Formatie hoort bij kortste van na de oorlog

Foto: IISG (cc)

DATA - De kabinetsformatie tussen VVD en PvdA lijkt uit te komen op een duur die fors ligt onder het na-oorlogse gemiddelde van 90 dagen. Maandag is dag 47 sinds de verkiezingen van 12 september.

Als het loopt zoals nu verwacht wordt, kan het kabinet in de week van 5 november op het bordes staan met koning Beatrix. Dan heeft de formatie een duur van tussen de 54 en 58 dagen. We moeten terug naar de jaren 80 voor formaties die relatief zo kort duurden. Lubbers-1 werd in 1982 in 57 dagen geformeerd, Lubbers-2 in 1986 nog iets sneller, in 53 dagen.

Sindsdien duurden formaties allemaal fors langer. Voor Paars-1 waren 111 dagen nodig en Paars-2 89 dagen. Balkenendes eerste kabinet stond er in 68 dagen, zijn tweede in 125 en zijn derde in 93. Voordat Rutte in oktober 2010 met zijn eerste kabinet op het bordes stond, waren er sinds de verkiezingen 127 dagen verstreken.

VVD-leider Mark Rutte en PvdA-leider Diederik Samsom spiegelen zich nu meer aan de kortste formaties. De snelste van na de oorlog was die van het kabinet-Drees-1, dat in 1948 al 31 dagen na de verkiezingen een feit was. Louis Beel had in 1946 binnen 48 dagen een kabinet rond en Piet de Jong in 1967 in 49 dagen.

De langste Nederlandse formatie was die in 1977, toen PvdA-leider Joop den Uyl er maar niet in slaagde zijn tweede kabinet te formeren. Dries van Agt (CDA) en Hans Wiegel (VVD) waren er vervolgens razendsnel uit, maar al met al waren er sinds de verkiezingen al wel 208 dagen verstreken.

Reacties (14)

#1 Henk van S tot S

Het zal mij benieuwen (aannemende dat het P.v.d.A congres haar laatste socialistische veren afschudt) hoelang dit “NIET Liberale/NIET Socialistische” kabinet stand houdt.

  • Volgende discussie
#2 cerridwen

@1: Alle indicaties zijn er dat dit kabinet vrij stabiel zal zijn.

Ook weer een typisch zure reactie overigens. Je hoeft niet staan te juichen van mij, maar enige realiteitszin zou fijn zijn. Gezien de verkiezingsuitslag is dit ongeveer het beste waar we op mogen hopen (even het definitieve akkoord afwachten, natuurlijk).

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#3 Bismarck

Toch jammer, die gewoonte van ellenlange formaties. Dat moet toch echt structureel veel sneller kunnen? Zeker bij deze uitslag (waar VVD-PvdA toch al de enige serieuze optie was), zou zo’n formatie eigenlijk helemaal geen anderhalve maand moeten duren.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#4 Joop

Probleem is dat als je niet alles dichttimmert in het coalitie-akkoord (zoals nu is gebeurd) er nog wel eens dingen kunnen boven komen drijven. Denk aan CDA-PvdA-CU en Afghanistan, en wat een onprettige sfeer dat was onderling. Hopen maar dat de pragmatische aanpak blijft, anders is het snel gedaan.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#5 Dimitri Tokmetzis

toch verbaast het me wel dat het zo snel is gegaan, gezien het vitriool waar beide partijen elkaar mee bestoken. Ja natuurlijk, dat is verkiezingsretoriek, maar er is wel meer aan de hand. Werk nu aan een overzicht hoe PvdA en VVD met elkaar hebben gestemd (of tegen elkaar hebben gestemd zo u wilt) in de afgelopen twintig jaar. De laatste jaren waren de meest gepolariseerde…

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#6 Henk van S tot S

@2
Zure reactie?
Persoonlijk zal het me worst wezen wie er in het kabinet zit.
Ik red me wel.
Maar zwakken in de samenleving worden ondanks alle slijmerij en mooipraterij het kind van de rekening.
Ik blijf er echter bij dat de echte liberalen maar eens op deze plek
http://www.paularnoldussen.nl/standbeelden/29-leenhoff.jpg moeten samenkomen om zich te bezinnen en de Salonsocialisten moeten hier
http://www.vanderkrogt.net/standbeelden/object.php?record=FL01aa
maar eens gaan picknicken.
Beide partijen verloochenen hun erfgoed.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#7 Flip Van Dyke

@6 Eerst maar eens lezen wat er in het akkoord staat en de koopkrachtplaatjes van het CPB bekijken.
Bovendien wat willen ze met het milieu willen doen.
Wat wordt het immigratie- en integratiebeleid?

Kortom te vroeg om nu al te mekkeren.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#8 Joop

@Flip: de koopkrachtplaatjes van het CPB ook al zijn ze aardig, verhullen dat er altijd weer uitzonderingen zijn die tussen wal en schip vallen. Een voorbeeld: je kan recht hebben op een toeslag, maar soms is dat totaal onbekend bij de doelgroep. En dan heb ik het over de sociaal zwakkeren.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#9 Flip Van Dyke

@8 Dan is het maar goed dat de zorgtoeslag verdwijnt. Hebben we daar geen last meer van.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#10 Joop

@9. De zorgtoeslag is wel aardig bekend, vaak automatisch toegekend. Maar ik bedoel meer de bijzondere bijstand (wat overigens ook met ziektekosten te maken kan hebben). Benieuwd of de PvdA het voor elkaar krijgt de gemeente weer wat meer financiële armslag te geven op dat sociale zaken. Want decentralisatie en geen geld werkt natuurlijk niet.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#11 Inkwith Barubador

Volgens mij zit er een duidelijke correlatie tussen het aantal partijen dat mee onderhandelt en de duur van de formatie.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#12 Bismarck

@4: Zelfs daarvoor heb je geen anderhalve maand nodig. Dat natuurlijk los van het feit dat gaande de rit hoe dan ook toch nog weer nieuwe dingen spelen die tot onenigheid kunnen leiden, of er iets gebeurt dat noopt tot heroverweging van gemaakte afspraken en dat dichttimmeren dus relatief blijft.

Bovendien, als het in Nederland eens zou lukken om verkiezingen op kortere termijn te organiseren (en als de formaties geen maanden duren), zou het ook niet zo bezwaarlijk zijn als de regering tussentijds sneuvelt. Nu wordt er eerst maandenlang alles uitonderhandeld en dichtgetimmerd en valt de regering nog meestal (meer dan 2/3e van alle kabinetten sinds WO2) voortijdig.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#13 Tzoimbo

Wat wil je als het al voor de verkiezingen duidelijk was welke kant het opging.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#14 Henk van S tot S

@7 zoals onder @8 al wordt gemeld en……..
Koopkrachtplaatjes vullen geen gaatjes! :

” De koopkrachtplaatjes in de SZW-begroting geven uitsluitend
een beeld van de koopkracht wanneer er niets
verandert in de individuele omstandigheden. Dit wordt
ook wel de “statische koopkrachtmutatie”genoemd. Het
begrip omvat alleen het effect van veranderingen in het
gemiddelde CAO-loon, de hoogte van de uitkeringen, de
sociale premies, belastingen en de gemiddelde prijsmutatie.
Het gaat dus slechts om een onderdeel van de
totale, dynamische koopkrachtmutatie.”

Verder hoeft men, gezien wat er reeds gelekt was, geen economisch genie te zijn om door te hebben, waar het heen gaat.

  • Vorige discussie