Na een aantal grotere demonstraties tegen de bezuinigingen (cultuur, het pgb en de GGZ), zal het vanaf morgen wel wat rustiger worden in Den Haag. Het zomerreces begint en de vakanties breken aan. Misschien dat de hobbydemonstrant op zomerkamp in Griekenland of Spanje gaat. De door het kabinet gestelde vakantiedoelen worden vooralsnog geheim gehouden.
Misschien dat de rust iedereen tot bezinning brengt. De demonstranten kunnen zich bezinnen op de halsstarrige houding van het kabinet en zich afvragen: hoe nu verder? Het kabinet kan zich bezinnen en zich afvragen: kiezen we voor een heet najaar of komen we de hardwerkende Nederlanders van dit prachtige land een beetje tegemoet?
De demonstranten zijn opgekomen voor hun eigen toko. Ze droegen vooral argumenten aan, waarom juist hun sector gespaard zou moeten blijven. Op een enkele SP-politicus na, roept niemand op de handen ineen te slaan en gezamenlijk op te trekken. Het kabinet houdt vol dat de bezuinigingen noodzakelijk zijn en vaart nog steeds op de koers dat iedereen er wel wat van zal voelen. Toezeggingen om op een enkel punt tegemoet te komen, zijn budgetneutraal. Er zal een andere post de dupe worden.
Niemand vraagt zich af of de bezuinigingen echt nodig zijn. Alsof die vraag niet relevant zou zijn. Maar de tijd staat niet stil en wellicht zijn er redenen de omvang van de bezuinigingen te herzien. Misschien kunnen de bezuinigingen wel volledig van de baan.
Want ga maar na: falende financiële instellingen hebben hun de staatssteun terugbetaald of doen dat de komende maanden. Dit jaar betaalt Aegon de laatste aflossing terug. SNS Reaal en de ING denken volgend jaar de laatste euro’s terug te betalen. In totaal gaat het om ruim 7,6 miljard euro.
De enige die nog niet aan terugbetalen denkt is de ABN Amro, maar dat was ook aangekondigd door Ruttes leermeester Gerrit Zalm. Maar deze bank is voor een groot deel genationaliseerd en je denkt toch niet dat Rutte een staatslening aan zichzelf gaat terugbetalen? Nee, de hoop is dat de uiteindelijke verkoop genoeg op zal brengen de 30 miljard euro terug te verdienen, die nodig waren voor de aankoop van Fortis en de staatssteun aan ABN Amro. Maar horen we ook maar iets of het kabinet op schema ligt met de verkoopplannen?
De terugvloeiende staatssteun alleen is al reden de 18 miljard bezuinigingen tot 2014 eens anders te bekijken. Er zijn nog meer redenen.
Voor een gezonde staatsboekhouding zou de staatsschuld niet boven de 60% van het bnp moeten uitkomen, volgens de in 1992 afgesproken Maastrichtnorm. Diezelfde norm stelt dat het totale begrotingstekort niet groter dan 3% van het bnp mag zijn. Niemand staat er bij stil dat ondanks stijgende zorgkosten, ondanks linkse kunsthobby’s, ondanks ambtenarensalarissen, die normen pas zijn overschreden toen de kredietcrisis losbrak en de financiële sector gered moest worden (zie overzicht CBS). Anders gesteld: we weten dus de werkelijke reden voor de tekorten, maar de oplossing wordt niet in de echte oorzaak gezocht.
De economie trekt weer iets aan, waardoor naar verwachting het overheidstekort volgend jaar al weer dik onder de 3%-norm zal liggen. Bezuinigingsmaatregelen in het verleden hebben er tot op vandaag niet toe geleid dat de kosten in de zorg zijn gedaald. De uitgaven voor de kunsten zijn altijd binnen de perken gebleven. In het onderwijs is flink geschoven met posten, maar ook die kosten zijn hetzelfde gebleven of stegen, ook al werd er hier of daar bezuinigd.
Zelfs met huidige tegenvallers in de zorg, de kinderopvangtoeslag en de arbeidsongeschiktheidsregelingen, dalen het overheidstekort en de staatschuld alweer. Let wel: dat is dus nog voor de aangekondigde bezuinigingsmaatregelen zijn geëffectueerd. Het is meer te danken aan het lichte herstel van de economie en meevallers zoals de 1,6 miljard hogere inkomsten uit de aardgasbaten.
Er is dus alle reden voor een grondige herbezinning. Hopelijk brengt de vakantierust iedereen weer bij zinnen.
Reacties (14)
Inderdaad, de crisis is een mooie aanleiding om te bezuinigen, de geluksmachine van Rutte moet immers uitgezet worden.
Dat is niet alleen de regering maar ook de zwakke oppositie te verwijten.
Helemaal mee eens. Iedereen zegt bij voorbaat al dat bezuinigen noodzakelijk is, en ook alvast dat dat 18 miljard moet zijn. Je zou met een aantrekkende economie op zijn minst selectiever kunnen zijn met bezuinigen, kijken naar dingen die echt winst opleveren. Maar dit kabinet is niet echt geïnteresseerd in feiten, of kijken naar eventuele negatieve effecten van bezuinigingen.
@2: De negatieve effecten zijn door het CPB al benoemd: koopkrachtdaling. Ook het IMF waarschuwt voor stagnering van de economische groei, ten gevolge van al te drastische bezuinigingen.
Door deze berichten te negeren, laadt het kabinet inderdaad de verdenking op zich heel andere redenenen te hebben voor de bezuinigingen.
Op zich vind ik het logisch dat je naar 0% tekort streeft. Dat stabiliteitspact is dood en begraven.
@4: dat kan, maar dan raak je wel achterop bij landen, die wel een tekort in de begroting opnemen.
Je kan eerst sparen voor een huis, of je kan een hypotheek nemen. In gelijke omstandigheden heeft degene, die een hypotheek neemt, eerder een huis.
@4: Okee, maar rechtvaardigt dat de nu geplande bezuinigingen en in die omvang?
Dat overheidsuitgaven mede mogelijk worden gemaakt door schulden, is nog nooit echt een probleem geweest.
@4 Streven naar 0% gekort is prima – maar alleen op lange termijn. In tijden van economische stress zoals nu, is het onverstandig voor de overheid om te gaan bezuinigen. De reden daarvoor is dat huishoudens en bedrijven dat ook al aan het doen zijn. Dit verergert de economische krimp.
Voor dat je denkt dat dit slap beleid is: tijdens economische expansie, als de economie weer groeit, burgers en bedrijven niet sparen maar juist lenen of investeren moet de overheid extra bezuinigen. Het gekke is dat dat dan nooit lukt, als het goed gaat denkt niemand dat het nodig is, politici kunnen eindelijk leuke dingen voor de mensen doen en wie wil dat feestje nou bederven. Dán moet je hard zijn als minister van financiën.
Wordt godverdomme eens tijd voor een stevige portie krimp.
@8 ik ben niet tegen vloeken, maar graag wel met argumenten
@8: Dat lijkt Rutte ook te denken, ook al zegt-ie iets anders. Zou hij een milieufreak zijn?
@10 jij en @8 ook blijkbaar, suggereren dat milieu en economie strijdig met elkaar zijn. Dat is wel het geval als je bij economie alleen aan rokende schoorstenen denkt. Dat is ten onrechte: ook groene economie kan voor werk zorgen.
@11: hippie.
;)
@11: Nou ik suggereerde dat niet, maar trok een opmerking van Rob door in het cartooneske. Zal het niet meer doen, goed in tekenen ben ik nooit geweest…
Maar Rob gekscheert daar wel een punt. Groei is het sleutelwoord in bijna alles. De economie moet groeien, de budgetten groeien, de poblemen groeien.
Een simpeler oplossing dan groei eens te vervangen door krimp is er niet. En omdat het zo simpel is gelooft bijna niemand er in.
Maar goed, dat is een andere discussie. Eerst maar eens de bezuinigingenj inkrimpen ;-)
Het is ronduit asociaal en walgelijk dat mensen die ernstige psychische problemen hebben, nu ook flink mogen gaan meebetalen. Die mensen hebben doorgaans al geen cent te makken, juist vanwege hun ziekte. En dat de staatssecretaris zegt dat mensen het maar “in hun eigen omgeving moeten uitvogelen”. Vertel dat aan een paranoide psychoticus.