Wisconsin, USA. Maart 2011: vakbonden, democratie en de klassenstrijd

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol
,

Wisconsin Budget Repair Bill Protest/ Creative Commons Flicker/mrbula

Voor de zekerheid heb ik plaats en datum maar in de titel gezet want wat zich de afgelopen maand in de Senaat van Wisconsin afspeelde deed eerder denken aan de 19e dan aan de 21e eeuw en bovendien is de VS geen bananenrepubliek maar een moderne westerse industriële natie. Wat is er gebeurd? De hele Democratische Senaatsfractie was de staat uit gevlucht en “ondergedoken” in de aangrenzende staat Illinois. De gouverneur had een arrestatiebevel tegen hen uitgevaardigd en een boete opgelegd van 100$ voor elke dag dat ze absent waren. Hun stafmedewerkers was de toegang tot faciliteiten in het parlement (zoals kopieermachines) ontzegd. Het was een laatste desperate zet van de Democraten om te voorkomen dat een wet tegen vakbonden werd aangenomen. Door hun afwezigheid was er geen quorum in de Senaat meer en zo hoopten ze de gouverneur, Republikein Scott Walker, tegen te houden. Deze wilde per wet verbieden dat vakbonden van overheidspersoneel namens hun leden kunnen onderhandelen over arbeidsvoorwaarden. Uiteindelijk heeft het allemaal niet geholpen. De Senatoren zijn inmiddels weer terug want de wet is toch – tijdens hun afwezigheid – aangenomen dankzij een paar handige manoeuvres van de Republikeinen.

Tegen Walkers wetsvoorstel is 4 weken massaal geprotesteerd in Madison, de hoofdstad van Wisconsin. Vorig weekend – de dag na de aardbeving in Japan – bereikte dit haar hoogte punt toen 100.000 mensen demonstreerden, de grootste protesten sinds de Vietnamoorlog. De directe aanleiding voor het laatste massale protest was de listige manier waarop de Republikein de quorumeis hadden weten te omzeilen. Door alle niet-fiscale onderdelen uit de wet te halen was volgens hun geen quorum nodig – dat is alleen nodig als het om begrotingszaken gaat. Een paar weken daarvoor werd deze wet ook al op een bijzondere manier aangenomen. Om te voorkomen dat Democraten de zaak zouden kunnen vertragen werd de vergadering 5 minuten eerder dan gepland geopend en werd in een paar minuten durende vergadering, de wet er bijna letterlijk doorheen gehamerd. De Democraten kregen geen kans om te protesteren of zelfs maar tegen stemmen.

Kijk zelf wat er gebeurde in de State Assembly als de Democraten beseffen wat ze is overkomen:

Zo ziet democratie, anno 2011 eruit, in het beste land van de wereld, dat zo graag democratie wil verspreiden in de wereld, de Verenigde Staten van Amerika. It’s a shame, inderdaad, zo hoort democratie er niet uit te zien.

Niet serieus
Wat is er precies aan de hand? Waarom is het zo belangrijk dat vakbonden het recht wordt ontnomen om te onderhandelen namens haar leden? Volgens gouverneur Walker en de Republikeinen is het verbod nodig omdat de bonden er misbruik van maken. De ambtenaren zouden zich op kosten van de belastingbetaler verrijken met luxe ziektekosten- en pensioenregelingen. Hij beweert dat door de begrotingscrisis deze wet nodig is om loonsverlaging af te kunnen dwingen.
De vraag is of Walker serieus is als hij beweert dat het hem gaat om het begrotingstekort. Uit allerlei zaken blijkt dat dit niet het geval is:

  • De bonden en personeel hadden al ingestemd met een inkomensverlaging tussen de 6 en 11 procent.
  • Een van de eerste beslissingen die Walker nam was een belastingverlaging voor bedrijven en andere kostenverhogende maatregelen die geen of nauwelijks banen opleveren en zeker niet helpen als je een urgent begrotingstekort hebt.
  • Het lijkt erop dat Walker van plan is om staatsbedrijven, zoals energiecentrales onderhands te verkopen. Kado’s dus voor zijn vrienden in het bedrijfsleven.
  • Niet alle bonden werd het recht om namens hun leden te onderhandelen afgenomen: de bonden voor politie en brandweer werden ervan uitgezonderd. De reden? In 2010 hadden ze Walker gesteund bij zijn verkiezingscampagne. Voor wat – hoort wat.
  • Op 9 maart is de wet ontdaan van alle zaken die met de begroting te maken hadden om de eis van het quorum te kunnen omzeilen – en dat is gelukt want de wet is nu aangenomen.

Voor alle duidelijkheid: het is niet waar dat door collectieve onderhandelingen de lonen te hoog zijn.

Er is maar een conclusie mogelijk: het gaat niet om de begrotingsproblemen en voor zover die er zijn, zijn die vaak gecreëerd, maar om de vakbonden. Deze moeten, om het maar simpel te zeggen, een kopje kleiner gemaakt worden.

Het verval van de vakbonden
Maar als het niet om de begroting gaat waar was dit dan allemaal voor nodig? Waarom is een potje bondpesten zo belangrijk voor de Republikeinen?
Dit is des te merkwaardiger omdat de rol van de vakbonden in Amerika is de laatste 40 jaar flink is afgenomen. In de VS is het percentage werknemers dat lid is van een bond veel lager dan het gemiddelde in de OESO landen – waar het overigens ook flink aan het dalen is (data OESO):

Vakbonden OESO landen/Data OESA vakbonden/Figuur MVe Creative Commons

En hier is het verloop van het lidmaatschap percentage sinds 1948 van werknemers bij bedrijven en bij de overheid in de US: (data Workinglife)

Vakbond in de VS/ Data Workinglife/ Figuur Michel CC

Wat onmiddellijk opvalt is de sterke toename van het lidmaatschap van werknemers in de overheidssector in de jaren 60/70, terwijl dit juist sterk afneemt bij werknemers in het bedrijfsleven. De reden voor de abrupte toename is dat tot de jaren 60 doordat er wettelijke beperkingen (pdf) waren voor vakbonden bij de overheid. Nadat deze belemmeringen waren weggenomen nam het lidmaatschap meteen fors toe.

Maar om terug te keren naar de vraag: waarom zijn vakbonden zo belangrijk? Waarom is het – blijkbaar – zo belangrijk dat de laatste restanten van wat er nog over is van de zieltogende vakbonden in Amerika wordt vernietigd? In de eerste plaats is er natuurlijk de puur ideologische en motivatie: vakbonden zijn voor liberalen en conservatieven een gruwel: zij zien vakbonden als een kartel die door gemeenschappelijk te onderhandelen een hoger loon kunnen afdwingen dan op individuele basis mogelijk zou zijn. Het is in hun visie dus strijdig met de principes van de vrije markt.

Maar er is nog een andere, veel belangrijke reden: vakbonden waren altijd de grote steunpilaar van de Democraten, althans toen zij nog groot en invloedrijk waren. Waar de Republikeinen traditioneel als basis het bedrijfsleven hebben, was de basis van de Democraten tot de jaren 70 de vakbonden. De afname van invloed van de bonden heeft tot gevolg gehad dat de Democraten hun basis – en een belangrijke bron van inkomsten zijn kwijt geraakt.

Het is daarom dat Republikeinse bestuurders het zo belangrijk vinden dat de laatste resten van de vakbonden – de bonden voor overheidspersoneel – worden ontmanteld. Door net als in de jaren 60 de bonden wettelijke beperkingen op te leggen hoopt ment dat het ledental weer zal afnemen – en zo de Democraten van hun laatste basis worden beroofd. Anders geformuleerd: het is cynische machtspolitiek die niets te maken heeft met begrotingsdiscipline.

Lange leve de crisis
In meerdere staten, waar een Republikein is gekozen worden dit soort radicale en ondemocratische maatregelen voorbereid.

In Ohio worden TV en Radio uit het parlement geweerd, waarschijnlijk om beelden te voorkomen zoals in Wisconsin.
In Michigan wordt aan een wet gewerkt die het mogelijk moet maken om besturen van scholen en steden die volgens de gouverneur niet genoeg bezuinigen te vervangen door “interimmanagers”. Deze door bedrijven benoemde tijdelijke bestuurders kunnen zonder democratische controle handelen. In wezen komt dit dus neer op het afschaffen van de democratie – een soort coupe.
En ook hier is de financiële crisis kunstmatig: eerder werd besloten tot grote belastingverlaging.
Dit zijn slechts twee voorbeelden, maar het is een patroon dat in alle door republikeinen bestuurde staten is te zien.

Strategie
Dat het belangrijk is voor de Republikeinen blijkt goed uit het feit dat ze doorgaan ondanks het feit dat het impopulaire maatregelen zijn. Walker krijgt ook veel steun van partijgenoten in heel het land. Zelfs een 15% verlies in de opiniepeilingen kan hen niet echt deren.

Het is nog niet helemaal duidelijk hoe dit gaat aflopen. Er zijn tekenen dat dit wel eens een keerpunt kan zijn. Het is of de mensen plotseling wakker zijn geschud en zien wat de ware aard is van de man die nog maar net is gekozen in deze functie. Er wordt gewerkt aan een recall campagne om de Republikeinse Senatoren weg te krijgen – in sommige staten, waaronder Wisconsin is dat mogelijk. Ondanks het feit dat ze dit gevecht hebben verloren lijkt er op dat de Democraten nieuw elan gevonden hebben, iets dat tot nog toe alleen bij de Tea Party te vinden was.

Het duurt nog even voor er weer nieuwe verkiezingen zijn, en Republikeinen zijn anders dan Democraten: het ijzer wordt gesmeed als het heet is – niet dralen tot vlak voor de verkiezingen – en impopulaire maatregelen worden genomen op een manier dat het niet te veel opvalt. Volgend jaar als er weer presidentsverkiezingen zijn is iedereen dit weer vergeten. De Republikeinen zijn al weer bezig om uit te zoeken hoe ze het nieuwe beleid moeten verkopen want aan fondsen hebben zij geen gebrek.

Het is duidelijk dat we hier te maken hebben met “noodmaatregelen” die ogenschijnlijk bedoeld zijn als crisismaatregelen maar in werkelijkheid tot doel hebben om de tegenstander van middelen te beroven en een radicaal conservatieve agenda te verwerkelijken. Hier zien we wat Naomi Klein bedoelt met “ramp kapitalisme”, zoals beschreven in haar boek De Shock Doctrine. En wat deze agenda inhoud is overduidelijk: minder belasting, minder overheid, deregulering, vrij baan voor het bedrijfsleven en vooral een herverdeling van inkomens: van beneden naar boven dan. Ja, er is wel degelijk sprake van een klassenstrijd, net als in de 19e eeuw, met dit verschil dat de afgelopen 30 jaar het de rijken zijn die winnen in de USA, anno 2011.

Reacties (33)

#1 Paul

Waarom staken ze deze hele staat niet naar de Filistijnen? De meerderheid van ons kabinet en haar gedogers zouden zoiets vast ook wel willen; dat we op het pijpen van Rutte van excellentie Donner en excellentie Kamp horen wat er wanneer nog overblijft voor de sloebers, om ‘onze’ overheidsfinanciën gezond te krijgen. Maar ook deze ministers weten dat zoiets niet lukt, hoe graag ze ook blijven volhouden dat armoedzaaiers alleen maar beter worden van persistente armoede. STAAKT STAAKT STAAKT.

  • Volgende discussie
#2 Michelle Mosterd

Goed stuk en ook een goede link met de analyse van Naomi Klein gelegd. Klein had zelf ook door dat Wisconsin Shock Doctrine in the making was, en legde dat een paar weken geleden uit aan Rachel Maddow: http://www.youtube.com/watch?v=53BkWfyb9n0

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#3 Michel

@1 In de VS is het verboden om een algemene staking te organiseren. Dan wordt je vervolgt onder RICO-wet (Racketeer Influenced and Corrupt Organizations Act) ofwel het is een vorm van georganiseerde misdaad. Dat is al zo sinds Taft-Hartley wet van 1947.

Ik ben het geheel met je eens dat deze regering niet goed is voor het land, maar waar het mij vooral om gaat is te laten zien hoe belangrijk een sterke vakbond is als tegenkracht tegen de bedrijven-lobby en andere bovenbazen met te veel geld.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#4 Steeph

Dank voor de grafiekjes.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#5 Bismarck

@3: Bovendien is stakingbreken in de VS niet verboden. Werkgevers kunnen simpelweg de stakers ontslaan en vervangen met andere werknemers.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#6 Bookie

Men kiest daar blijkbaar bewust voor. Is democratie ook als het je (en mij) niet bevalt.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#7 Guido

@6: Bewust kiezen voor geen democratie is ook democratie dan?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#8 Michel

@4 graag gedaan.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#9 Bismarck

@6: Hoe bewust kiest eigenlijk de gemiddelde Amerikaan (Of Nederlander for that mater)?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#10 Michel

@5,@6,@7 Het is strategie van de Republikeinen om de tegenstander te “defunden” – zorgen dat de Democraten geen inkomsten en basis meer hebben. Zo was Taft-Hartley bedoeld om de voor de vakbonden gunstige wetten die er waren sinds de New-Deal ongedaan te maken. Daarmee is eigenlijk de aftakeling begonnen, dus al 1947. Daaroverheen kwam nog eens de McCarty periode waarin op “communisten” werd gejaagd maar die vooral tot gevolg had veel goede mensen die links waren werden uitgerangeerd.
Pas in de jaren 70 was het afgelopen. Eerst was er een korte opleving door het Watergate schandaal voor de Democraten maar die verhulde de aftakeling die al langer gaande was. Met Reagan is het bezegeld.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#11 Kees Flodder

Maja, deze mensen zijn democratisch gekozen. Dus het is allemaal legitiem, hoe idioot ik t ook vind.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#12 su
  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#13 Bismarck

@11: In de VS verlopen de verkiezingen niet zo heel democratisch. Daarnaast is democratie ook dat je een aantal fundamentele rechten (waaronder het recht op vereniging) aan iedereen laat. Deze wet maakt daar inbreuk op.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#14 Michel

@11 Democratie is niet het zelfde als dictatuur van de meerderheid. Waar het in essentie fout gaat in dit geval is dat de ene partij het leven voor de andere partij onmogelijk maakt door er voor te zorgen dat zijn basis wegvalt. Dat is wis en waarachtig ondemocratisch (en dat gebeurt onder het mom van begrotingsdiscipline – die ze zelf niet hebben)

Klagen over het schenden van de regel “de meerderheid bepaald” is bovendien bijzonder hypokriet want de Republikeien hebben kilo’s boter op hun hoofd als het gaat om het gebruik van de filibuster in de Senaat (dat is dan wel op Federaal nivo – maar het is dezelfde partij)

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#15 Rob

Beste artikel dat ik sinds weken heb gelezen. Halverwege moest ik al een beetje aan Klein denken, en het was een fijne verrassing toen de Shock Doctrine tegen het einde alsnog zijn entree maakte.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#16 Tycho

@11, Politici handelen niet direct legitiem omdat ze democratisch verkozen zijn. Om maar direct met de moeder der aller Godwins te komen, Hitler was ook democratisch verkozen.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#17 Michel

@16 Nee, legitiemering van een politicus wordt door meer zaken bepaald dan door het feit dat hij met een meerdheid is gekozen.
Overigens is de vorige President van de US de 1e keer dat hij aan de macht kwam ook niet met een meerderheid gekozen – hij is benoemd door een partijdig Hoog Gerechtshof.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#18 Kees Flodder

@16

“Ondanks alle propaganda en de uitschakeling van politieke vijanden haalde de NSDAP geen absolute meerderheid, de partij kreeg 43,9 procent van de stemmen. Om toch alle macht in handen te krijgen voerde Hitler op 23 maart 1933 een grondwetswijziging door, dit lukte Hitler met de steun van de katholieke Zentrumpartei en de conservatieve DNVP”

Hitler had niet de meerderheid, en had dus na 4 jaar opnieuw verkiezingen moeten hebben.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#19 Michel

@18 Inderdaad, feitelijk was het onjuist. Maar Hitler had natuurlijk wel een coalitie gevormd met andere partijen -zoals je zelf ook meldt.

Het is beter om Hitler er buiten te houden, het gaat om het principe: wat kan en mag een meerderheid die democratisch is gekozen doen en niet doen? Waar liggen de grenzen? Volgens mij worden die in Wisconsin overschreden.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#20 Tycho

In de meeste democratische systemen heb je geen meerderheid nodig om democratisch verkozen te worden. Bush had ook geen meerderheid bijvoorbeeld, net als Mark Rutte. Omdat je in Amerika ook op lokaal niveau meestal maar 2 partijen hebt, heb je daar al gauw een meerderheidspartij. Dat betekent niet dat die meerderheid handelt in het belang van het land.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#21 Rob

@20 Je hebt in Nederland nog altijd wel een meerderheid nodig om de macht der stemmen te verwezenlijken.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#22 Kees Flodder

“wat kan en mag een meerderheid die democratisch is gekozen doen en niet doen? Waar liggen de grenzen? Volgens mij worden die in Wisconsin overschreden”

Ik ben het met je eens hoor, dat daar grenzen overschreden worden. Alleen weet niet of dat democratische grenzen zijn. Zijn het niet meer maatschappelijk sociale grenzen die steeds meer vervagen, zodat slecht het principe: de helft plus 1 (democratie in z’n meest beperkte vorm) nog geldt? Het is alles puur juridisch benaderen, zonder oog op anderen. De wet heeft dit niet verboden, dus jenke we onze wetgeving er zo doorheen (door bijv. de vegadering te vroeg te laten beginnen) Het is valsspelen, maar wel binnen de wet.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#23 Michel

@18,20,22 Er is nog een ander probleem dat vaak vergeten wordt: in de VS is er maar een opkomstpercentage dat onder de 50% ligt.

Ik weet het, die mensen hadden beter kunnen weten, maar toch.

“valsspelen binnen de wet” en “juridisch benaderen” verandert niets aan de zaak: de minderheidspartij zal dit niet kunnen accepteren. Deze enge interpretatie van democratie helpt niets. Het is belangrijk voor een democratie dat de minderheid wel een loyale minderheid is – dat wil zeggen dat zij meewerkt als het gaat om wetgeving, uitvoering, etc. Door te handelen op een wijze die dat vertrouwen beschaamt – wat de Republikeinen in Wisconsin doen – wordt de basis uit het goed functioneren van het bestel gehaald.

Je ziet dat ook op federaal nivo – de Republikeinen leveren deze keer niet de President – maar alles wat Obama doet wordt gedwarsboomd – omdat hij een Democraat is. (Kijk maar naar gebruik van de filibuster b.v. of politieke benoemeningen). Dat is geen loyale oppositie.

De Democraten blijven zich netjes aan de (parlementaire) regels houden en proberen samen tewerken met de Republikeinen (“bipartizanship”) maar dat is een strategie die niet goed uitpakt als je tegenstander alleen maar alles wat je doet probeert te saboteren.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#24 Bismarck

@21: In Nederland (bijna) wel (let wel, VVD, CDA en PVV hebben weliswaar een 2e Kamermeerderheid, maar die is gebaseerd op minder dan 50% van de stemmen!), in landen met een districtenstelsel (zoals Wisconsin/de VS) niet. Daar volstaat een minderheid van stemmen voor het vergaren van een zetel. Bij gevolg hoeft een meerderheid aan afgevaardigden geen meerderheid aan stemmen te betekenen.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#25 pedro

De arme en zwakke overheid moest tot aan deze dag opboksen tegen de rijke en machtige vakbonden, maar dankzij deze wet werd het evenwicht in de onderhandelingen tussen de overheid en haar werknemers weer hersteld. En toen kwam er een olifant met een hele lange snuit…..

Aan allen die dit democratisch noemen: als alle voorstellen van ons huidige kabinet weg worden gestemd in de Eerste Kamer (gewoon omdat het kan), is dat net zo democratisch als deze beslissing in Wisconsin. Ik vertrouw er op dat jullie dat dan ook zullen verdedigen.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#26 Kees Flodder

“Aan allen die dit democratisch noemen: als alle voorstellen van ons huidige kabinet weg worden gestemd in de Eerste Kamer (gewoon omdat het kan), is dat net zo democratisch als deze beslissing in Wisconsin”

klopt. Dit toont gewoon aan dat democratie ook slechte kanten heeft, maar dat maakt t niet minder democratisch.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#27 pedro

@26: ik weet het, ik ben nog van het ouwe stempel en verkeer nog steeds inde veronderstelling, dat parlement en regering voor het algemeen belang op horen te komen i.p.v. het eigenbelang. En ik ben ook zo iemand, die het (o.m. PVV) protest tegen de achterkamertjespolitiek en politieke trucjes om je zin door te drijven, wel waardeer. Zo iemand, die van een moderne democratie meer verwacht dan een simpele dictatuur van de meerderheid. Zo iemand, die denkt, dat het woord democratie meerdere betekenissen kan hebben en die (ten onrechte?) denkt, dat de Chinese volks democratie wat anders is dan onze westerse parlementaire democratie, dat niet alles wat democratisch genoemd kan worden, even democratisch is.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#28 Bismarck

@25: “gewoon omdat het kan” lijkt me geen goede motivatie om alles weg te stemmen. Als echter de 2e Kamer wetten goedkeurt “gewoon omdat het kan” (zoals momenteel al gebeurt), lijkt me dat een heel goede reden om te laten zien de de 1e Kamer ze kan tegenhouden. Verder gaat de vergelijking totaal mank, oa. aan de hand van wat ik in #13 aangeef (en nee, een beslissing in de 1e Kamer is niet net zo democratisch als deze beslissing in Wisconsin, zeker gezien de bananenrepublikeinse procesgang in beide Kamers).

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#29 pedro

@28: daar ben ik het helemaal mee eens hoor (en ‘gewoon omdat het kan’ was een beetje een sneer naar de buren).

Anderen lijken hier echter te beweren, dat de helft plus één een meerderheid is, dat het er totaal niet toe doet, hoe die meerderheid tot stand komt, en dat dat heel democratisch is. Daar ben ik het niet mee eens. Misschien was ik daar niet duidelijk genoeg in?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#30 Rark Mutte

U probeert een kwalitatief onderscheid te maken, en dat is prima. Maar laat ik eens een metafoor gebruiken. Is gehandicapte minder mens dan een atleet? Nee, natuurlijk niet. Er zit echter wel een enorm verschil in beide lichamen. De een werkt uitstekend en levert goede prestaties, de ander heeft nogal wat mankementen en is dus kwalitatief minder (lichaam, niet de persoon/mens). Zelfde geldt voor democratieen.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#31 Michel

@de laatste commentaren

Over: “Democratie is meerderheid + 1” en “gewoon om dat het kan” en “dat is ook democratie”

Besef dat alles wat je doet, een precedent schept. Of, met andere woorden: “Wat u niet wilt dat u geschiedt, doe dat ook een ander niet”. Stel dat de oppositie de meerderheid krijgt in de 1e kamer en alles gaat wegstemmen wat de regering doet (dat is overigens wat in de VS gebeurd!) dan is daarmee een precedent geschapen. Na nieuwe verkiezingen (die dan nodig zijn omdat het land onregereerbaar is op die manier) worden de rollen omgedraaid. Dan is Leiden pas echt in last.

Echt, democratie is meer dan louter regels toepassen.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#32 pedro

@30: dat heb je (bijna) heel goed begrepen. Ik probeer geen kwalitatief verschil te maken, er is een heel groot kwalitatief verschil tussen wat wij in Nederland onder een democratie verstaan en wat Kim Jung Il een democratie noemt, maar volgens de definitie, dat de meerderheid plus één democratisch is, zijn Nederland en Noord Korea even democratisch. Dat verschil is zelfs zo groot, dat ik Noord Korea niet democratisch noem, en de beslissing, die in Wisconsin is genomen, vind ik ook niet erg democratisch genomen.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#33 Rob

…En de democratische regels zijn instrumentele uitvloeiselen van de gedachten achter democratie. De gedachte dat iedereen gelijk is voor de wet wordt zo bijvoorbeeld gerealiseerd door gelijk stemrecht voor iedereen en daaruit volgend ´de macht van de meerderheid’. Het is dan weer verkeerd om te denken dat democratie draait om de macht van de meerderheid, of dat dergelijke besluiten per definitie democratisch zijn.

  • Vorige discussie