Feit of fabel: kinderopvang

Serie:

ACHTERGROND - Er komt een nieuwe ronde bezuinigingen aan in de kinderopvang. De feiten op een rijtje.

Het kabinet Rutte I bezuinigde al flink op kinderopvang en ook onder Rutte II gaat er minder geld naar de kinderopvang. Volgens een groep organisaties (VergelijkDekinderopvang.nl, Voor Werkende Moeders, FNV, Abvakabo FNV, Brancheorganisatie Kinderopvang, VNO-NCW, MKB Nederland, CNV en MHP) zijn nieuwe bezuinigingen niet nodig, omdat de vraag naar kinderopvang lager wordt dan geraamd. De Tweede Kamerfracties van VVD en PvdA waren bereid te kijken of de bezuinigingen geschrapt konden worden, maar volgens minister van Sociale Zaken Lodewijk Asscher is dit technisch niet mogelijk en gaat de bezuiniging van 90 miljoen in 2013 door.

Een bezuiniging van 90 miljoen, is dat een groot deel van de totale uitgaven aan kinderopvang?

Nee, in 2011 gaf de overheid 2.9 miljard euro uit aan kinderopvang, het gaat dus om een bezuiniging van 3%. De kinderopvang is in 1995 geïntroduceerd, vanaf 2006 zijn de uitgaven hard gestegen.

iframe width=”500″ height=”400″ frameborder=”0″ src=”http://charts-datawrapper.s3.amazonaws.com/4JkGu/index.html”>

Hoe komt het dat de kosten sinds 2006 zo hard zijn gestegen?

In 2005 is de Wet Kinderopvang in werking getreden. Uit de CPB-publicatie ‘Kinderopvang in kaart‘: ‘Deze wet introduceerde vraagfinanciering op de markt voor kinderopvang – dat willen zeggen dat subsidies sindsdien direct aan gebruikers (ouders) in plaats van aan aanbieders worden verstrekt. Vóór 2005 waren gemeentes en werkgevers vrij om naar eigen inzicht kindplaatsen voor hun inwoners cq. werknemers bij kinderopvanginstellingen te bekostigen.’

Een deel van de stijging is te verklaren door de werkgeversbijdragen, deze gaan met de nieuwe  wet via het Rijk. Van de 2.8 miljard werd ongeveer een miljard betaald vanuit de werkgeversbijdragen. Daarnaast is de laatste jaren de vraag naar kinderopvang hard gestegen.

Bezuinigde het kabinet Rutte I ook al op kinderopvang?

Het kabinet Rutte I verlaagde de (maximale) toeslag naar zes euro per uur, vergoeding voor tweede kinderen werd verlaagd en de toeslag voor hoge inkomens werd lager.  Dit zorgde ervoor dat de uitgaven aan kinderopvang in 2011 80 miljoen lager waren dan in 2010.

Wie maken er gebruik van kinderopvang?

Volgens het kabinet maken bijna 800.000 kinderen gebruik van kinderopvang.

In 2011 waren er 1.3 miljoen huishoudens met kinderen jonger dan dertien jaar waarvan tenminste een ouder werkt. 300.000 Daarvan maakten gebruik van ‘formele kinderopvang’. Naast formele kinderopvang, onderscheidt het CBS andere vormen zoals bijvoorbeeld familie of een oppas.

Het CBS heeft berekend welke inkomensgroepen gebruik maken van kinderopvang (2009 meest recente cijfer beschikbaar):

Hoeveel kinderopvang instellingen zijn er?
De meest recente cijfers komen uit 2010 (CBS). In 2010 waren er 2780 kinderopvanginstellingen, deze hadden10.500 locaties (in 2006 waren er nog 4.800 locaties). In 2010 waren er 100.000 mensen werkzaam in een kinderopvanginstelling, goed voor 60.000 fte.

Een belangrijk argument voor kinderopvang is het bevorderen van de arbeidsparticipatie van vrouwen, is deze de afgelopen jaren hard gestegen?

De arbeidsparticipatie van vrouwen is tussen 1992 en 2011 gestegen van 34.4% naar 48.3%. In diezelfde periode is de arbeidsparticipatie van mannen gedaald van 63.6 naar 62.4%.

Wij zien dat de arbeidsparticipatie van vrouwen vooral tussen 1997 en 2000 en tussen 2006 en 2008 is gestegen.

De arbeidsparticipatie is het hoogst onder vrouwen tussen de 30 en 35 (78%). Kijken we naar de kwartaalgegevens sinds 2010 (start bezuinigingen kinderopvang) in de leeftijdsgroepen dat vrouwen kinderen krijgen dan zien we dat de arbeidsparticipatie van vrouwen tussen de 25 en 35 licht daalt en die van 35-40 stijgt.

Via The Fact Club.

Reacties (7)

#1 A. de Man

De tabel die is weggevallen op sargasso maar die wel op factclub staat (die van het gebruik per inkomensgroep) is een heel interessante: de groepen onder 50000 euro zijn door de jaren heen minder kinderopvang gaan gebruiken en de groep boven 50000 euro meer.

Een reden zou kunnen zijn dat doordat er kinderopvang is, er meer verdiend wordt in het gezin, en men dus in een hogere categorie valt.

De hamvraag, financieel, is waar het breakevenpunt ligt voor extra salaris vs kinderopvangkosten.
…als dat de enige reden zou zijn om van kinderopvang gebruik te maken. En dat is het waarschijnlijk niet.

  • Volgende discussie
#2 Eva Schram

@1 De grafieken zijn inderdaad niet helemaal goed meegekomen. Ik kijk er nog even naar.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#3 Internationaal vermaard kinderopvangdeskundige

Waar mevrouw de Man ook al op doelt: voor de lagere inkomens is kinderopvang steeds minder lonend geworden. Je betaalt gewoon bijna net zoveel als je verdient door te werken in die tijd. Voor de hogere inkomens geldt dat effect veel minder. Komt nog bij dat lagere inkomens vaak de “rotbaantjes” mogen opknappen, en dan heb je gewoon geen zin in dat gedoe voor een habbekrats.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#4 A. de Man

@3: Aan de andere kant wil de vaak hoogopgeleide vrouw binnen de hogere gezinsinkomens graag ook iets “zingevends” doen anders dan met poepluiers en de was bezig te zijn. Of de staat dat moet subsidieren is een ander verhaal.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#5 Spam

Ik vind het nogal wat dat een overheid in een paar jaar tijd opeens 3 miljard meer uitgeeft aan wat voor post dan ook. Dat is toch maar mooi even 2000 per inwoner. Voor gezinnen die het voorrecht hebben om in de 52%-schijf te zitten mogen ze deze oppassubsidie van mij afschaffen.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#6 Stefan

@2, de tabel is nog steeds niet goed zichtbaar.

Op de website van The Fact Club hebben we nu ook cijfers toegevoegd over de eigen bijdrage aan kinderopvang per inkomensgroep, zie: http://thefactclub.nl/2012/12/17/feitoffabel-17-december-kinderopvang/

Groet,
Stefan (The Fact Club)

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#7 lieneke

Alsof wij nog niet genoeg geld moet uitgeven. De bezuinigingen zaten er natuurlijk al lang aan te komen maar het blijft er altijd inhakken, ook al hou je er rekening mee. Gelukkig hebben wij sinds vorige maand via deze site http://www.tendea.nl/kinderopvang prima kinderopvang kunnen vinden :). Ik kan het iedereen aanraden.

  • Vorige discussie