De jaarlijkse kersttoespraak van Koningin Beatrix handelde dit keer vooral over de vrijheid van meningsuiting en godsdienst.
Maar ze verhaalde eigenlijk niet over het onvervreemdbare van het recht op meningsuiting, maar over de grenzen ervan. De wettelijke grenzen en de morele grenzen.
“Naast de algemeen geldende grens die in de wet is vastgelegd, zijn er ook normen van moraal en beschaving. Ze zijn het fundament van een samenleving die uitgaat van eerbied voor de medemens. Een recht om te beledigen bestaat dan ook niet. Evenmin geeft godsdienstvrijheid een vrijbrief om te kwetsen of op te roepen tot haat. “
Het recht om te beledigen bestaat niet? Kom nou toch, Bea, dat recht bestaat wel. Als iemand zich beledigd voelt als iemand ander met een rood hoedje de straat op gaat hebben wij toch nog wel het recht dat rode hoedje te dragen? Misschien een vreemd voorbeeld, maar de cartoonrellen en handengeefincidenten geeft aan dat het soms om dit niveau gaat.
Volgens Beatrix ligt de grondslag in de oude wijsheid: “Wat gij niet wilt dat u geschiedt, doet dat ook een ander niet!”. Mooi gesproken, maar daar ligt de grondslag van de huidige irritaties onder de verschillende bevolkingsgroepen al lang niet meer. We begrijpen elkaar niet, we mogen geen plaatjes maken van profeten en we schudden geen handjes. “Wat gij niet wilt dat u geschied?” Wat zij hier had moeten zeggen is “Wat de ander niet wilt dat hem geschied, doet hem dat dan ook niet”…