De uitverkoop van Opstelten

De Europese ministers van Justitie zijn eruit: het is prima dat de Verenigde Staten uw passasiergegevens krijgen. Ze mogen die gegevens – reisinformatie, maaltijdvoorkeuren, sommige medische gegevens – vijftien jaar bewaren, onder verschillende veiligheidsdiensten verdelen en zelfs naar andere landen sturen.

De doorgifte van passenger name records (PNR) is een hoofdpijndossier. Net na 9/11 begon de VS met datazuigen met toestemming van de Raad en de Commissie, maar het Europees Parlement kwam al snel in opstand. Ook alle privacytoezichthouders in de EU vonden het buitenproportioneel. De gegevens worden namelijk erg lang bewaard, ze worden gebruikt voor profiling en de Europeaan – het datasubject – heeft geen enkele zeggenschap, laat staan controle meer over zijn gegevens. Als de VS iemand van terrorisme verdenken, dan is het wel prettig dat er enige veiligheidswaarborgen zijn opgezet.

Na jarenlangs soebatten en vooral dreigen van de VS ligt er een nieuw akkoord. De toezichthouders zijn nog steeds faliekant tegen. Een flink deel van de Nederlandse Tweede Kamer is ook tegen. De voornaamste bezwaren zijn nog niet weggenomen. Goed, de VS hebben beloofd om de PNR niet voor profiling te gebruiken, maar dat is pertinente onzin: het is de basis, de raison d’être van het hele systeem.

Opstelten vindt het allemaal prima en is samen met zijn collega’s akkoord gegaan. Nu kun je dit afdoen als een slappe privacykwestie en moet het veiligheidsbelang prevaleren. Dat kan je vinden. Het punt is echter dat Opstelten c.s. met deze move de Nederlandse burger blootstelt aan een grote rechtsonzekerheid, waar de burger pas achter komt als hij zich aan de Amerikaanse grens meldt. Foutje in je gegevens, verkeerd geprofileerd (gebeurt nooit, echt niet). Oeps.

De laatste hoop, zoals zovaak helaas, is het Europees Parlement dat zich er nog voor kan werpen. Ze hebben het eerder gedaan. Hopelijk kijken deze parlementariërs wat nuchtiger naar de transatlantische verhoudingen.