Debacle SNS bank hoeft niet tot bezuinigingen te leiden

ANALYSE - De nationalisatie van SNS Reaal lijkt een gat in de begroting te slaan van 0,6 procent. Nieuwe bezuinigingen dreigen om binnen de Brusselse norm te blijven. De trucendoos is echter groot genoeg en niemand heeft er belang bij hem dicht te houden.

De zoetwatermatrozen aan het roer van het Nederlandse bankwezen zijn weer eens uitgegleden op het dek: sinds vrijdag is de belastingbetaler eigenaar van SNS. Dat kost direct 3,7 miljard euro, zei minister Jeroen Dijsselbloem er eerlijk bij. Daar komen ook nog eens een lening van 1,1 miljard en 5,0 miljard aan garanties bij. De logica van het huishoudboekje luidt dan dat er extra bezuinigd moet worden, maar dat is niet het geval. Laten we het even afpellen.

Eerst die lening en garanties. Voor de lening moet Nederland zelf geld lenen op de kapitaalmarkt. Dat gebeurt tegen een historisch lage rente. SNS zal een hogere rente moeten betalen aan de staat. Kortom, de lening aan SNS levert een plus op in het begrotingsboekje van Dijsselbloem.

Dan de garantie. Dat is een symbolisch bedrag. Dijsselbloem had ook tien miljard kunnen zeggen, of twintig, als het maar een absurd hoog getal is dat mensen met geld op de bank gerust stelt dat het daar veilig staat. Het voorkomen van een bank run was immers het doel van de nationalisering. Het zal nog een paar dagen nagelbijten zijn, maar eind volgende week is wel duidelijk of de kapitaaluitstroom uit SNS tot stand gebracht is.

Liquiditeit

Blijft over die 3,7 miljard euro. Dat zijn in feite de kosten die nodig zijn om in één keer de overwaardering af te schrijven op de vastgoedportefeuille die ABN Amro aan SNS had gesleten. Verliezen moet je nemen zodra ze bekend worden. SNS kon dat niet aan. Omdat het niet lukte liquiditeit te verwerven door onderdelen te verkopen (of in zijn geheel overgenomen te worden door een kapitaalkrachtige partij, wat in andere economische tijden ongetwijfeld gebeurd was) werd nationalisatie de enige optie.

Als eigenaar is het nu de staat die in 2013 een verlies van 3,7 miljard euro moet nemen. Staan daar nog inkomsten tegenover? Jazeker. In de eerste plaats is SNS over de gehele linie een goed lopend bedrijf. De winst in 2010 en 2011 was zo’n 350 miljoen euro, exclusief de afschrijvingen op de vastgoedportefeuille, waardoor de winst alsnog een verlies werd. Maar als je die verliezen in één keer neemt, blijft er dus een rendabel bedrijf over dat jaarlijks een leuke winst oplevert. De staat kan zichzelf de komende jaren vermoedelijk een aardig dividend uitkeren.

Op langere termijn kan de staat SNS weer verkopen en zo een eenmalige bonus opstrijken. Voorwaarde is natuurlijk wel dat de nieuwe topman Gerard van Olphen er geen potje van maakt. Vooralsnog lijkt het erop dat we hier met een echte kapitein van doen hebben, die weet hoe je handelt in geval van golven.

Privatisering

De 1,7 miljard die bestaande beleggers inleveren koment ten goede aan de balans van SNS – en dus op termijn aan de opbrengst van privatisering van SNS – maar niet aan de Nederlandse begroting van 2013. De 1 miljard extra belasting voor de banken komt dat wel. Kijk niet raar op als dat bedrag nog hoger wordt en voor een buitenproportioneel deel terecht komt bij de staatsbanken SNS en ABN Amro middels een nog te bedenken constructie die dat rechtvaardigt. Dat is vestzak-broekzak voor de staat, maar het kan boekhoudkundig goed uitkomen voor het begrotingstekort. In feite is dat een manier om eenmalige opbrengsten uit staatsbezit te halen ten koste van verkoopsom op lange termijn.

Netto zullen de reddingskosten van SNS in 2013 ergens tussen de twee en tweeënhalf miljard uitkomen. Dat is 0,4 procent van de begroting. Afhankelijk van de economische groeicijfers kan eind deze maand blijken dat er niks aan de hand is. Als er wel wat aan de hand is, geldt nog steeds dat een eenmalige tegenvaller geen structureel tekort is – en het zijn de structurele tekorten waar landen op beoordeeld worden volgens de Brusselse regels.

En dan nog. Jeroen Dijsselbloem is net een blauwe maandag voorzitter van de Eurogroep. Werkelijk niemand heeft er belang bij hem nu op het thuisfront in de problemen te brengen om een bedrag dat peanuts is in het licht van de totale crisis die hij geacht wordt te managen. Als Nederland extra moet bezuinigen, zal dat komen door algeheel tegenvallende groei, niet door het lekke SNS-bootje.

Reacties (7)

#1 Amateur Commenter

Ah ja, het ligt niet aan de gehele corruptie van het bankwezen maar aan het verfoeide voetvolk dat niet rationeel economisch wilt handelen!
Niet hard genoeg gewerkt meneer jansen, dus geen voedselbonnen voor u in 2015.

Beste mensen, ik ga alvast tulpenbollen planten in de stad.

  • Volgende discussie
#2 roland

Het zoveelste SNS stuk op deze site, maar geen enkele inzicht in de oorzaak van het vastgoedverlies. Welke verliesgevende projekten zaten bij de overname van Bouwfonds in 2006? Welke projekten zijn toegevoegd na de overname en in welke mate dragen die bij aan een verder verlies en wie zijn betrokken bij de besluiten over deze projekten? Nu wordt alleen de financier van deze onverantwoordde projekten aangesproken.

Vermoedelijk betaalt de staat – wij dus – op deze wijze mee aan de kantorenleegstand en de daaraan gekoppelde waardedaling.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#3 Christian Jongeneel

@2 De oorzaak van de oorzaak is inderdaad nogal simpel: er is sprake geweest van windhandel in kantoren. En inderdaad, daar zijn we nu met z’n allen de klos van. Verontwaardiging is op zijn plaats, maar is helaas geen instrument om het probleem op te lossen.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#4 roland

@3: Die windhandel is niet beperkt tot kantoren, ook winkelcentra kennen windhandel met toenemende leegstand. Hoeveel hotels worden er niet ge/omgebouwd?

Als de oorzaak zo simpel is, waarom wordt die dan verhuld en blijft de rol van de overheid vooral de gemeenten buiten beeld evenals het gebrekkig toezicht van de provincie, die te druk is met eigen prestige projekten.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#5 tipo

De 3,7 miljard Staatssteun als volgt opgebouwd:
· € 2,2 miljard nieuwe kapitaalinjecties aan SNS en de Holding (vanwege de bankrun van 2,5 miljard van de afgelopen 2 weken);
· € 0,8 miljard als afschrijving van de eerdere steun (want dat komt niet meer terug)
· € 0,7 miljard ten behoeve van het isoleren van de vastgoedportefeuille (Dit zijn de overheadkosten van de splitsing van het vastgoed met het bankdeel. Deze kosten worden gebruikt om een vastgoedorganisatie op poten te zetten die SNS Property overneemt en loskoppelt van het bank deel. Daar zit een dubbele leverage op, dus dat ontvlechten kost extra veel geld.)

Daarnaast verschaft de Staat € 1,1 miljard aan leningen (potentiele winst, maar marginaal) en € 5 miljard aan garanties, die nodig zullen zijn, want:

De uitstaande boekwaarde van de vastgoedportefeuille van SNS Property Finance bedraagt € 8,55 miljard voor voorzieningen (balans per eind juni 2012). Er is een verwacht verlies bovenop de
reeds door SNS Property Finance genomen voorzieningen op de vastgoedportefeuille van ongeveer C 2,4 miljard in een basisscenario en ongeveer C 3,2 miljard in een negatief scenario.

Uitgaande van een negatief scenario is de Staat dus 3,7+3,2=6,9 miljard aan kosten kwijt + rente daarop. Het krijgt daar een losse bank met 30 a 35 miljard spaargeld en losgekoppelde vastgoedpoot van circa 5 miljard voor terug.

Vervolgens hangt het van de verkoopprijs van die twee bedrijven af, of er meer dan 6,9 miljard+rente wordt opgehaald met die verkoop.

Zo ja, dan hoeft er niet bezuinigd te worden. Zo nee, dan moet er wel bezuinigd worden. Dit weet je echter pas bij verkoop en dat duurt wel een aantal jaar, voordat het zo ver is.

Tot die tijd zijn die 6,9 miljard+rente zekere kosten en de opbrengsten in het ongewis.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#6 Yevgeny Podorkin

De vastgoedpoot van Rabobank (FGH) is nog veel zieker. Sterker nog: groter geworden in het afgelopen jaar (van 16 naar 17 mld om meer rente te kunnen vangen). Rabo heeft 200 miljard euro in hypotheken uitgeleend aan woningbezitters. Opmerkelijk, aangezien SNS Reaal met een veel kleiner bedrag van 9 miljard zodanig in de problemen kwam dat nationalisatie nodig was.

Dat en terwijl de discussie zich alleen richt op de hoge salarissen van de nieuwe topmensen bij SNS…

Als je met pinda’s betaalt dan krijg je alleen apen

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#7 Yevgeny Podorkin

…in feite had dat gezwel FGH ook allang losgekoppeld moeten worden qua systeembank too big to fail

  • Vorige discussie