Hieronder volgt een gastbijdrage van Arjan.
Het Amerikaanse systeem van kiesmannen heeft nogal wat minpunten, zoals Al Gore tijdens de presidentsverkiezingen in 2000 ondervond. Ondanks dat hij een absolute meerderheid in totale stemmen had, verloor hij door het electorale kiessysteem de verkiezingen. Hierbij had Florida de twijfelachtige eer om de doorslaggevende staat te zijn.
Een van de voordelen van een kiescollege echter, is dat er makkelijk herkenbare ‘battlegrounds’ zijn. Staten waar de kandidaten (en de media) hun aandacht op kunnen vestigen, geld in kunnen pompen, hun bijeenkomsten kunnen houden en hun surrogaten heen kunnen sturen. Deze zogenaamde ’tipping point states’ beslissen uiteindelijk de uitkomst van de verkiezingen. In 2000 was de eer aan Florida, in 2004 Ohio, in 2008 lijkt Virginia de sleutel tot het Witte Huis te zijn.
Met alle Kerry states op een ‘double digit lead’ voor Obama lijkt er weinig dat McCain kan doen om deze staten nog te kunnen winnen in de korte periode voor 4 November. Ook in Iowa, dat in 2004 nog voor Bush stemde lijkt McCain niet al te populair, voornamelijk door zijn uitspraken over ethanol subsidies. Obama lijkt dus zonder al te veel problemen te kunnen rekenen op alle Kerry staten + Iowa, hiermee komt hij echter nog 11 kiesmannen te kort voor de benodigde 270 electorale stemmen voor een meerderheid.
Zowel Florida (27), Ohio (20), North Carolina (15), Missouri (11) kunnen de doorslag geven voor Obama. In elk van deze staten heeft Obama een goede kans om te winnen, statistisch gezien is het waarschijnlijk dat hij in ieder geval één van deze staten wint en hiermee zijn overwinning zeker stelt. Maar zelfs al zou John McCain al deze staten winnen, moet hij nog steeds een grote achterstand in Virginia zien te overkomen.
Dat is nogal een vreemde situatie, aangezien de 13 kiesmannen van Virginia de afgelopen 10 verkiezingen zonder uitzondering naar de Republikeinse kandidaten zijn gegaan. Zelf Bill Clinton kon tijdens zijn landslide Virginia niet blauw krijgen. Een grote demografische verschuiving in het noordelijke gedeelte van Virginia lijkt echter in het voordeel van Obama te werken. Nieuwe – bovenmodale – families, aangetrokken door overheidsbanen in Washington en high-tech banen in de Dulles corridor hebben de electorale kaart van Virginia voorgoed veranderd.
Ook geografisch gezien is Virginia een van de belangrijkste tipping point states. Gelegen aan de oostkust is Virginia een van de eerste staten waar de stemlokalen sluiten (een half uur voor Florida). Terwijl in de rest van het land de verkiezingen nog volop bezig zijn, kunnen ze in Virginia al beginnen met tellen. Waar ze in Florida en de rest van de V.S. waarschijnlijk de hele avond bezig zullen zijn om uit te zoeken wie er gewonnen heeft, kan een vroege blauwe kleur in Virginia de verkiezing al beslist hebben.
Reacties (21)
“Een van de voordelen van een kiescollege echter, is dat er makkelijk herkenbare ‘battlegrounds’ zijn. Staten waar de kandidaten (en de media) hun aandacht op kunnen vestigen, geld in kunnen pompen, hun bijeenkomsten kunnen houden en hun surrogaten heen kunnen sturen.”
Wat is er voordeel aan dat een bepaald deel van het electoraat op grond van geografische ligging (en feitelijk willekeurig getrokken grenzen) extreem veel meer aandacht (en invloed) krijgt dan de rest?
Het kiescollege-systeem is rampzalig vanwege de scheve verhoudingen van inwoners en kiesmannen waar zij voor staan. Montana telt bijna dubbel zoveel inwoners als Wyoming en is toch evenveel kiesmannen waard.
@1: Voor zover ik het begrijp is de geografische ligging niet zozeer doorslaggevend voor de te geven aandacht, als wel de demografische opbouw en de politieke voorkeursverdeling.
Verder is dat voordeel er alleen voor de verkiesbaren en de professionele volgers, verslaggevers en weddenschappenafleggers. Voor het democratisch beginsel dat een volk het recht heeft zijn vertegenwoordiger(s) te kiezen, is een getrapt verkiezingssysteem natuurlijk een hard gelach. In feite is het een vrijheidsbeperking.
@1 Grenzen zijn altijd willekeurig getrokken, als het om verkiezingen gaat. En het maakt wel degelijk uit of een staat aan de kust of de mid-west ligt. Wat de toevallige demografische dynamiek van een staat is, hangt daar natuurlijk mee samen. Zo was het tussen Clinton en Obama ook spannend in Indiana omdat er wat dichtbevolkte buitenwijken van Chicago (Illinois) net over de grens in die staat liggen. Maar zoals Arjan terecht opmerkt: daar moet je als kandidaat gewoon mee leren leven. Het enige echte nadeel van het kiesmannensysteem is dat een kandidaat landelijk de meerderheid van de stemmen kan krijgen, maar toch geen president wordt. Ieder voordeel heb z’n nadeel, zullen we maar zeggen.
@2 Daar hebben ze, min of meer, bewust voor gekozen. Zo heeft iedere staat in de Senaat ook twee afgevaardigden, onafhankelijk van de grootte.
Hoezo technische problemen:
Map 12 2000 en Map 1 vink 2000
Er zijn toch verschillen: totaal is 538 gebleven maar CA 54->55, TX 32->34, FL 25 ->27, NV 4->5, CO 8->9, AZ 8->10, OK 8->7, WI 11->10, IL 22->21, MI 18 ->17, NY 33->31, PA 23->21 etc.
Mijn kaartje om licht in de duisternis te werpen:
http://www.pollster.com/
Ook nog eens handig om je kennis van de amerikaanse staten bij te spijkeren.
@4: Nou als we kijken naar de zaak rond de zogenaamde “tipping point states” dan zijn twee staten die tot dezelfde culturele regio horen binnen de VS toch heel verschillend voor wat betreft hun invloed, simpelweg omdat de ene wel en de andere niet het verschil kan maken.
#3 geeft terecht aan dat dat de last is van het getrapte kiesstelsel (in Nederland heb je precies evenveel invloed met je stem als je in Groningen woont tov. als je in Flevoland of Zeeland woont). Virginia is alleen maar tippingpoint staat omdat het aan de grens van het oude zuiden en noorden ligt.
Daarmee krijgen bepaalde staten onevenredig veel macht (nog bovenop het effect dat in #2 gesignaleerd wordt). Ik zie dat als een nadeel, zoals ik in #1 aangeef.
Daarbovenop geef ik aan dat er in de VS nog veel minder reden dan in de EU is om voor een districtenstelsel (want dat is het kiesmannenstelsel eigenlijk) te kiezen, omdat er veel kleinere culturele verschillen zijn tussen de staten (binnen de EU is het bijvoorbeeld heel gewoon dat er aan twee zijden van een grens twee verschillende talen gesproken worden en er totaal andere feestdagen zijn).
@4: Wat ik zeggen wilde: In tegenstelling tot de VS, zijn de grenzen van de staten in de EU niet zo heel willekeurig getrokken. Ik vind dat overigens onvoldoende reden om het Europees Parlement wel volgens districten te kiezen.
Gezellig jongens, de voordelen van een districtenstelsel bespreken. Net een propedeusecollege politicologie.
@7 “Nou als we kijken naar de zaak rond de zogenaamde “tipping point states” dan zijn twee staten die tot dezelfde culturele regio horen binnen de VS toch heel verschillend voor wat betreft hun invloed, simpelweg omdat de ene wel en de andere niet het verschil kan maken.”
En hoe komt dat dan?
@8 “Wat ik zeggen wilde: In tegenstelling tot de VS, zijn de grenzen van de staten in de EU niet zo heel willekeurig getrokken.”
Oh ja? waarom hebben we dan last van allerhande afscheidingsbewegingen? En wat dacht je van Polen? En dan nog: een grens is nog steeds een grens. Als je aan de ene kant in staat X woont, dan zou je misschien ook wel wat te zeggen willen hebben over het naburige Y, maar ja: je moet ergens een grens trekken.
@10: “waarom hebben we dan last van allerhande afscheidingsbewegingen? ”
Welke allemaal dan? Is er eentje bij die een aanhang heeft van de meerderheid van de inwoners van de af te scheiden redgio?
“En wat dacht je van Polen?”
Weet je waar de grenzen van Polen zo’n 10 eeuwen terug lagen? Vrijwel op dezelfde plek als nu.
“maar ja: je moet ergens een grens trekken.”
Moet niet. Sterker nog, waarom zou je het doen als je geen heel goede aanleiding hebt?
Nog nooit gehoord van ’tipping point states’. Wel van ‘swing states’ of ‘battle ground states’.
Zie hier trouwens de reden waarom we in Europa ook van het districtenstelsel afmoeten. Gewoon per (Europese) partij één Europese lijst.
Verschillende lijsten per land maar zetels gewoon verdelen naar aantal stemmen. Ook een goede reden om mee te stemmen in de Europese verkiezingen: als je niet stemt krijgt jouw land minder invloed.
Waarom niet één lijst? Je vervreemd mensen alleen maar meer van Europa als ze moeten kiezen tussen 10 buitenlanders en een nederlander die lid is van D66.
@Freek: Klinkt leuk, maar we moeten (als het aan mij ligt) juist af van de invloed op basis van landen.
Ik voel me twintig keer beter vertegenwoordigd door een Duitese Groene Europarlementariër dan door een Nederlandse VVD’er in het EP.
Ik kan dit bericht niet plaatsen: een paar weken gelden werd hetzelfde beweerd van Pennsylvania en dat is sindsdien blauw. Niet alleen een blauw randje, maar diep blauw (zie electoral-vote). En nu is het Virginia dat het spannend moet maken. Maar ook die is de fase blauw randje allang pepasserd. Het lijkt erop dat de schrijver niet hardop durft te zeggen dat Obama gaat winnen.
Hierboven worden de nadelen besproken van het ‘winner takes all’-principe, dat ten eerste altijd zal resulteren in een 2-partijenstelsel. En het is zo dat een enkele staat de doorslag kan geven (zal nu niet het geval zijn) en dat een enkele stem al genoeg is voor de uitslag van een staat. Maar het is eigenlijk nog erger: Uitgaande van de opkomst van 50% in de USA, een 50/50-verdeling tussen 2 partijen en een halve republikeinse partij die fundamentalistisch christelijk is, heeft 1/8 van de kiezers een onevenredig grote invloed. Over 2 weken zijn we er van af. Yes we can.
“Hierboven worden de nadelen besproken van het ‘winner takes all’-principe, dat ten eerste altijd zal resulteren in een 2-partijenstelsel.”
Niet alleen dan: in het VK krijgen de Liberal Democrats altijd minder zetels dan dat je op basis van het totaal aantal stemmen zouden moeten krijgen, omdat het meestal tussen de Conservatieven en Labour gaat.
En ook in Nederland: Rond de laatste verkiezingen was er ook een soort wapenwedloop tussen het CDA en PvdA. De SP had zelfs als slogan ‘stem je Bos, dan krijg je Balkenende erbij’.
@15 Alo
De belangrijkheid van Virginia komt voort uit het feit dat het een staat is die Obama geflipt heeft en die McCain absoluut nodig heeft om te winnen. Zonder Virginia heeft McCain geen pad naar het witte huis.
Pennsylvania daarentegen is de laatste twee keer gewoon blauw gekleurd en is daarom niet zo belangrijk. McCain heeft Pennsylvania niet nodig om te winnen (al zou het wel fijn zijn) in zijn strategie. Het belang van Virginia komt overigens ook terug in de ’tipping point states’ link in het originele artikel, waar op basis van 10,000 dagelijkse simulaties van http://www.fivethirtyeight.com het belang van de staten (oa) wordt berekend.
Oh en btw, ik heb al heel vaak op dit blog geroepen dat obama al zo goed al gewonnen heeft. Ik heb zelf 50 euro een maand ofzo geleden ingezet op Obama op een online gokwebsite. Deze overwinning kan obama gewoon niet meer ontgaan. Behalve als iemand nog een foto van Obama tongzoenend met Bin Laden weet te vinden.
Ik denk dat in dat geval ook Obama gewoon wordt gekozen.
“Deze overwinning kan obama gewoon niet meer ontgaan. Behalve als iemand nog een foto van Obama tongzoenend met Bin Laden weet te vinden.”
Het pakken van Bin Laden, of een aanslag in de VS zou ook wonderen doen. Het grappige is zelfs: Al Qaida steunt McCain omdat ze denken (hopen) dat hij de VS ten gronde zal richten :-)
@11 Over Polen: ja, maar in de tussentijd is het zo vaak op-en-neer geschoven dat er veel mensen met Poolse roots buiten Polen wonen en veel niet-polen in Polen. Wat ik bedoel (en daar hadden we het hier over): de grens die er ligt komt niet noodzakelijkerwijs overeen met (het verschil in) de culturele achtergrond van mensen aan beide zijden van de grens.
Dat geldt ook voor de VS: meer stedelijke mensen wonen in ‘landelijke’ staten als Virginia en Indiana omdat er metropolen net over de grens liggen.
““maar ja: je moet ergens een grens trekken.”
Moet niet. Sterker nog, waarom zou je het doen als je geen heel goede aanleiding hebt?”
Dus jij hebt bezwaar tegen het bestaan van staten?
@20: “de grens die er ligt komt niet noodzakelijkerwijs overeen met (het verschil in) de culturele achtergrond van mensen aan beide zijden van de grens.”
Maar in de EU is dat dus op enkele uitzonderingen na behoorlijk wel het geval (ook en juist als we het over Polen hebben).
“Dat geldt ook voor de VS”
Mijn punt was juist dat in de VS die grenzen zelden samenvallen met culturele grenzen.
“Dus jij hebt bezwaar tegen het bestaan van staten?”
Correct.
@19: Zou het niet meer zin hebben dat Al Quaida haar voorkeur voor Obama zou uitspreken als ze McCain graag als President zien? (reverse psychology, werkt heel goed op amerikanen).