Geen bal op tv | Droomland Nederland

“Het zal de VVD niet gebeuren dat de sharia hier wordt ingevoerd”, zei Halbe Zijlstra tijdens de algemene politieke beschouwingen. Zoals u weet staan er momenteel hordes Erdogan- en IS-strijders aan de sloten van onze tot voor kort zo gezellige rechtstaat te morrelen. Nog even en wij moeten allemaal vijfmaal daags richting Mekka bukken, onze dochters sluieren en onze overspelige vrouwen stenigen. Dus thank God for the VVD!

Als u Zomergasten met Mark Rutte had gezien, dan wist u het natuurlijk al: de VVD gaat zijn pijlen richten op het deel van het PVV-electoraat dat zich zorgen maakt over de toekomst van ons roomblanke culturele erfgoed, maar begrijpt dat de snode plannetjes van Wilders onuitvoerbaar zijn. Geert Wilders ondertussen heeft alle schroom van zich afgeworpen en wil de moslim zijn moskee en koran desnoods met politiegeweld afpakken. “Dat heet dictatuur”, zei Zijlstra. “Dat heet vrijheid”, zei Wilders. Maar los van dat essentiële stukje beleidsvoering, is ook bij de VVD de teneur: als je je meer Turk dan Nederlander voelt, dan pleur je maar op.

Afgelopen zondag was de tweede aflevering van Droomland Amerika. Het ging dit keer over rijke Chinezen die gigantische villa’s laten bouwen in Arcadia, een suburb van Los Angeles. Aan het eind van de aflevering waren we getuigen van een inburgeringsceremonie. Een kleine 7000 man kreeg het Amerikaanse staatsburgerschap. In de toespraak die volgde op de eed, zei een vrouwenstem dat de loyaliteit van de nieuwe staatburgers vanaf deze dag bij de Verenigde Staten lag, home of the brave, land of the free. “Maar”, zei ze, “Amerika vraagt niet om uw culturele erfgoed en het land en volk waar u vandaan komt te vergeten. U heeft het recht om dat erfgoed en die cultuur met trots over te dragen aan uw kinderen.” U mag gerust weten dat ik hier tranen van in mijn ogen kreeg. Nu staan mijn traanklieren tegenwoordig al open als ik een hertje door het ochtendgloren zie dartelen, maar toch.

De 7000 staatsburgers die naar buiten kwamen, glimlachten zonder uitzondering van oor tot oor. Eindelijk Amerikaan! Nadat de vrouwenstem hen op het hart had gedrukt niet te vergeten waar ze vandaan kwamen, vertelde ze zonder schroom dat Amerika het beste land op aarde was. Geen superieure cultuur, maar superieur land. In die combinatie zit ‘m denk ik de crux: je zweert trouw aan het zelfverklaarde beste land op aarde, maar hoeft je afkomst niet te verloochenen. Sterker nog: het wordt expliciet aangemoedigd om dat culturele erfgoed met trots uit te dragen en door te geven aan je kinderen. Het gevolg: je kunt met trots Amerikaan zijn.

In Nederland echter, word je geacht je wortels door te snijden. Maar zelfs als dat lukt, hoeft er maar iets te gebeuren of je wordt toch weer afgerekend op die wortels. Je blijft een vreemdeling, en daar word je graag aan herinnerd. Het gevolg: veel Turken houden meer van Turkije dan van Nederland.

Vanavond is de laatste aflevering van Ajouad: kaaskop of mocro, waarin de Marokkaanse Ajouad El Miloudi op even nonchalante als indringende wijze laat zien hoe moeilijk het is om jezelf te zijn als je wortels onder een vergrootglas blijven liggen. Hoe hard je ook je best doet om die wortels geen rol van betekenis te laten spelen in je werk, bij Pauw mag je enkel komen opdraven als er iets is met Marokkaanse jongeren (negen van de tien keer moet je dan ook nog eens ergens afstand van nemen). En bij Ranking the Stars maakt Paul de Leeuw grapjes over Allah. Als jij daar dan om lacht, word je vervolgens uitgekotst door je Marokkaanse leeftijdsgenoten die je een verrader vinden.

In Het Uur van de Wolf zag ik Ingrid Bergman, ergens in de jaren ’60, in een Britse talkshow zitten. Ze werd aangekondigd als iemand die in Zweden, de VS, Italië en Engeland heeft gewoond. “Voelt u zich niet ontworteld?”, vroeg de talkshow host. “Ja”, zei Ingrid Bergman, “maar ik wil geen wortels. Ik wil vrij zijn.” Een dergelijke vrijheid is maar weinigen gegeven.