Nieuwssite beboet voor reacties van lezers

Foto: foto van de auteur
Serie:

ELDERS - Een uitspraak van het Europese Hof in Straatsburg roept nieuwe vragen op over de aansprakelijkheid van media voor de reacties van hun lezers.

Delfi is een veelgelezen nieuwsportal in de Baltische staten en de Oekraïne. In januari 2006 verscheen op Delfi een artikel over veranderingen in het vaartraject van de veerboten in Estland van het bedrijf Leedo. Daarop kwamen 185 reacties waarvan 20 met beledigingen en bedreiging van Leedo.  Het bedrijf stelde Delfi aansprakelijk en kreeg van de Estse rechter gelijk. Tot en met het Hooggerechtshof.  De rechters vonden dat de uitlatingen van de lezers niet beschermd konden worden door de vrijheid van meningsuiting. Delfi, aldus de rechters, had als uitgever controle over de opiniepagina’s en moest daarvoor dus aansprakelijk gesteld worden. Een nieuwsportal is niet louter een technisch doorgeefluik. Een automatisch filter voor onwelgevallig taalgebruik is niet voldoende. Het bedrijf verwerft bovendien inkomsten uit de berichten, inclusief de ophef die er door de lezers over wordt gemaakt.  Delfi moest Leedo een schadevergoeding betalen van omgerekend 320 euro.

Delfi kaartte de zaak aan bij het Europese Hof in Straatsburg met de vraag of hier geen sprake was van schending van artikel 10 van het Europese Verdrag voor de Rechten van de Mens. Het Hof oordeelde dat dit in deze kwestie niet het geval was.

Volgens de Nederlandse jurist Rosalie Heijna verandert er met deze uitspraak niets in de algemene aansprakelijkheid van nieuwssites. Daarover gaat allereerst de nationale rechter. Het Hof in Straatsburg heeft in dit specifieke geval alleen uitgesproken dat de boete niet strijdig was met artikel 10. In dat artikel worden namelijk ook beperkingen op de vrijheid van meningsuiting genoemd, waaronder de bescherming van de goede naam of de rechten van anderen. Het Hof heeft in dit geval getoetst of Estland netjes is omgegaan met artikel 10 inclusief voorwaarden en toegelaten gronden voor een beperking van de uitingsvrijheid.  Bij de verwerping van de bezwaren van het bedrijf heeft de hoogte van de boete ook meegespeeld  en het feit dat er geen verdere sancties getroffen zijn.

Delfi is niet tevreden met de uitspraak.  Hoofdredacteur Urmo Soonvald verdedigt met name de mogelijkheid om anoniem reacties te kunnen geven. “Waarom zouden honderdduizenden lezers moeten boeten voor een paar idioten?” Het bedrijf heeft de zaak daarom ook aangekaart bij het Europese Hof van Justitie dat moet oordelen of de richtlijnen van de Europese Unie inzake aansprakelijkheid hier juist zijn toegepast.

De aansprakelijkheid van websites en ook van internetproviders blijft onder druk staan.  Bedrijfsbelangen spelen daarbij een grote rol. In het kader van de onderhandelingen over het TTIP, een vrijhandelsverdrag tussen Europa en de VS, is nu sprake van bijzondere voorrechten van buitenlandse investeerders (lees multinationals) die voor hen onvoordelige wetgeving in aparte tribunalen (Investor to state dispute settlements) buiten de nationale rechtsorganen om kunnen aanvechten. Burgers hebben een dergelijk recht niet, lezen we in The Lobbyist Charter, een opsomming van de vrijheden die multinationals zich zouden willen permitteren.  Het Europese Centrum voor Digitale Rechten (EDRI) heeft dit Charter opgesteld in samenwerking met het Transnational Institute als een waarschuwing voor de consequenties van het TTIP.

De internetvrijheid komt na de verwerping van ACTA opnieuw in gevaar als in het vrijhandelsverdrag geen waarborgen worden ingebouwd voor burgers die voor niet-commerciële doeleinden vrijelijk gebruik willen maken van de nieuwe technologie.  Opnieuw is de bescherming van intellectuele eigendomsrechten een motief om digitale vrijheden te beperken.  En de aansprakelijkheid van beheerders van websites en internetproviders blijft uitermate onzeker. Met als mogelijk gevolg een strengere censuur en meer politieagenten op het net. Om deze ontwikkeling een halt toe te roepen lanceerde Open Media International een petitie waarin wordt gevraagd om de toegankelijkheid van het internet te waarborgen,  providers niet te laten fungeren als internetpolitie en nationale staten het recht te laten behouden hun eigen auteurswet op te stellen.

Er staat met het TTIP dus wel iets meer op het spel dan een boete van 320 euro.

Reacties (8)

#1 Co Stuifbergen

In feite zijn dit twee artikelen, of misschien wel drie:
– een nieuws-site mag volgens de Europese rechter een boete krijgen voor uitlatingen door gebruikers

– in het TTIp wordt voorgesteld dat buitenlandse bedrijven in aparte rechtbanken de nationale wetgeving mogen aanvechten

– in het TTIP zijn geen waarborgen voor burgers die moderne technieken gebruiken willen

  • Volgende discussie
#2 L.Brusselman

We leven op het moment in een periode die je “De Dictatuur van het(Groot)Kapitaal” kunt noemen. Als dat zo doorgaat zullen er nog wel meer grondrechten van de burger worden opgeofferd.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#3 roland

Vrijheid van meningsuiting betekent niet dat – het doorgeven van – elke mening is toegestaan. Wat is daar mis mee?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#4 L.Brusselman

@3: Effe dat stukkie opnieuw lezen dan begrijp je misschien dat om rechtsongelijkheid gaat tussen de gewone burger en het grootkapitaal

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#5 AdriePVV

Als ik het goed begrijp is de redactie van Sargasso dus verantwoordelijk voor de vele beledigingen aan mijn adres op dit forum. Ik ga ze hier niet herhalen, de verantwoordelijken en de redactie weten het wel.

Ik zou graag vernemen of Sargasso naar aanleiding van de uitspraak excuses aan wil bieden en maatregelen wil nemen om herhaling te voorkomen.

http://hudoc.echr.coe.int/sites/eng/pages/search.aspx?i=001-126635#{“itemid”:[“001-126635”]}

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#6 Kalief

buitenlandse investeerders (lees multinationals)
Nee, lees dat niet. Het is een onzinnige toevoeging. Voor buitenlands volstaat een vestiging in een ander land, multinational betekent dat een bedrijf vestigingen heeft in meerdere landen en niet elk bedrijf is een investeerder.
Maar in de kringen van de schrijver betekent multinational waarschijnlijk bah, vies, kapitalist, rechts, enz. Deze kinderachtige vorm van framing doet afbreuk aan het artikel.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#7 Andy Cap

@5: Wil je nou dat we de perverse ideeen van dat politieke parvenu jou niet meer toerekenen, alhoewel je steeds met de naam van zijn neo-NSB-clubje ondertekent?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#8 pedro

@5: je eerste reactie hier…

  • Vorige discussie