Asscher discrimineert

Foto: Katarzyna Czerwińska, wikimedia commons

OPINIE - De regering wil de integratie bevorderen met een moreel appèl op bepaalde groepen nieuwkomers. 

Minister Lodewijk Asscher van Sociale Zaken heeft een experiment aangekondigd met een “participatieverklaring” voor immigranten. In een aantal gemeenten zal aan de nieuwkomers gevraagd worden een verklaring te ondertekenen waarin zij gewezen worden op hun rechten en plichten en de fundamentele waarden van de Nederlandse samenleving. Ondertekening kan niet worden verplicht maar wordt wel gestimuleerd. ‘Met het ondertekenen van een participatieverklaring tonen nieuwkomers hun betrokkenheid bij de Nederlandse samenleving en hun bereidheid om daar actief aan bij te dragen,’ schrijft de minister in de Kamerbrief. Hij ziet het als ‘bekrachtiging van een moreel appèl en als een positieve prikkel om nieuwkomers te verleiden tot, en te informeren over, intensieve deelname aan onze maatschappij.’

Een overheid die een moreel appèl doet. roept vragen op over haar taakopvatting. De overheid behoort dienstbaar te zijn aan de samenleving en in de geest van die samenleving te handelen. Maar het morele kompas daarvoor dient volgens mij nog altijd uit de samenleving zelf te komen en niet voorgeschreven te worden door de overheid. Dat is mijn eerste gedachte bij deze maatregel.

Dan de richting waarin dit moreel appèl uitgaat. Uit de plaatsen waar Asscher zijn pilots met de participatieverklaring wil gaan houden komend jaar (daaronder het Westland, Zundert) kun je afleiden dat het hem vooral om een speciale groep nieuwkomers gaat: de arbeidsmigranten van binnen en buiten de EU die vooral voor seizoensarbeid naar Nederland komen. Roemenen en Bulgaren komen dan bijvoorbeeld al snel in beeld. In zijn Kamerbrief zegt hij het ook expliciet. ‘De participatieverklaring richt zich met name op huwelijks- en gezinsmigranten, vluchtelingen, EU-arbeidsmigranten en migranten uit Turkije en de voormalige Antillen…Kennismigranten behoren niet tot de primaire doelgroep van de participatieverklaring.’ Het gaat de regering dus vooral om een moreel appèl op de onderklasse van de migranten. We zien hier een dubieus product van ouderwets sociaal-democratisch paternalisme en de afkeer van ‘kansarme migranten’ die de VVD in haar program heeft staan. Op de achtergrond speelt de angst voor de PVV. Een politieke mix van motieven die er in de praktijk toe leidt dat een van de waarden die de migranten wordt voorgehouden, en die ze volgens deze verklaring zelfs moeten uitdragen, door de regering zelf met voeten wordt getreden: de gelijkwaardigheid. Asscher discrimineert. Hij maakt een onterecht onderscheid tussen verschillende groepen migranten. Hij breekt in op de gelijkwaardigheid van werknemers in het vrije werknemersverkeer van de EU. En daarbovenop vraagt hij iets van migranten dat hij aan Nederlanders niet vraagt. Is integratie niet een wederkerig proces? Op dit punt lijkt de minister bekeerd tot Wilders’ uitleg van dit inmiddels al zo vaak misbruikte begrip.

Ik ben benieuwd hoe immigranten zullen reageren op de Grondtekst Participatieverklaring die zij ter tekening voorgelegd krijgen. Als welkomstekst is het voor een groot deel van de nieuwkomers nogal arrogant om te wijzen op waarden die in de meeste andere landen precies zo in de (grond)wet zijn vastgelegd. Wat wil Nederland hier zeggen? Heeft ons land als enige de erfenis van de Franse Revolutie in pacht? Vinden we de rest van de wereld onderontwikkeld?

De letterlijke tekst van de verklaring die nu circuleert bevat tenslotte ook nog een dubieuze passage als het gaat om de vrijheid van meningsuiting. Het stukje over vrijheidsrechten wordt afgesloten met: ‘Hieraan zitten wel grenzen. Wat iemand doet of zegt mag nooit in strijd zijn met de wet. Je mag bijvoorbeeld niet iemand met opzet beledigen, discrimineren of aanzetten tot haat.’ Dat lijkt me wel een heel vrije interpretatie van de wet. In de rechtspraak over uitingen die als belediging, smaad of laster kunnen worden opgevat zal altijd een afweging gemaakt worden met het recht op vrije meningsuiting. Het gevoel met opzet beledigd te zijn kan op zichzelf nooit een grond zijn om iemand te veroordelen. En bij de strafbaarstelling van discriminatie en aanzetten tot haat in art. 137 van de Strafwet gaat het om uitingen over groepen mensen op grond van ras, godsdienst, etc. Overigens kan hierbij nog opgemerkt worden dat in veel landen waar de nieuwkomers vandaan komen de uitingsvrijheid aanzienlijk beperkter is dan in Nederland. Het is goed hen te wijzen op de Nederlandse praktijk. Maar het is wel pikant dat uitingen, zoals de PVV-stickers tegen de islam die zouden kunnen worden beschouwd als een voorbeeld van een opzettelijke belediging van bepaalde groepen nieuwkomers, bij de Nederlandse regering niet meer dan irritatie te weeg brengen.

0

Reacties (14)

#1 henkvdam

Bij de VVD is nog enig realisme, dank zij de EU kan de VVD eindelijk doen wat de VVD altijd wilde, de verzorgingsstaat afbreken.
Wat de PvdA bezielt is me onduidelijk, Assscher, Diederik en Dijsselbloem lijken even gek.
‘Wij zijn voor Europa, en dus bij ons ook de drie procent, en ‘solidariteit met de zuidelijke landen’.

Nu solidariteit met de oostelijke landen.
Werkloosheid, armoede, zelfmoorden, en ontevredenheid nemen toe.
Dan komt er iemand met een verhaaltje als de participatieverklaring.

Wiegel lijkt er iets van te begrijpen, hij wil een tussenformatie, waarbij de collaborerende oppositie in de regering wordt opgenomen, want ‘als PvdA eb VVD bij twee verkiezingen verliezen komt er gedonder’.
Hij bedoelt ‘dan wordt duidelijk dat PvD en VVD geen enkele legitimiteit voor regeren meer hebben’.

We weten dan nu op welke vijf partijen we niet moeten stemmen.

  • Volgende discussie
#2 Donutz

Tja, stel je voor dat je iedere volwassen inwoner zo’n juridisch nietszeggende belofte zou laten maken om te benadrukken dat alle inwoners van dit land rechten en plichten hebben en hier inprincipe welkom zijn. Maar dat zullen vele wel betuttelend vinden. Of als het dan persé alleen op migranten gericht moet zijn, dan op alle migranten. Voor de meeste zal het betuttelend overkomen, die van buiten Europa zullen in het geval van gezinsmigratie al lang via dat afschuwelijke WIB (inburgering buitenland) of via hun partner die hier woont al te horen gekregen wat hier ongeveer de gebruiken zijn -als ze die gebruiken al lang niet kennen van het eigen land of daar al deels iets van hebben meekregen via de wereldwijde media uitingen-. De MOE landers zal het ook allemaal weinig verbazen die regels over gelijke rechten etc. Kan me dus niet voorstellen dat meer dan een handjevol lezers vna de brief zoiets heeft als “krijg nou wat, dat wist ik helemaal niet”. De meeste zullen eerder iets hebben als “denken ze soms dat ik achterlijk ben ofzo? Lekker warm welkom.”.

Als je migranten goed wil opvangen dan moet je er voor zorgen dat ze wegwijzers hebben. Dus dat ze op verschillende manieren antwoorden op vragen kunnen vinden. Via folders, websites, aan de balie etc. Je migratie doel doet er dan wat minder om. Wat moet ik me eigenlijk bij de “expat centra’s” voorstellen en waarom zijn die diensten er ook niet voor overige migranten als één van de manieren en plaatsen waar je met vragen terecht kan. Waar precies behoefte aan is ligt natuurlijk maar net aan de unieke individuele situatie. De ene kenniswerker heeft meer wegwijs nodig dan de ander, de ene Pool meer dan de ander, de ene liefdesmigrant meer dan de ander (bijvoorbeeld omdat bij de een de partner in Nederland is geboren -autochtoon of allochtoon- en bij de ander de partner hier ook nog relatief kort woont).

Kortom, ik zie het nut van deze verklaring… Weinig meerwaarde voor zowel hen met een positieve(re) als negatieve(re) integratie perspectief. En zoals betoogt nogal eenzijdig en daarmee hypcriet en betuttelend. Liever dus geen verklaring of als de ambtenaren daar zo gelukkig van worden, laat hem dan ondertekenen door iedereen die hier woont… (wat daar het nut ook van mogen zijn…).

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#3 HPax

Ascher – een historische naam!* – wil een participatieverklaring van ´nieuwkomers´in ons land. Deze geste van hem lijkt erkenning van het bestaan van inter-onverdraaglijke culturen.

Finnen en Fransen in ons land domiciliair opnemen, lijkt geen probleem en vergt geen ´rite de passage´, maar met e.g. Oeigoeren, mensen uit het land van Draculea en tribale Afrikaanse stammen ligt dat naar redelijk te verwachten is anders.

* Of mag of moet je (ook) zeggen:´nomen est omen´? A. heeft al veel bedorven en het land leed bezorgd en keert nu op zijn verloren stappen terug.

A. en wat hij voorstelt, zijn alleen ritueel interessant, want te zwak, te laat, ergo ultimiter onvergeeflijk.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#4 henkvdam

@3:
” Finnen en Fransen in ons land domiciliair opnemen, lijkt geen probleem ”

Nederlanders in Frankrijk opnemen is duidelijk wel een probleem.
Vrijwel alle Nederlanders die dachten zich in Frankrijk blijvend te vestigen keren binnen vijf jaar terug, dat is de periode waarbinnen in Nederland de rechten op bijstand etc. blijven bestaan.
Kijk eens wat op Frankrijk forum, geen Nederlander krijgt in Frankrijk een baan overeenkomend met zijn of haar capaciteiten.
Met of zonder participatie verklaring.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#5 Johanna

“Ik snap niet waarom de burgemeester zo lang praat over rechten in Nederland”, zei mijn partner na afloop van de naturalisatieceremonie. “Dat hebben we in mijn land ook allemaal.” Om er in één adem aan toe te voegen: “Ik heb nu wel een Nederlands paspoort, maar ik zal nooit een Nederlander zijn.”

Opvallend is dat in het lijstje onder ‘Gelijkwaardigheid’ herkomst niet genoemd wordt. Terwijl dat toch wel relevant zou zijn, juist voor de doelgroep die deze verklaring dient te ondertekenen. Dat alleen al laat zien dat dit geen tweezijdige overeenkomst is. Ook al omdat in de praktijk mensen opzettelijk beledigen helemaal niet aangepakt wordt of kan worden. Je voegt aan je belediging gewoon toe ‘Het is niet mijn bedoeling mensen te beledigen’ en je bent klaar.

Wat ik mij afvraag: juridisch kan niet worden afgedwongen dat je deze verklaring ondertekent. Maar is het straks wel mogelijk om als je als vrije, gelijkwaardige, solidaire en participerende burger een uitkering aanvraagt het niet ondertekenen van de verklaring te zien als weigerings- of kortingsgrond bij de uitvoering van de Participatiewet?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#6 Jos van Dijk

@5: Het woord sanctie komt voor zover ik me herinner niet voor in de toelichting op de participatieverklaring, maar je weet maar nooit hoe overijverige ambtenaren een en ander gaan uitleggen. Aandachtspunt dus voor lokale politiek.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#7 FiFa

Het zou mooi zijn als de overheid zelf ook zo’n participatieverklaring ondertekende.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#8 HPax

@5:
1. Ad: ´Om er in één adem aan toe te voegen: “Ik heb nu wel een Nederlands paspoort, maar ik zal nooit een Nederlander zijn.” ´

Onbeleefd, onbeschaafd, iets dergelijks. De buit (= paspoort) binnen kun je je weer in je ware gedaante manifesteren. Lak aan NL.

2. Ad: ´Maar is het straks wel mogelijk om als je als vrije, gelijkwaardige, solidaire en participerende burger een uitkering aanvraagt het niet ondertekenen van de verklaring te zien als weigerings- of kortingsgrond bij de uitvoering van de Participatiewet?

´vrije, gelijkwaardige, solidaire en participerende burger´. Een potsierlijke opeenhoping van civiele kwaliteiten. En dan die reeks van burgerlijke deugden met het vangen van een ´uitkering´ in verband brengen! O, gaat het daarom? Had dat dan meteen gezegd.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#9 Jos van Dijk

@8: Volgens mij heb je de belangrijkste zin uit @5 gemist:

“Ik snap niet waarom de burgemeester zo lang praat over rechten in Nederland”, zei mijn partner na afloop van de naturalisatieceremonie. “Dat hebben we in mijn land ook allemaal.”

Als je het doet voorkomen dat een immigrant geen benul heeft van burgerrechten en er buiten Nederland niets van dit moois te vinden is, dan schep je meteen afstand tot de nieuwe Nederlander. Dat is dan niet bepaald een uitnodiging om je hier ook meteen thuis te voelen. En dat is precies ook het probleem met de participatieverklaring als instrument voor integratie: het werkt averechts.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#10 Amateur Commenter

@1: Als men iets geleerd is dan is het wel het gegeven dat stemmen geen ene flikker uitmaakt zolang 90% van de bevolking haar stem durft te baseren op een mediacircus een maand voor de verkiezing en een online stemwijzertje.

Zoals Churchill al zei ‘het beste argument tegen democratie is een gesprek met de gemiddelde kiezer’.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#11 HPax

@9:
Citaat: ´Als je het doet voorkomen dat een immigrant geen benul heeft van burgerrechten en er buiten Nederland niets van dit moois te vinden is, dan schep je meteen afstand tot de nieuwe.´

Neen, dat doe ik niet voorkomen, maar iets anders. Immigranten in het genre hier ter discussie staand, weten doorgaans heel goed hoe de wind hier waait. Soms omdat ze uit landen komen op het punt in kwestie met NL vergelijkbaar, vaker omdat ze zich voor hun vertrek naar hier ervan hebben vergewist; we moeten die immigranten niet over een kam scheren.
Maar ze komen niet op de bonnefooi.

1 Naipaul: Al tientallen jaren is het bekend dat in de uitzwermgebieden organisaties aan wie maar betaalt advies verlenen bij het zoeken naar het beste land voor hervestiging. En met wat er bij komt: papieren, de reis, staan ze de emigrant terzijde. Zelfs met de persoonlijke wensen, eventuele handicaps et cetera van de emigrant kan rekening worden gehouden. En directe betaling is niet altijd vereist, als het er maar naar uitziet dat je kunt terugbetalen met geld te bemachtigen in het land van je fortuin.

2. De Nederlandse Staatssecretaris voor Vreemdelingenzaken 1982-1989. In haar boek uit 1998 vertelt ze: ‘ik doorzag na verloop van tijd het misbruik, de slimmigheidjes. Bijvoorbeeld dat de stempels en data in het buitenland te koop waren’.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#12 Johanna

@8

1. Ad: ´Om er in één adem aan toe te voegen: “Ik heb nu wel een Nederlands paspoort, maar ik zal nooit een Nederlander zijn.” ´

Onbeleefd, onbeschaafd, iets dergelijks. De buit (= paspoort) binnen kun je je weer in je ware gedaante manifesteren. Lak aan NL.

Wat is er onbeleefd, onbeschaafd, iets dergelijks aan constateren dat ‘echte Nederlanders’ je altijd als een buitenstaander zullen blijven zien en niet als volwaardig medeburger? Dank voor de illustratie van zijn gelijk.

2. Ad: ´Maar is het straks wel mogelijk om als je als vrije, gelijkwaardige, solidaire en participerende burger een uitkering aanvraagt het niet ondertekenen van de verklaring te zien als weigerings- of kortingsgrond bij de uitvoering van de Participatiewet?

´vrije, gelijkwaardige, solidaire en participerende burger´. Een potsierlijke opeenhoping van civiele kwaliteiten. En dan die reeks van burgerlijke deugden met het vangen van een ´uitkering´ in verband brengen! O, gaat het daarom? Had dat dan meteen gezegd.

Need I say more? Die vier civiele kwaliteiten die jij nu ‘een potsierlijke opeenhoping’ noemt, fungeren in de Participatieverklaring als de vier belangrijkste kernwaarden van onze samenleving. Maar in de praktijk betekent het dat mensen als mijn partner moeten dealen met xenofoben als jij, die denken dat mensen hierheen komen om ‘een uitkering te vangen’. In werkelijkheid zitten jij en ik hier nu net als het gros der Nederlanders te genieten van onze Kerstvakantie en online te discussiëren, terwijl mijn partner die hele periode tot in de avonduren aan het werk is.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#13 Johanna

@9 Precies. Dat zo uitgebreid bespreken, nadat het ook in je inburgeringscursus al uit en te na besproken is, geeft maar één boodschap af: wij Nederlanders zijn superieur, stond je wieg hier niet dan zien we je bij voorbaat als achterlijk. Het feit dat je het kennelijk nodig vindt die Participatieverklaring voor te leggen, geeft al aan hoe je naar de ander kijkt. Alle mooie woorden in de verklaring ten spijt.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#14 Johanna

@11 Als ik plannen had om te emigreren, zou ik me er ook van te voren op oriënteren in welk land ik de beste mogelijkheden heb, en welke regels en gewoonten daar gelden. Niets menselijks is migranten vreemd. Ook in Nederland heb je emigratiebureaus die vergelijkbare taken vervullen als jij schetst. Die doen zinvol werk, want dan weten mensen in ieder geval wat hen te wachten staat.

  • Vorige discussie