Wie als schrijver onbekend terrein wil verkennen, kan soms ergens ‘writer in residence’ worden. Dat is een chique manier om te zeggen dat je bij wijze van studie een fantastische logeerpartij voor jezelf organiseert, waar je met mazzel nog een mooi boek uit kunt kneden ook. Deze week ben ik zo’n writer in residence: ik logeer in een fabriek. (Nou ja, overdag dan. ‘s Avonds slaap ik in een hotel.)
De fabriek in kwestie staat in Veenendaal. Ze maken er auto’s. En ze doen dat met de hand. Uit honderden onderdelen, afkomstig uit tientallen landen, worden elke week drie tot vijf autootjes in elkaar geschroefd en gekit. Zowat alles moeten ze van de grond af aan assembleren, omdat niemand exact maakt wat zij nodig hebben. Van elk autootje weten ze bovendien voor wie ‘ie is bestemd, en veel autootjes zijn precies op die ene klant toegesneden.
Want Waaijenberg maakt speciale auto’s. Het bedrijf is de maker van de Canta, uweetwel, die kleine – vaak rode – opdondertjes voor gehandicapten.
Het is een bijzonder bedrijf. Niet alleen omdat ze een beperkte en toch uiterst diverse doelgroep hebben, maar ook omdat Waaijenberg eigenlijk nog de enige volbloed Nederlandse autoproducent is. Hun inrij-Canta – een auto waar je met rolstoel en al in gaat – is zo bijzonder dat buitenlanders soms smeken of ze er alsjeblieft ook een mogen kopen. Zowel in Griekenland, Portugal als Amerika rijden ze inmiddels rond.
Wat me trof waren alle tegenstellingen. Op de onderzoeksafdeling boven worden technische hoogstandjes ontwikkeld, zoals volledige joystickbesturing. Beneden op de werkvloer wordt intussen alles onverdroten ambachtelijk in elkaar geklust, auto voor auto, onderdeel voor onderdeel. Handwerk en hi-tech gaan hier gelijk op; wat alle Cantamakers bindt, is de oneindige trots op hun werk.
En is het niet bijzonder dat dit Nederlandse invalidenwagentje nota bene is ontworpen door een racewagencoureur annex -monteur, iemand die twintig jaar heeft lesgegeven op het circuit van Zandvoort? Zoiets verzin je toch niet?
Intussen denk ik maar steeds aan al die Cantarijders die ik ken: stuk voor stuk mensen die hun bewegingsvrijheid te danken hebben aan dit autootje. Waaijenbergs motto is: wat je ook hebt, wij zetten er wielen onder en we maken je weer mobiel. Ze maken er waarlijk een benenwagen.
Writer in residence zijn is geweldig bij zo’n bedrijf. De enige vraag is hoe ik Waaijenbergs liefde straks in woorden kan vangen.
Reacties (34)
Nou die “liefde vangen in woorden” lijkt me al goed gelukt.
Dank!
Overigens staat op de foto bij dit stukje een Arola, geen Canta. De Arola was de voorganger van de Canta, en was gebaseeerd op een Frans gehandicaptenautootje.
Behoorlijk geslaagd, ja
Waaijenberg Mobiliteit komt speciaal voor de Duitse markt met een elektrisch aangedreven Canta. Met de ontwikkeling van deze Elektro-Canta heeft firma Waaijenberg als eerste een ‘Krankenfahrstuhl’ (invalidenvoertuig) ontwikkeld voor Duitse gehandicapten die voldoet aan de nieuwe wet van 2002.
Waarom rijden ze hier alleen op benzine i.p.v. elektrisch? Qua actieradius (1:30?) is Nederland bij uitstek geschikt voor dergelijke el. wagentjes. Kleine twee- of viertaktmotertjes vervuilen op termijn als de pest kan ik meedelen (ouderwetse ontsteking met contactpuntjes).
Je zou A’dam (ongeschikt voor autoverkeer) gedeeltelijk kunnen verlossen van dat idiote parkeerprobleem. Forensen & toeristen met eigen auto weren uit de stad en vervolgens Canta’s verhuren (gratis parkeren). Dat brengt andere autofabrikanten misschien ook op ideeën om eens wat aan vormgeving te doen, want dat koekblikchassis doet pijn aan de ogen natuurlijk. Je zal er je nieuwe vlam mee naar de kapper moeten brengen of in moeten lessen…
http://www.youtube.com/watch?v=CE31i6kTaG8
ook geen yt meer?
Laten we nu eens ophouden met die domme elektrische autootjes; die dingen zijn helemaal niet milieuvriendelijker.
Kijk onder andere eens op
http://www.realiteitsblog.nl/milieu/elektrische-auto-geeft-tijdens-levensduur-hogere-emissies-dan-benzineauto/
en naar mijn menig is dit redelijk mild beschreven.
De benzinemodellen zijn ideaal voor de doelgroep.
Oke, die accu en uiteraard niet opladen met grijze energie. En een chassis coaten met zonnefolie die vervolgens de accu oplaadt (zelfs al gelezen dat men deze eigenschappen in lak/ verf onderzoekt)? In de stad el. (opladen in een Amsterdammertje), en voor langer reizen waterstof/ bio/gas ik doe maar een gooi…je moet tenslotte toch wat.
Hè. Met je domme autootje..
Ik weet niet precies wàt je hebt gelezen over “zonnefolie” en stroomopwekkende verf, maar wat ik wel weet is dat je daarmee nooit voldoende zal kunnen opwekken om een karretje als een Canta (laat staan iets groters) te laten rijden.
@12 Zonnefolie hoeft niet volledig voorzienend te zijn om een nuttige verbetering op te leveren.
Inca, definieer a.u.b. “nuttig”.
Wat ik ervan begrepen heb is dat zulke folie nog minder vermogen oplevert dan de gebruikelijke PV-zonnecellen. Dus met het oppervlak dat je kwijt kunt op een Canta zal je misschien genoeg kunnen opwekken voor een radio of MP3 speler of LED-lampje. Dat kan natuurlijk ook nuttig zijn.
Om de accu (bij) te laden schiet dergelijk soort spul echter zwaar tekort. Vergis je niet in de hoeveelheid energie die nodig is om een voertuig van een paar honderd kilo met een acceptabele snelheid voort te bewegen.
Ik ben zelf ook enthousiast over zonneënergie en ben van mening dat elke vierkante meter dak zou moeten worden aangewend voor elektriciteitsproductie. Als ik eenmaal de baas ben in het land dan wordt de dakpan dus verboden ;-)
Maar voor vervoer moet je toch andere oplossingen verzinnen.
Een website die “realiteitsblog” heet kan je dus echt niet serieus nemen.
En ik weet ook wel dat er een boel aan te merken valt op elektrisch rijden, maar om te voorkomen dat de olie opraakt zullen we er toch aan moeten geloven.
Ik ben het wel met je eens dat voor de Canta een brandstofmotor voorlopig nog het meest praktisch is.
Het wachten is nog steeds op de waterstofbrandstofcel.
De ontwikkeling zal uiteraard de lijn van b.v de computerchip moeten volgen: thans is de opbrengst slechts 100 kwh p.j.. Al bespaar je daardoor in het begin slechts 20 % opladen, kan je bij de volgende Kyoto- vergadering misschien nog wat credits slijten aan China of brazilie…
Ik ben overigens vanaf het allereerste uur in voor rijden op waterstof (Hydrogen economy; Rifkin) i.p.v. alleen el., in een pear-to-pear network
Die 20% zal je nooit kunnen halen.
Even een heel grove berekening, want ik heb ook alle cijfers niet:
Het vermogen van de 200cc Canta is 6,5 pk. Dat is 4,78 kW. Met 100 kWh energie kan je dus in een dergelijke auto ca. 20 uur rijden.
100 kWh is volgens de link die je geeft de te verwachten jaaropbrengst van een vierkante meter folie – dus dat zal in de praktijk wel lager zijn. Bovendien treden er diverse verliezen op. Daar staat tegenover dat je natuurlijk niet altijd op vol vermogen hoeft te rijden.
Een vierkante meter folie op een Canta, dat moet misschien nèt lukken.
Iemand met een beetje druk leven (daar is zo’n wagentje voor bedoeld tenslotte, om actief te kunnen blijven) verstookt de hele jaaropbrengst van zo’n vierkante meter dus makkelijk in een week of twee, en moet daarna lopen (maar dat was nu juist moeilijk) of toch weer opladen aan het stopcontact.
Dan kan je dus beter een paar vierkante meters meer op het dak van je huis leggen. Op de auto zelf heeft het heel weinig zin en maakt het onnodig duur.
pearpeerJe zegt (#17) “rijden op waterstof in plaats van alleen elektrisch”. Maar rijden op een waterstofbrandstofcel is puur elektrisch, alleen dan met een navulbare brandstofcel i.p.v. een chemische batterij/accu.
Die waterstofeconomie moet er natuurlijk komen, maar de commercie lijkt er geen belangstelling voor te hebben. Te ingewikkeld, vraagt een heel nieuwe soort infrastructuur waarin niemand als eerste wil investeren.
Waarom niet elektrisch? Ik vermoed toch de actieradius. Gezien het formaat van deze karretjes zal je nooit genoeg batterijen mee kunnen nemen voor een beetje acceptabele autonomie.
Actieradius bij de uitv. op benzine zal 300+ km bedragen (tankinhoud 18 l x 25), staat niets over vermeldt in de specificaties maar op el. zal dat ook in die richting komen naar wij dachten: Accu i.p.v. motor en gebruik honingraat glasvezel waardoor het max. (in Dui toegestane) gewicht onder de 300 kg blijft.
http://www.waaijenberg.com/canta/de-elektro-canta
Snap het verhaal echter niet helemaal: “logeren in de fabriek en ’s avonds op kosten van Canta slapen in een hotel”? Het lijkt langdurig en na 1 rondleiding heb je het wel gezien. Zeker geen crash test dummy maar als een soort testrijder natuurlijk…
Het ding in de link die je geeft is begrensd op 15 km/h (onpraktisch langzaam dus) en zou maar 5 uur kunnen rijden op een lading, dus max. 75 km. Dat is altijd een bovengrens, met tegenwind en andere pech wordt dat rap minder, met zo’n voertuigje kan je dus niet makkelijk even de stad uitrijden en weer terug. Je moet in de buurt blijven van stopcontacten.
Nergens in het verhaaltje van Karin zie ik dat Canta haar hotel betaalt, maar als dat wel zo is: prima. Ik kan me voorstellen dat je een bedrijf en de mensen die er werken niet leert kennen met een rondleiding, maar alleen als je er een tijdje rondloopt. Dus een dergelijk arrangement vind ik helemaal niet zo gek.
Ik ben echt benieuwd wat eruit komt.
Waar je uit afleidt dat ik “op kosten van Canta” in het hotel heb overnacht, snap ik niet helemaal. Het bedrijf heeft niks betaald, dat deed ik gewoon zelf.
Een rondleiding is leuk voor de buitenstaander. Maar wanneer je het fabricageproces echt wilt snappein, is dat bepaald niet voldoende; xeker niet waneer je wilt begrijpen hoe het zit met al die mogelijke aanpassingen. Ik heb er veertig uur rondgehangen en dat was eigenlijk nog niet genoeg.
Karin.
Dat opladen zou in principe (maar dan praten we over aanpassingen in de infrastructuur) óók voor kleine aangepaste voertuigen zoals de Canta en dan met name voor de bestuurder met rolstoel best gerealiseerd kunnen worden, niet te moeilijk zoeken: een paaltje op de (gehandicapten)parkeerplaats, eenvoudig inpluggen (op b.v. 1 m hoogte) met een snoer dat zich vanzelf oprolt op een katrol in de auto (systeem bestaat al: b.v. een stofzuigersnoer)…
En qua hotel en elektrisch rijden? Ach…probeerde hier-en-daar de energielobby wat uit te lokken door bewust suggestieve dan wel klinkklare leugens op te tikken: actieradius is te laag wist ik ook wel en de huidige modellen van de Canta hebben geen ontsteking met puntjes maar gewoon een el. ontsteking…het verhaal was me verder ook duidelijk en dat het hotel zelf betaald is. Je zal er maar mee moeten leven nietwaar…
Zo hehe, dat is ook weer uit de wereld…
1 deur is iets minder dan 1m2, 3 a 4m2 moet lukken, en natuurlijk pas interessant als snelle verdubbelingen worden bereikt door verbeteringen van de techniek
Het zou handig zijn als je op de goeie plek reageert ;-)
Folie op de deuren zal weinig zin hebben want daar levert het niets op. Bij voorkeur zal je direct zonlicht willen vangen, dus op het dak van het karretje.
Op verdubbelingen van de opbrengst moet je niet rekenen. Je verwees eerder naar computerchips, maar de problemen met PV zijn van een heel andere aard.
Vergeet voorlopig alle vormen van folie of zonnecellen op wegvoertuigen. De doorbraken die zijn vereist om dit interessant te maken zijn nog lang niet te voorzien.
Om het probleem overzichtelijk te houden: op dit moment zijn voor elektrisch vervoer alléén de accu en de brandstofcel geschikt. En de accu (lithium of anderszins) levert niet dezelfde autonomie als een verbrandingsmotor, en de brandstofcel wordt nog niet massaal geproduceerd.
Niet overal verschijnt de knop “reageer hierop”
Er is al folie ontwikkeld dat energie opwekt zonder direct zonlicht ook bij schaduw (16 uur buiten bij daglicht). Tis meer een kwestie van infrastructuur. Iedereen, ook onder de huidige technieken, zou nu al na terugverdienen van investeringen (10 jr, 20 jaar doetterniettoe) gratis en schoon kunnen rijden…el. of anderszins
Pff, nooit meer vette olien, benzineluchten en uitlaatgassen die cachet gaven aan de binnensteden, het brommen van de motor dat garant staat voor harde porno…erna.
Ik hoop het nooit mee te maken.
Olav.
Oke.
…vraagt een heel nieuwe soort infrastructuur waarin niemand als eerste wil investeren.
Ja, niet in nederland of een ander westers geïndustrialiseerd land gehouden aan de lobby . Nee, een failed state een volkomen aan de grond failliet land uitzoeken (liefst met 24/7 lekker weer en ’s avonds terrasjes en dergelijke en anders op een eiland met warme geisers), en daar dan met je (miljarden) spaarcenten heen naartoe verhuizen en een lange neus maken…
Moet dan echt een land zijn dat je kan missen als kiespijn waar eigenlijk de gemiddelde EU- burger niets meer mee te maken wil hebben en liever heeft dat ze oprotten. Even denken hoor…nee, kom er niet op.
China is ons Walhalla:
http://www.h2fc-fair.com/hm11/exhibitors/pearl.html
Van dat soort ontwikkelingen (en van China) moeten we het inderdaad hebben.
http://www.pearlhydrogen.com/index.php/eos-5000.html
De elektrische Canta bestaat wel, maar is lang niet altijd handig. Hoe laad je zo’n ding bijvoorbeeld op? De accu ‘even ‘ meenemen naar binnen is juist voor gehandicapten niet altijd doenlijk. En wanneer je er een kachel in nodig hebt, heb je niks aan een elektro-Canta.
De Duiste Canta’s zijn heel andere autootjes: ze zijn (verplicht) lichter en mogen niet harder dan 10 km/uur. De ‘gewone’ Canta weegt anderhalf keer zoveel en kan tot 45, soms 50 km/uur.
De Duitse Canta’s zijn heel andere autootjes: ze zijn (verplicht) lichter en mogen niet harder dan 10 km/uur. De ‘gewone’ Canta weegt anderhalf keer zoveel en kan tot 45, soms 50 km/uur.
Ha, dit vind ik leuk. Karin, graag foto’s, filmpjes en elke dag een uitgebreid verslag ;-)
Dat zou inderdaad leuk zijn. Ik wil vooral veel foto’s van speciale karretjes zien.
Of van hetzelfde karretje in diverse stadia van voltooiing.
Als ik nu al verslagen plaats, haal ik het boek een beetje onderuit, dus jullie moeten nog even geduld hebben :) Het boek ‘De benenwagen’ zal ergens in mei verschijnen.
Foto’s, heel veel foto’s – reken maa!. Ik heb er dik 800 gemaakt – van onderdelen tot in alle stadia van de bouw. Die foro’s uitzoeken wordt nog een hele klus… Daarnaast heb ik ook foto’s van de allereerste ontwerpen, genaakt in 1990. (De Canta kwam vijf jaar later op de markt.)