Facebook kent geen uitgang

Foto: copyright ok. Gecheckt 06-11-2022

Facebook is een nutsvoorziening in wording, meent internetexpert Danny Mekic. Als het geen bemoeienis van de overheid wil, moet het zijn gebruikers centraal stellen in plaats van zijn adverteerders.

Herkent u de volgende scène? Waar was u gisteravond? Met wie was u daar? Komt deze foto, welke gisteravond op die locatie gemaakt is, u bekend voor en kunt u de mensen op de foto identificeren? Heeft u een partner? Wie is dat? Wat is uw échte en volledige naam? Op welke datum bent u geboren en in welke plaats gebeurde dat? Wie zijn uw ouders, broers en zussen, neefjes en nichtjes? Wat is uw huidige woon- en verblijfplaats?

Dit is geen politieverhoor.  Dagelijks beantwoorden wereldwijd meer dan 800 miljoen mensen deze en andere persoonlijke vragen in ruil voor een hoop reacties, likes en andere vormen van sociale bevestiging op het online sociale netwerk Facebook. Vrijwillig. De internationale profielensite bedient inmiddels een achtste van de wereldbevolking en nestelt zich steeds dieper en heimelijk in de levens van honderden miljoenen mensen, zonder altijd rekening te houden met de privacy van haar gebruikers. Als het Amerikaanse bedrijf daarmee doorgaat, overstijgt het commerciële belang op den duur het publieke belang van de samenleving. Hoe moet de politiek reageren?

Het verdienmodel van Facebook (vier miljard dollar dit jaar) is – net als bij de meeste andere gratis websites – het exploiteren van online advertentieruimte. Voor de advertenties die op Facebookpagina’s worden weergegeven ontvangt Facebook een vergoeding per keer dat zo’n advertentie wordt aanklikt óf iedere 1.000 keer dat een advertentie wordt weergegeven. De tarieven om op de site te mogen adverteren, zijn ondanks de economische malaise de afgelopen 12 maanden met 74% gestegen.

Hoe beter een weergegeven advertentie aansluit op de behoefte van de consument, hoe groter de kans is dat de commerciële targets van de adverteerder worden behaald. Dankzij het vrijwillige, met spervuur aan persoonlijke vragen ingeklede politieverhoor waar Facebookgebruikers dagelijks aan worden blootgesteld, lukt het Facebook iedere dag beter om een allesomvattend beeld te krijgen van meer dan 1 op de 10 wereldburgers en te bepalen welke advertenties in opdracht van de klant, de adverteerder, worden vertoond. Facebook is beter dan welk bedrijf dan ook in staat om relevante advertenties weer te geven bij gebruikers. Dat product is de Facebookklant, de adverteerder, meer dan veel waard. Kortom, u bent het product.

Door steeds meer en steeds actuelere informatie te verzamelen over zijn gebruikers, krijgt de advertentiegigant een steeds nauwkeuriger beeld van die gebruikers. In 2006 was het nog de Facebookgebruiker die zélf zijn eigen profiel aan moest vullen. Anno 2011 vergaart Facebook het merendeel van de informatie uit de interactie met de gemiddeld 130 Facebookvrienden, en uit de analyse van de online gedragingen van de Facebookgebruiker die op, maar ook buiten Facebook.com stap voor stap wordt gevolgd. Met zo veel informatie over de gebruiker en zijn interesses is het kinderlijk eenvoudig om de juiste advertentie te tonen aan de gebruiker die het meest op de advertentieboodschap zit te wachten. Want als Bachliefhebbers in de meeste gevallen ook gek zijn op het lezen van boeken en Groenlinks-stemmende Parijsliefhebbers het liefst met de Thalys reizen naar de Lichtstad, is niet meer dan een simpele rekensom nodig om de Bol.com-advertentie te tonen aan de Bachliefhebber en de linkse kiezer te verblijden met een kortingsactie, twee minuten nadat deze met het sociale medium heeft gedeeld op zoek te zijn naar een bestemming voor een city trip.

Het gaat de databanksjacheraar al jarenlang voor de wind. Maar de situatie waarbij het grootste deel van de wereldbevolking met toegang tot internet, ook daadwerkelijk actief gebruik maakt van Facebook is in zicht, en daarmee ook het einde van de groeimogelijkheden van het huidige verdienmodel. Tenzij het de databankexploitant lukt om gebruikers nóg meer informatie te laten delen. Hoe langer een Facebookgebruiker gemiddeld rondstruint, hoe meer informatie over de gebruiker wordt verzameld. Maar ook hoe meer advertenties kunnen worden weergegeven. Meer dan ooit zullen de adverterende Facebookklanten bereid zijn te betalen voor het aan de juiste persoon tonen van hun commerciële boodschap.

Om het product van Facebook, ú dus, een geluksmomentje te bezorgen en de loyaliteit van de miljoenen gebruikers aan het platform kracht bij te zetten, werd twee weken geleden een nieuw ontwerp geïntroduceerd voor de profielpagina’s op Facebook, Timeline genaamd. Opvallend is de grote tijdslijn, waar de belangrijkste gebeurtenissen uit het leven van de gebruiker op worden weergegeven. In plaats van iedere stad die de gebruiker heeft bezocht afzonderlijk weer te geven, kiest Facebook er nu bijvoorbeeld voor om een mooie wereldkaart te genereren waarop te zien is waar uw vriend, familielid of collega allemaal is geweest. Wanneer, met wie, en wat hij of zij daar deed.

Met Facebook Timeline is de CERN niet meer nodig om terug de tijd in te gaan: wet wie ging u om in 2011? Wat zijn de plaatsen die u bezocht hebt, en welke foto’s maakte u in Berlijn? Hoe vaak bent u met uw ex-partner naar de bioscoop gegaan en wanneer, waar en met wie heeft u Le fabuleux destin d’Amélie Poulain voor het laatst gezien? De nieuwe functionaliteiten maken het gebruik van de website leuker, en zullen de miljoenen gebruikers uitdagen om nóg meer informatie te delen. Het wordt immers automatisch gecategoriseerd en mooi weergegeven in uw online dagboek, waar vrienden, familie en al uw andere Facebookvrienden op kunnen reageren. Iedereen doet immers mee.

Het is moeilijk om Facebook te verlaten. Niet alleen zult u nooit meer in staat zijn uw online dagboek met bijbehorende likes en waardevolle reacties van vrienden en familie in te zien, ook behoudt de website zichzelf het recht toe om foto’s, berichten en andere in de loop der jaren verzamelde informatie over uw persoon te blijven gebruiken. De facto kent Facebook geen uitgang. Daar komt bij dat het belang van de sociale netwerksite dagelijks toeneemt, ook omdat bedrijven als ABN Amro, KLM en Vodafone hun online dienstverlening steeds vaker op de sociale netwerksite plaats laten vinden, en verjaardagsfeestjes en andere evenementen steeds vaker (alleen) op Facebook worden aangekondigd. Daar niet op aangesloten zijn, betekent praktisch gezien een sociaal isolement. Facebook zal alles in het werk stellen om alle internetters aangesloten te krijgen, en bij een zo groot mogelijk deel van hun sociale contacten aan te sluiten, al op zeer jonge leeftijd. U kunt immers nooit meer volledig uitstappen. In de toekomst bestellen we onze boodschappen via Facebook, vertelt de site met welk gerecht u de nieuwe vriendin van uw zoon blij kunt maken, welke stad de volgende vakantiebestemming moet worden en wat u daar zoal kunt doen. Natuurlijk op de zorgvuldig met commerciële motieven uitgezochte voorkeuren van uw beste vrienden en vriendinnen. Over niet al te lange tijd zal de samenleving het punt bereiken waarop het niet langer mogelijk is om als burger te participeren zonder het doorlopend en intensief gebruik van mobiele communicatietechnologieën, het internet en aangemeld te zijn als gebruiker bij Facebook. We praten hier over nutsvoorzieningen in wording.

Het is bijvoorbeeld bijna onmogelijk geworden om te leven zonder telefoon. Oké, u kunt gewoon geen telefoon aanschaffen, maar zult vervolgens constant bevraagd worden voor een telefoonnummer en raar worden aangekeken als u zegt: die heb ik niet. Op dezelfde manier zal het leven in de toekomst bijna onmogelijk worden zonder Facebookprofiel, zoals we eerder zagen met posterijen, het openbaar vervoer, de energievoorziening en drinkwaterleidingen. Wat met die voorzieningen gebeurde? Ze staan allen onder streng toezicht van overheden.

Net als deze nutsvoorzieningen is Facebook ook steeds meer van algemeen nut. Misschien nog wel meer dan in het verleden bij telefonie het geval was.

Dit betekent dat als Facebook niet zit te wachten op politieke bemoeienis – bijvoorbeeld duidelijkere en strengere richtlijnen voor bedrijven als Facebook die als product inbreuk maken op mensen hun privacy – ze ingrijpend iets moet veranderen aan de dienstverlening. De gebruiker en alle over de gebruiker verzamelde gegevens moet op een transparante manier centraal komen te staan, waarbij de absolute controle weer in handen van de gebruiker komt. Waarom geven de Facebooks van deze wereld de informatie eigenlijk niet terug aan de gebruiker? We hebben immers allemaal een internetmodem waar in de toekomst best een beveiligde hardeschijf op aangesloten kan worden. Dan bepalen wij weer wie wanneer wat met onze informatie mag doen. En wanneer we daar mee willen stoppen.

Maak van Facebook weer een veilige plek en geen levenslange gevangenis.

Dit stuk verscheen zaterdag 26 november in NRC Handelsblad

(Featured image van birgerking)

Reacties (31)

#1 Johan

Onmisbaar en een nutsvoorziening? Voor wie dan, types als onderstaand?

Mijn vriend zei vandaag tegen mij dat hij zijn ex vriendinnen had gecheckt op Facebook, een aantal maanden geleden.
Gewoon uit nieuwsgierigheid zei hij.
Wat vinden jullie hiervan?
Ik was hier niet blij mee en hebben hier erge ruzie om gehad.
Het maakt me onzeker.

Alvast bedankt voor jullie reacties

  • Volgende discussie
#2 Bullie

Steeds zelf de afweging maken welke informatie je wél en niet met derden wilt delen lijkt mij cruciaal. Mediawijsheid mag op veel middelbare scholen een verplicht vak zijn, de meeste volwassenen kunnen er ook nog wel een nascholingscursusje in gebruiken.

Het verhaal dat FB zich het recht voorbehoudt upgeloade foto’s en gegevens te blijven gebruiken nadat je je account hebt opgezegd berust volgens mij op een hoax.

Overigens lijkt het me logisch dat als FB zich blijft ontwikkelen in de richting van een nutsvoorziening de overheid met specifieke regulering , voorzover FB al niet gewoon onder de wetgeving op persoonsgegevens valt.

Ik vind het een verfrissend medium dat je bij goed gebruik in staat stelt contacten op een mooie, informele manier te onderhouden.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#2.1 NoName - Reactie op #2

Uit de algemene voorwaarden.

“For content that is covered by intellectual property rights, like photos and videos (IP content), you specifically give us the following permission, subject to your privacy and application settings: you grant us a non-exclusive, transferable, sub-licensable, royalty-free, worldwide license to use any IP content that you post on or in connection with Facebook (IP License). This IP License ends when you delete your IP content or your account unless your content has been shared with others, and they have not deleted it.”

Ik doe gewoon niet mee met deze poppenkast.

#2.2 Bullie - Reactie op #2.1

“subject to your privacy and application settings”

#3 Olav

Zie ook: Tweeëntwintig klachten na inzage gegevens op Facebook (Bits of Freedom).

Facebook kan en mag nooit een nutsvoorziening worden. Daarvoor is het te zeer gericht op het uitbuiten van de gebruikers.

Ik zie nog wel een mooie toekomst voor Diaspora, of misschien vergelijkbare initiatieven in de toekomst.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#4 Johan

“If you are a resident of or have your principal place of business in the US or Canada, this Statement is an agreement between you and Facebook, Inc. Otherwise, this Statement is an agreement between you and Facebook Ireland Limited. References to “us,” “we,” and “our” mean either Facebook, Inc. or Facebook Ireland Limited, as appropriate.”

http://europe-v-facebook.org/EN/en.html

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#5 avanaa

Wat een slecht artikel.

“We hebben immers allemaal een internetmodem waar in de toekomst best een beveiligde hardeschijf op aangesloten kan worden. Dan bepalen wij weer wie wanneer wat met onze informatie mag doen. En wanneer we daar mee willen stoppen.”

Wat let je om dat nu al te doen?

“Waarom geven de Facebooks van deze wereld de informatie eigenlijk niet terug aan de gebruiker?”

Denk je dat Facebook zijn website gratis in de lucht kan houden?

Blijkbaar vindt het gros van de mensen privacy minder belangrijk dan geld: anders was er wel een betaalversie van Facebook zo groot geworden.

“Over niet al te lange tijd zal de samenleving het punt bereiken waarop het niet langer mogelijk is om als burger te participeren zonder het doorlopend en intensief gebruik van mobiele communicatietechnologieën, het internet en aangemeld te zijn als gebruiker bij Facebook. We praten hier over nutsvoorzieningen in wording.”

Werkt Mekic voor Facebook of zo?
Facebook is geen en zal nooit een nutsvoorziening worden. Het is namelijk geen infrastructurele zaak zoals telefoon(netwerken) en watervoorziening dat wel zijn.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#5.1 Henk Daalder Duurzame Brabanders - Reactie op #5

Onzin
Ook drinkwater en telefoon zijn ooit als luxe begonnen.
Daarna werd langzaam ingeburgerd tot het nu als onmisbaar gezien wordt.

Juist door misbruik te maken van de behoefte van mensen op sociale contacten en erkenning, probeert Face book zich onmisbaar te maken.

Inmiddels is de kwaliteit en integriteit van ons drinkwater door de overheid geregeld.
En de tarieven van mobiele aanbieders wordt ook steeds strakker gereguleerd.

Bij facebook is het allereerst belangrijk dat inwoners bewust gemaakt worden van wat er met hun sociale gegevens gedaan wordt. En hoe ze zelf gemanipuleerd worden.
Als dat bewustzijn is ingedaald, dan is het gebruik van di soort techniek en marketing eerlijker.
Maar dan zijn we wel wat beheers mogelijkheden voor de gebruiker verder

#5.2 021 is dom - Reactie op #5.1

Onzin. Want kulargumenten.

Telefoon is alleen een nutsvoorziening om te zorgen dat er niet honderden koperkabels de grond in gaan, of dat iedereen met elkaar interfereert in dezelfde frequenties.

Met facebook is er geen schaarste.

Facebook zal nooit of te nimmer de enige manier van contact zijn voor een overheidsdienst als de belastingdienst. Je moet een facebookaccount niet verwarren met een internetaansluiting.

#6 L.Brusselman

gewoon geen account nemen.Hoef je je daarover ook geen zorgen te maken.Tja en degenen die het toch gedaan hebben,vanaf het onstaan van Facebook wordt er al gewaarschuwd voor privacyschending.Beetje dom geweest.
En er zijn er genoeg die het allemaal geen zier uitmaakt wat er met hun gegevens gebeurt.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#6.1 T - Reactie op #6

De grap is dat Facebook ook alles van je weet terwijl je geen account hebt. ‘Vrienden’ die naar je zoeken op FB proberen je te vinden door te zoeken naar je e-mailadres en naam. FB weet zo direct wie je vrienden zijn, wat je naam is en wat je e-emailadres is. Geloof je het niet? Maak dan maar ’s een nieuw account aan.

Verder zie je overal van die leuke ‘like’ knopjes verschijnen op websites. Zo ook op Sargasso. Voordeel voor FB: via cookie tracking weten ze precies wie welke website bezoekt, zonder dat je een account hebt en zonder dat je ingelogd bent.

“Gewoon geen account nemen” werkt dus niet. Ze hebben allang een profiel van je gemaakt door je gedrag te volgen. Om echt niet meer gevolgd te worden sta je geen cookies van derden toe in je browser en installeer je een plugin die alle ‘like’ knopjes blokkeert.

#6.2 T - Reactie op #6.1

Overigens worden er bij mij zo’n 12 trackers geblokkeerd op Sargasso:
* AlmondNet
* Digg Widget
* Facebook connect
* Facebook social plugins
* Google +1
* Google adsense
* Google analytics
* LinkedIn widgets
* Media6degrees
* Statcounter
* StubleUpon
* Twitter
Allemaal trackers om ons gedrag te volgen.

  • Volgende reactie op #6.1
#6.3 avanaa - Reactie op #6.2

Wil Sargasso nu meedoen met de privacy-jongens, of wil de website uberhip-en-trendy zijn?

#6.4 L.Brusselman - Reactie op #6.1

Daar kan ik weer niet zo mee zitten,knopjes van twitter of likes of facebook met rust laten,wat anderen doen met gegevens die ik zelf niet verstrek daar had ik toch al geen invloed op.
En dat het internet vol met tracking en spionage devices zit is geen verrassing.
Noscript geinstaleerd en een adon blocker verder cookies regelmatig verwijderen,meer weet ik er ook niet tegen te doen.

  • Vorige reactie op #6.1
#7 Marc W

klopt allemaal dat je als je er problemen mee hebt met privacy schendingen dat je gewoon geen account moet aanmaken, tot nu toe. Helemaal concrete voorbeelden kan ik niet zo snel bedenken maar toen net de mobiele telefoon op de markt kwam of internet/e-mail had volgens mij ook nog niemand door of een enkeling dat je binnen 10 jaar niet meer zonder kan. Of dat het leven best lastig wordt zonder e-mail. Zelfs de belastingdienst dwingt je zowat om online te zijn. Misschien ben ik wat neurotisch maar als een grote massa het nu al gewoon accepteert zou het mij niets verbazen als over 10 jaar heel langzaam het leven zo is ingericht dat allerlei particuliere maar ook openbare diensten niet meer of veel lastiger te betrekken zijn zonder facebook, linkedin etc.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#7.1 Bullie - Reactie op #7

Een leven, zonder komma’s, kan ik mij nu, al niet meer voorstellen.

  • Volgende reactie op #7
#7.2 salvatore - Reactie op #7.1

Ik dan weer wel,ha ha,als is dat geen vooruitgang.

#7.3 L.Brusselman - Reactie op #7

Proud to be an outcast.

  • Vorige reactie op #7
#8 alt. johan

Het is al vaker gezegd, maar het blijft waar:
“Seriously. If you aren’t paying for it, you aren’t the customer. You’re the product being sold.”

bron: http://politics.slashdot.org/story/11/11/28/1824256/eu-targets-facebooks-ad-system

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#8.1 zmmoccc - Reactie op #8

Dat is niet de bron. Dit comment is de enige echte originele bron:

http://www.metafilter.com/95152/Userdriven-discontent#3256046

D.d. 26 augustus 2010. Ken uw klassiekers.

De grap is, de quote ging over Digg, niet over Facebook. Maar hij had ook over sargasso, slashdot, reddit of geenstijl kunnen gaan. Maar dan leest niemand het. Hij is daarna dan ook veelvuldig in vele varianten zonder bronvermelding gebruikt door fantasieloze tekstschrijvers die eigenlijk niks te melden hebben en dus maar iets over facebook schrijven omdat Google Analytics zegt dat dat zo goed scoort.

Deze variant – van Geek and Poke – vind ik trouwens mooier:

http://geekandpoke.typepad.com/geekandpoke/2010/12/the-free-model.html

#8.2 aynranddebiel - Reactie op #8.1

In die formulering misschien, maar het concept is natuurlijk niet zo nieuw. Ik kan me herinneren dat ik in Manufacturing Consent ook iets dergelijks tegenkwam.

#9 T@bu

Vind het wel weer bijzonder dat dit artikel 8 keer gedeeld is via FB….

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#10 goochem

Het issue geldt ook voor websites die ’tig scriptjes meesturen met hun pagina om je ook vooral maar lekker te laten tracken. Data = geld > pers. info = slavernij. Sargasso doet er jammer genoeg ook aan mee.
FB is fout en niet alleen om de flagrante privacy en wellicht zelfs integriteitsschendingen. Het bedrijf probeert je te binden zodanig dat je niet eens meer zelf het www opgaat. Alles moet vanuit FB, is het doel. Daarmee staat het open internet onder druk.
Zet iedereen op FB en je hebt ze in je zak.
Gewoon niet doen dus.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#11 weerbarst

Ze gaan binnenkort public voor 10 miljard, ik ben geneigd om even de bubbel mee omhoog te rijden en dan te shorten.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#11.1 salvatore - Reactie op #11

En toen deed china/iran een bod.En kocht onze nieuwe facebook nutsvoorziening op., en leverde nl velen miljarden op.
En waren sommige bijdragen strafbaar,daar.hen 600 miljard private hypotheekschulden af te kunnen lossen.

Dat dwong het IMF afAlles heeft zijn prijs,en reclames/advertenties voor gebruik ,vind ik niet erg,dat is net als bij t.v kijken. E-mail,en digid,tsja een risico vrije virtuele,fictieve samenleving bestaat niet, reduceren,van potentiële schade/misbruik…is het enige we minimaal invloed op hebben.

Ben me al jaren bewust, allen telefoontjes mail verkeer en cetera..op geslagen/getapt wordt.Maar alleen al mijn schrijfwijze spelfouten overvloed snelle praten,woord verhaspeling,en een volstrekte handicap in namen reproduceren,al ken ik ze nog zo lang..PLUS ik niets te verbergen,heb.Dan mijn bescheiden,meningen. Hoeveel man zijn er nodig, alleen al mijn digitale woordenstromen ; vaak zonder punten en kommas, noch touw aan vast te knopen,in het geheel;ook eigen pc.
En dat maaal 17 miljoen..

Tsja,lijkt me dat..ook een zware crimineel dan toch liever gericht zoekt. En personalia fraude kan al via het B.S.N; wij niet eens beheren; of kiezen op het web te dumpen; Maar de overheden in hen “CLOUDS” transparant op 1 hoop beschikbaar stelt.Nog naast het digid. Dus wat bemoeizorg voor o.a I.T zaken..aan de overheid, is een absolute plicht.

Zij weten niet wat voor BOM, ze zomaar te grabbel gooien.
je kan niet alles voorkomen,maar wel de bekende risicoos,en eventuele schade reduceren/oplossen….OOK dat gebeurt niet.

Van ziekenhuis tot ov, tot kerncentrales,en noem maar op,met 1 druk op de knop ,kalt gesteld kunnen worden…en wat is ons nood scenario dan?

En toen……….kwam er 1 olifant met een hele grote snuit,die blies,allen fabeltjes de grote boze buitenwereld uit. Staan ze al beursgenoteerd overigens~?Of was dit uitgesteld.

#12 salvatore

Dan zou face book de enige nuts voorziening worden nederland nog kent.De rest van allen nuts- `zijn al geprivatiseerd.Nuts of niet facebook en hyves; Heeft geen meerwaarde voor mij en nooit gehad, en vind het prima als dat het voor anderen wel heeft.Ik begin er niet aan,net zo min als aan het dragen van een ID in holland. Nooit last van/mee gehad. En dan nog weiger ik, met zeer goede argumenten,elke rechtbank zouden doorstaan.En ook zonder kan ik gewoon meedoen,in real life wat ik prefereer,met “vrienden” Ieder zijn ding zolang het maar geen afgedwongen must wordt.

Of is dit een reclame; om de laatste,van de 17 miljoen ook nog over de streep te trekken” lid te worden” ,anders hoor je er niet meer bij,en kan je niet,meer in de samenleving participeren; Overheid,heeft graag inzage en controle over zijn burgers,ook prive.
DUHHHH! Eat my nuts. .
Ik doe niet mee.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#13 Maxm

Vooral de sociale druk om een facebook account te nemen begint steeds irritanter vormen aan te nemen. Wat heb je geen facebook? Ach flikker toch op met die paupers die allemaal je friend willen zijn, als je wat van me wilt bel je mijn secretaresse maar.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#14 L.Brusselman

Spotify account proberen aan te maken.
Verplicht inloggen met Facebookaccount,dus geen Spotify voor mij..

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie