GroenLinks, zin in welke toekomst?

Foto: copyright ok. Gecheckt 11-02-2022

ACHTERGROND - Hoe duurzaam is de partij die duurzaamheid predikt? Overleeft GroenLinks de volgende verkiezing? En wat kan de nieuwe voorzitter straks doen om die overlevingskansen te vergroten?

Sinds de verkiezingen staat GroenLinks er in de Tweede Kamerpeilingen slechter voor dan het aantal zetels dat ze in de Eerste Kamer heeft. Dat is knap – zelfs het CDA doet het haar niet na. Dit weekend kiest de partij een nieuwe voorzitter, maar de vraag is wat hij of zij kan doen om GroenLinks er weer bovenop te helpen.

Zelf kom ik tot drie nogal uiteenlopende opties. De optie Klaver – op zoek naar het jonge talent in de partij; de optie GL-D66 – via de leden samenwerking afdwingen; en de optie Actie, die voor zich spreekt.

Optie Klaver

De eerste optie dankt z’n naam aan Jesse Klaver, wiens naam rond zingt, zoals dat heet. Het is me een raadsel waarom. Als campagneleider van de afgelopen verkiezingen heeft hij weinig indrukwekkend werk afgeleverd – 60 procent van de zetels verloren. Dat lag zeker niet alleen aan hem, maar een goede campagneleider had de partij tot de orde geroepen en hij mist elke autoriteit om dat te doen. De campagne maakte geen verschil.

Daarnaast verdiende hij zelf, gezien het aantal voorkeursstemmen dat hij kreeg, zijn vierde plek op de lijst niet eens. Linda Voortman en Tofik Dibi streefde hem in stemmen voorbij. Het is louter te danken aan de commissie die hem op die plek op de lijst zette, dat hij terugkeerde in de Tweede Kamer.

Wellicht ziet hij zichzelf als toekomstig partijleider en is hij druk op zoek naar een Keniaanse vader en een teleprompter om de magische woorden ‘Ja wij kunnen’ vanaf te oefenen. Maar een partijleiderschap dat een deuk in een pakje boter slaat, lijkt mij – mocht het er al van komen – voor hem nog enkele toekomsten weg.

Optie GL-D66

Er is vaker gedacht over het samengaan van D66 en GroenLinks, in een groene sociaal-liberale partij. Een nieuwe voorzitter dient die optie mijns inziens te overwegen. De grote vraag is echter hoe dat tot stand kan komen. De partijleiders maken in ieder geval geen enkele aanstalten. Een voorzitter met lef en overtuigingskracht zou het volgende scenario kunnen inzetten.

Maak de leden om te beginnen duidelijk dat je vindt dat D66 eigenlijk te rechts is, maar dat het juist in het vermogen van de leden ligt dat te veranderen. Beide partijen tellen ongeveer evenveel leden, iets meer dan 23.000. Partijleden zijn voor partijen de toetssteen van hun beleid en de poel waaruit gerekruteerd wordt voor nieuwe raadsleden en andere politieke functies.

Stel GroenLinksleden vervolgens dit voor: wordt naast GroenLinks ook lid van D66. Bezoek partijbijeenkomsten en spreek met D66-ers. Niet iedereen zal daaraan gehoor geven, maar als de helft van de leden dubbellid wordt dan zet dat ook binnen D66 iets in beweging. Want opeens bestaat die partij voor een derde uit dubbelleden van GroenLinks. Vermoedelijk zal blijken dat die verschillende leden veel raakvlakken hebben. Meer dan de bakfietsen waarop ze rijden. De partij GroenLinks kan nog even blijven bestaan, afscheid komt later. De dubbelleden kunnen zich bij D66 ondertussen aanmelden voor lijsten en politieke functies en zo die fusie in gang zetten.

Het succes van zo’n oproep moet zich bewijzen in het aantal leden dat zich als verkenner van samenwerking durft op te stellen. Maar alleen al zo’n gebaar, dat de rest van Nederland duidelijk maakt dat GroenLinks voorbij partijfolklore durft te denken omdat politiek groter is dan dat, zal op sympathie kunnen rekenen. Doe daarbij een oproep aan iedereen die welwillend staat tegenover een sociaal-liberale partij om ook lid te worden van wat dan nog D66 heet en leden zullen toestromen. Bovendien dwingt zo’n van onderaf ingezette fusie de partijleiders om met elkaar te gaan praten. Het begin van een liberale partij, met een grote sociale en groene vleugel.

Optie Actie

Een net aangetreden voorzitter zal niet snel een oproep tot fusie voor z’n rekening durven nemen. Dat vereist zeldzame politieke moed. Daarom zal deze laatste optie de nieuwe voorzitter het best in de oren klinken. Maak van de partij GroenLinks een organisatie die de duurzame agenda uit haar partijprogramma praktijk maakt, om te beginnen samen met haar leden.

Nederlandse politici denken vaak dat je politiek bedrijft door regels te maken, te veranderen, of af te schaffen, maar politiek kan meer zijn dan dat. Daarom richt de voorzitter naast het wetenschappelijk, een praktijkbureau op. Wat dat gaat doen?

In de eerste plaats de leden van GroenLinks helpen om in de praktijk te brengen wat ze in theorie zo graag willen. Want duurzaamheid is geen ideaal, het is een werkwoord. Zijn er nog leden die op benzine rijden, geen zonnepanelen op het dak hebben liggen en in niet geïsoleerde huizen wonen? Het praktijkbureau helpt hen die idealen te realiseren, door elektrische auto’s en zonnepanelen grootschalig aan leden aan te (laten) bieden en door aannemers uit te zoeken, die weten hoe ze huizen kunnen verduurzamen. Als bemiddelaar kan ze groepjes leden helpen een windmolen in hun collectieve moestuin te financieren. In elk geval met een Rotterdamse aanpak: niet lullen maar poetsen.

Die eerste stap maakt de buitenwereld duidelijk dat GroenLinks meer is dan een praatclubje voor anonieme idealisten. Ze staat voor wat ze zegt en helpt haar leden de daad bij het woord te voegen. De volgende stap voor zo’n praktijkbureau is het vergroten van haar reikwijdte, zodat ook de rest van Nederland bij haar kan aankloppen.

Voorzitten met een plan

GroenLinks zit in een dal waar ze niet makkelijk uit zal komen, maar een voorzitter met een plan kan daar iets aan doen. Daarbij is het hopen dat ze niet de gemakzuchtige en weinig effect sorterende weg van een nieuw gezicht zal inslaan. Onze politiek kan wel wat durf en radicaliteit gebruiken.

Na dit weekend zullen we merken of de nieuwe voorzitter er vooral is om amendementen op partijcongressen af te hameren, of dat er meer begeestering is dan dat. Change we can believe in, of beter nog: verandering die ergens toe leidt.

Reacties (36)

#1 A. de Man

Gaap.

D66 is eigenlijk te rechts, maar daar kun je wat aan doen….weet je wat, probeer dat liever eens met de VVD.

Groenlinks is veel te muesli voor D66 en als groenlinks moet kiezen zijn ze eerder links dan groen. Notabene wordt groen in het rood geschreven.

Allemaal leuk en aardig dit gewauwel, maar deze zendtijd voor politieke partijen lijkt me niet thuis te horen op een door de overheid gesponsorde website.

  • Volgende discussie
#2 Ad van der Stok

@1: wel sympathiek dat je het gebabbel dat je blijkbaar in je slaap produceert, aankondigt door er Gaap voor te zetten.

Overigens, voor zover er een lijn in te ontwaren is – de suggestie dat ik lid van één van beide partijen ben en derhalve aan promotie doe – moet ik je teleurstellen. Dat is niet het geval.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#3 Amateur Commenter

@2: Don’t feed the troll.

Ik ben geen groenlinks fan maar er is wel een groot gapend gat in het politiek bestel dat een echt progressief geluid laat horen.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#4 Michel

Ik weet het, onhaalbaar, maar het beste zou het zijn als alle linkse partijen meer met elkaar zouden samenwerken, van sp tot *kuch* d66. Er schoot me iets in de keel bij d66, want officieel zijn ze natuurlijk niet links en niet rechts, maar goed, je begrijpt wat ik bedoel.
Voorlopig zal dat niet gebeuren/heeft dat weinig zin, want alle partijen, behalve de sp, doen hard hun best om zoveel mogelijk rechts beleid te steunen en ten uitvoer te brengen.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#5 vander F

Blijkbaar een volstrekt overbodige partij, wat nu ongenadig duidelijk is geworden, als het er op aan komt heeft deze partij duidelijk geen bestaansrecht meer, gewoon overlaten aan de kiezer, zoals het een democratie betaamt.

En dat links/rechts gewauwel is ook alleen maar koude oorlog retoriek wat een beetje jongere toch al niet meer kan vatten,
ik zit via m’n zoon nu midden tussen de pubers en die begrijpen gewoonweg niet waar je het over hebt als je met bejaarde links/rechts dogmatiek komt aanzetten.

Toen ik voor het eerst mocht stemmen bleek DS’70 via een kieswijzer bij me te passen, om prompt van het politieke toneel te verdwijnen

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#6 mulato

@van der F:

helemaal mee eens.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#7 Henk van S tot S

Als de kiezers bepaald hebben dat Gestuntel op Links blijkbaar geen toekomst heeft kan het bestuur maar een ding doen:
De Programma’s van de andere partijen op hun website zetten en niet meer meedoen aan de diverse verkiezingen die volgen.

Het advies om samen te gaan met D-66 is natuurlijk helemaal van de domme:
Zijn de goedgelovige kiezers sinds de politie-schooltjes in Afghanistan al helemaal in de war, zal men ze nog uitleveren aan die mooiprater A.P. ook ;-)

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#8 Michel

@5: “En dat links/rechts gewauwel is ook alleen maar koude oorlog retoriek”

Op dit moment moet ik je gelijk geven, niet omdat de links/rechts tegenstelling “gewauwel” is, maar omdat linkse partijen hun kiezers in de steek laten.

En nu we het er toch over hebben, dat is (onder meer) precies de reden waarom het zo slecht gaat met Groen Links. Onder leiding van Sap heeft die partij zich beschikbaar gesteld om soldaten te sturen naar een bij voorbaat verloren oorlog en om Rutte te helpen met zijn “kleine overheid”. En voor de jonkies onder ons: dat is rechts beleid: streven naar een kleine overheid en militarisme. Maar om de een of andere reden wordt dat tegenwoordig gezien als je “verantwoordelijk opstellen”. Een partij die dat doet verdient het inderdaad van het toneel te verdwijnen.

Misschien is in boosheid ook het antwoord gelegen: wil GL nog recht van bestaan hebben dan is door wat meer te kijken naar het tweede deel van haar naam. Groen zijn is niet genoeg.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#9 Boer

Ik ben van mening als je Groen links stemt je geen rijbewijs dient te hebben en spaarrekeningen van meer dan 10.000 euro in beslag moeten worden genomen.
Jesse klaver is een vmbo jochie die ik geen enkele ministerpost of bestuurlijke functie zou durven geven.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#10 Prediker

Tja, ik vraag me bij het lezen van bovenstaand stuk af hoeveel ervaring Ad van der Stok heeft met het leiden, managen en inspireren van een politieke partij, het voeren van campagnes, het voeren van partijvergaderingen en organiseren van partijbijeenkomsten, het overtuigen van je achterban, het veroveren van je eigen plek, etc. etc.

Ik vermoed nulkommanul. Resultaat: borrelpraatjes van een GroenLinks-sympathisant, die denkt dat ‘ie even D66 naar z’n hand kan zetten, met een legertje trojaanse paarden.

‘Tuurlijk joh. Heeft ‘iemand al substantiële veranderingen gezien die dat cluppie van Siewert van der Linden zou bewerkstelligen (via hetzelfde infiltratie-model)? Nee, hè? Kennelijk is het allemaal zo makkelijk niet.

Want als het allemaal zo makkelijk wel was, waarom keert Marianne Thieme niet gewoon terug in de ideologische moederschoot? Ideologisch gezien is er veel affiniteit tussen het eco-denken van de Partij van de Dieren en de progressief-groene ideologie van GL. Dus waarom niet gewoon massaal dubbellid worden en GroenLinks van binnenuit over laten hellen?

Ik vermoed dat het dus allemaal zo simpel niet is. Anders zouden ze het wel doen: de SP kan in theorie zo heel makkelijk de PvdA naar haar hand zetten. Maar dat is precies het punt: het is in theorie.

Daarnaast kan het juist politiek heel effectief zijn om je eigenheid te bewaren ipv de grote aantallen te gaan. Thieme is wel van een klein partijtje, maar ze agendeert wel veel debatten. Haar politieke presentie is veel groter dan je haar krediet zou geven op grond van zetelaantallen.

Daar kun je als slinkende partij veel van leren.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#11 Michel

@10: “Daarnaast kan het juist politiek heel effectief zijn om je eigenheid te bewaren ipv de grote aantallen te gaan”

Getuigenispartijen zijn heel effectief? – wat kopen we daarvoor? Ga een stukje schrijven voor de krant, beter nog schrijf voor Sargasso, maar ga niet de politiek in.
Politiek gaat om besturen, om dingen doen, om het land te besturen. Het gaat om macht, om invloed. Op rechts hebben ze daar geen enkele moeite mee.
Macht, invloed, de mogelijkheid om het land anders te besturen, om – wie weet – te zorgen dat er een echt groene politiek komt, dat de economie niet wordt kapot bezuinigd, dat Nederland niet de vieze man van Europa wordt als het gaat om klimaat, dat het Nederlandse belastingparadijs afgelopen is – bereik je alleen maar met “grote getallen”, en liefst met zo veel mogelijk eenheid.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#12 Prediker

Zoals ik al zei, Marianne Thieme is met twee zetels heel effectief in het agenderen van haar punten. Niet alleen in de Tweede Kamer, maar ook bij het grote publiek.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#13 Diener

@11: Er zijn nu eenmaal niet zo veel groen linkse mensen. Veel minder op dit moment dan rechts bruine in ieder geval. Hoe wil je dan aan de macht komen? door jezelf aantrekkelijk te maken voor mensen die eigenlijk helemaal niet groen en links zijn. List en bedrog. Machiavelli. Mij jaag je ermee naar Marianne en haar beestenboel.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#14 kevin

@5

En dat links/rechts gewauwel is ook alleen maar koude oorlog retoriek wat een beetje jongere toch al niet meer kan vatten,

Sinds Reagan en Thatcher is de wereld nooit meer terruggekeerd naar een redelijke balans. De nieuwe generaties hebben inderdaad nooit anders gezien dan rechts kutbeleid van alles liberaliseren, kleinere overheid, verantwoordelijkheden afschuiven, schaalvergroting en een opgeblazen financiële sector die ons allemaal de verdoemenis instort. Is dat een reden om dan godverdomme op te geven? Integendeel!

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#15 bullie
  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#16 bullie

Marianne Thieme is met haar twee zetels de afgelopen jaren ook heel effectief gebleken in het voorkomen van een PvdA-premier.

Voor het veranderen van wetgeving ten gunste van dierenwelzijn heeft ecologische boer en PvdA-kamerlid Harm Evert Waalkens heel wat meer betekend dan de twee PvdD-dames of de PVV-er hoeheetie.

Over overbodige partijen gesproken.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#17 roland

Het links heeft GroenLinks naar de SP geschoven, nu moet de partij DE groene partij zijn met veel naijver jegens de Partij voor de Dieren.
Het groene in vooral gesubsidieerde speeltjes voor een elite met geld en ruimte voor daktuinen of zonnepanelen. De subsidie gretigheid botste met de zonnepanelen werkers, die verstoring van hun werk vreesden. Het groene mag de levensstijl van de partijleden niet verstoren, geen beknotting van hun vliegreisjes.

Met de huidige verhoudingen is geen sprake van een fusie met D66, doch van een overname

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#18 ed

@17: Groen-links staat nu bekent als Groen-rechts en J.Sap heeft haar eigen graf gegraven ,dus verder niet klagen .

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#19 ed

Ik denk dat het nooit meer goed komt met groen links en dat de partij van de dieren nu de enige partij van de toekomst is in groen opzicht .

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#20 Ad van der Stok

@10: sterk punt Prediker, iemand die nog nooit een politieke partij geleid, gemanaged, of geinspireerd heeft, noch campagnes gevoerd en partijvergaderingen en bijeenkomsten georganiseerd heeft, zo iemand moet natuurlijk wel borrelpraat uitslaan. Een ‘argument’ dat praktisch iedereen diskwalificeert om over politieke partijen iets te zeggen. Behalve natuurlijk Prediker zelf.

Die beweert dat ik iets bij D66 voor elkaar zou willen krijgen, terwijl ik het (lees het stuk) over de voorzitter van GroenLinks had.

Die beweert dat de geopperde suggestie gelijk is aan die van de G500, terwijl zij geen enkele affiniteit met de betreffende partijen toonde en GroenLinks en D66, zonder meer leden hebben die wel politieke affiniteit met elkaar delen.

Die Marianne Thieme een grote effectiviteit toedicht, ondanks dat er nog geen kippenfabriek door haar toedoen gesloten is.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#21 ed

@10/20: Ik zie een krantenkop opdoemen : Zombies van Groenlinks uit graf gerezen en proberen nu de partij van de dieren te ………..

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#23 thallman

GroenLinks moet met concrete plannen aankomen in plaats van te zeuren om meer van hetzelfde, meer subsidies naar onrendabele windmolens, meer macht naar de EU waar het wel anders moet maar waarbij de benoeming van dat anders nooit verder gaat dan linkse reclame termen als “”sociaal en progressief””.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#24 ReinoutS

Zijn een Marokkaanse vader en Indische oma ook goed? https://nl.wikipedia.org/wiki/Jesse_Klaver

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#25 Joop

@23.

Hahah, als je niet verder kijkt dan je neus lang is, dan zie je inderdaad alleen maar windmolens en EU.

Concrete plannen genoeg, alleen waait er een erg bekrompen wind in de polder, het tegenovergestelde van waar GL voor staat! Vrijzinnig liberaal – kleinere èn sterkere overheid, geen uitsluiting en uitbuiting aan de onderkant, niet alles draait om geld, menselijke waarde hoger in aanzien. Niet de waan van de dag, maar langere termijn, en niet achter de dijken blijven zitten.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#26 Prediker

…zo iemand moet natuurlijk wel borrelpraat uitslaan.

Maar je slaat borrelpraat uit, Ad. Je roept van alles over hoe het verder moet met GroenLinks en wat de nieuwe voorzitter te doen staat om de partij uit het slop te trekken.

Maar het is duimzuigerij. Duimzuigerij van iemand die er de ballen verstand van heeft. Kletspraat.

Die beweert dat ik iets bij D66 voor elkaar zou willen krijgen, terwijl ik het (lees het stuk) over de voorzitter van GroenLinks had.

Je dient de voorzitter van ongevraagd advies. Je schetst de opties die ‘m of ‘r volgens jou openstaan, en geeft dan je ‘analyse’ daarvan en je eigen voorkeuren.

Een fantasiewerkelijkheid. Je kunt net zo goed roepen dat Obama een rode cape aan moet trekken en de koppen van de republikeinen tegen elkaar aan moet slaan.

Want zo werkt dat in een fantasiewerkelijkheid. Waarom werkt dat nou niet in de echte werkelijkheid van de alledaagse politiek? Tja, als je dat zou weten, dan zou je verstand van zaken hebben. Maar dat heb je niet. Vandaar dat je zulke borrelpraat uitslaat.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#27 Hans Verbeek

Als GL nou eens economische krimp zou omarmen en daarin de voortrekkersrol zou nemen… dan word ik weer lid.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#28 thallman

@25
Typische reactie, vol van waarden en idealen maar geen idee hoe deze uit te dragen.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#29 roland

@27: Hoe zou dat moeten? GL legt meer nadruk op meer subsidie voor meer zonnepanelen, en windmolens, vooral zeewind blijkbaar.
Geen energie besparing bij stroom(apparaten) en vooral mobiliteit (luchtvaart). Minder vliegen past niet bij GL ers.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#30 Ad van der Stok

@26 Prediker: je gemakzucht begint met het selectief citeren uit mijn reactie, wordt vervolgd door het weglaten van elke argumentatie, maar is in die zin wel weer een logisch vervolg op je eerste commentaar waarin je het grootste deel van de opties uit het stuk liever wegliet. #3 schreef wijze woorden, die blijkbaar ook gelden voor jou…

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#31 cerridwen

@11: Valt me tegen, dat je niet de waarheid inziet van Predikers opmerking. Er zijn meer wegen om zaken gedaan te krijgen dan alleen zo veel mogelijk zetels winnen en aan tafel zitten als er deals gesloten worden. De PvdD is in staat het hele referentiekader te verschuiven (als onderdeel van een bredere beweging), en krijgt meer voor elkaar dan op basis van het zetelaantal verwacht mag worden.

Voorlopig zal dat niet gebeuren/heeft dat weinig zin, want alle partijen, behalve de sp, doen hard hun best om zoveel mogelijk rechts beleid te steunen en ten uitvoer te brengen.

Dit vind ik ook nogal een vreemde uitspraak, zacht gezegd. Het staat zelfs rechtstreeks in tegenstelling tot je uitspraak over macht, want of je blijft aan de zijlijn staan roepen om echt ‘links’ beleid (door jou nogal strak gedefinieerd), of je probeert deals te sluiten en wordt dan medeverantwoordelijk voor ‘rechts’ beleid.

Ik denk bovendien dat je ernstig overschat hoeveel ruimte er eigenlijk is om beleid te maken in Nederland. Aan een bepaalde mate van bezuinigen ontkomen we echt niet, ook de SP niet als ze aan de macht was, de strijd gaat over de manier waarop. En daar worden compromissen over gemaakt, met als voorlopig resultaat dat er nu van iedereen wordt afgepakt, niet alleen aan de onderkant van de samenleving.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#32 Hans Verbeek

@29: de forensentax was echt een heel goed idee. Er moeten minder auto’s en treinen rondrijden in NL.
Niet investeren in globalisering (fabrieken in China en Brazilië), maar in lokale economie.
Voedsel moet weer lokaal geproduceerd worden.
Als huizenprijzen dalen komen ze weer binnen bereik van starters.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#34 Joop

Thallmann, dat jij praat als een kip zonder kop, daar kan ik niets aan doen. Liever een visie, en daar de rest bij invullen, dan maar wat kroegpraat verkopen, en hap-snap-klap-beleid bedenken, en morgen weer veranderen, want alles is al weer hopeloos achterhaald.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#35 Christian

Gisteren op het congres was ik lid van het “cooling down team”, dat mensen tot bedaren moet brengen als ze over hun theewater raken. Niks te doen gehad. Zo te zien had ik beter hier kunnen rondhangen.

De rest van Nederland maakt zich drukker om de toekomst van GroenLinks dan GL zelf.

Voor degenen die er niet bij waren: het was een nogal suf congres en we hebben met z’n allen lekker veel gelachen. Om voorstellen voor een nieuwe campagneslogan (“stem GroenLinks … nu het nog kan”), om onderkoelde humor van Bram van Ojik en om een ouderwetse vega-motie van Dwars. Zelfs ramptoerist Rutger C kon er weinig van maken.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#36 Henk van S tot S

Nog even en dit draadje overleeft G.L. ;-)

  • Vorige discussie