De Oorlog van Drie Miljard

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Dat de oorlog in Uruzgan niet lekker loopt, dat weet u als trouwe lezer. Dat de strijd in die Afghaanse provincie zevenmaal meer kost dan begroot, is voor u misschien nieuws. Vandaag becijfer ik in De Pers [.pdf] dat Nederland twee miljoen euro per dag betaalt voor Task Force Uruzgan. Materieel- en personeelskosten vormen slechts een deel van de prijs. Vooral de langlopende medische verzorging en uitkeringen aan militairen verhogen de eindrekening met honderden miljoenen euro’s.

Een voorbeeldje: Zo’n 20.000 Nederlandse militairen dienen tot 2010 in Uruzgan. Bij een gunstig scenario houden 1.000 militairen Post Traumatische Stress Stoornis PTSS over aan hun uitzending. Advocaat Henk van der Meijden, gespecialiseerd in militaire zaken, zegt dat uit zijn praktijk blijkt dat ruim de helft voor het leven werkloos en arbeidsongeschikt blijft. “De daaraan gerelateerde uitkeringen dienen veelal door defensie te worden gedragen. Dan praat je over bedragen van 0,5 tot 1,5 miljoen euro per persoon.”

Een rekensom leert het volgende:. De initiële kosten van de Uruzgan-missie becijferde het kabinet bij het begin van de missie op 1 augustus 2006 op 380 miljoen euro. Dat komt neer op 520.000 euro per dag.

Inmiddels is dat bedrag voor de eerste twee jaar verhoogd tot 580 miljoen euro. Voor de verlening tot eind 2010 is een bedrag vrijgemaakt van 540 miljoen euro. Voor het afbreken van de basis en het repatriëren van de wapens en manschapen uit de Zuid-Afghaanse provincie naar de Nederlandse kazernes is nog eens 115 miljoen euro uitgetrokken. Totaal dus 1.235 miljoen euro voor vier jaar Uruzgan-missie. Dat is ruim 845.000 euro per dag.

Daarbij komen dus de kosten voor de nazorg en pensioenen. Omdat die zelfs voor het Nederlandse parlement onbekend zijn, biedt het recente boek ‘De oorlog van 3 biljoen’ van de Amerikaanse economen Jospeh Stiglitz en Linda Bilmes een richtlijn. Zij rekenden uit dat Afghanistan-invasie in 2001 en de Irak-oorlog van 2003 de Verenigde Staten tot nu toe 845 miljard dollar kost. In een ‘realistisch–gematigde scenario’ schatten de economen dat de lange-termijnkosten voor de invaliditeitsvergoedingen en gezondheidsuitkeringen op 683 miljard dollar. Bijna net zoveel als de kosten voor de oorlog tot nu toe. Wanneer we de behandeling, nazorg en uitkeringen van veteranen even hoog schatten als de oorlogsvoering in Uruzgan komen we op een bedrag van ongeveer anderhalf miljoen euro per dag.

Maar dan zijn we er nog niet. Daarbovenop komen schadeposten als een neergestorte F-16 (40 miljoen euro) , twee Chinooks (100 miljoen) en een verwoeste Apachegevechtshelikopter (40 miljoen euro). Verschillende gepantserde viertuigen zijn inmiddels vernield. De kosten voor vervanging en extra bestellingen bedragen nu 200 miljoen voor de eerste twee jaar. Veel van de Apache-gevechtshelikopters, Chinooks-helikopters en veel van het rijdend materieel voor de waarde van miljarden euro’s zijn op het einde van de missie zo goed als afgeschreven en moeten worden vervangen. Door de sterk gestegen olieprijs hakken de transportkosten de komende twee jaar steviger in het budget. Tel daarbij op de prijs van de ontwikkelingshulp aan Uruzgan die in vier jaar naar schatting zo’n 140 miljoen euro zal bedragen. Veel geld van het Uruzgan-geld zal het kabinet tegen een stijgende rente moeten lenen. Dan komen we voorzichtig geschat op twee miljoen euro per dag. Totaal is het dus 2 miljoen euro maal 1461 dagen= 2.922 miljoen, afgerond drie miljard euro voor vier jaar knokken.

Utruzgan komt daardoor ruim zevenmaal duurder uit dan het oorspronkelijke budget voor de Uruzgan-missie waarmee de Tweede Kamer in januari 2006 akkoord is gegaan.

Bij het schrijven vond ik de opmerking van PvdA-Tweedekamerlid Angelien Eijsink bijzonder. Ze vraagt al jaren aan de regering om gegevens over de veteranenkosten. Tevergeefs. “Wij, als parlement, krijgen er geen zicht op. Het kabinet geeft over de missie in Uruzgan keurige staatjes over de kosten van het eten en de aanschaf van het materiaal. Maar bij de post ‘Veteraan’ staat dat het later wordt ingevuld. Ik wil een bedrag maar de regering zegt; als er geld nodig is, komt het wel. Een duidelijke veteranenzorg was zelfs een voorwaarde bij de PvdA voor de uitzending naar Uruzgan. Het is nooit gebeurd.”

Ik vind dat het kabinet bij terugkeer van reces direct duidelijk moet bieden. Zeker nu Nederland misschien ook na 2010 in Uruzgan blijft, zoals deze week is geopperd door oud-NAVO-ambassadeur in Afghanistan Maurits Jochems.

::: deze post staat ook op: arnoldkarskens.blogspot.com :::

Reacties (30)

#1 hemaworstje

Niet geheel toeval arnold dat je ook op GS staat , heb je de mailing weer rond gestuurd?

Verrekte nepjoernalist,,dit zijn de onkosten , ooit gehoord van return of investment?
Er zitten fouten in ( je maakt rekenfouten en pleurt er verkeerde calculaties in )

Het blijkt maar weer eens dat jij als ” oorlogsverslag gever” wel erg vaak vanuit thuis je mening poneert.

ga a.u.b. volkstuinieren.

  • Volgende discussie
#2 Carlos

Even voor de duidelijkheid: Karskens publiceert zijn blogposts op Sargasso. GS doet niets anders dan ‘sochtends in de Audi op weg naar het werk DePers lezen en er vervolgens een postje over schrijven.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#3 JSK

Nouja, drie miljard over tien jaar is eigenlijk niet zoveel geld… Ik denk dat de NLse overheid per jaar een groter bedrag besteed aan Betuwelijnen en wegen naar Nergenshuizen.

@hema: Onderbouw wat je zegt of zeg het gewoon niet.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#4 hoxha

Een beetje oorlogsfilm maken kost ook al 150 miljoen euro. Voor 3 miljard heb je nog niet eens 30 kilometer verlenging van de A4, dus waar hebben we het over.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#5 Gen. Major S. Butler

@ hema

Karskens heeft het gelijk wat mij betreft al een behoorlijke tijd aan zijn zeide, jij daarintegen, bent gewoon een vervelende etter.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#6 Pepijn

He Unoxworst! Ga jij je mond eens spoelen, ventje! Wie denk jij nou helemaal dat je bent? Je toetert over elk onderwerp mee alsof je de expert bent, terwijl je zelden of nooit een goed argument hebt gegeven. Waar baseer jij je expertise eigenlijk op?
Je zet jezelf elke dag weer voor lul, en je hebt het zelf niet eens door.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#7 hoxha

He dat is raar, http://arnoldkarskens.blogspot.com/ hier staat precies hetzelfde.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#8 Arjen Kamphuis

@Hemaworstje: Wat is dan die ‘return’ op die ‘investment’? Wat krijgen wij, de Afganen of de wereld voor die drie miljard? En is dat al die mensenlevens waard?

Mvrgr,
Arjen

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#9 Steeph

@hoxha: Uh, dat staat ook altijd onderaan het postje alhier. Arnold seint ons in als hij een bruikbaar stuk heeft die op Sargasso ook op zijn plaats is.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#10 su

@ #3 JSK:

Is toch alweer 15% van wat we moeten opbrengen om de vergrijzing betaalbaar te maken volgens het CPB.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#11 Martijn ter Haar

Voorop staat dat de regering een schatting voor de kosten voor de veteranen moet doorgeven aan de Kamer.

Maar ik denk dat Karskens’ snelle berekening de kosten overschat. Nederland bv heeft een andere verhouding commando’s/peacekeepers dan de VS, waar bovendien de gezondheidszorg veel duurder is. Hij komt ook met 5% arbeidsongeschikten, wat me niet extreem veel lijkt in vergelijking met andere zware beroepen.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#12 JSK

@10: Per jaar smart ass. Niet per tien jaar. Drie miljard over 10 jaar op een jaarlijkse overheidsbegroting van 250 miljard (hogere plus lagere overheden) is niet bijster veel.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#13 JSK

Oh pardon. De missie duurt 4 jaar. Ik dacht dat we er al vanaf 2001 zaten. :P

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#14 m44

Ik kan het ook niet veel geld vinden, 2m per dag. Maar stel je eens voor dat we dat geld zomaar vrij te besteden hebben, aan iets goeds, aan iets beters ! DAT ZOU TOGH GEWELDIGH ZIJN!!!

/droomt verder

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#15 JSK

Dat gold ook voor iets als de Betuwelijn, maar ik zie daar niemand een boek over (willen) schrijven. Punt is een beetje dat het argument ‘het is te duur’ een slechte is. Te duur vergeleken met wat? Hoeveel is een democratisch(er) Afghanistan ons waard? En als je toch wil gaan rekenen: het openen van de Afghaanse economie, hoeveel levert dat ons op? En dan te denken aan die defensiecontracten die ons bedrijfsleven in de wacht sleept…

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#16 su

@ #13 JSK:

En te bedenken dat het eerst twee jaar was en nu al sprake is van mogelijke verdere verlenging. Ka-ching!

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#17 hoxha

Volgens dezelfde Karskens-rekenmanier kost die oorlog ons dus slechts 0,171232877 per dag per persoon over de afgelopen paar jaar. Sorry, maar dat vind ik dus echt een koopje.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#18 su

@ #15 JSK:

Ah, oorlog als business-plan.. Vooruit, genoeg brandhaarden op deez wereld die wachtten op de grote verlossers met [BLINK]DEMOCRATIE[/BLINK]. Maar houden we wel een paar ongeschonden jongeren over om straks de billetjes van de ouderen en gesjellsjokte anderen af te vegen?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#19 JSK

@18: Als je over kosten begint – als een soort namaak Stiglitz van de lage landen – mag je ze wel in perspectief zetten. Persoonlijk vind ik dat er genoeg morele argumenten tegen deze oorlog zijn zonder dat je er die 3 miljard (veel, weinig?) erbij moet halen.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#20 su

@ #19 JSK:

Ik begon hier danook niet over de kosten.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#21 JSK

Zie: titel van deze thread?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#22 hemaworstje

we krijgen pijplijdingen , bescherming van de drugsmarkt ( ja dat is een economisch belang voor de usa ) en we gaan steeds meer richting het oosten.etc etc etc.
Eindelijks eens troepen met gevechtservaring die multi inzetbaar zijn landen waar het wel noodzakelijk is.

fouten ?, talloze voornamelijk dat de heer nog steeds gepikeerd is en zijn boodschap rond stuurt anders wordt meneer de narcist vergeten , het dijkshoorn effect.
Een ingeschat budget voor een missie dat over de kop gaat is standaard bij een iedere overheids aanbesteding.
De verpakkingsbijdrage is een grotere verspilling dan deze missie.
Nieuws waarde? waar dan, dit gaat al jaren zo het is niet dat er nu in 1 x keer een kassabon uitrolt.
twee apaches waren er kapot, meerdere schade zou ook onstaan zijn tijdens oefeningen in nederland.
Hij vergeet te vermelden dat we een hele waslijst aan nieuwe voertuigen in bestelling hebben staan die wel geschikt zijn voor ander terrein en nog wat andere militaire zaken.
dode nederlanders die in waarde niet uit te drukken zijn.
Iemand die gediagnosticeerd wordt met pddnos wordt vrolijk na 4 jaar weer goedbevonden voor arbeid als knopjesdrukker. dus met de hoogte van de uitkeringen zal het meevallen.
3 miljard nu is over 10 jaar een relatief klein bedrag alsof we enige keuze hadden om nee te zeggen ,dat had meer economische schade opgeleverd.

vervelende etter die zich voor lul zet neem ik als een compliment van een sargassolezer.

Noem het liever ” touched by an Angel” en staan jullie voor lul maar goed..
als je er problemen mee hebt vraag dan een ban voor me aan bij steeph, ik heb daar geen moeite mee.

we spenderen 120 mijoen ter bescherming van de snip in nederland en arnold klaagt over een missie.( zijn stokpaardje ).

Een nederlands mensen leven is 980.000 euro waard , een afghaans leven gok ik op 14 euro.

Waar ik mijn kennis vandaan haal? gewoon gegevens bij elkaar sprokkelen, net als arnold heeft gedaan.
Have a nice day

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#23 Hugo

@hoxha: Zo rekenen geeft €187,50 per Nederlander. Maar net als de JSF is dat een investering die weer wordt terugverdiend, in dit geval door de zorgsector. Dus eigenlijk kost het ons niks.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#24 MP

Wat kosten de uitkeringen in Nederland eigenlijk? Zal ook wel een schijntje zijn pp, maar een druk dat men zich erover maakt.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#25 JSK

@24: Alle uitkeringen? Denk iets van 8% van het BNP. Omgerekend 50 miljard.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#26 MP

nee werkeloosheidsuitkeringen natuurlijk

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#27 JSK

Tien miljard, als je de WAO’ers niet meerekent. Per jaar. Wat een stuk minder is dan 3 miljard verdeeld over een decennium.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#28 JF

2 miljoen per dag, verdient een beetje voetballer dit tegenwoordig ook niet? Verhaal van Karskens wordt wel eentonig. Het is te duur, we hadden er nooit heen gemoeten en je kunt er als journalist je werk niet doen, verder nog iets?

http://deanderekantvanhetgelijk.wordpress.com/2008/08/02/verblijf-in-uruzgan-blijft-hot-item/

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#29 Rubber

Iedereen hier zegt wel van: 3 miljard is helemaal niet zo veel, maar wat krijgen we er voor terug? Niks.

Met die 3 miljard hadden we hier in nederland een hoop kunnen doen, studiekosten omlaag, betere zorg en weet ik wat allemaal meer.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie