Ehsan Jami en Jonas Staal

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Nou daar gaat hij dan, Ehsan Jami, richting safehouses, geheimhouding en beveiliging. Er is nog enig gesteggel over wat nu precies de houding was van zijn eigen PvdA. Volgens Afsin Ellian, die tot Jami’s grote dankbaarheid de beveiliging in een gesprek met onze coördinator terrorismebestrijding Tjibbe Joustra, geregeld lijkt te hebben, was het NCTb zelf al tot de conclusie gekomen dat het tijd werd. Niet te vroeg, maar ook niet te laat: in principe komt beveiliging voor plaatselijke politici voor rekening van het regionale korps, in dit geval Haaglanden.

Wat nu de toekomst is voor het centraal comité van ex-moslims, is nog even onzeker. Er schijnen zich al honderden mensen te hebben aangemeld, maar daarmee ook in de openbaarheid treden, dat is nu even wat anders. Toch valt te hopen dat dat op een gegeven moment gaat gebeuren: dat zou een doorbraak betekenen die wat broodnodige relativiteit zou brengen tegenover de al te fundamentalistische aanhangers. Als men inziet dat mensen het geloof ook gewoon kunnen verlaten, zullen kritische geluiden immers meer ruimte krijgen.

Jami zelf vindt in ieder geval dat zijn PvdA geen poot voor hem heeft uitgestoken. Bovendien heeft zijn partij, in de persoon van filmer Eddy Terstall, er bij hem op aangedrongen zijn toon te matigen. Jami noemde bepalingen in de koran „achterlijk”, de profeet Mohammed was volgens hem een „crimineel” en een „verschrikkelijke man”. Vaak zei hij erbij dat hij „bereid was te sterven” voor zijn ideaal: dat niet-belijdende moslims zich vrij gaan voelen om zich ex-moslim te noemen.

Misschien wat kort door de bocht inderdaad- maar dat neemt niet weg dat de kracht van Jami erin lijkt te liggen dat hij als jonge ex-moslim de moed heeft te doen wat velen niet durven. Dat hij daarbij soms de hoge toon bezigt zoals die die zowel fundamentalistische moslims zelf gebruiken, als ook hun rechtse bestrijders (Wilders die de Koran maar wil verbieden), dat lijkt bijna onvermijdelijk. Het lijkt wel alsof het debat niet anders gevoerd kàn worden dan op heel emotionele wijze en met grote woorden.


Iemand die het punt van hoge toon van het debat trouwens prachtig aankaart is Jonas Staal, de kunstenaar die onlangs door Wilders voor het gerecht is gedaagd. Bekijk bijvoorbeeld eens zijn werken “de kunst van het wantrouwen”. Sinds Pim Fortuijn bezigen sommige rechtse, politici -Wilders vaak, Verdonk soms- een emotionele taal met als elementen rechtlijnigheid en harde oordelen over anderen. Tegelijk wordt uitgesproken zich op te willen offeren voor een ideaal en zelfs indien nodig het ultieme slachtoffer te worden. Haat en slachtoffersschap vormt van oudsher een krachtige maar destructieve combinatie in de politiek. Het slachtoffersschap ontaardt vervolgens in persoonsverheerlijking. Van iemand als Wouter Bos kun je je niet voorstellen dat er ooit zo’n tableau als hieronder zou komen te staan, van Wilders en Verdonk daarentegen wel.

Staal laat dat met beelden veel beter zien dan ik met woorden ooit zou kunnen. Het is ironisch dat Wilders dat zelf niet herkent, maar de kunstwerken interpreteert als bedreigingen. Staal bedreigt Wilders niet; hij ontmaskert hem en neemt hem wind uit de zeilen.

Hoe dan ook, Jami verdient natuurlijk absoluut alle steun bij zijn strijd voor grondwettelijke rechten van ex-moslims. Net zoals Staal steun verdient bij zijn werk, maar ik vermoed zo dat díe zich wel redt.

Reacties (20)

#1 vander F

Islam is Islam,
zowel religie als politiek, valt weinig over te discuzeuren.
Moslim for life, ex-Moslim kan gewoonweg niet.
http://www.volkskrant.nl/buitenland/article445837.ece/Hoofddoek_en_heropvoeding_voor_afvallige_moslima

  • Volgende discussie
#2 zutman

1. “Staal bedreigt Wilders niet; hij ontmaskert hem en neemt hem wind uit de zeilen.”

Dat denk ik niet. Even kort kwoten:

Het is immers absoluut niet relevant of het ter discussie staande object een kunstwerk is. Kunst of niet, in beide gevallen kan het nog steeds als bedreiging worden opgevat.
Dit is niet omdat kunstwerken of andere objecten zélf bedreigen, maar zij kunnen hiertoe wel worden ingezet door personen. Personen kunnen elkaar bedreigen. Dit kan middels een gebaar, een uitgesproken zin, een kogelbrief en zo ook een kunstwerk.

2. “Net zoals Staal steun verdient bij zijn werk, maar ik vermoed zo dat díe zich wel redt.”

Of Staal zichzelf wel redt is een beetje moeilijk te duiden, aangezien zijn pleidooi voor de rechbank de zaak in een andere dachtlicht zette. Waarmee onduidelijk is geworden hoeveel belang Staal eigelijk hecht aan ‘redding’ (om deze term te blijven gebruiken). De rechtbank nam hem geloof ik niet zo letterlijk, dus uiteindelijk zal het wel meevallen.

Staals pleidooi (en bovenstaande quote van Maarten Steenhagen):

http://trendbeheer.com/2007/08/01/de-geert-wilders-werken-een-rechtszaak/

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#3 Eric

Mja, ik sta altijd een beetje huiverig tegenover kunstenaars die vinden dat zij alles kunnen doen “omdat het kunst is”. Het is daarentegen wel weer opvallend dat Wilders hier meteen aangifte doet, terwijl hij ten tijde van de Mohammedcartoons vond dat alles gezegd moest kunnen worden.

Dat Jami dezelfde toon bezigt als Wilders en co. valt hem wel kwalijk te nemen. Dat rechtvaardigt geen enkele bedreiging en geen enkel geweld, maar ook Jami heeft de keuze om juist *niet* grof en ongenuanceerd te ijveren voor vrijheid van godsdienst en -loosheid. Als Jami deze toon blijft handhaven is hij gewoon de zoveelste die van veraf met een megafoon staat te gillen zonder de ander zelfs maar in de ogen te willen kijken. Dat gaat he-le-maal niets oplossen.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#4 Kroshka

Aandacht! Allemaal willen ze aandacht! Ze willen in elkaar geslagen worden, omgelegd, bewaakt en voor de rechter gesleept en dat allemaal voor één doel: Aandacht!

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#5 Emile

Nee, ik hoop niet dat velen naar buiten zullen treden met hun toetreding tot het comité. Ik beschouw geloof (ook van politici) als een privé-opvatting die irrelevant is voor derden. Het kan me dan ook niets schelen als de voltallige ‘dierentop’ deel uit maakt van een christelijke splinter met bijzondere denkbeelden. Even irrelevant vind ik het besluit van een politicus zijn geloof de rug toe te keren. Ook dat is zijn privé-opvatting die ik en anderen hebben te respecteren. Wanneer de ‘new-born goddeloze’ zijn voormalige geloofsgenoten met graagte op de tenen trapt is dat zijn verantwoordelijkheid. Hij zal daarbij rekening moeten houden met de legitieme reacties van hun kant. Geweld behoort daar uitdrukkelijk niet toe. De discussie over het geloof dient echter nog steeds buiten de publieke sfeer te worden gevoerd. Dat heeft niets met zelfcensuur of imperking van enige vrijheid te maken.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#6 yes

Ik denk dat Kroshka, @4 de essentie inziet.

Er zijn heel veel (ex-)moslims die niet meer naar de moskee gaan, niet bidden of vasten, alcohol en varkensvlees nuttigen, hier en daar rondneuken, enz. Die mensen worden niet door anderen bedreigd of onder druk gezet.

Wie wordt er wel bedreigd ? De mensen die flink aan de weg timmeren.

(Voor alle duidelijkheid, voordat we daar misverstanden over krijgen: ik keur alle geweld en haatzaaiing af.)

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#7 S’z

Het incident en de bijhorende discussies raken aan fundamentele vrijheden. Het is hoog tijd dat de hoogste politieke en justitiële niveaus in Nederland een duidelijk standpunt innemen dat zorgt voor de-escalatie en verzoening. Elke verdere polarisering moet m.i. klaar en duidelijk worden veroordeeld vanuit de grondbeginselen van de Nederlandse maatschappij, en dat vanuit een positief discours, niet een dat verdeeldheid aanwakkert.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#8 Theedoek

@Kroschka

Aandacht willen is nog niet hetzelfde als in elkaar getimmerd (of erger) willen worden. Jij geeft hier ook jouw mening en je wil dus ook aandacht. Wil jij ook in elkaar worden geslagen?

Ik niet en ik geef hier ook mijn mening.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#9 Basszje

@7 eens inderdaad. Laat nou eens iemand opstaan die het geloof van zich af werpt zonder allerlei onderbuik geschreeuw en wat al niet. Dat zou veel meer zouden aan de dijk zetten, het begin van de verlichting. Tegelijk kan men dan ook gaan werken aan het ontbinden van de relirakkers uit de regering. Itt Emile stoor ik mij namelijk wel degelijk zwaar aan het moralistische windje van een minderheid uit die kant. Ook in de 21ste eeuw zijn we nog niet van religie af vrees ik. Wel is het zaak om het te bevechten, met fatsoen in acht nemend wel.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#10 prometeus

Mmmhhh. Als de drive van die Staal echt de “persoonsverheerlijking” was, zoals in dat NRC artikel staat, dan had hij het ook anders uit kunnen voeren. Met een replica van een beeld van Lenin alleen dan van Wilders. Of door enkele tientallen vrouwen op te trommelen die Wilders opwachten met rozen, “Geert I love you”-borden en die hun ondergoed naar hem gooien (ook een mooi ontwapenend gebaar nu ik het zo bedenk; beter dan een taart, zelfs). Of iets dergelijks.

Door zo’n gedenkmonument te maken die normaal alleen gemaakt worden voor mensen die op “onnatuurlijke wijze” (ongeluk of geweld) om het leven komen, roept hij wel de verdenking op zich. Maar zijn verdediging over het aankaarten van de persoonsverheerlijking gaat hem wel redden, denk ik.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#11 Eric

Basszje: welke moralistische minderheid? Er zijn nog maar weinig partijen niet gruwelijk moralistisch op het moment…

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#12 brechtje

@ zutman (2) nog even twee kwootjes:

Ik ben niet schuldig aan het bedreigen van een politicus, simpelweg omdat dit niet het doel van mijn werk is geweest. Geert Wilders heb ik als symbool gebruikt voor de persoonscultus die is opgetreden sinds de opkomst van de Nederlandse Populistische stroming, waarin een grote vervaging is ontstaan tussen de vertegenwoordiger van bepaalde politieke idealen, en hun boodschap an sich.

En dat heeft hij denk ik heel trefzeker gedaan. Als zijn doel is om deze trend van slachtofferschap en would-be slachtofferschap ter discussie te stellen, is hij daar in geslaagd.

Wat ik hiermee aan wil tonen is het feit dat Wilders al jaren een klimaat vertegenwoordigt waarin individuen worden gestimuleerd zich publiekelijk uit te spreken, ook wanneer dit een boodschap betreft die voor mensen shockerend of zelfs bedreigend over kan komen. Dat is een recht waarvan hij ook zelf veelvuldig gebruik maakt, een recht waar hij dus medeverantwoordelijk voor is, en binnen welke context mijn eigen werk net zo goed valt. Wie op ondubbelzinnige wijze een recht vertegenwoordigt en bevecht, dient te accepteren dat hier een reactie op kan komen, dat deze reactie – in dit geval in de vorm van mijn serie installaties – voor Wilders ongewenst blijkt, is geen reden om deze te veroordelen. Dat hij zijn aangifte jegens mij niet heeft ingetrokken, is in die zin een teken van grote zwakte en hypocrisie binnen zijn eigen discours.

Tsja, daarmee ontmaskert hij Wilders wel. Hoe dan ook, ik vind het over het geheel genomen wel een mooie actie.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#13 caprio

Wat wel serieus aan de hand is in Nederland is dat bepaalde vrijheden niet meer vanzelfsprekend zijn. Daar zou je de politiek toch massaal en geshockt over moeten horen. Maar in een tijd van gevaren en risicos blijven de lafaards buiten schot. Nederland is altijd een land vol lafaards geweest, dat zal nu wel niet anders zijn.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#14 zutman

@brechtje:

Die eerste quote van Staal bevat 1 kernzin: “Ik ben niet schuldig aan het bedreigen van een politicus, simpelweg omdat dit niet het doel van mijn werk is geweest.”. Ik kan hier enerzijdsen en anderzijdsen, maar een kijkje in de huisregels van de vrinden van GS legt het probleem van Staal eigenlijk al uit:

Bedreigingen
Met nekschoten en (fictieve) doodsbedreigingen begeeft u zich op zeer glad ijs. Ja, wij weten dat het grappig bedoeld is. Uw medecommenters moeten er wellicht ook hartelijk om lachen. Maar de werkelijkheid is dat de rechter alleen kijkt naar hoe uw ‘slachtoffer’ zich voelt en niet hoe u uw doodsbedreiging instak. Dus als het echt nodig is, doe (doods)bedreigingen dan alleen met wederzijdse instemming, eventueel onder het genot van een biertje.

http://www.geenstijl.nl/paginas/huisregels.php

Je schreef: “Tsja, daarmee ontmaskert hij Wilders wel. Hoe dan ook, ik vind het over het geheel genomen wel een mooie actie.”

Tsja, en daarin ga ik dus niet met je mee. Een fatsoenlijke rechtsstaat vermag ook wat, ook als je die toevallig niet goed uitkomt.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#15 Grobbo

En die jongens van Geen Stijl zijn de aangewezen personen om te oordelen over de impact en insteek van bedreigingen volgens jou?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#16 zutman

Grobbo, speciaal voor jóu is Geenstijl inderdaad de aangewezen bron.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#17 brechtje

@ Zutman: dat is natuurlijk ook weer glad ijs (niet GS, maar hun bewering dat alleen telt hoe het slachtoffer zich voelt. Trouwens al een hele rare bewering voor GS-ers). Want ik zou me nu bijvoorbeeld heel erg bedreigd kunnen voelen over -ik noem maar wat, dat jij een reactie plaatst bijvoorbeeld, maar geen rechter zal daarin met mij meegaan. Kom op mevrouwtje, zal-die zeggen, shape up, en bovendien, dit is de consequentie van deelnemen aan het publieke debat.

Hoe dan ook, ik ben erg benieuwd naar de uitspraak!

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#18 keyhan

Ik ben als een van de millionen iranier dat in geisoleerde
iran leef ( door terroristische eslamitische regiem) geef ik gelijk aan Ehsan Jami.
Hij weet precies wat heeft Eslaam met iran gedaan in verleden en heden;want de Eslaam was 1400 jaar geleden voor onbeschaafde Arabier en niet voor een van de beschaafste volk PERZIE.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#19 mescaline

Toch waren de Perzen vóór 1400 jaar geleden in de ogen van hun buren voornamelijk hardvochtige veroveraars @keyhan. Overigens, het is best bijzonder om een niet-Islamitische Pers te ontmoeten… welke godsdienst heb je nu zelf ?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#20 LoLo Ferrari

Ligt het nu aan mij of is Ehsan nooit moslim geweest? Lijkt mij wel merkwaardig om jezelf ex-moslim te noemen als je dat nooit bent geweest. Zijn moeder is immers christen en zijn vader atheist.

http://64.233.183.104/search?q=cache:SayLvXhBp2EJ:www.voorburg.pvda.nl/download.do/id/100026941/cd/true/+ehsan+jami+ouders&hl=en&ct=clnk&cd=2&gl=uk

“Mijn grootouders waren nog moslim, maar mijn was vader ongodsdienstig en heeft mij altijd vrij gelaten om mijn eigen weg te zoeken op dat gebied. Mijn moeder heeft zich merkwaardig genoeg tot het christendom bekeerd.”

Oh, ik zie het al, zijn vader is later nog altijd moslim???

http://www.trouw.nl/deverdieping/dossiers/article735774.ece

“Mijn vader, die nog altijd moslim is, vond het vooral raar, mijn moeder had meer begrip”

  • Vorige discussie