Overzicht

Johan van Wijk

9 Artikelen
2 Reacties
Achtergrond: Jay Huang (cc)
Foto: Partij van de Arbeid (cc)

Samsom snapt het nog steeds niet

, door

OPINIE - Ik heb gisteravond met kromme tenen gekeken naar een minister die urenlang bezig was net niet te verdrinken. Zijn optreden was stuntelig, weinig overtuigend en als dit een sollicitatiegesprek was, bijvoorbeeld voor de functie van minister van Binnenlandse Zaken, was hij nooit aangenomen. Ook niet als burgemeester van Burum, trouwens.

En nu, de volgende ochtend, vindt PvdA-leider Samsom het ‘volstrekt onbegrijpelijk’ dat een groot deel van de oppositie een motie van wantrouwen tegen Plasterk heeft gesteund. Samsom begrijpt het blijkbaar niet. Wat je ook over dit onderwerp kunt zeggen: het is voor heel Nederland duidelijk wat er aan de hand was. Het probleem was niet zo ingewikkeld als bij financiële onderwerpen waar het weliswaar om miljarden gaat maar waar het verhaal voor leken moeilijker te volgen is. Je bent dan afhankelijk van de uitleg van de parlementaire pers en andere exegeten. Maar deze kwestie was glashelder. Plasterk had iets beweerd dat pertinent onjuist was en vervolgens duurde het drie maanden voordat hij de Kamer informeerde dat de echte waarheid diametraal tegenover zijn oorspronkelijke bewering stond. Iedereen kan dat controleren, niks ingewikkelds aan: de minister heeft gelogen. En wat maakt Samson er vanochtend op de NOS-site van? Hij zegt ‘dat Plasterk een fout heeft gemaakt door te speculeren over een scenario dat niet waar bleek te zijn, maar dat de minister daar ook zijn excuses voor heeft aangeboden en dat die zijn geaccepteerd.’ Samson noemt het ‘speculeren’. Dat is onzin, want iedereen heeft gehoord dat de minister buitengewoon stellig was over de NSA-streken, daar was geen woord van gespeculeerd. En het was ook niet  zomaar ‘een’ scenario, alsof hij voor hetzelfde geld iets anders had kunnen beweren, bijvoorbeeld dat de Belgen het gedaan hadden. Buitengewoon doorzichtig zoals Samson nu al de geschiedenis naar zijn hand wil zetten.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Ronald Plasterk en de wetten van de poppenkast

, door

OPINIE - In november trok Plasterk een grote broek aan toen Snowden onthulde dat de NSA hier in een maand tijd 1,8 miljoen telefoontjes had afgetapt. Dat was tegen de Nederlandse wet en dat kon natuurlijk niet, hij zou maatregelen nemen. En nu, drie maanden later heeft hij ontdekt dat zijn eigen spionnen al die gesprekken hebben zitten afluisteren. Plasterk was daar zelf nooit achter gekomen. Maar gelukkig heeft zijn collega Hennis van Defensie hem verteld dat NSO geen verschrijving is van NSA, zoals hij steeds dacht, maar staat voor Nationale Sigint Organisatie. En dat is onze eigen digitale spionnenclub. Opeens was dat afluisteren wel gewettigd en dus is alles nu oké. Het briefje van één kantje aan de Tweede Kamer was getekend door Plasterk en Hennis. Een briefje zonder enige zelfreflectie, laat staan de erkenning dat hij maar wat had staan bazelen. En toen viel de rest van Nederland over hem heen. Inmiddels zijn Plasterks knopen geteld  en voert de PvdA de eerste gesprekken met mogelijke opvolgers.

Maar er is meer aan de knikker dan een bewindsman die niet weet waar hij het over heeft en zijn kwek niet kan houden. Nederland werkt al jaren intensief samen met andere inlichtingendiensten en het is de bedoeling dat uit te breiden. Nederland zou wel gek zijn als het niet zou samenwerken en de echte vraag is, zoals vaak in het leven, hoever je wilt en kunt gaan. De GCHQ, de Britse neven van de NSA, zijn in ieder geval zeer lovend over de ijver waarmee de Nederlandse AIVD en MIVD, waar de NSO onder valt, internationaal meedoen. Volgens de Engelsen zijn de Nederlanders technisch competent en zeer gemotiveerd. Maar, er zijn in Nederland nog wel wat obstakels. ‘The Dutch have some legislative issues that they need to work through before their legal environment would allow them to operate in the way that GCHQ does. We are providing legal advice on how we have tackled some of these issues to Dutch lawyers.’  Plezierig als je zo geadviseerd wordt op het gebied van wetgeving die per definitie op gespannen voet staat met de privacy. Maar dit alles is natuurlijk in het belang van onze veilige toekomst. En daarom zal de NSO opgaan in een nieuwe organisatie die cyberaanvallen afweert en het radio- en satellietverkeer afluistert. Uiteraard wordt er internationaal goed samengewerkt. Er gaan zo’n 350 mensen werken. Ben benieuwd naar de “legal environment” van die club.

Foto: Tuuur (cc)

De nepmiljarden van het Spaarfonds AOW |deel 3

, door

ACHTERGROND - Politiek Den Haag weet al decennia dat de vergrijzing een probleem gaat opleveren voor de AOW. In de jaren ’90 werd het Spaarfonds AOW opgericht om dat probleem het hoofd te bieden. Maar in 2011 werd dat Spaarfonds, op dat moment leeg, opgedoekt. Wat is er gebeurd? Vandaag het laatste deel van een drieluik (deel 1; deel 2).

In de documenten over het Spaarfonds wordt regelmatig beweerd dat de staatsschuld toeneemt als er na 2020 door het Spaarfonds wordt uitgekeerd. Het lijkt dan alsof door het Spaarfonds de schuld groeit. Dat is onzin. Een alledaags voorbeeld van ouders met twee kinderen en een hypotheekschuld van twee ton: de ouders willen voor de kinderen een studiefonds maken. Extra’s, zoals een deel van de vakantie-uitkering, een belastingmeevaller en een bijdrage van opa worden op een aparte spaarrekening gestort. Na een paar jaar staat er 20.000 euro op de rekening van het studiefonds. De totale schuld van het gezin is dan 200.000 min 20.000, is 180.000. Dan gaan de kinderen studeren en na een paar jaar is het studiefonds leeg. De totale schuld is dan weer opgelopen tot twee ton. Dat is het gevolg van het feit dat er elders nog twee ton schuld staat en niet het gevolg van spaarzaamheid. Als er geen cent in het studiefonds zit en de ouders lenen geld voor de studie van hun kinderen dan wordt de schuld 220.000. En dat laatste is bij het lege Spaarfonds na 2020 ook het geval. Tamelijk logisch allemaal en juist de reden om het Spaarfonds op te richten. Met echt geld, niet met praatjes.

Foto: Tuuur (cc)

De nepmiljarden van het Spaarfonds AOW | deel 2

, door

Politiek Den Haag weet al decennia dat de vergrijzing een probleem gaat opleveren voor de AOW. In de jaren ’90 werd het Spaarfonds AOW opgericht om dat probleem het hoofd te bieden. Maar in 2011 werd dat Spaarfonds, op dat moment leeg, opgedoekt. Wat is er gebeurd? Vandaag deel 2 van een drieluik (deel 1 hier).

In 2005 staat in de Volkskrant een artikel van Frank Kalshoven met de vraag ‘Waar is dat AOW-spaarfonds?  Hij zegt dat het hele fonds een leugenachtig kiezersbedrog is en dat er geen cent in zit. En in Den Haag is men daarvan op de hoogte. Het staat namelijk in een rapport van de Studiegroep Begrotingsruimte van de Minister van Financiën. Kalshoven wast Jan van Zijl, de vader van de spaarfondsgedachte, in het artikel flink de oren. Van Zijl reageert verontwaardigd. Maar zijn niet echt ter zake doende verweer ondersteunt  het gelijk van Kalshoven: er zit geen cent in het Spaarfonds.

Overigens heeft de Studiegroep Begrotingsruimte waar Kalshoven op doelt in Den Haag een stuk meer invloed dan haar bescheiden naam doet vermoeden. Het is een invloedrijke club waarvan gezegd wordt dat die ruim voor de verkiezingen al de miljoenennota’s voor het volgende kabinet heeft klaarliggen. Officieel heet het dat de Studiegroep voor de verkiezingen advies uitbrengt over de Rijksbegroting. Dan kunnen politieke partijen hier wel of niet iets mee doen in hun verkiezingsprogramma. De leden komen uit ministeries, het Centraal Planbureau en De Nederlandsche Bank. De Studiegroep staat niet bekend als de meest progressieve denktank. Het belangrijkste gedachtengoed is het volgens de richtlijnen van Brussel terugbrengen van het begrotingstekort. De ideeën van Keynes om juist in tijden van depressie de overheid de economie te laten stimuleren vallen er niet in vruchtbare bodem. De opkomst en ondergang van het Spaarfonds loopt parallel met drie rapporten van de Studiegroep Begrotingsruimte. In 1997 adviseert ze de regering een Spaarfonds AOW op te richten, in 2001 waarschuwt de Studiegroep dat er geen echt geld in het fonds zit en in 2006  is het advies aan de regering om het Spaarfonds maar op te heffen. Aldus geschiedde. Op die manier heb je geen Tweede Kamer meer nodig.

Foto: Tuuur (cc)

De nepmiljarden van het Spaarfonds AOW | deel 1

, door

ACHTERGROND - Politiek Den Haag weet al decennia dat de vergrijzing een probleem gaat opleveren voor de AOW. In de jaren ’90 werd het Spaarfonds AOW opgericht om dat probleem het hoofd te bieden. Maar in 2011 werd dat Spaarfonds, op dat moment leeg, opgedoekt. Wat is er gebeurd? Vandaag deel 1 van een drieluik.

In 2013 verscheen ‘Mij een zorg!’, een bundel met bijdragen van de wetenschappelijke bureaus van de politieke partijen in de Tweede Kamer. Onderwerp was de toekomst van de sociale zekerheid. In het hoofdstuk ‘Handen af van de verzorgingsstaat’ gaat de Partij voor de Dieren in op het AOW-spaarfonds. Dat is ooit opgericht als spaarpot voor de groeiende AOW-uitgaven en inmiddels een stille dood gestorven omdat er na ruim tien jaar sparen door de Staat der Nederlanden geen cent in blijkt te zitten. De Dierenpartij spreekt van kiezersbedrog en Ponzi-fraude. En dat alles vlak om de hoek in Den Haag. De andere wetenschappelijke bureaus van de politieke partijen hebben kennelijk nooit van het Spaarfonds gehoord. In ieder geval reppen ze er met geen woord over, ook niet het CDA en 50plus, terwijl hun bijdragen juist gaan over de betaalbaarheid van de AOW.

Begin 1998 behandelt de Tweede Kamer het wetsontwerp Spaarfonds AOW. Paars-I regeert, Wim Kok is premier. PvdA-kamerlid Jan van Zijl beschouwt zich als de vader van het fonds, in de traditie van de vereerde Willem Drees, de echte vader van de AOW. Het Spaarfonds is nodig omdat er na 2020 veel meer aow’ers zullen zijn. Met alleen de AOW-premies die alle werknemers in Nederland sinds Drees afdragen is de aankomende bult aan grijze duiven niet meer te betalen. Waarom die “grijze druk”  pas in 1998 en niet veel eerder tot actie leidde, is op zich al merkwaardig. Tussen 1955 en 1975 zijn alle Nederlanders die tussen 2020 en 2040 de leeftijd van 65 jaar bereiken al geboren. Voeg daar de groeiende levensverwachting aan toe en je weet dat er achter de horizon een probleem ligt te wachten. Politiek Den Haag had jaren de tijd om een oplossing te bedenken.

Foto: Den Flater (cc)

Ganzen dupe van ganzenakkoord

, door

OPINIE - Sharon Dijksma, staatssecretaris van Economische Zaken gaat ook over de ganzen. Of eigenlijk toch niet. Het probleem is namelijk dat er veel te veel ganzen in Nederland zijn. Die vreten al het gras van onze cultuurerfgoedkoeien op en dat kan natuurlijk niet. Dus hebben de provincies en natuur- en landbouworganisaties na jaren polderen afspraken gemaakt over het beheer van die dieren in ons land. Beheer is in dit verband een ander woord voor het afschieten en vergassen van al die boventallige vogels. Maar op het laatste moment ging dat ganzenakkoord niet door. Waarom het moest mislukken is niet echt duidelijk, maar volgens insiders heeft het te maken met jagen op zondagochtend. In ieder geval wil Sharon er niets mee te maken hebben. Zij legt de verantwoording bij de partijen die het akkoord hebben laten mislukken. Heel verstandig van Sharon want met ganzen maak je echt geen carrière in Den Haag. En in Brussel al helemaal niet. De andere EU-landen lachen zich scheef over het ganzenakkoord. Daar worden ganzen al eeuwen gewoon geschoten om smakelijk op te eten.

Inmiddels bespeurt de dierenbescherming onheil. Omdat er nu geen landelijk beleid is ‘kunnen er grote verschillen ontstaan, waardoor ganzen in de ene provincie een andere status krijgen dan in de andere. Iets waar de dieren zelf natuurlijk niets van snappen.’  En dan gaan die ganzen zwerven, van Limburg naar Friesland en vice versa, afhankelijk van hun status. Verschoppelingen worden het, nergens welkom en nergens een thuis. Altijd maar op de vleugels. Niet alleen de ganzen zijn de dupe, ook andere vogelsoorten voelen zich nu bedreigd. De bond van zee- en strandmeeuwen ‘Nederland Wit’ vreest dat die honderdduizenden ganzen  onze weide- en de akkergebieden zullen leegroven ten koste van de inheemse vogels. Een woordvoerder van ‘Nederland Wit’ die anoniem wil blijven benadrukt dat de meeste ganzen uit het buitenland afkomstig zijn. ‘Als ze ons toch al volle land hebben kaalgevreten, trekken ze verder op zoek naar nieuwe roofgebieden. Het enige dat ze achterlaten is stront.’ Hij benadrukt dat ‘Nederland Wit’ niet tegen alle ganzen is. ‘Al eeuwen lang kennen wij de trekgans, die hier ’s winters voor kortere tijd verblijft. Hebben wij helemaal geen probleem mee, dat hoort bij het Nederlandse cultuurerfgoed. Maar als ze zich hier permanent vestigen wordt het een ander verhaal.’

Foto: copyright ok. Gecheckt 11-02-2022

De wraak van Prins Bernhard

, door

OPINIE - De Oranjes blijven maar in het NOS nieuws optreden. Nu heeft er weer iemand bedacht dat wij tweehonderd jaar koninkrijk gaan vieren. Dat feest gaat twee jaar duren. En de lakeien van onze staatsomroep zijn het hele jaar al zo druk geweest met troonsafstand, troonsbestijging, toertjes door provincies en koloniën en de bezoeken aan bevriende vorsten. Bij die permanente goednieuwsshow van de NOS over het merk Oranje wordt bijna vergeten dat Achmea even 4000 mensen op straat kwakt.

Heel mooi geregisseerd was de presentatie in de Nieuwe Kerk van de biografieën van drie oranjekoningen. Met trompetgeschal werden de boekwerken de kerk binnengedragen en overhandigd aan de vierde koning: Willem-Alexander. Hij sprak nu al van een ‘indrukwekkende reeks.’ Een feestredenaar had het over ‘een waar monument in de Oranje-histografie.’ Dus dat kan niet meer stuk. De kosten van bijna zeven ton voor de drie boeken zijn betaald door het Prins Bernhard Cultuurfonds. Dus niet zeuren over weggegooide belastingcenten. De enige smet is dat de schrijvers van de bio’s met veel ijver de nodige smakelijkheden over het liefdesleven van de drie oranjeklanten opdissen. Zo verwekte Willem-I vier kinderen bij een hofdame. En toen hij 60 was trouwde hij nog even met een katholieke Belgische. Dat was niet de moeder van die vier kinderen, maar haar vriendin.

Foto: Partij van de Arbeid (cc)

PvdA als het grote dwaallicht

, door

OPINIE - In 2012 nam de Kamer nog een motie van SP en PvdA aan om uit het JSF-project te stappen. In 2013 wil de PvdA 37 straaljagers kopen voor ruim vier miljard. Het verschil is natuurlijk dat de PvdA toen niet in de regering zat en nu wel. En dan wordt het donkerrode pluche heel vertrouwd en dus denkt Angelien Eijsink, defensiewoordvoerder van de PvdA nu een stuk genuanceerder over de JSF. Bovendien wil ze ook graag een keer minister van Defensie worden. Ze droomt soms al van een embedded tripje naar onze stoere commando’s in het ruige Mali. Maar ook voorzitter Spekman en partijleider Samson zijn opeens stukken toeschietelijker geworden want, verzekerden ze op 21 september hun ledenraad, de PvdA was altijd al voorstander van internationale vredesmissies.

Wie de relatie ziet met de aanschaf van de JSF mag het uitleggen.  Zelfs als je een polderige vredesmissie vervangt door een krijgshaftige interventiemacht, kun je nog best met die oude F-16’s de lokale strijders de stuipen op het lijf jagen. Dat doen ze tot ieders tevredenheid al jaren in Afghanistan. Tenminste, dat zegt de regering. Trouwens, de dag voor de PvdA-ledenraad feliciteerde John Kerry de Nederlandse regering met de aanschaf. Wat heb je er dan als trouw lid nog te zoeken?

Foto: Mercy Health (cc)

Consument blij, patiënt ziek

, door

OPINIE - Hoera, de premie voor de ziektekostenverzekering gaat eindelijk omlaag. Volgens de Zorgautoriteit worden de resultaten van het nieuwe zorgstelsel uit 2006 nu zichtbaar in de prijs. Waarom dat zeven jaar moest duren is mij een raadsel. In ieder geval koopt Achmea behandelingen niet meer overal in en gaat ze, zeven jaar te laat, ‘scherp onderhandelen.’ Concurrent Menzis heeft nu een polis van 66,50 per maand plus een eigen risico van 860 euro. Dan begrijp je vast wel dat je voor darmkanker of  een hernia niet meer overal terecht kunt. Hoe dat komt? Menzis is geen Sinterklaas, maar een bedrijf dat volgens de wetten van de vrije markt winst moet maken. En die winst moet ergens vandaan komen: of uit de prijs of uit de kwaliteit. Gevolg van een lagere prijs: langere wachttijden en ziekenhuizen die steeds meer nee verkopen. Bij het AMC in Amsterdam is er voor de rest van 2013 geen budget meer voor knie- en heupprotheses en ook het Radboud in Nijmegen heeft het probleem dat zorgverzekeraars soms te weinig zorg hebben ingekocht voor hun klanten. Jammer, maar zaken zijn zaken. De consument wil lage prijzen en die krijgt hij.

Zorgverzekeringen zijn producten die worden verkocht als een iPad of een BMW en zijn sinds kort ook bij de Hema verkrijgbaar. En net als een BMW is zorg in verschillende uitvoeringen te koop. Het begint met een instapmodel en loopt via handige accessoires als tomtom en parkeerhulp tot de duurste gti. Wij zijn consumenten en dus zijn reclames van zorgaanbieders net zo debiel als die van Coca Cola: koop ons en je wordt gelukkig. Maar die vergelijking kun je niet eeuwig doortrekken. Als een iPad het niet meer doet, wordt hij gerepareerd of komt er een nieuwe.  Maar ziekte maakt van de zorgconsument een patiënt. Dan gaat het niet meer om de lage premie maar om kwaliteit van het leven of het leven zelf. Je zal maar nee te horen krijgen met je kapotte heup en onderaan de wachtlijst komen. De overgang van consument naar patiënt hangt in grote lijnen samen met onze leeftijd. Logisch: als je jong bent kom je nooit in een ziekenhuis en als je oud bent kom je er nooit meer uit. En dus kiezen jonge gezonde mensen voor de goedkope basisverzekering. Voor aanvullende verzekeringen zoals fysiotherapie hebben alleen ouderen en chronisch zieken belangstelling. Daar kan bij Achmea de schoorsteen niet van roken, dus wordt aanvullende zorg geschrapt of duurder. Het eindeloos doorgevoerde individuele maatwerk bij zorgverzekeringen holt de essentie van verzekeren uit. Die essentie is solidariteit met andere verzekerden en dat betekent ook meebetalen voor zorg die je misschien niet zelf gebruikt. Heel ouderwets natuurlijk en niet meer van deze tijd. Want welke idioot gaat er nu voor een ander betalen?