Gemeentes maken meer en meer landelijk beleid

Foto: copyright ok. Gecheckt 10-02-2022
,

Het kabinet heeft een fantastische Catch-22 bedacht voor mbo’ers, die illegaal in Nederland verblijven. Voor hen geldt de leerplicht. Op het mbo is een stage verplicht. Maar dat is werken en dat mag niet. Om dat beleid kracht bij te zetten dreigt minister Kamp nu met forse boetes aan bedrijven die toch stages aanbieden. De gemeente Amsterdam heeft besloten de middelvinger op te steken naar Kamp: stagiairs blijven welkom, boete of niet.

Eerder kwam Giessenlanden al in het nieuws door de weigering om een vluchteling uit te zetten (dat was niet voor het eerst). Gemeentelijke recalcitrantie op het gebied van illegalen is een direct gevolg van het feit dat lokale overheden verantwoordelijk zijn gemaakt voor de moeilijkste onderdelen van het landelijke beleid. Een uitzettingsbesluit nemen is makkelijker dan mensen uit hun huis sleuren.

Op dit moment is het illegalenbeleid het meest opvallende aspect van de eigen lijn die gemeentes volgen. Per 2013 zou een groot deel van het sociale beleid kunnen volgen. Dan worden de gemeenten namelijk verantwoordelijk voor de wet werken naar vermogen, de kanteling van de wmo en de overheveling van de awbz. Die overdracht van de uitvoering van landelijk naar lokaal gaat gepaard met een forse bezuinigingsslag.

Ook hier zal gelden dat gemeenten voor hun gevoel in een onmogelijke positie komen: ze worden verantwoordelijk gemaakt voor beleid waar ze zelf nauwelijks grip op hebben. Bovendien worden ze zelf het hardst geconfronteerd met de gevolgen, zoals kinderen zonder ontbijt in de klas en alcoholisten op straat. Daar zullen ze eigen beleid op gaan ontwikkelen, ook als dat betekent dat ze de facto inkomensbeleid gaan voeren, wat niet mag. Er zijn nu al lokale verschillen bij de invulling van bijvoorbeeld bijstand, zorg en werkgelegenheid. Die verschillen zullen steeds groter worden, en soms direct tegen het regeringsbeleid gericht.

De vraag is of dat wenselijk is. Het ligt voor de hand als stelregel te houden dat landelijk beleid landelijk wordt uitgevoerd, en lokaal beleid lokaal – beide overheden zijn immers op hun eigen niveau democratisch gelegitimeerd. Maar in elk geval moet je als regering niet zeuren dat wanneer je de rotklussen uitbesteedt aan de gemeenten, dat die gemeenten daar dan zelf ook wat van vinden, daarnaar handelen en zo steeds meer ingrijpen in landelijk beleid. De clash tussen Kamp en Amsterdam is vermoedelijk een van de eerste in een aanzwellende reeks.

Foto: ROC Mondriaan kreeg al een boete, omdat het een student stage had laten lopen (credit: Gerard Stolk)

Reacties (14)

#1 Joop

Kamp is type Befehl ist befehl. Gezag en autoriteit. Geen enkel respect voor deze hielenlikker van de werkgevers. Een aanfluiting, straks iedereen aan het werk…. hahaaha

  • Volgende discussie
#2 Reinaert

Terecht wat in het artikel wordt geconstateerd.
Als taken worden overgeheveld, worden ze ook elders uitgevoerd en daar (aanvullend) beleid bij bedacht. En dat gebeurt zeker als er catch 22 voorschriften gelden. Dat laatste tekent de schofterigheid van de huidige overheid.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#3 Maria

Kamp was ook de eerste vvd’er die expliciet zei geen moeite te hebben met een Polenmeldpunt. Overigens heeft hij zelf even later ook een meldpunt opgezet, met een iets bredere opzet. Dat haalde het nieuws nauwelijks.
Op dit moment ben ik expliciet blij dat we nog naar Europa moeten luisteren. Laat dat zo blijven. Daar zouden de regels duidelijk genoeg zijn om landen te verplichten aan illegale kinderen onderwijs + zo nodig stages te geven.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#4 Inca

De regels zijn hier ook al duidelijk genoeg om kinderen verplicht onderwijs te bieden, en het conflict tussen onze eigen wetten (volkomen los van het gemeentelijk beleid) is bv door de ombudsman ook al een aantal keer voor het voetlicht gebracht.

Van Bijsterveldt draaide er toen nog steeds omheen en wilde niet openlijk zeggen dat het haar geen moer interesseerde dat die jongeren hun onderwijs niet konden volgen. Kamp zegt dat nu blijkbaar wel zonder terughoudendheid.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#5 L.Brusselman

De gemeenten beginnen door te krijgen wat een stelletje gajes er in dit kabinet zit,rebellie die toe te juichen is.
Ik hoop dat ze hun poot stijf houden.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#5.1 Olav - Reactie op #5

En vooral die boetes niet betalen natuurlijk. Wat zou Bruin daaraan willen doen, de gemeenteraad arresteren?

Zo dadelijk in P&W: Kamp vs. Asscher.

#6 esgigt

Ik snap werkelijk geen bal van dit Haagse beleid: Wel toestaan om een studie te volgen en dwars te gaan liggen als er een praktijk-stage aan die studie verbonden is.. omdat dat ineens WERK zou zijn.

De politici in dit land zouden een keer een stage moeten lopen in het bedrijfsleven, misschien slaan ze daarna wat zinvollere taal uit…

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#7 de schoonmaakploeg

Allereerst: ik ben persoonlijk niet voor deze regering, maar ik ben ook niet voor allerlei onzin-opinies.

In het regeerakkoord staan over bestuurlijke inrichting van Nederland twee dingen: “je gaat erover of niet”, en “decentraal wat kan, centraal wat moet”. Dat laatste is trouwens al een heel oud adagium, dat heeft Mark Rutte niet zelf bedacht. Maar goed, dit wordt op allerlei terreinen vrij strak ingevuld, ook de afschaffing van de deelraden staat bijvoorbeeld in dat licht.

In het stukje van Christian staat onzin, in ieder geval voor wat betreft de Wmo. Gemeenten krijgen beleidsvrijheid, hier en daar teveel volgens de Kamer (vgl. de meeste van de 24 amendementen die hier gisteren en eergisteren over zijn ingediend, kijk maar eens bij 33 127), maar na de decentralisatie van begeleiding per 01-01-2013 (want daar gaat het hier om) is de rol van de rijksoverheid beperkt tot een stelselverantwoordelijkheid, zoals dit nu al 5 jaar onder de Wmo voor de overige Wmo-beleidsterreinen het geval is. Er is dus geen rijksbeleid. En bezuinigd wordt er ook niet, tenzij je een efficiencykorting van 5% omdat gemeenten zijn verlost van bureaucratische rampen als het CIZ een bezuiniging noemt.

Voor de meeste gemeentelijke verantwoordelijkheden die ze in medebewind hebben gekregen bestaat geen rijksbeleid. Wel eens naar “De slag om Nederland” gekeken?

En in het algemeen is er natuurlijk een spin-off van rijksbeleid naar gemeentebeleid. Dan slaan de koppen van de minister en een wethouder even tegen elkaar, en dan wint de minister. Maar dat is niet van de laatste tijd, en zeker niet specifiek van deze regering.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#7.1 Christian - Reactie op #7

Ik ken teveel gemeenteambtenaren die met de uitvoering van dit beleid belast zijn om te denken dat mijn analyse onzin is. Er wordt op allerlei tricky manieren met geld geschoven, waardoor kortingen op zorgbudgetten dreigen op te lopen tot 25%.

#7.2 de schoonmaakploeg - Reactie op #7.1

Als er wordt geschoven, dan is dat binnen de gemeentebegroting. Wmo-middelen maken onderdeel uit van het gemeentefonds, in theorie kan dat allemaal aan lantaarnpalen worden uitgegeven, maar dat zijn keuzes van gemeenten zelf.

  • Volgende reactie op #7.1
#7.3 Christian - Reactie op #7.1

Nee, het gaat er bijvoorbeeld om dat in een gefaseerde overdracht van budgetten van landelijk naar lokaal, landelijk de gelden langer vasthoudt. Dat levert landelijk een bezuiniging op, terwijl men wel kan volhouden dat het volledige budget naar de gemeenten gaat. De gemeenten zitten dan wel degelijk met een gat.

  • Vorige reactie op #7.1
#7.4 alt. johan - Reactie op #7.3

@Christian: het wordt de gemeenten niet gemakkelijk gemaakt, dat snap ik. Je hebt het over rotklussen.

Maar het is niet zo dat het landelijk allemaal van een leien dakje gaat. Forse bedragen bezuinigen is ook landelijk aan de orde. Dat is net zo goed een rotklus.

#8 blokker

Voor iedere boete die Kamp Amsterdam oplegt, schrapt de Amsterdamse raad het budget van een ‘VVD hobby’.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#9 Johanna

De vraag is of die boete stand houdt. In 2008 legde het ministerie van Sociale Zaken (nu: Kamp) de Universiteit Nijmegen een fikse boete op omdat zij een illegale student stage liet lopen. De afdeling Bestuursrechtspraak van de Raad van State trok deze week in hoger beroep een streep door het verbod om illegale jongeren in het hoger onderwijs stage te laten lopen als onderdeel van hun opleiding. De universiteit hoeft de boete dan ook nog niet te betalen.
http://www.volkskrant.nl/vk/nl/5288/Onderwijs/article/detail/3236982/2012/04/06/Raad-van-State-illegalen-mogen-stage-lopen.dhtml
Wie de hele uitspraak wil lezen, zoekt op de site van de RvS naar zaaknummer: 201106847/1/V6

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie