De neergang van de Nederlandse muziekindustrie

Foto: FaceMePLS (cc)

DATA - Eergisteren werden de jaarcijfers van het NVPI gepresenteerd. Onderdeel daarvan zijn de cijfers over de Nederlandse muziekindustrie. En die waren opnieuw slechter dan het jaar ervoor.
Als we het verloop vanaf 1991 in kaart brengen, is duidelijk dat er sprake is van een niet te stuiten neergang.

Eerst even de cijfers op een rij:
muziek_v3_475
De daling is duidelijk. Na de redelijke jaren negentig gaat het snel bergafwaarts.
Hierbij moeten wel een paar aantekeningen gemaakt worden.
Ten eerste zitten in de cijfers vanaf 2002 ook de muziekvideo’s en dvd’s. Daarvoor nog niet.
Ten tweede zijn ze bij het NVPI overgegaan op een andere bepaling van de omzet in 2012. Daarom zit 2012 zowel met de oude methodiek als de nieuwe methodiek in de grafiek. Maar dat geeft een trendbreuk. NVPI geeft in haar laatste persbericht wel aan dat de huidige omzet (iets meer dan €127 miljoen) gelijk staat met €189 miljoen in de oude berekening. Dat suggereert dus een stabilisatie.

Dat laatste is natuurlijk niet helemaal correct. Er bestaat ook nog zoiets als inflatie. Gelijkblijvende inkomsten bij inflatie betekent dus eigenlijk daling.
Daarom ook maar even de hele omzetontwikkeling voor inflatie gecorrigeerd en visueel gemaakt. De neergang is dan helemaal duidelijk.
muziek_inf_v2_475

Data via: Datagraver

Update 18-4-2015: Data tussen 1975 en 1990 nu ook gevonden. Dus beide grafieken aangepast.

Reacties (25)

#1 zmoooc

Zit hier de omzet van de artiesten die veelvuldig zowel Buma/stemra als platenlabels volkomen negeren en hun muziek direct aanbieden op een van de vele download- en/of streamingplatforms bij?

Zit hier de verkoop van CD’s na concerten bij?

Zit hier de omzet van concert-registraties die op DVD worden verkocht bij? (EDIT: Ja. Staat in het artikel)

Zit hier de omzet van concerten bij?

Hoe is omgegaan met de omzet van buitenlandse artiesten die voorheen via platenwinkels en Buma/Stemra werden verhandeld en nu direct in bijvoorbeeld de iTunes store worden geboekt als omzet voor Apple? (De stabilisatie zou dan verklaard kunnen worden doordat Nederlandse artiesten het jaar in jaar uit steeds beter doen op het internationale speelveld)

Wat betekent de nieuwe EU BTW-regeling voor deze cijfers?

… of zien we hier vooral dat de klassieke nationale muziekindustrie de controle over de markt verliest terwijl de consument gemiddeld misschien juist zelfs wel meer dan ooit uitgeeft aan muziek en de gemiddelde artiest misschien wel meer inkomsten heeft dan ooit?

  • Volgende discussie
#2 Skyclad

Gewoon Volendam platbombarderen zodat die bagger niet meer op Radio, TV en festivals komt en misschien dat dan echte muzikanten nog weer een kans krijgen.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#3 JANC

@1 en @0: Als ik in het buitenland een CD of DVD koop wordt dit, gok ik, niet meegenomen in de statistieken, evenzomin internetverkopen (ik ga er simpelweg vanuit dat men niet van alle sites de verkoop kan monitoren) en dan vooral de internetverkopen die via het buitenland lopen?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#4 Dehnus

Vind je het gek? Gerard Jodelding en Smurf Kartner hebben dat volledig vergiftigd. Tel daarbij de talloze “Piraten artiesten” op die lekker in de slachtoffer rol kruipen met Kartner over “We worden gediscrimineerd met onze taal!”, en je hebt ook al gauw een leuk racistischrechts politiek label als je toegeeft naar Nederlandstalig talig te luisteren (Ook als het niet Piraten, Jodelding of PVVD Smurf Kartner is)

Er is totaal geen variatie en het enige wat de Jodeldingen leuk vinden is hun stijltje met Casio Orgeltje. Ze hebben het volledig in de tang en houden het gegijzeld en klagen daarna dat niemand er naar wil luisteren. Ja verdorie, ze zijn de reden dat mijn Vader zijn Hippie geheime zender stopte, die hele cultuur zat vol met slachtoffer rol zoekend volk dat niet kon zingen. Hij werd met de nek aangekeken voor zijn Deep Purple, Hawkwind, Melvina Reynolds, Boudewijn de Groot en dergelijken.

Dan heb je er toch geen zin meer in om met die zooi om te gaan? Die paar andere “vrijzinnigen” die er waren werden ook weggetreiterd. Zelfs toen ze voor een goed doel feesten organiseerden om, bijvoorbeeld, een Stoellift in het lokale zwembad te kopen voor gehandicapten. Toen zij weg waren gebeurde er totaal NIKS meer en waren alle feest inkomsten voor de “STERREN!” en “DJs”.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#5 Tzoimbo

Muziek en industrie: 2 woorden die nooit gecombineerd hadden moeten worden.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#6 Steeph

@1: nee, ja, ja, nee.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#7 Steeph

@3: Als ik het goed begrepen heb, wordt dat wel meegenomen.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#8 zmoooc

@3 In het buitenland gekochte fysieke media worden via zustermaatschappijen van Buma/Stemra en/of via het distribuerende platenlabel aangemeld bij Buma/Stemra. Deze zitten zonder meer dus wel in deze cijfers.

@6 Ik gok dat met name die laatste nee (streaming via buitenlandse diensten buiten Buma/Stemra om) de neergaande lijn verklaart. Wat voor mij bovendien niet duidelijk is, is in hoeverre omzet van verkoop van CD’s van buitenlandse artiesten in Nederland (die dus WEL bij Buma/Stemra worden gemeld) eerst in de cijfers werd meegeteld. Mijn sterke vermoeden is dat die eerst wel werden meegeteld en nu – nu het vrijwel allemaal downloads/streaming is – zeker niet meer. Daarmee zegt de neergaande lijn dus niet zo heel veel meer over (het effect van digitalisering op) het inkomen van artiesten, waar het in deze discussie natuurlijk eigenlijk over gaat.

EDIT: En wat ook nog zal meetellen is dat het voor kleinere artiesten veel makkelijker en interessanter is geworden om hun muziek uit te brengen via een buitenlands platenlabel, iets dat m.i. de laatste jaren steeds makkelijker is geworden. Bovenzien zijn er steeds meer labels die zijn gespecialiseerd in bepaalde genres, ook vaak in het buitenland. Daar staat natuurlijk tegenover dat er ook steeds meer kleine Nederlandse labels zijn.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#9 majava

zmooc: Zit hier de omzet van concerten bij?
Steeph: nee

Als je een beetje de media in de gaten hebt gehouden dan moet iedereen weten dat juist met live nu veel meer wordt verdiend dan ooit.

Wel kut voor die artiesten dat ze nu hun muziek zelf moeten spelen. Ik hoop voor ze dat ze er plezier in hebben. ;)

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#10 Sun Tzu

Mensen die gretig hun haat etaleren op Internetfora maken zichzelf er nooit mooier op.
Of het nou om Israël, de Islam of Volendam en geheime zenders gaat maakt eigenlijk niet uit. Op het ene forum is het bon ton om denigrerend te doen over tokkies, op het andere over negers.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#11 Bismarck

Prima toch? In de jaren ’90 betaalde je 40 gulden per CD. Daarvan ging 39 gulden naar “de Industrie” en met geluk nog 1 naar de artiest (mits alles zelf geschreven en uitgevoerd). Via ITunes en dat soort diensten krijgt de artiest misschien nog wat minder per 12 nummers, maar veel belangrijker: De muziekindustrie (ik ben dan wel ff benieuwd of Apple daar ook bij geteld wordt) krijgt een veel kleiner deel. Goede ontwikkeling lijkt me.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#12 JANC

@8: Als ik in Duitsland een CD koop van BZN in de Mediamarkt (ja, dat kan!) hoe wil je dat in de Nederlandse statistieken weergeven? Hoe weet de Mediamarkt in Duitsland dat dit aan een Nederlander is verkocht. Als hier de Nederlandse muziekindustrie staat, spreken we dan over alle CD’s die in NL verkocht zijn, dus incl. die van internationale artiesten?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#13 zmoooc

@11 Volgens mij gaat het hier om de omzet van de Nederlandse muziekindustrie, ongeacht waar die omzet vandaan komt (en dus ook ongeacht de nationaliteit van de consument). Anders gezegd: het gaat erom dat de artiest en/of het platenlabel Nederlands is, of – waarschijnlijk – in ieder geval bij de Nederlandse Buma/Stemra is ingeschreven.

Het zou overigens kunnen dat Nederlandse omzet van buitenlandse artiesten ook is meegerekend. Ik kan dat zogauw niet vinden, maar wellicht kan iemand dat bevestigen of weerleggen?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#14 Hal Incandenza

Ik begreep laatst dat zo’n Afrojack 20 miljoen dollar naar beneden trekt in een jaar. En zo zijn er nogal veel DJ’s/producers die veel verdienen (misschien niet zoveel).

Daarnaast gezien het aantal festivals dat er tegenwoordig plaatsvindt, denk ik dat het helemaal niet zo slecht gaat met de muziekindustrie. Alleen al 300.000 bezoekers ADE om maar wat te noemen, dus dat zet in vijf dagen al meer om dan de hele plaatjes/cd/streaming/dvd-industrie in een heel jaar.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#15 Hans Verbeek

@9:

Wel kut voor die artiesten dat ze nu hun muziek zelf moeten spelen. Ik hoop voor ze dat ze er plezier in hebben. ;)

Mensen hebben altijd muziek gemaakt: millennia lang alleen omdat ze dat mooi en leuk vonden. De korte periode, dat je met muziek maken een dikbelegde boterham kon verdienen, zal snel voorbij zijn.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#16 Hans Custers

@10,

Het is wel iets genuanceerder. Van die 40 gulden was ongeveer een kwart de marge voor de winkel en 16% BTW (nu 21%). Wat er overbleef ging inderdaad voor een niet onaanzienlijk deel naar “de industrie” (maar dat is natuurlijk niet alleen winst, want marketing en distributie en zo kosten ook wat) en ook nog naar artiesten, tekstschrijvers, componisten, producers, ontwerpers van artwork en de fabricage van het ding zelf.

Voor artiesten is verkoop via de eigen website of op concerten vooral aantrekkelijk omdat ze dan ook de marge die normaal gesproken naar de winkel gaat krijgen.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#17 Bismarck

@15: Dat kwart marge voor de winkel was ook muziekindustrie (in die tijd ging de verkoop vooral via gespecialiseerde muziekzaken zoals de Free Record Shop). De artiest in feite ook natuurlijk, maar je noemt inderdaad nog wat subgroepen (je vergeet nog de rechtenhouders, veelal de plantenlabels en natuurlijk de organisaties die te maken hebben met het “verdedigen” van die rechten) van de muziekindustrie, waarvan er inmiddels enkele wat overbodiger zijn.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#18 zmooooc

@13 Afrojack draait vooral andermans muziek; zijn inkomen staat dan ook grotendeels los van deze discussie.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#19 Amateur Commenter

@9: Dan mag je toch wel ff een bronnetje aanhalen.
Zoals deze:
http://noisey.vice.com/en_uk/blog/our-favourite-bands-and-their-day-jobs

Bakken met geld verdienen aan muziek is alleen nog voor de big boys.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#20 zmooooc

@19 Bakken met geld verdienen is altijd al alleen voor de big boys geweest. Heb je een bron voor je gebruik van “nog”?

Ik heb hier wel een bron voor wat @9 stelt (zij het al wat ouder en zonder harde cijfers):

http://www.economist.com/node/17199460

Bovendien zie ik iets soortgelijks in de programmering van poptempeltjes die ik veelal bezoek. Het is steeds meer, steeds beter en steeds duurder. Idem voor festivals trouwens. Bovendien ken ik (en met mij ongetwijfeld vele anderen) steeds meer artiesten die ik zonder Internet nooit gekend zou hebben waardoor ik ondanks mijn middelbare leeftijd steeds meer concerten bezoek.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#21 Niels

Ik vind het niet echt verbazend als dit over Nederlandse artiesten gaat, de gemiddelde bagger die in Nederland voor muziek doorgaat is, met een paar uitzonderingen, afgrijselijk.

Ik luister zelf eigenlijk alleen nog naar Pinguin Radio (soort opvolger van KinkFM) en daar hoor je dus ook nauwelijks Nederlandse artiesten. Maar wat een prachtige muziek wordt er nog gemaakt tegenwoordig die je nooit op de Nederlandse radio hoort!

Gek genoeg komen al die artiesten die je op Pinguin Radio hoort wel op Lowlands, Werchter, ITGWO, etc.. Kortom de markt is er wel..

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#22 JANC

@21: Vandaar artiesten/groepen als Dotan, Kensington, Nielson, ….

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#23 zmoooc

@21 Radio?? Lol:p

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#24 majava
  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#25 Amateur Commenter

@24: Geweldig, weet je hoeveel een doorbrekende band uit Nederland kan verdienen op een venue? Hooguit 500 euro. Festivals meer. Helaas kan ik je geen bron geven maar helaas komt dit bij een band vandaan die al meerdere keren bij 3fm gespeeld heeft en nominaties heeft gekregen voor pop prijzen.

En het maakt niet zoveel uit, ze doen het met veel plezier. Maar mensen doen vaak alsof concerten goudmijntjes zijn. Dat zijn ze niet, ze leveren weinig op en kosten heel veel moeite en slaap. Zeker in de laatste jaren zijn de prijzen van concerten omlaag gegaan omdat alle bandjes ineens daar hun inkomens vandaan probeerden te halen.

Nee, in je ticketprijs zie je het niet terug nee.

  • Vorige discussie