iets complexer dan het simpel afkopen van diensten via een vechtorde.
(zie bv de slag bij Lepanto : The members of the Holy League were Spain (including its territories of Naples, Sicily and Sardinia), the Republic of Venice, the Papacy, the Republic of Genoa, the Duchy of Savoy, the Knights Hospitaller and others. Its fleet consisted of 206 galleys and 6 galleasses (large new galleys, invented by the Venetians, which carried substantial artillery) and was commanded by John of Austria, the illegitimate son of Emperor Charles V and half brother of King Philip II of Spain.)

Maar tegelijk denk ik dan : dit gaat het commentaarveld van een blog toch wel te boven ;)

#4 L.Brusselman

Het is jammer dat Carnivale is geschrapt door HBO anders hadden we misschien meer geweten over de erfgenamen van de Tempeliers.
Het was in ieder geval een stuk amusanter dan de gefrustreerde idioten die zich als zodanig manifesteren,

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie