GeenCommentaar heeft ruimte voor gastloggers. Ook gastloggen? Stuur een mailtje. Hieronder een stuk van Eelke.
Een korte schets uit het leven in een krottenwijk:
1001 kleine hutjes, gebouwd van karton en golfplaten, staan kort op elkaar gepropt. Zij aan zij. Per hutje wonen soms wel 10 familieleden samen. Een douche is er niet, water moeten ze van ver halen en een wc is niets anders dan een gat in de grond achterin de ?tuin?. Als ze geluk hebben staat er een kartonnen muur omheen gebouwd en is er een emmertje met water om de billen mee te wassen.
Als er brand uitbreekt, zijn ze de pineut. De brandweer kan er nooit bij. Een ziekenhuis is te ver weg en bovendien te duur, dus een zieke gaat naar de plaatselijke geneesheer. Het is dan flink bidden voor herstel of een zachte dood.
Het klinkt misschien verschrikkelijk, maar dat valt nog best wel mee. In de wijk heerst er een grote knusse gezellige bedrijvigheid, ze hebben een heel eigen economie. De een helpt met hutjes bouwen, de ander bakt potten in een zelf gemaakt oventje, om ze vervolgens te verkopen voor een paar centen of een beetje rijst.
Het is een hard bestaan, dat is iets wat zeker is! Maar zijn ze ongelukkig? Nee, ik denk het niet! Met eigen ogen heb ik kunnen zien hoe kinderen vrolijk spelen met een bal gemaakt van afval. Hoe vrouwen met een kind op de rug en een grote mand met fruit op hun hoofd vriendelijk gedag zeggen. Het is moeilijk en zwaar, maar de mensen maken het beste van hun bestaan in de buitenlucht. En als je het mij vraagt, doen ze het verdomd goed!
Je zult je inmiddels wel afvragen waarom deze schets? Dit heeft alles te maken met een groot artikel in de volkskrant van 1 juni 2007. Projectontwikkelaars hebben grote plannen om een stap vooruit te zetten om de millenniumdoelen te bereiken: een huis en stromend drinkwater voor iedereen! Het klinkt natuurlijk prachtig, maar is het dit ook wel?
Om dit doel te bereiken wil hij de grootste sloppenwijk (Dharavi) van Bombay slopen om er een nieuwe stad te bouwen. Prachtige flats met wel zeven verdiepingen, aparte gebouwen voor winkels en bedrijven, scholen, ziekenhuis en natuurlijk brede straten voor de brandweer. Iedere familie krijgt een kleine woning met eigen keuken en wc. En daarmee zijn we dan een mega stap vooruit?
Ik schrik hiervan! Wat denken we wel! Zelfs uit een kleinschalige enquête in de wijk blijkt dat de bewoners zelf niet weg willen. Wat had je dan verwacht? Waar moeten deze miljoen mensen naartoe tijdens de bouw van de stad? De lang opgebouwde plaatselijk economie is in één klap vernietigd. Voorheen verhuisden er juist mensen naar deze krottenwijk om werk te vinden! Mensen die gewend zijn om in de buitenlucht te leven worden nu opgesloten in flats van zeven verdiepingen hoog, tussen vier muren. Werken mogen ze niet meer op hun eigen manier. Want potten bakken doe je tegenwoordig niet meer in een zelfgemaakte kleioven, maar in een echte bedrijfje! Heel hun manier van leven wordt omgegooid. Ze mogen weer helemaal opnieuw beginnen. Gelukkig nu met stromend water en elektriciteit!
Hier worden ze een maand gelukkig van, maar dan kunnen ze het niet meer betalen en zitten ze alsnog met niks, maar nu opgesloten in een flat.
Als ik hun was zal ik lekker blijven waar ik was, maar helaas zullen ze geen keuze hebben.
De projectontwikkelaar snapt niet dat ze niet weg willen. En de mensen die het voor hun opnemen worden kortzichtig en conservatief genoemd. De enige kortzichtige zijn hier toch echt al die verwaande sukkels, die niets snappen van ontwikkelingshulp.
Het maakt me boos. Waarom denken we mensen te kunnen helpen door ze onze cultuur op te leggen. Het past niet bij de mentaliteit en gewoontes van de plaatselijk bevolking. Om nog één simpel voorbeeld te geven:
Afgelopen jaar in Vietnam zag ik een vrouwtje rijstwafels bakken op een klein vuurtje: één voor één. Dus ik vroeg natuurlijk, als domme westerling, meteen waarom ze geen groter vuur maakte, zodat ze vijf tegelijk kon doen en dus meer verkopen. Het antwoord was heel simpel: dan was het geen dagvullende taak meer, en waarom zou ze meer willen verkopen? Ze hebben nu toch al een goed leven met een huis en genoeg eten voor hun gezin.
Noem het hoe je wilt, maar dit is de manier zoals veel van die mensen denken. Laat ze dan ook zoals ze zijn! Ontwikkelingshulp bieden is goed, maar leef je dan in in de cultuur van deze mensen! Laat ze mens blijven! Ik kan nog tig voorbeelden geven over mislukte ontwikkelingsprojecten. Maar deze hebben volgens mij allemaal dezelfde reden: het opdringen van onze werkwijze. Ik denk dat je de mensen daar zelf moet laten bepalen hoe ze willen handelen. Ontwikkelingshulp is dus voor mij het mede mogelijk maken van de dromen van die mensen. Ik ben dan ook een grote voorstander van microkredieten. Gemotiveerde arme mensen kunnen op deze manier een prima start maken. Maar ze mogen het volledig op eigen krachten doen. Willen ze advies, dan krijgen ze advies, als we ze maar niets opleggen.
Ieder mag zijn eigen opvattingen over een goed leven hebben. Maar persoonlijk denk ik dat de krottenwijk bewoners het nog lang zo slecht niet hebben. Ze zijn gelukkig en blij met de kleinste dingen. Toch stukken beter dan veel verwende arrogante jochies hier in Nederland die nog niet blij zijn met de nieuwste playstation, want hun vriendje heeft de nieuwste x-box.
Reacties (17)
Ik vind dit een grote stappen snel thuis ‘analyse’. In Jakarta heb ik zo goed als naakte kindjes in het afval van een vismarkt met erg veel plezier zien spelen, maar dacht geen moment een nieuw model van de ‘edele wilde’ te zien. Welke keuzes hun ouders of zijzelf konden maken is me niet duidelijk, en hen als gepriviligeerd te zien tov decadente playstation/xbox kinderen hier lukt me niet.
Hoewel ik het verwijt van Troebel niet begrijp (grote stappen snel thuis analyses) is de conclusie in de laatste alinea in tegenspraak met het eerder getoonde cultuurrelativisme. Het kan best zo zijn dat het door ‘het Westen’ gepropageerde ‘goede leven’ niet analoog hoeft te zijn aan de opvattingen die de ‘hulpbehoevenden’ daarover hebben. Sterker, daar ben ik het voor een deel mee eens. Het is echter vreemd om vanuit de niet-Westerse visie de Westerse wereld als decadent en verkeerd te noemen, dan doe je op dezelfde manier, maar omgekeerd, wat je de Westerse hulpinstanties verwijt.
Het was een vriendelijke manier om mijn oordeel te verwoorden, vooral de aanhalingstekens om ‘analyse’.
Een wereld waarin kinderen gemiddeld wat langer dan hun ouders leven, waarin mensen zelf keuzes kunnen maken om hun leven (een gevecht tegen natuurkrachten) te beïnvloeden is het nastreven waard.
Enigszins off-topic uit een stuk van Jos de Beus het volgende: “Wijlen Jan Tinbergen wist het al: hoe soepeler en gebalanceerder de globalisering van arme landen verloopt, des te minder is de noodzaak van vertrek van jongeren, getalenteerden en middenstanders uit die landen. En ook: hoe massaler, meer onbeheerst en eindeloos de aankomst van immigranten in rijke landen wordt, des te kleiner wordt de wil tot eerlijke en volledige globalisering in die landen.”
http://home.medewerker.uva.nl/j.w.debeus/bestanden/linkse%20buitenlandse%20politiek.doc
@2: Ik kijk vanuit een westerse wereld naar de westerse wereld en ben het niet eens met de leefstijl van sommige mensen. Het grote verschil is dat we deze mensen ook niet opleggen dat ze opeens geen playstation meer morgen hebben. Dat zou immers ook gek zijn in deze cultuur!
Hulp bieden waar nodig is uitstekend, maar doe dat dan naar de leefwijze die deze mensen hebben!
Ik denk dus ook dat een groot onderzoek naar de wijze van ontwikkelingshulp een eerste grote sprong vooruit is! MIsschien blijkt daaruit dat ik het bij het verkeerde eind heb en dat de mensen staan te springen om flats van 7 verdiepingen hoog. In dat geval zullen deze gebouwen ook echt gebouwd moeten worden!
@3: ” hoe soepeler en gebalanceerder de globalisering…”
Daar is echt niets op tegen. En ook ik zie de voordelen hiervan. Maar de vraag is: hoe verloopt iets soepel? Volgens mij dus niet door ze uit hun eigen vertrouwde leventje te halen.
Dan zou je je eigenlijk af kunnen vragen wat überhaupt het nut is van ontwikkelingshulp. Het zou dan toch neerkomen op betalen voor dingen die die mensen zelf niet kunnen betalen doordat ze maar één rijstwafeltje per keer willen bakken? Als je ze ‘mens’ wil laten zijn, moet je ontwikkelingshulp afschaffen.
Voor iedereen die iets zinnigs wil lezen over ontwikkelingshulp: White man’s Burden
@3: Ook Jos de Beus en Jan Tinbergen zouden dit boekje aanraden;)
Ik ben het geheel met Eelke eens!
@3 en 6.
Volgens mij is wordt er ook niet bedoelt dat we niet moeten nastreven om hen een betere kwaliteit van leven (meer welvaart, betere overlevingskansen) te bieden, maar het is gewoon stom om dat alleen vanuit onze visie te doen. iets wat bij ons werkt (allemaal ingebouwd in een huis en hoe efficienter hoe beter) hoeft op andere plekken niet werken. Je kan een krottenwijk ook verbeteren doort er gezondheidscentra en scholen in onder te brengen, riolering aan te leggen, betere bouwmaterialen leveren. Gewoon wat meer vanuit die mensen zelf denken!
@Fem: Het is ook vanuit onze visie geredeneerd om gezondheidscentra, riolering en betere bouwmaterialen te leveren. Dat is nou net de paradox die in het stuk wordt opgeroepen: elke interventie is per definitie vanuit onze optiek. Het is een illusie te denken dat de dingen die we daar neerzetten (ook al denken we dat het bouwen van scholen, riolering en gezondheidscentra dichter bij die mensen staat en wel werkt) ook past binnen de cultuur (lees ook Hans van Epen). Wat heb je immers aan een school als die kinderen op het land moeten werken. Wat heb je aan gezondheidscentra als er geen artsen en plegen worden opgeleid.
De enige manier waarop je er zeker van bent dat ontwikkelingshulp aansluit bij de cultuur en de tijdgeest van de ontwikkelingslanden is door de mensen daar zelf plannen te laten verzinnen en zelf de mensen te laten zoeken (en op te laten leiden)om die projecten uit te laten voeren. Het moet dus een intrinsieke drive zijn.
Het rijke Westen kan dan kapitaal leveren aan microkredietinstellingen.
Ik ben het helemaal eens met roy wat betreft die intrinsieke drive! HEt komt dan ook echt vanuit de mensen zelf en op hun manier!
Daarnaast ben ik het ook met FEM eens. Het is niet slecht om de mensen te helpen met de aanleg van bijvoorbeeld de riolering, als ze dat zelf maar willen! Je moet dan ook niet eigenhandig die riolering aan gaan leggen, maar het financieren met geld en kennis.
De belangrijkste bijdrage aan de vooruitgang van de gezondheid van wat nu het het rijke westen is was geloof ik de aanleg van goede riolering en waterleiding. Een medicus kan hier vast wat zinnigs over zeggen. Als ik het wel heb lieten de rijke stinkerds dat aanleggen omdat besmettelijke ziekten zich weinig aantrokken van rang, stand of vermogen.
Had men toen, vertrouwend op de kennis van de ernstigst getroffen slachtoffers, kerken moeten bouwen of gelovigen die dweepten met een andere god moeten vermoorden?
Rijke stinkerds :)
Maar wat wil je zeggen met die laatste zin?
Dat het soms niet verstandig is om uitsluitend met de opinie van het volk mee te liften (net als nu). Wat had de onderklasse in 1800 gedaan als zij de beslissingen namen?
‘Helaas’ moet ik tot morgen van de computer weg.
Zonder vergelijkende data is dit gewoon gerecycelde jaren ’70 onzin.
Hoe je aan vergelijkende data komt? Simpel: vraag honderd mensen uit een sloppenwijk of ze gelukkig zijn. Geef vijftig van die mensen ontwikkelingshulp in de vorm van stromend water, riolering, whatever, en laat vijftig mensen met rust.
Vijf jaar later vraag je ze alle honderd of ze gelukkiger zijn dan vijf jaar terug.
Ik geloof er helemaal niks van dat zo’n onderzoek zou opleveren dat mensen liever schijten in een emmer dan op een w.c.
Waarom ze dan toch beweren dat ze niet anders willen dan ze nu doen?
1. Omdat alle mensen, overal ter wereld, bang zijn voor verandering. En hoe minder vaak mensen met verandering te maken hebben gehad, hoe banger ze er voor zijn.
2. Omdat je, als je een groep mensen vraagt of ze gelukkig zijn, je altijd hetzelfde resultaat zult krijgen, ongeacht de rangen, standen, klassen, leefsituaties of watdanook van de ondervraagden. Zie: http://www.ted.com/index.php/talks/view/id/97
Iknik
@13: ik vind een nieuwe riolering aanleggen een groot verschil met een hele wijk platgooien en opnieuw opbouwen op een andere manier. Met een riolering breek je namelijk niet zo drastisch in! Je vernietigt niet meteen een hele eigen economie!
Die mensen daar zullen volgens mij zelfs voorstander zijn van dat idee! (maar ga het ze eens vragen voor je eraan begint!) Ze kunnen immers nog steeds doordraaien zoals ze gewend zijn.
Belangrijk in deze ingreep is wel dat je ook de mensen zelf deze riolering laat bouwen. Ze zullen hem anders nooit kunnen onderhouden.
@14, punt 2. Dat noemden ze bij psychologie een variant op het “tredmolen effect”.
Ik ben het eens met het punt dat we onze visie niet aan mensen in ontwikkelingslanden moeten opdringen. Ik vind wel dat we die mensen een eerlijke kans moeten bieden. Daar kan hulp bij horen in de zin van basale medicijnen, schoon drinkwater of scholing. Belangrijker is dat we de mensen daar ook uitbuiten via allerlei oneerlijke handelsregels. En dat verandert helaas niet snel, al kun je misschien een heel klein beetje optimistisch hopen op de G8 top. De mensen daar kunnen zichzelf helpen als wij hun een eerlijke prijs geven voor hun producten door fair trade producten te kopen. De arbeiders krijgen dan een loon waarvan ze kunnen leven, naar de dokter en naar school kunnen en ze produceren niet ten koste van het milieu. Wij kunnen fair trade producten als rijst, hagelslag, sappen, koffie en thee gewoon in de supermarkt kopen. Het zou helpen als meer mensen dat zouden doen.