COLUMN - Dat was schrikken: het Openbaar Ministerie meldde vorige week dat het strafrechtelijk onderzoek heeft ingesteld naar mogelijk strafbare gevallen van euthanasie door een arts – in maar liefst vier zaken, nota bene. Dat is nogal wat: de laatste keer dat het OM die stap nam, was in 2002.

In totaal hadden de Regionale Toetsingscommissies Euthanasie in 2017 twaalf gevallen van euthanasie als ‘onzorgvuldig’ bestempeld en doorgestuurd naar het OM, en in vier daarvan besloot het OM tot die zo gevreesde stap: strafrechtelijk onderzoek. Ik sloeg de vier zaken erop na. Toen schrok ik helemaal.

Zaak 2 draait om een vrouw van 84. Het OM: ‘De vrouw ervoer haar leven als uitzichtloos door verschillende lichamelijke aandoeningen. De toetsingscommissie oordeelde onder meer dat de arts niet tot de overtuiging heeft kunnen komen dat andere oplossingen om het lijden weg te nemen, ontbraken.’

Ook zaak 4 betreft een vrouw van 84. Het OM: ‘Zij was zeer beperkt in haar bewegingsvrijheid door longemfyseem. De vrouw beschikte over een euthanasieverklaring en had duidelijk de wens uitgesproken niet meer verder te willen leven. Aanvullend onderzoek of behandelingen wilde ze niet meer. Een van de conclusies van de toetsingscommissie was dat de arts te lichtvaardig heeft geoordeeld dat het lijden van zijn patiënt uitzichtloos was.’

De RTE’s en het OM meenden in beide gevallen kennelijk dat ‘andere oplossingen’ en ‘aanvullende behandelingen’ mogelijk waren. Maar die wilden beide vrouwen nu juist niet meer: ze waren oud, ernstig ziek, er was geen kans op herstel, alleen nog op rekken – ze wilden bijgevolg liever dood.

Impliciet lijken zowel de Toetsingscommissies als het OM nu te stellen dat euthanasie alleen is toegestaan indien de medische stand collectief met de handen in het haar zit en iemand formeel het stempel ‘uitbehandeld’ heeft opgeplakt, maar echt: dat behoort niet tot de wettelijke criteria. De wet toetst of er sprake is van uitzichtloos lijden en een duidelijke doodswens van de kant van de zieke, plus zorgvuldig handelen door de arts en een second opinion van een vakgenoot.

Dat is zorgwekkend. De onderliggende suggestie is immers dat wie afziet van verdere behandeling, daarmee de optie van euthanasie heeft verkwanseld. ‘Er is nog een chemo denkbaar die uw leven wat rekt. Die mag u gerust weigeren, maar ja, dan zien wij uw situatie helaas niet langer als uitzichtloos. Sorry hoor, maar als u dan voor euthanasie kiest, zullen wij uw arts straks vervolgen.’

Het allerwrangste is wel dit. De behoefte aan euthanasie is het gevolg van het feit dat we zoveel ziektes zo lang hebben kunnen rekken, dat verder doorleven schier ondraaglijk is geworden – al kan dat wel. Euthanasie is een antwoord op ons medisch vernuft om het logisch eindpunt van dodelijke ziektes tergend lang te rekken.

En het OM gaat daar nu dwars tegenin. Eerst uitbehandeld zijn, pas dan mag je sterven.

 Deze column van Karin Spaink verscheen eerder in Het Parool.

Reacties (11)

#1 rongvk

“Andere oplossingen” en “aanvullende behandelingen” klinkt als out of de box denken.

Heeft u de kliniek van natuurgenezer Klaus Ross al geprobeerd? Kom nou, niet te snel opgeven hè…

Enne.. Homeopathie? Don’t knock it until you try it.. Piramides hebben tevens heilzame krachten natuurlijk. En laten we de geneeskundige krachten van tijgerbotten niet onderschatten.

Kom op jongens, gewoon een kwestie van winnaarsmentaliteit!

  • Volgende discussie
#2 Bismarck

De prijs voor regeringsdeelname van de CU?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#3 Cheradenine Zakalwe

Wat #2 zegt, was ook hier de eerste gedachte. Hebben die christenjongens toch wel weer snel gedaan dan. Mooie opsteker ook voor D66, de kleurloze Alabastine voor elk kabinet.

Toont maar weer eens het nut aan van de Cooperatie Laatste Wil en hun laatstewil-middel, en dat je er tijdig bij moet zijn, voordat je het zelf niet meer kunt.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#4 frankw

Naar aanleiding van het oppakken van een huisarts in het zuiden van het land laatst op verdenking van moord zei een vriend van me dat een van de problemen is dat het lijntje tussen onschuldig en moord zo dun is. Er zou geen tussencategorie zijn waarin spraken is van onzorgvuldige euthanasie, en dan sta je op eens beschuldigd van moord. Ik weet het niet zeker, maar als het voor zaken zoals Karin Spaink die schetst ook opgaat (en waar euthanasie aan de orde is terwijl het niet volgens de regels lijkt te zijn gegaan) dan gaat er wel een chilling boodschap richting artsen uit die ik niet terecht vind.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#5 Lethe

Nu we 100% zeker weten dat u op korte termijn dood gaat, niets te doen, niets te verdienen, mag u het best een beetje versnellen.

Of

Wij geloven u en uw arts en derde niet dat u geen behoefte heeft aan verdere verlenging van het lijden. Eigen wil? Ha. Volgen van de wet…?

Deze onderzoeken en mogelijke vervolgingen kunnen inderdaad vergaande gevolgen hebben voor artsen en patiënten.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#6 Bismarck

@5: Aan verder lijden valt natuurlijk altijd wel te verdienen. Hoe uitzichtloos het lijden ook, elke dag langer in een zorginstelling is kassa voor die zorginstelling en elke pijnstiller, bloedverdunner, bloeddrukverlager en al wat er nog meer aan palliatieve behandeling/levensverlenging in gaat is kassa voor de Farmaceuten.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#7 beugwant

@6: Maar het moet wel èrgens van betaald worden en ik zie het nog gebeuren dan mijn generatie -met name degenen zonder pensioen- uit kostenoverwegingen gepusht zullen worden er wat versnelder mee op te houden als ook jezus het niet meer kan ophoesten.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#8 Bismarck

@7: Ook voor ouderen zijn zorgverzekeringen nog steeds verplicht. Feitelijk wordt je langere lijden betaald door de hele generatie na je.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#9 Lethe

@7: Daar geloof ik ook niet direct in. De “controle mechanismen” zijn er, wettelijk vastgelegd, alleen blijken/lijken nu genegeerd te worden. En dat is meer dan zorgelijk.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#10 Emile M

@0: Je loopt iets te hard van stapel. Dat de vier zaken onderzocht worden betekent nog niet dat de betreffende artsen ook zullen worden vervolgd. Dat het OM onderzoek doet lijkt me in alle vier de gevallen verdedigbaar.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#11 Henk van S tot S

@2:
Die moesten ze omgekeerd kruisigen ;-)

******************************
Verder:

Eigenlijk is het natuurlijk van de zotte, dat stel een religie-idioten mensen wil verplichten nodeloos te lijden.
Laat ze zich maar bezig houden met de in die kringen in verhouding vaker voorkomende incest.

  • Vorige discussie