“Een historisch relaas”
Op 23 oktober 1956 in de Hongaarse hoofdstad Boedapest begonnen studenten te demonstreren tegen het Sovjet-bewind dat Hongarije in het gareel van de Oostbloklanden wilde dwingen.
De opstand van de studenten werd al snel een massademonstratie bij het Hongaarse parlement en binnen de kortste keren was er sprake van een massale volksopstand tegen de overheerser. Dit leidde tot gevechten van de burgers tegen Sovjettroepen en het neerhalen van het standbeeld van Stalin, de zeer gehate overleden Sovjetheerser.In eerste instantie nam het Sovjet-bewind onder leiding van Nikita Chroesjtsjov een afwachtende houding aan en stemden in met een aantreden van de hervormingsgezinde communist Imre Nagy als premier en János Kádár als partijchef. Het leek een overwinning voor de opstandelingen. Hongarije werd snel gede-staliniseerd en de Russen trokken twijfelend hun troepen terug. Hierdoor kreeg Nagy het idee dat Hongarije zich kon bevrijden van het Russiche juk en op 1 november kondigde hij de uittreding van Hongarije uit Warschawpact aan.
Dit was voor Chroesjtov het sein over te gaan tot actie. Het liet de Sovjettroepen terugkeren naar de Hongaarse hoofdstad om de opstand de kop in te drukken. Kádár koos snel de kant van de Russen, waardoor Nagy alleen kwam te staan. Na twee weken hadden de Russische tanks order op zaken gesteld en was Hongarije weer in de greep van de Sovjet-Unie.
De opstand kostte 2600 Hongaren het leven en ruim 200.000 Hongaren zochten hun toevlucht in andere landen, waaronder Nederland. Nagy werd in 1958 ter dood veroordeeld en opgehangen.
De opstand bracht in Nederland ook de bevolking in beroering. De woede werd vooral gericht op de CPN en het gebouw van de CPN-krant De Waarheid.
Het is komende maandag (23 oktober) 50 jaar geleden dat de opstand uitbrak en dat wordt door de Hongaarse regering herdacht. De herdenking lijdt echter onder de politieke problemen die momenteel heersen in Hongarije. Zo wordt dagelijks gedemonstreerd tegen de huidige premier Gyurcsány, die ondanks alle protesten niet is afgetreden. Een aantal oppositiepartijen en anderen houden een alternatieve herdenking. Veel Europese leiders komen niet en ook Balkenende twijfelt.
Het is jammer dat de herdenking van zo’n belangrijke gebeurtenis het slachtoffer dreigt te worden van politiek geneuzel. De mensen waar het om gaat, het Hongaarse volk, worden hiervan de dupe. Het lijkt op 50 jaar geleden toen de toenmalige Europese en Amerikaanse regeringsleiders ook de Hongaren in de kou lieten staan en rustig toekeken hoe de Russen met veel geweld de opstand de kop indrukten.
Herhaalt de geschiedenis zich …?
Bronnen: NRC.nl, Andere Tijden
Reacties (4)
Och, men stuurde radioboodschappen naar het Westen en richtte zich specifiek tot de VN, niet enkel tot de VS en Europa. Tja, de hele wereld liet Hongarije in de kou staan, net als nu.
Als premier Gyurcsány zich houdt aan afspraken die gemaakt zijn zonder zijn invloed, lijkt t mij incorrect om internationaal afkeur uit te spreken.
Alleen omdat hij zo dom was om hetgeen wat alle politici weten/doen in simplele taal te zeggen en vast te laten leggen. T zou wel erg hypocriet zijn als Balky het daarom laat afweten. Maar je weet nooit het is verkiezingstijd.
Zeg maar kwam er ook niemand op voor die hongaren?
ik had gehoord dat Turkije en Duitsland samen met de Hongaren bondgenoten waren.
en nog iets als je 2600 slachtoffers vergelijkt met de slachtoffers van de andere slacht velden die tijdens wo1 viellen valt het nog reuzen mee.(of wo2)
bijv armeense slachting grieken en bulgaren die bloedig vermoord werden en de zee in werden gedreven. aan de turkse kant die aan gevallen werden door 10 landen en de zeeslagen op de bosporrus(waarbij schepen van top tot teen bemand werden) ondergingen door de Turkse zeemijnnen. maar toch als voor de ene andere doden belangerijker zijn dan de andere wat zul je dan kunnen doen.
Het gaat niet om een dodenherdenking, het gaat om de opstand tegen een ongewenste overheerser.
Turk II, je kunt wel alles op een bult willen gooien maar zo werkt de geschiedenis niet. De Hongaarse opstand laat een keerpunt in de geschiedenis zien en is een start van intensivering van de Koude Oorlog. Dit is jarenlang een zeer bepalende situatie geweest en daarom verdient het de aandacht die het toebehoort.
Dat geldt ook voor de Suez-crisis die vlak daarna plaatsvond.