De woensdagmiddag is op Geencommentaar.nl Wondere Woensdagmiddag. Met extra aandacht voor de nieuwste ontwikkelingen in Wetenschap- en Techniekland
Het populaire beeld van electroshocktherapie is dat het een nogal barbaarse en achterhaalde vorm van therapie is, die in een moderne maatschappij eigenlijk niet gebezigd zou moeten worden. Het meest bekende beeld is dat uit ‘One flew over the cuckoos nest’, waar het een zoveelste methode is van het establishment om de vrije geest van Randall P. MacMurphy de kop in te drukken. Maar de laatste paar jaar heeft de therapie een comeback van jewelste doorgemaakt en het praatje dat Sherwin Nuland op de Technology Entertainment Design (TED)-conferentie gaf was wel het meest persoonlijke en indrukwekkende stukje reclame voor elektroshocktherapie van het afgelopen jaar.
In het praatje, dat in z’n geheel op de website van TED te bekijken is, spreekt de bekende neurochirurg en auteur over het ontstaan van elektroshocktherapie: van de oorsprong in het shamanistische ‘exorcisme’, naar de jaren ’30 wanneer een aantal Italianen een schizofrene zwerver van straat plukken en hem met elektroshocks (tijdelijk) genezen. In de jaren ’40 blijkt dat het een zeer effectieve behandeling is voor depressies. Maar mede door de opkomst van de antidepressiva en ongewenste bij-effecten van de schokken (mensen braken nogal eens ledematen door de heftige convulsies), belandde de therapie in het verdomhoekje. De weinig prettige afspiegeling in de media deed de methode ook niet veel goed.
Halverwege het praatje onthult Nuland dat hij een bijzonder persoonlijke reden heeft waarom hij op TED over elektroshochtherapie spreekt. Zichtbaar geëmotioneerd vertelt de wetenschapper dat hij -mede door een slechte jeugd en een bijzonder rampzalig huwelijk- diep gedeprimeerd raakte. Daarbij ontwikkelde hij dwangmatig obsessief gedrag dat hem langzamerhand zijn carrière en normale leven onmogelijk maakte. Uiteindelijk liet Nuland zich opnemen in een ‘Mental Institution’. Nadat alle psychotherapie en medicijnen niets uithaalden besloot de directie van het hospitaal dat een prefrontale lobotomie de enige uitweg zou zijn. Zo’n lobotomie zou zeker het einde betekenen voor Nulands carrière, omdat het hem min of meer zou reduceren tot een vegeterend bestaan. Een jonge arts smeekte de directie om toch nog wat elektroshockbehandelingen toe te staan. De directie ging overstag omdat ze de jonge arts een plezier wilden doen, maar geloofden absoluut niet in enig succes.
Na zo’n 20 elektroshockbehandelingen kwam Nuland langzaam tot het besef dat de therapieën werkten: hoewel de obsessieve gedachten nog wel in zijn hoofd opkwamen, wist hij ze met behulp van een ’trigger word’ de kop in te drukken. Voor Nuland, een ras-New Yorker, werd dit ‘…ahh, fuck it’. Na een paar maanden werd hij uit het hospitaal ontslagen en vervolgde hij zijn leven en -tamelijk succesvolle- carrière, tot aan een invited speaker positie op de prestigieuze TED conferentie toe. Het gaat nu heel goed met Nuland en hij is een vocale supporter van het gebruik van -en onderzoek naar- elektroshocktherapie. Maar zo heel af en toe komen bij Nuland de oude obsessieve gedachten naar boven en kan je hem horen mompelen: … Ahh, fuck it.
Reacties (5)
Schokkend nieuws…
/flauw
ben benieuwd of men een idee heeft waarom het werkt.
@1: Ik zal een poging doen dit voor de leken simpel en kort uit te leggen:
Doordat de shock therapie hersencellen aanzet om te gaan “vuren”. Dus als reactie op de therapie worden er stoffen in de hersenen vrijgelaten die weer hun eigen effecten op andere hersencellen (en gebieden) hebben.
Doordat deze gebieden/cellen/zenuwen actief zijn waar ze dat eerder nog niet waren (door de ziekte), treden blijvende veranderingen in de hersenen op. Er worden bijvoorbeeld nieuwe verbindingen gelegd die ervoor zorgen dat de patient geen symptomen van de ziekte meer heeft.
Deze veranderingen zijn blijvend en dus is een korte behandeling meer dan genoeg.
De reden dat het nog niet volledig geaccepteerd is als therapie heeft de maken met het feit dat ze nog niet zeker zijn van de effecten op lange termijn en eventuele bijwerkingen.
Eelke: dat laatste geldt voor tal van gewone medicijnen evenzeer. Seroxat – een van de meest voorgeschreven antidepressiva – kan bij pubers suicidaliteit veroorzaken en naar verluidt veroorzaakt het op termijn broze botten. Toch staat daar eigenlijk niemand bij stil omdat een pil niet als bedreigend wordt ervaren.
Wat ik begrijp van het praatje van Nuland is dat het hem min of meer een ‘window of opportunity’ van eigen kracht gaf waarmee hij eventjes door de depressiviteit heen kon kijken. Daarna kon hij eraan werken om er weer bovenop te komen.
Maar het is best te begrijpen dat er in de basis een grotere afkeer is om mensen aan de hoge voltages te gooien, dan om pillen voor te schrijven. En ik denk ook niet dat de elektriciteitsmaatschappijen dezelfde lobbypower hebben als de pharmaceutici.
Of er zoveel geld aan overhouden…