De revolutie in Egypte is de weg volledig kwijt

ANALYSE - Hoe heeft het in Egypte zo uit de hand kunnen lopen? Abu Pessoptimist zoekt naar een verklaring.

Wat te denken van de gebeurtenissen Egypte? Ik vind het moeilijk even snel een mening geven over de gecompliceerde situatie die daar nu is ontstaan. Gisteren heb ik me daarom beperkt tot het verslaan van het nieuws en een persoonlijke recensie van de staat der dingen, om het zo te noemen, een ruime 24 uur uitgesteld. Maar als oud-inwoner van Cairo, die Egypte ook een beetje als een soort tweede vaderland beschouwt, vind ik toch ook dat er niet omheen kan. Ik zal wat ‘opmerkingen over de chaos’ maken. Voor een echte analyses is het wat vroeg.

Twee jaar geleden rond deze tijd – om precies te zijn in juli 2011 – liep ik in Cairo rond en sprak ik met een behoorlijk aantal mensen over de omwenteling die daar eerder dat jaar had plaatsgevonden. Ik was vooral op zoek naar hoe de opstand was voorbereid. Ik sprak ook met ‘nieuwe politici’ van partijen die vaak nog in statu nascendi verkeerden. Ik schreef er een stuk over in de Groene Amsterdammer.

De stemming was blij en optimistisch, er was een nieuw élan, het was een echte revolutie, geweest. Maar er waren ook waarschuwende geluiden. Eén zo’n geluid – dat in mijn hoofd bleef doorklinken – was van Hani Shukrallah, hoofdredacteur van de Engelstalige site Al-Ahram Online, ‘Dit was een typische stedelijke revolutie,’ citeerde ik hem in het stuk in de Groene, ‘en de helft van Egypte is platteland. Die andere 50% moet de veranderingen nog verwerken. Dat kan jaren gaan duren.’

Dat hij gelijk had, hebben we intussen wel kunnen merken. Die andere 50% was niet echt uit op vernieuwing, maar was traditioneel, koos bij de parlementsverkiezingen voor de Moslimbroederschap of – zoals we tot onze verrassing later merkten – de Salafisten, en was in een flink aantal gevallen misschien ook nog wel ‘in de pockets’ van plaatselijke potentaten die aanhanger waren van ‘het oude regime’.

Misschien was Shukrallah trouwens nog iets te optimistisch geweest, en had hij over het hoofd gezien dat ook in de steden de meningen niet onverdeeld achter de nieuwe democratische orde stonden. Dat ambtenarenapparaten, media, veiligheidsdiensten, de politie – nog vol zaten met mensen die in jaren van Mubarak-onderdrukking juist op hun anti-democratische kwaliteiten waren geselecteerd en die zich niet zomaar aan de kant lieten zetten.

Zo kon het gebeuren dat bij de presidentsverkiezingen in de tweede ronde de keuze ging tussen Mohammed Morsi van de Moslimbroederschap en de oudgediende van Mubarak, Ahmed Shafiq. Morsi won uiteindelijk met gering verschil – onder meer omdat hij het voordeel van de twijfel kreeg van veel ‘revolutionairen van 25 januari’ die toch liever een Moslimbroeder hadden dan een vertegenwoordiger van het oude regime, die er ook nog eens geen geheim van maakte dat hij de meeste zaken weer wilde terugdraaien naar zoals het onder Mubarak was. Als we – zoals dat tegenwoordig heet – ‘met de kennis van nu’ terugkijken op wat er toen gebeurde, zien we in deze presidentsverkiezingen al een vooraankondiging van later onheil, namelijk van tegenstellingen die ook nu nog – en heftiger dan ooit – een rol spelen.

Morsi werd dus president. En zonder in detail te gaan op alle fouten die hij maakte, kunnen we zeggen dat hij zich ontpopte als een trouw lid van de oude leidersgarde van de Moslimbroederschap, die in samenwerking met de door hem via een decreet voor ontbinding behoede en door de Broederschap beheerste Maglis as-Shura (Senaat), en met een er door een meerderheid van moslimbroeders doorgejaste grondwet in de hand, een langzame ‘verbroedering’ van de maatschappij doorvoerde.

Die ‘verbroedering’ uitte zich onder meer in islamistische benoemingen, zoals in de sfeer van de rechterlijke macht of van de media (een van de mensen die zijn baan verloor was de hierboven genoemde Hani Shukrallah), maar ook in de culturele sfeer. Tegelijkertijd liet Morsi na om schoon schip te maken in de wereld van de vakbonden, de ambtenarij of de veiligheidsdiensten en om in de sociaal-economische hoek hervormingen door te voeren. En dat brak de Broederschap en president Morsi uiteindelijk op, want tegen hen begon zich geleidelijk een soort coalitie af te tekenen van ontevreden hervormers en revolutionairen, samen met de Salafisten, die – hoe ongelofelijk het ook klinkt – de overblijfsels van het regime van Mubarak, de zogenaamde ‘feloul’ aan hun zijde vonden.

De breedte van deze coalitie brak Morsi eind juni op en uitte zich door massale demonstraties en de campagne van de Tamarrod-(=rebel)beweging die beweerde een recordaantal handtekeningen tegen Morsi te hebben verzameld. En toen Morsi niet toegaf aan de druk en geen tegemoetkomende gebaren maakte, betrad het leger de arena en zette hem af.

Dat nu was bij nadere beschouwing een uiterst beslissend moment. Een klein aantal liberalen en hervormers reageerde geschrokken en had liever gezien dat Morsi bij komende verkiezingen was weggestemd. Een veel groter aantal juichte het ingrijpen van legerchef Sissi toe en vestigde zijn hoop erop dat nu werkelijk de gewenste hervormingen van de 25 januari-revolutie zouden worden doorgevoerd. De ‘feloul’ maakten intussen een steeds openlijker comeback. En de Moslim Broederschap, die gooide de kont tegen de krib.

Er zijn uitstekende verhalen geschreven over de onmacht van de Broederschap, die altijd in de oppositie en semi-clandestiniteit had geopereerd, om om te schakelen van oppositie- naar regeringspartij. Ook zijn er goede analyses die beschrijven hoe de Broederschap het afzetten van Morsi aangreep om weer de oude, vertrouwde rol van vertrapte partij op te vatten – nu onder het motto de legitimiteit van de gekozen president te verdedigen. (Lees over deze onderwerpen bijvoorbeeld dit stuk en ook dit stuk van Khalil al-Anani, iemand die de Broederschap al jaren volgt).

De tegenstellingen kregen de afgelopen maand een steeds grimmiger karakter met leugencampagnes van de Moslimbroederschap, maar ook mediacampagnes waarin juist de Broederschap werd afgeschilderd als een stel terroristen. Erger nog: ook binnen de kringen van de ‘revolutionairen’ en liberalen nam de animositeit tegen de Moslimbroeders toe. Tot een punt waar de stemmen van enkelingen als Mohammed AlBaradei, of de 6 April-bBeweging, die ervoor pleitten om koste wat het kost de zaken op te lossen via een dialoog, werden overstemd.

Hoe erg de vijandschap tegen de Broederschap inmiddels is doorgedrongen, blijkt uit dit citaat (uit Al-Ahram Online) over de kritiek van het oppositionele Nationale Reddingsfront op het feit dat AlBaradei, hun voorman, na het laatste bloedbad aftrad als vice president:

The National Salvation Front, an opposition block formed under Morsi’s rule that encompassed liberal parties, said in a statement that it regretted the news of the resignation and that ElBaradei did not consult the front before making the announcement. The NSF said his resignation will not diminish its support of the government and its road map, and announced that it strongly stands behind the president, the government, the Armed Forces, and all state institutions in their battle for the security of the nation.

Het bovenstaande is een verklaring die het optreden tegen de Morsi-demonstranten – waarbij honderden doden vielen – zonder meer goedkeurt. Schandalig, maar politiek ook volstrekt onbegrijpelijk. Dit is geen keuze voor verzoening met, maar voor vervolging van de Moslimbroeders. En daarmee zijn we dan ongeveer weer terug bij het regime van Mubarak. Hoe dit verder moet? Ik weet ik niet. Ik kan alleen maar hopen dat de oppositie wakker wordt en bij zinnen komt.

PS Hier in het Westen is er veel aandacht voor het feit dat de boze Moslimbroederaanhang na het bloedbad van het Rabaa al-Adawiya-plein in Caïro her en der kerken in brand heeft gestoken. Uiteraard een stompzinnige en volstrekt af te keuren reactie. Maar foei roepen en vragen om ingrijpen is hier vrij zeker niet de beste remedie. De Broederschap heeft met deze aanvallen teruggegrepen op een oude tactiek die onder Mubarak zowel door de Broederschap als door het regime werd gebruikt. De Broederschap viel met de kerken indirect het regime aan, waarbij de kerken (christenen gelden als pro-Westers) dienden als symbool voor de manier waarop het regime door het stof ging voor de VS. Het regime gooide soms olie op het vuur en lokte soms aanvallen op kerken uit, die het dan weer gebruikte als een argument om de Moslimbroeders aan te pakken. Als het Westen nu op een al te nadrukkelijke manier speciaal voor de christenen opkomt, voert het dus indirect de druk op de Moslimbroederschap nog verder op, met als mogelijke bijwerking dat nog meer christelijke bezittingen in vlammen zullen opgaan. Enige tact is vereist.

Reacties (38)

#1 Anoniem

Mooie analyse. Een ding is zeker waar, geweld is niet de oplossing. En beide partijen maken zich daar schuldig aan. Het is jammer dat het leger de democratie niet respecteert.

  • Volgende discussie
#2 kevin

Mooie terugblik op de treurige recente geschiedenis. Dank!

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#3 hansje ter horst

Volgens mij kon iedereen dit van veraf zien aankomen
Je kunt van Morsi zeggen wat je wilt, maar hij was democratisch gekozen.
Dat hij misbruik heeft gemaakt van de hem in handen gelegde macht is zeker waar, maar daar waar het leger de macht grijpt om een staatshoofd af te zetten en een militair regime te vestigen gaat het vrijwel altijd fout.
Ik vind het verschrikkelijk voor de Egyptenaren, maar ik vrees dat ze de ellende die ze nu over zich heen krijgen niet hebben zien aankomen of hebben onderschat.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#4 objectief

Velen hier lezen engels, misschien verklaart het volgende wat er in Egypte gebeurt.

‘Dinner with Persephone’, Patricia Storage, London, 1996. It’s a Greek travel book, written by an American girl. It describes beautifully the way the Greeks think, and feel.

On page 320 begins the description of the life of Penelope Benaki Delta, daughter of a Greek tycoon, an Onassis type, born in Alexandria (Egypt) in 1874. She became a writer.

She grew up in Alexandria; page 324: ‘There was the odd circumstance of living a life of power and privilege in a country in which her only contacts with the indigenous population were as servants or beggars. She commented that beating Arabs was not only permitted, but was obligatory, and the anecdotes she tells of her father beating the gardener for an imagined presumption, and of a British officer slashing an Arab’s face with a whip, provoke the thought that the roots of Islamic fundamentalism may not lie in the Koran, but in Europe.’

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#5 bolke

@3: Dat hij misbruik heeft gemaakt van de hem in handen gelegde macht is zeker waar, maar daar waar het leger de macht grijpt om een staatshoofd af te zetten en een militair regime te vestigen gaat het vrijwel altijd fout.

Hoe gek het voor menigeen ook klinkt, dat is de taak van het leger als het parlement verzuimt om een dergelijk persoon af te zetten.
Zo is dat in Nederland ook geregeld, als de democratie in Nederland in gevaar komt en de 2de kamer er niks aan kan of wil doen dan mag het leger grondwettelijk gezien er wel wat aan doen.

Nu is het alleen nog de vraag hoe lang houd het leger de macht.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#6 objectief

@5:
Zo is dat in Nederland ook geregeld, als de democratie in Nederland in gevaar komt en de 2de kamer er niks aan kan of wil doen dan mag het leger grondwettelijk gezien er wel wat aan doen.

Dan kunnen ze meteen in actie komen.
Met meer recht dan in Egypte.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#7 objectief

@3:
Je had toch niet gedacht dat de heersende kliek, collaborateurs met het westen, hun lucratieve posities meteen zouden opgeven ?
Wilhelm Zimmermann, ‘Der grosse deutsche Bauernkrieg’, 1856, 1982, Berlin.
Het boek gaat over een Duitse boerenopstand uit 1524, als ik me goed herinner.
Het loopt slecht af, uiteindelijk doen de boeren zaken met hun overheersers, die alle opstandelingenleiders op de meest wrede manier afmaken, en verder nog hogere schattingen opleggen.
De schrijver, hij schreef rond 1850, merkt in z’n nabeschouwing op dat de boeren de fout hadden gemaakt kerk hiërarchie en adel niet uit te roeien.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#8 euro

@5:

Het Egyptische leger heeft Morsi niet afgezet omdat de democratie gevaar liep. Onzin. Denk jij echt dat ’n leger waarop de Egyptische dictatuur van 1952 tot 2011 stoelde en die de halve economie van Egypte nog steeds bezit nu opeens democratische idealen heeft omhelsd ?

De coup is gepleegd door het oude (militaire) establishment om terug te kunnen keren naar de comfortabele status quo van de Moebarak-tijd, daarin gesteund door de VS, Saoedi-Arabië en Israël. De massa’s die de straat opgegaan zijn in juni omdat ze bang waren voor wat ging komen onder een bewind van de Moslimbroeders zijn misbruikt als façade voor de staatsgreep.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#9 kevin

@8 Als terugkeer naar de Mubaraktijd is wat het leger wil, waarom hadden ze Mubarak er dan ooit uitgeknikkerd?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#10 Bismarck

@5: “Zo is dat in Nederland ook geregeld, als de democratie in Nederland in gevaar komt en de 2de kamer er niks aan kan of wil doen dan mag het leger grondwettelijk gezien er wel wat aan doen.”

Ik ben wel een beetje benieuwd in welk grondwetsartikel volgens jou bovenstaande is geregeld.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#11 euro

@9:

Omdat dat in februari 2011 de meest verstandige zet was. Miljoenen mensen demonstreerden op straat tegen Moebarak maar waren wel pro-leger. Dan is het slim om een niet onmisbare figuur weg te doen en achter de coulissen de macht te behouden.

Er zijn serieuze berichten dat na de laatste coup er opeens meer brandstof beschikbaar was, de stroom minder vaak uitviel en er meer politie op straat was. Dat wijst erop dat het oude Moebarak-establishment nog altijd achter de schermen macht uitoefende en het Morsi-regime aan het ondermijnen was.

@10

Los daarvan is het onzinnig om Egypte met Nederland te vergelijken. Egypte heeft geen democratische traditie en de positie van het Egyptische leger in de samenleving is volstrekt anders.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#12 bolke

@10: In het gedeelte over de krijgsmacht waarin de krijgsmacht verantwoordelijk wordt gesteld voor het handhaven van de rechtsorde, landsgrenzen en democratie in Nederland.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#13 Bismarck

@12: Kan dat iets nauwkeuriger? Ik kan het iig. niet vinden in de artikels 97 -103. Sterker nog, daar staat in zekere zin het tegenovergestelde: “De regering heeft het oppergezag over de krijgsmacht”, waaruit logischerwijze volgt dat grondwettelijk het leger de regering niet mag afzetten, tenzij op last van de regering zelf.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#14 Flatser

@5 @12
Ik begrijp niet waar jullie dat vandaan halen, het is namelijk volstrekt onjuist. Dit is wat de Grondwet zegt over de krijgsmacht (onder meer):

Artikel 97
1.Ten behoeve van de verdediging en ter bescherming van de belangen van het Koninkrijk, alsmede ten behoeve van de handhaving en de bevordering van de internationale rechtsorde, is er een krijgsmacht.

2.De regering heeft het oppergezag over de krijgsmacht.

Artikel 98
1.De krijgsmacht bestaat uit vrijwillig dienenden en kan mede bestaan uit dienstplichtigen.

2.De wet regelt de verplichte militaire dienst en de bevoegdheid tot opschorting van de oproeping in werkelijke dienst.

Dan zijn er nog een paar artikelen over gewetensbezwaarden en over de inlichtingenplicht van Regering aan Staten-Generaal.

Dat het leger een zelfstandige bevoegdheid heeft om regering en parlement in geval van nood buiten spel te zetten, is onzin.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#15 Flatser

Bismarck is me voor geweest. Waarvoor dank. Hoe kan het dat er zulke grote misverstanden bestaan over iets wat zwart op wit staat in de belangrijkste en meest aangehaalde wet die we hebben?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#16 Bismarck

@5: Ik ben ook even gaan zoeken in de Egyptische grondwet, maar ook daar kon ik geen woorden van jouw strekking vinden. Daarmee lijkt me vastgesteld dat de coup vorige maand in ieder geval ongrondwettelijk was.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#17 Hans Verbeek

Ik ga het nog één keertje proberen.
It’s the economy, st*p*d.

In haar nieuwste blogpost schrijft Gail Tverberg over de problemen waar regeringen tegenaan lopen bij teruglopende inkomsten. In Egypte stagneert de economische groei, de belastinginkomsten. En Egypte werd in 2010 een olie-importeur en sinds dat jaar vloeien er geen olie-inkomsten meer in de staatskas.

Governments became increasingly susceptible to collapse, either because of outside forces or internal overthrow.

Volgens Tverberg is deze coup in Egypte een klassiek verschijnsel dat door Peter Turchin en Sergey Nefedof werd beschreven in het boek Secular Cycles.
Het komt niet meer goed.
De volgende regel in Tverbergs verhaal:

Population was reduced through a combination of factors–more wars and a weakened population becoming more susceptible to epidemics.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#18 Johanna

Een uitstekende analyse van hoe macht werkt in Egypte en hoe de heersende klasse die consolideert, las ik hier.

The Muslim Brothers’ biggest miscalculation was to assume that they could join the ruling caste and begin to wield the doctrine of state prestige. Morsi worked very hard to court and appease the Mubarakist security state and its business cronies, but he realized far too late that these pillars of the old elite would never accept him and his confreres into the ruling coalition.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#19 Johanna

@9 Omdat Mubarak slechts een marionet was van een veel grotere heersende klasse. Ofwel: het is dus niet zo dat met de val van Mubarak het regime gevallen is. Toen de druk op Mubarak groot werd, benoemde hij eerst een vice-premier, Omar Suleiman, een legerofficier die vanaf 1986 adjunct-hoofd van de militaire inlichtingendienst was en vanaf 1003 hoofd van de moekhabarat, de algemene inlichtingendienst. Toen dat niet hielp, droeg hij de macht aan Suleiman over. Toen dat ook niet hielp verdween hij van het toneel. Mubarak verdween. Niet het regime. Niet al die legermensen op al die belangrijke posten.
Alle mensen op de belangrijke posities hadden en hebben een legerachtergrond. De enige voor wie dat niet gold was Morsi. Maar ook Morsi is een conservatief die een sterke staat wil, zij het dat hij daar andere doelen mee voor ogen had.

Terzijde: wat echt een lachertje was, was het optreden van Voordewind gisteren. Niet alleen omdat hij het over een Kristallnacht had, maar ook omdat hij pleitte voor een terugkeer van de rechtsstaat in Egypte. Alsof die er voor de val van Mubarak was.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#20 objectief

@19:
Voordewind gisteren. Niet alleen omdat hij het over een Kristallnacht had, maar ook omdat hij pleitte voor een terugkeer van de rechtsstaat in Egypte. Alsof die er voor de val van Mubarak was.

Voor zijn Israelische vriendjes was die er.
In z’n nawoord schrijft Shlomo Sand dat het Midden Oosten steeds meer een gevaarlijke plek voor joden aan het worden is.
Maar het doet er helemaal niet toe wat Voordewind zegt, Egyptenaren willen hun eigen lot bepalen.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#21 vanhetgoor

Het is heel eenvoudig. Als iemand, een groepering of een partij de normale menselijke waardigheid opzij zet voor sektarisch gelul of hersenloos gebrabbel dan gaat het van kwaad tot erger.

Toen de vorige dictator weg moest heeft men helaas er voor gekozen om dit samen met de oppositie van de moslims broeders te doen. Echter als men het ene kwaad bestrijd dan moet men niet het andere kwaad als strijdmakker kiezen. Het is fout om er van uit te gaan dat de vijand van mijn vijand mijn vriend is. In Egypte heeft men niet nagedacht, net als in Syrië overigens.

Doordat de tegenstanders van Hosni Mubarak sámen met haatbaarden stonden opgesteld is weer het slechtste komen bovendrijven. Als de tegenstanders van Mubarak zuiver op de graat waren gebleven en geen alliantie hadden gezocht met de moslim broederschap dan was de omwenteling goed verlopen. Nu komt men er te laat achter dat er met de duivel geen verbond gesloten kan worden. Iedereen die niet beschikt over de basale vormen van beschaafdheid die kan nooit een bondgenoot zijn, in welke strijd dan ook, nooit! Nergens!

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#22 Bismarck

“omdat hij pleitte voor een terugkeer van de rechtsstaat in Egypte. Alsof die er voor de val van Mubarak was.”

Mensen realiseren zich dat vaak niet bij een berichtje over gerechtelijke uitspraken uit Egypte, maar vrijwel alle rechters daar zijn nog steeds door Mubarak aangesteld en dus op de hand van het leger.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#23 Bolke

@14: Dat het leger een zelfstandige bevoegdheid heeft om regering en parlement in geval van nood buiten spel te zetten, is onzin.

Dat staat er ook niet, er staat dat het leger de plicht heeft de (inter)nationale rechtsorde te handhaven, daaronder valt dus ook het beschermen van het parlement (democratie) als dat van buiten of binnen wordt bedreigd.

Ja ik weet het, dat is een heel breed mandaat en daar valt heel veel onder.

Nu moet er god-weet-ik-wat gebeuren voordat in Nederland zal gebeuren maar de mogelijkheid is wel ingebouwd.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#24 Andy Cap

@23: Er staat niet (inter)nationale rechtsorde, maar internationale rechtsorde. Hier is weer eens de (extreem) rechtse wens de vader van de gedachte.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#25 Bismarck

@23: “er staat dat het leger de plicht heeft”

Nee dat staat er niet. De invulling die jij zo graag wilt geven aan wat er wel staat is er op geen wijze uit te interpreteren. Bovendien is er nog de volgende regel, die jouw foute interpretatie van de regel ervoor (het leger mag onder bepaalde omstandigheden de regering omverwerpen) degradeert tot muiterij.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#26 Flatser

@23

Je haalt zaken door elkaar. Artikel 90 Grondwet verplicht de REGERING om de internationale rechtsorde te BEVORDEREN en niet te HANDHAVEN. Het leger heeft maar 1 plicht: luisteren naar de regering.

Ik raad je aan de tekst van de Grondwet nog eens te lezen.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#27 Bolke

@25: Nee jij begrijpt mij niet, het leger heeft de plicht om te voorkomen dat de regering en/of het parlement onrechtmatig afgezet wordt.

Simpel gezegd, stel Markje krijgt het op de heupen en stuurt het parlement naar huis mbv de VVD knokploeg “de bonte blazers” dan moet het leger daar tegen optreden.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#28 Andy Cap

@27: “Simpel gezegd, stel Markje krijgt het op de heupen en stuurt het parlement naar huis mbv de VVD knokploeg “de blauwe blazers” dan moet het leger daar tegen optreden.”

Dan is het toch maar een geluk dat Markje dat helemaal niet meer hoeft te doen, aangezien dat weinig of niks zou uitmaken.

=kleren maken de man=

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#29 Bismarck

@27: Onjuist. Volgens de grondwet heeft het leger zelfs de plicht de Kamer ontruimen als Markje daar opdracht toe geeft.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#30 Folkward

@16 Bedankt voor je link naar de Engelse vertaling van de Egyptische grondwet van 2012. Zonder te zeggen dat je ongelijk hebt in je bewering dat ingrijpen van het leger op de regering ongrondwettelijk is, wil ik je wel even dit voorleggen. Misschien lees ik het namelijk verkeerd:
In de inleiding worden een aantal principes gedeclareerd.
Principe 1: The People is the source of all powers. (korte versie).
In een aantal volgende principes wordt de staatsvorm (2), gelijke rechten (3, 5), vrijheden (4), scheiding der machten (6), nationale identiteit (7, 8, 11), zekerheid van veiligheid (security, 9) en verhouding t.o.v. andere station (10). Graag wil ik ook principe 8 even uitlichten: Defending the homeland is an honor and an obligation. Our armed forces are a neutral, professional national institution that does not interfere in the political process. It is the country’s defensive shield.
Daaropvolgend wil ik naar artikel 194 gaan:
“The armed forces are owned by the People. Their role is to protect the country and preserve the security and integrity of its soil. The state alone creates such forces. It is forbidden for any person, group, or association to create formations or squadrons, or either military or paramilitary organizations.”
En artikel 195:
“The Minister of Defense is the general commander of the armed forces. He is appointed from among the officers.”

Ik lees hier uit dat het leger ondergeschikt is aan Het Volk, en niet aan de staat. De staat bepaalt wel de creatie (en ontbinding?) van het leger, maar kan alleen gezag uitoefenen via de Minister van Defensie. En laat die nu net uit het leger moeten komen. Het leger lijkt mij dus gedefinieerd als aparte Macht (naast de Trias Politica). Net als die andere machten, mag het leger ook niet op één van die stoelen zitten. Het leger bemoeit zich niet met het (burgerlijk en publiek) recht en houdt zich afzijdig van politieke processen. Maar wanneer is iets niet meer politiek, maar sociaal ontwrichtend (zie ook principe 7 en art. 5)? En wanneer is niet meer een ‘proces’, maar een zootje ongeregeld? Ik zie hier graag jouw zienswijze op.

Om toch iets van mijn eigen mening door te laten schemeren: men moet niet Europese waarden en ervaringen ’transplanteren’ naar andere landen. In het (Europese) concept van de natiestaat is de wil van het volk gelijk aan de wil van de staat en vice versa. Natuurlijk staat het leger dan in dienst van de staat, omdat het leger in dienst staat van het volk, en de staat is het volk. De Egyptische grondwet van 2012 erkent volgens mij de discrepantie tussen natie en staat, die naast de Wil (het parlement, wetgevende macht), de Rede (rechterlijke macht) en de Daad (uitvoerende macht) ook de Vuist (het leger) als afzonderlijke macht definieert. Alle vier elementen van(uit) Het Volk, door Het volk, voor Het Volk.

In een analogie: De Wil zegt: ‘we moeten naar links’, de Daad: ‘we moeten naar rechts’ en de Rede: ‘Dit is een zaak van het hart, niet van het hoofd, hier heb ik geen zeggenschap in’. In zo’n geval moet de Vuist iets ondernemen, voordat de Eenheid in gevaar komt.

Of anders geformuleerd, om te voorkomen dat er ergens in een van de 3 machten iemand opstaat en met een pistool gaat zwaaien -en daarmee gehoorzaamheid afdwingt-, geven we de pistolen aan een vierde, die we alle 3 vertrouwen. Want zo zal het toch altijd werken: men luistert naar de persoon met het pistool. De persoon die met het pistool zwaait en met het wetboek, is beter dan de persoon zonder het wetboek, maar met het pistool.

Dat is althans de idee. Of de legerleiding inderdaad zo onzelfzuchtig durf ik niet te zeggen, noch of het de eigen positie probeert veilig te stellen. Het optreden van het leger in de afgelopen dagen en weken heeft 1) een wettelijke basis, 2) legitimiteit (steun van de bevolking. Maar of het correct is, wil ik betwijfelen. Ook betwijfel ik of het leger de kaders van de wet waarop zijn legaliteit steunt heeft overgeschreden

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#31 objectief

@30:
Dit soort theoretische beschouwingen is volledig irrelevant voor Egypte nu.
Het door het westen betaalde leger heeft op verzoek van dat westen, in elk geval na overleg met dat westen, de democratisch aan de macht gekomen president Morsi afgezet.
Dus staat Egypte nu op de rand van burgeroorlog.
Alle westerse krokodilletranen doen er niets meer toe.
Of het westen die burgeroorlog wilde, ik weet het niet.
Het devies met Irak was ook ‘destabiliseer’.
Het is uitstekend gelukt.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#32 Mister P

@31:

Wie is precies dat Westen? Valt bijvoorbeeld IJsland daar ook onder?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#33 Andy Cap

@32: He ja, laten we het daar eens over hebben.
En Noorwegen?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#34 Andy Cap

Massacre in Cairo: Egypt on Brink After Worst Violence Since 2011 Revolution:
http://www.youtube.com/watch?v=8EbXXBBvf2E
http://www.youtube.com/watch?v=aFQ37lGtWGg

Inside Story : Egypt: After the ‘massacre’
http://www.youtube.com/watch?v=_51DuZy8QwY

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#35 L.Brusselman

@32: de aandacht afleiden is niet echt moeilijk maar ook weer niet zo simpel

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#36 Bismarck

@30: “geven we de pistolen aan een vierde, die we alle 3 vertrouwen.”

Leuk idee, maar dat staat wel heel erg los van de Egyptische realiteit. De rechterlijke macht is daar namelijk door het leger aangesteld en heeft de wetgevende macht ruim een jaar geleden opgeheven. Een situatie waarin de trias vertrouwen heeft in het leger bestaat in Egypte helemaal niet. Sterker nog, enige deling van machten was er tot voor twee jaar volledig vreemd en is sindsdien ook nog niet bereikt, juist omdat het leger geen zin heeft om macht met anderen te delen.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#37 Maxm

Waarom bijna iedereen denkt dat ze in Egypte de weg kwijt zijn is mij een raadsel. Net zo’n groot raadsel als toen vorig jaar bijna iedereen dacht dat de Arabische lente alleen over rozen zou gaan en maar één jaar getijde ging duren. Gezien de dynamiek van revoluties moet het eerst allemaal veel erger worden voordat iedereen geen andere optie meer ziet dan bereid te zijn samen te werken en compromissen te sluiten. Onder druk wordt alles vloeibaar en ik denkt dat de druk in Egypte nog niet groot genoeg is. Laat het uit de hand lopen. Revoluties in de hand houden, controle, is overschat. Laat ze de boel maar uitvechten, ja dat gaat niet gezellig worden maar voortmodderen wordt erger en pijnlijker en gaat generaties duren. Uitvechten, uithuilen, vergeven en verdergaan.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#38 Tzoimbo

Goed achtergrond/opinieartikel in LA Times:

“It may help to recall how the United States forged its perverse relationship with the Egyptian army in the first place. That relationship dates from the 1978 Camp David accords brokered by President Jimmy Carter. Rather than receiving a commission, the broker in this case ended up on the hook, promising to compensate the contracting parties for doing what each had agreed to do. From that day to the present, the United States has annually funneled billions of taxpayer dollars to Egypt and Israel. Rather than furthering the cause of mutual understanding — funding education programs or cultural exchanges, for example — most of that money has gone to the purchase of advanced weaponry.”

“Evidence that U.S. military actions have produced stability or have planted the seeds for a peaceful future is, to put it mildly, hard to come by. Rather than solving problems, the application of American military power has either exacerbated them or proved to be irrelevant. In this regard, the crisis enveloping Egypt merely confirms the results achieved elsewhere. The approach that Washington has pursued in cultivating this key ally simply hasn’t worked.

To argue, therefore, that Washington has no choice but to preserve its links to Egypt’s army qualifies as the height of absurdity. It’s throwing good money after bad, doubling down in hopes of redeeming dubious bets that have repeatedly failed to pay off.”

http://www.latimes.com/opinion/commentary/la-oe-bacevich-egypt-military-policy-20130820,0,4550721.story

  • Vorige discussie