Antisemitisme, jodendom en het Geroofde Land

Foto: copyright ok. Gecheckt 22-04-2022
Dossier:

LONGREAD - Antisemitisme kan zoveel verschillende dingen betekenen, schrijft Bart Voorzanger, dat het zonder uitgebreide toelichting erg weinig zegt. Veel recent “antisemitisme” is in feite anti-zionisme, en daar is inhóudelijk weinig mis mee.

Een antisemiet is iemand die op grond van bepaalde overwegingen over een bepaalde groep mensen een negatief oordeel heeft en daar graag bepaalde consequenties aan verbonden zag. Maar die overwegingen, die groep, dat oordeel, en die consequenties kunnen allemaal flink variëren. Het oordeel varieert van ‘mijn beste vriend is joods, maar als schoonzoon had ik hem toch liever niet’ tot hartgrondige haat. De gewenste consequenties varieert van enige distantie – ‘met zulke mensen gaan wij liever niet om’ – tot totale vernietiging. De overwegingen variëren van religieuze overtuigingen die je niet deelt, via politieke overtuigingen die je nadrukkelijk afwijst, tot karaktereigenschappen die je verafschuwt.

Antisemitisme kan dus variëren van enige reserve tegenover een religie met gebruiken die je bevreemden en waar je maar het liefst niet te veel mee geconfronteerd wordt, tot blinde haat jegens een groep die je het liefst zag uitgemoord. En daartussen ligt een multidimensionale wereld aan mogelijke andere invullingen. Dat maakt ‘antisemitisme’ niet tot een erg helder en veelzeggend begrip.

En dan heb ik het nog niet gehad over de groep waarop het oordeel betrekking heeft. Soms kom je de suggestie tegen dat die groep alle mensen omvat die een Semitische taal spreken of die je op etnologische gronden als ‘Semieten’ kunt beschouwen, maar voor grapjes van het slag ‘Wie tegen de Palestijnen is, is ook antisemiet, want dat zijn ook semieten’ heb ik even geen tijd. De term ‘antisemitisme’ heeft díe bredere betekenis nooit gehad. In zijn huidige betekenis is die term verbonden met het jodendom. Maar ook dat is niet zo makkelijk in kaart te brengen, omdat religie en al dan niet vermeende verwantschap daarin op een nauwelijks ontwarbare manier meespelen. In feite – en daarmee zeg ik iets dat u mogelijk de wenkbrauwen doet fronsen – begint die onduidelijkheid al bij de joden, hoe ook opgevat, zelf. Dat kan klinken alsof ik joden zelf de schuld voor de negatieve oordelen van anderen in de schoenen schuif. En sommigen zullen mij ook beslist zo lezen. Het zij zo.

Joden hebben onderling soms niet meer gemeen dan het risico met andere Joden op één hoop te worden gegooid. Als je ervan uitgaat dat dat gooien vroeg of laat hoe dan ook gebeurt, en onvermijdelijk is, is enige solidariteit het enige dat erop zit, maar ’t lastige is dat die solidariteit de kans op dat op-één-hoop-gooien nu juist weer vergroot. Ik kom daar nog op terug, maar misschien helpt het eerst wat feiten onder ogen te zien.

joden en Joden

Het woord ‘jodendom’ wordt gebruikt om een religie mee aan te duiden – dat is ook de reden waarom we het net als ‘katholicisme’, ‘protestantisme’, ‘islam’, enzovoort, met een kleine letter schrijven. ‘Joden’ zijn dan aanhangers van die religie, en daarom schrijven we ook dat woord – behalve als we er, zoals ik hier, een zin mee beginnen – met een kleine ‘j’. Over die religie kún je een negatief oordeel hebben, in dit geval bijvoorbeeld vanwege de overdaad aan vreemde gedragsregels, de nadrukkelijke wens van bepaalde wettelijke voorschriften te worden vrijgesteld, of het idee aanhanger van Gods favoriete geloof te zijn – allemaal zaken overigens die je ook bij andere religies kunt aantreffen (en die mij, dit om alle misverstanden te voorkomen, geen moment storen), en waar ook lang niet alle joden aan meedoen. Het jodendom is even veelvormig als het christendom, de islam, of welke andere religie ook.

Aardig is het niet om mensen te veroordelen om hun religieuze overtuigingen en gebruiken, maar wie in die zin antisemiet is, verschilt in niets wezenlijk van de anti-katholiek die het gemak van lekker-zondigen-en-dan-gauw-biechten hekelt, of de anti-calvinist die zich ergert aan de vreugdeloze stijfheid en de tekstuele haarkloverij van onze streng gereformeerde broeders. De duidelijkste pendant van antisemieten in deze zin vormen de anti-islamisten, die zich zelfs politiek hebben verenigd, en die graag uitleggen dat hun kritiek niet laakbaar is omdat die betrekking heeft op een geloof waar mensen vrijelijk voor kiezen en niet bijvoorbeeld op een ras, geslacht of geaardheid waarmee mensen nu eenmaal ter wereld komen.

Velen echter, zowel joden als niet-joden, zien in joods-zijn meer dan alleen een religie. Ze menen dat er ook zoiets is als een Joods volk, dat dan net als Duits of Brits volk met een hoofdletter geschreven zou moeten worden. In sommige opzichten is dat niet alleen maar onzin. Joden maakten bijvoorbeeld in Nederland tot aan Napoleon deel uit van wat werd aangeduid als de Joodse Natie: een groep met een eigen, weinig benijdenswaardige, status. Maar daaraan kwam twee eeuwen geleden een eind.

Het Joodse volk

Wie Joden ook nu nog als volk ziet, en meent dat dat volk-zijn relevant is, heeft het dus over iets anders. En nu wordt het echt lastig. Volgens de bronnen van wat ik toch graag vooral zie als het joodse geloof, verkoos God ooit de Israëlieten als ‘Zijn volk’, dat in de geschiedenis van de mensheid een bijzondere rol te spelen had en dat Palestina van Godswege als woonplaats toegezegd kreeg: het Beloofde Land. Joden die dat verhaal serieus nemen, zien zichzelf als de erfgenamen van deze Israëlieten. Maar het lastige is dat je door bekering tot deze groep kunt toetreden, en dat er perioden zijn geweest dat velen dat deden, terwijl de God van het verhaal het toch echt over ‘nakomelingen’ en niet over ‘geloofsgenoten’ had.

Wat Jood zijn betekent, is een raadsel. Je kunt als niet-joodse niet-Jood Jood worden door je tot het jodendom te bekeren dus joods te worden, maar als kind van een Joodse moeder kun je ook Joods zijn zónder joods te zijn. Met één Joodse grootouder, namelijk je moeders moeder, ben je het zelf ook, maar met drie Joodse grootouders, namelijk alle vier minus je moeders moeder, ben je het niet. ‘Joods’ wordt zo een etiket dat mensen bijeenveegt die weinig meer gemeen hebben dan … precies, dat etiket. Zou het iets wezen om het gewoon af te schaffen? Dan maken we binnen het jodendom, een religie dus, onderscheid tussen een liberale tak waar je lid van wordt door erin op te groeien of je ertoe te bekeren, en een orthodoxe tak waar dat bekeren wat meer voeten in de aarde heeft, maar waar het om alleen voor die orthodoxen begrijpelijke redenen helpt als je moeder de juiste moeder had.

Het idee van een Joods volk maakt deel uit van de stichtingsmythe van het jodendom, en het jodendom is daaraan de eeuwen door blijven vasthouden. Het is daardoor nooit echt en blijvend een zendingsgeloof geworden, en dat vind ik ronduit sympathiek, maar het idee van een Joods volk had ook minder prettige gevolgen, althans voor dat volk zelf.

Die stichtingsmythe vinden we terug in het theologisch fundament van het christendom, dat mede daardoor kon gaan geloven dat het Joodse volk God Zelf vermoord had en daarvoor boeten moest. Dit denken hebben de meeste christelijke kerken inmiddels afgezworen, maar het heeft eeuwenlang zeeën van ellende veroorzaakt. Bovendien schreef men aan een volk al gauw een volksaard toe, waarbij het Joodse volk uiteraard een weinig frisse volksaard kreeg toegedicht. (Laten we eerlijk zijn, volksaarden doen het nog altijd goed. U bent er uiteraard van overtuigd dat Grieken niet luier, Russen niet sentimenteler en Arabieren niet wreder en gewelddadiger zijn dan willekeurig wie anders, maar u en ik zouden de mensen die zulke vooroordelen wel cultiveren niet graag te eten geven.)

Dit volkse denken leidde tot een cultuur waarin Jodenhaat zozeer verankerd raakte dat het de Verlichting en de daarmee gepaard gaande secularisering met gemak overleefde. Ook wie niet in die Joodse Godsmoord geloofde, kon vasthouden aan het idee dat er een Joods volk was en dat dat volk níet deugde. Het droeve dieptepunt van dit denken ligt inmiddels weer zeven decennia achter ons, maar vergeten mogen we het nooit.

(Terzijde: dat ‘volk’ was daarbij intussen inderdaad een ‘ras’ geworden, maar ik denk niet dat dát veel uitmaakt. Een ‘ras’ is een groep individuen die onderling nauwer verwant zijn dan ze zijn met niet tot die groep behorende soortgenoten, en een ‘volk’ in de genealogische betekenis van dat ‘Joodse volk’, is dat evenzeer. Voor een ‘volk’ in de nu meest gebruikte zin, de bewoners van een bepaalde staat, ligt dat uiteraard anders.)

In deze opsomming mag de islam niet ontbreken. Moslims geloven in niet vermoorde Goden, en afgezien van een Korantekst over een groepje evident onbetrouwbare joden in het zevende-eeuwse Medina (waar waarschijnlijk inderdaad wat tot het jodendom bekeerde Arabieren woonden), hebben ze ook weinig reden om joden een volksaard toe te dichten. Bovendien zijn ze van Godswege verplicht joden de ruimte te geven voor hun eigen geloofsbeleving, en ze fatsoenlijk te behandelen. Dat is in de loop der eeuwen regelmatig mislukt, maar ’t is toch meestal opnieuw geprobeerd, en vaak ook met redelijk succes. ’t Is geen toeval dat de uit het ‘heroverde’ Spanje verdreven joden liever naar islamitisch gebied vluchtten dan naar andere christenlanden. Het antisemitisme van de islam is in elk geval een stuk milder dan dat van het christendom, de Verlichting, en de grote Verduistering die daar uiteindelijk uit voortkwam.

Het zionisme

De mythe van een Joods volk leeft helaas nog altijd voort, en leidde inmiddels weer tot nieuwe ellende. Het zionisme ontstond als beweging van slachtoffers van die mythe die weg wilden uit het voor hen wel zeer kille Europa, en zich samen in één land wilden vestigen. Aanvankelijk streefde men er duidelijk naar daar grond te kopen, en in vrede te leven met de mensen die er woonden, maar die goede bedoelingen raakten al snel uit het zicht, en inmiddels is er een niet onaanzienlijke en invloedrijke groep die het Joodse volk met zijn Godgegeven recht op alleenheerschappij in heel Bijbels Israël weer een geheel eigen leven inblies. Nu zet hún nieuwe en uiterst grimmige variant van het zionisme de toon, en het leidde tot ramp na ramp voor de plaatselijke bevolking. Het begrip ‘zionisme’ verloor daarmee zijn onschuld. Het Beloofde Land draaide uit op het Geroofde Land, en dat is het tot op heden gebleven.

Een flink deel van wat nu als ‘antisemitisme’ wordt aangeduid, is in feite vooral een reactie op dit moderne zionisme. En ik zeg het er meteen maar bij: dat anti-zionisme is in hoge mate georkestreerd door weinig frisse regimes in wat ik maar even breed zal aanduiden als de islamitische wereld die zo de onvrede van hun burgers proberen te kanaliseren in een voor hen veilige richting.

Maar waar dat anti-zionisme ook vandaan komt, aan de oprechtheid ervan verandert dat weing. En hoe boeiend speculaties over manipulerende overheden ook zijn, veel belangrijker is wat er vervolgens gebeurt. Anti-zionisten uit met name de islamitische wereld richten hun afkeer al gauw op ‘de Joden’, en dat leidt zelf hier, ver van het Palestijnses strijdtoneel, tot akelige bejegeningen door vooral islamitische jongeren van joodse Nederlanders die althans formeel niets met de Israëlische politiek van doen hebben.

Die trieste ontwikkeling – “Het antisemitisme laait weer op in Nederland; moeten we niet toch alsnog emigreren?” – plus de toenemende druk op Israël zelf, leiden ertoe dat joden elders zich steeds solidairder gaan voelen met die staat en zijn bewoners. Als ze al kritiek op Israël hebben, en velen hebben dat vast, houden ze die liever voor zich. Je kunt zo’n land per slot niet menselijker maken als je het niet eerst van de ondergang redt. Joods Nederland schaart zich vrijwel geheel rondom Israël, en dat lijkt mooi, maar ’t is precies die solidariteit die de stap van anti-zionisme naar wangedrag jegens joden op z’n minst de schijn van een rechtvaardiging geeft. En daarmee is de cirkel rond. Uiteraard zul je die moeten doorbreken door de anti-zionisten duidelijk te maken dat er een wezenlijk verschil bestaat tussen ‘joden’ en ‘Israëli’s’, maar ’t zou helpen als dat meer was dan een formeel verschil.

Op de website van het Nederlands-Israëlitisch Kerkgenootschap staat geen woord van kritiek op wat er in Israël gebeurt. Het CIDI betoogt vooral dat de Palestijnen over Israël weinig te klagen hebben. Men betreurt in deze kringen hoogstens het verdriet dat ‘beide kanten’ elkaar in de loop der tijd hebben aangedaan en streeft naar verzoening en vrede. Over de grove onrechtvaardigheid van het resultaat van zestig jaar strijd heeft men het er niet, en dus ook niet over de ingrijpende herschikking van land en hulpbronnen waarzonder verzoening een farce en die vrede een aanfluiting wordt.

Ik vind dat je islamitisch Nederland niet kunt aanspreken op wangedrag van individuele moslims waar dan ook, en uiteraard geldt dat principe voor joods Nederland evenzeer. Maar wie zich vierkant opstelt achter geloofsgenoten hier of elders die rampen aanrichten, maakt zich moreel medeverantwoordelijk voor die rampen. De kritiekloze Israël-liefde van NIK en CIDI lijkt me daar een pregnant en droevig voorbeeld van. Dat mag de joodse gemeenschap in Nederland zich aantrekken. En ik betwijfel of Een Ander Joods Geluid in dat opzicht meer is dan een druppel op een heftig gloeiende plaat.

Het geroofde land

Waar bracht ons dit alles? Antisemitisme blijkt een begrip waarvan de inhoud in vier dimensies flink varieert. Een zo groot en divers betekenisveld vangen onder één woord is bepaald onhandig. Een begrip dat op vrijwel alles kan slaan, slaat in feite op bijna niets. Wat rest is een van oorsprong pijnlijk scheldwoord waarmee het CIDI en een enkele boze columnist zonder betere argumenten, zo nu en dan eens fijn van leer kunnen trekken. Wie het woord ‘antisemitisme’ wil blijven gebruiken zonder daarmee bijna niets te zeggen, zal er dus altijd vrij gedetailleerd bij moeten vertellen in welke zin hij of zij het daar en dan bedoelt. En wie wil dat het pijn doet ‘antisemiet’ te worden genoemd, moet wel beseffen dat ondoordacht gebruik tot slijtage leidt: nog even en het wordt een geuzennaam voor voorvechters van een rechtvaardige oplossing van het Palestijnse conflict.

Het Joodse volk bestaat niet. De nazi’s die het wilden uitroeien, vermoordden miljoenen gewone Europeanen onder een triest betekenisloos etiket. De meeste mensen die nu bezig zijn de Westelijke Jordaanoever stukje bij beetje vrij van Palestijnen te maken, zijn voormalige Europeanen die, vaak via Amerika, naar het Midden-Oosten migreerden, en die mogelijk een geloof, maar in elk geval een ideologische misvatting delen.

Wat wel bestaat is een religie die we als ‘jodendom’ kunnen aanduiden, die even gevarieerd is als elke religie, die als elke religie zijn mooie en minder mooie kanten kent, en die in allerlei landen met een bescheiden aantal aanhangers vertegenwoordigd is.

Er zijn uiteraard ook mensen wier voorouders dat geloof aanhingen en die in hun denken en doen de sporen van dat geloof dragen, zoals veel nakomelingen van christenen nog altijd kerst en pasen, veel gewezen moslims nog altijd het suikerfeest, en veel mensen met katholieke wortels nog altijd karnaval vieren. In de uiterst zeldzame gevallen dat dit relevant is, kunnen we ze aanduiden als mensen van joodse origine. Maar verder is er geen enkele reden ze apart te zetten.

En er is een staat in het Midden-Oosten die zich tegen elk beter weten in opwerpt als ‘Joodse staat’, hoewel het jodendom als religieuze gemeenschap er (althans volgens sommige tellingen; ’t is maar net wie je nog ‘joods’ noemt) een minderheid vormt, en de mensen die er wonen in meerderheid van over de hele wereld zijn komen aanwaaien. Die staat vormt in zijn huidige vorm een schandvlek op het deel van de wereld dat zich graag afficheert als democratische voorvechter van vrijheid en mensenrechten. Dat zou onze eerste zorg moeten zijn.

Reacties (67)

#1 lapis

Dat kan klinken alsof ik joden zelf de schuld voor de negatieve oordelen van anderen in de schoenen schuif.

Joah, dat klinkt inderdaad zo. Ik kies ervoor dit stukje te citeren, maar het is amusant te zien hoe vaak je je indekt tegen mogelijke beschuldigingen van blaming the victim. Net zoals de vrouw die constant moet benadrukken dat ze geen slet is, of zoals de drinker die constant moet benadrukken dat hij geen alcoholist is zou je je misschien kunnen afvragen waarom mensen dit zo lezen. Hint: het zou te maken kunnen hebben met het feit dat je aanzienlijk meer detail en aandacht besteedt aan het ertoe oproepen van Joden hun gedrag te veranderen dan antisemitische jongeren die joden met keppeltjes op straat naspugen.

Op de website van het Nederlands-Israëlitisch Kerkgenootschap staat geen woord van kritiek op wat er in Israël gebeurt. (…) Maar wie zich vierkant opstelt achter geloofsgenoten hier of elders die rampen aanrichten, maakt zich moreel medeverantwoordelijk voor die rampen. De kritiekloze Israël-liefde van NIK en CIDI lijkt me daar een pregnant en droevig voorbeeld van.

Dus je als joodse organisatie niet uitspreken tegen het beleid van de staat Israël maakt je al medeverantwoordelijk? Chapeau. Weet je, ik ben niet de persoon om op die uitspraak kritiek op te leveren omdat ik op dit blog in het verleden heb geïnsinueerd dat het negatieve beeld dat mensen van Nederlandse Marokkanen hebben misschien wat te maken heeft met het onvermogen van hen als collectief om misstanden binnen hun gemeenschap ook maar te erkennen, laat staan aan te pakken. Ik geef echter gewoon toe waar ik mee bezig ben. Nou plemp ik mijn reaguurseltjes hier onder pseudoniem neer, dus ik heb het wat makkelijker dan jij, maar toch. Wat je hier laat zien is gewoon hypocrisie of een knap staaltje zelfbedrog.

  • Volgende discussie
#2 lapis

Je bent trouwens wel met een indrukwekkende streak bezig, Voorzanger: vrouwen, homoseksuelen en nu weer Joden. Idee voor een volgend artikel: hoe allochtone taxichauffeurs die blindengeleidehonden in hun voertuig weigeren ons een spiegel voorhouden, en hoe eigenaars van die honden door zich niet uit te spreken over de wandaden van straathonden in het Midden-Oosten bijdragen aan een negatief beeld van zowel hond als blinde.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#3 bookie

Als dit artikel, gezien de leugens, al iets duidelijk maakt is dat het huidig anti-zionisme gewoon antisemitisme is.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#4 Godpipo

Vraag mij werkelijk af welk stuk Lapis gelezen heeft als hij (zij?) tot de conclusie komt dat het een knap staaltje hypocrisie of gewoon zelfbedrog is wat er is geschreven. Ik lees echt iets anders, namelijk een goed stuk wat de volkscultuur rond de kritiekloosheid rond Israël aankaart. Kritiek in die richting wordt gewoon niet op prijs gesteld en door organisaties groter dan de gemiddelde buurtmoskee zwaar veroordeelt. Bewoordingen als antisemitisme als je zegt dat Israël bezig is met het inpikken van land en meer zijn hen niet vreemd. En dan heb ik het voornamelijk over het CIDI, een gesubsidieerde organisatie (waar ik niet veel mee heb, aangezien ik geen joodse achtergrond heb en dus geen idee heb wat ze eigenlijk doen behalve oordelen uitdelen en protesteren tegen dingen die ze niet aanstaan).

Het is gewoon een goede tekst die uitlegt wat het verschil tussen daadwerkelijk antisemitisme, wat zeer verwerpelijk is en antizionisme, wat niets meer is dan een tegenreactie op de uitbreidingsdrang van Israël (lees: groeperingen in/rond Israël). Dat een machtige organisatie, als het CIDI zich daar niet tegen uitspreekt is ook verwerpelijk. Het suggereert dat zij achter de uitbreidingsdrang van Israël staat en daarmee de lont gewoon in het kruitvat laat zitten. Het roepen dat Marokkaanse organisaties zich niet uitroepen tegen de excessen van jongeren uit hun doelgroep is nogal onzinnig, omdat een Marokkaanse organisatie niet dezelfde impact (macht?) heeft als bijvoorbeeld een CIDI. Zij zijn gewoon veel groter, hebben meer ingangen en weten de publieke opinie uitstekend te bespelen. Het merendeel van de Islamitische organisaties ontstijgen het niveau van een buurtmoskee niet eens en kunnen daarom geen duidelijke stem maken..

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#5 Joost

Welke leugens, @bookie? Maar je reactie maakt wel mooi duidelijk waarom Voorzanger zich zo indekt. Maar ja, dat maakt voor figuren zoals jij niets uit, zolang je dat mondsnoerende etiketje maar kan plakken.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#6 lapis

@4 Kijk: natuurlijk is het begrip ‘antisemitisme’ aan inflatie onderhevig, en wat ook relevant is in die zin is dat organisaties die zich profileren als bestrijders van antisemitisme, zoals de Amerikaanse Anti-Defamation League en soms zelfs het Simon Wiesenthal Center, vaak de grenzen tussen antisemitisme en antizionisme moedwillig laten vervagen; die laatste bijvoorbeeld door zich tegen boycotten van Israëlische producten te keren ook als de rechtvaardiging puur politiek is. Daarentegen bestaan er ook mensen op het internet die in een rant gewoon ‘Joden’ door ‘zionisten’ lijken te hebben vervangen of maar al te graag klassieke negatieve vooroordelen over Joden in hun argumentatie voor laten komen. Volgens mij heb ik in het verleden op deze website over dat laatste nog een korte discussie gehad met iemand.

Waar de grens tussen antisemitisme en antizionisme ligt is een interessante, maar Voorzanger helpt die discussie met dit stukje wat mij betreft geen zier verder. Zijn kritiek op het te licht gebruiken van de term ‘antisemitisme’ dient gewoon als vehikel om (zelfs het bestaan van) Israël te bekritiseren en de verantwoordelijkheid voor daadwerkelijk antisemitisch geweld te verplaatsen van daders richting slachtoffers. Ik vind dat opzienbarender dan de verdere boodschap van zijn stuk.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#7 Godpipo

@6: Ik citeer: “Zijn kritiek op het te licht gebruiken van de term ‘antisemitisme’ dient gewoon als vehikel om Israël te bekritiseren en de verantwoordelijkheid voor daadwerkelijk antisemitisch geweld weg te nemen bij de daders en op de schouders van de slachtoffers te laten rusten”

Sorry dat ik het zeg, maar dat is werkelijk de grootste onzin die ik ooit gelezen heb en voor mij precies waar het in bovenstaand stuk om draait. Je kan geen kritiek meer hebben op Israël zonder dat iemand het wel aangrijpt om “antisemitisme” te roepen. Iets anders zie ik namelijk niet in je woorden, je probeert de tekst te vervormen naar je eigen wereldbeeld. Een wereld waar joden niet veilig zijn, waar islamieten het grote gevaar zijn en Israël beschermt moet worden met alles wat de westerse wereld te bieden heeft (ik overdrijf lichtelijk, weet ik).

Ik lees ook nergens dat het geweld tegen joden de schuld van joden is. Dat lees je er zelf in, er staat alleen dat vermeend antisemitisme niets meer is dan antizionisme en dat de staat Israël hard meewerkt aan het beeld dat ze aan landje-pik doen en onderdrukking van Palestina (of dit nu waar is of niet). De joodse organisaties doen ook niets om dat beeld te veranderen, behalve het versterken door overal het label “antisemitisme” op te plakken wanneer je kritiek uit. Inmiddels zijn zowel joden als islamieten slachtoffer, beide zondebokken voor iets wat ze niet gedaan hebben. En wat dat betreft kunnen ze beide hun hand ophouden dat ze de slachtofferrol uitstekend spelen, alleen heeft degene met meer macht een grote stem (dus meer impact)

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#8 bookie

@5
Hij doet het voorkomen (een van de laatste alinea’s) alsof Israël bezig is met een Endlösung op Palestijnen gelijk de Nazi’s wat aantoonbaar onzin is.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#9 euro

“Een van de laatste alinea’s” …. hahahaha, hele nauwkeurige kritiek Bookie !

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#10 lapis

@7 Ik hoop dat je geen eerdere artikelen van Voorzanger hebt gelezen, en dat dat de reden is waarom je niet de pijnpunten uit zijn woordenbrij weet te filteren. We hebben hier dus een casus: “akelige bejegeningen door vooral islamitische jongeren van joodse Nederlanders”, en het gaat nu om de schuldvraag: wie spreek je hier op aan? Wie moedig je actief aan om zijn gedrag te veranderen? Gezien de teneur van zijn artikel is dit toch wel duidelijk: dat zijn het CIDI en het NIK. Het tweede citaat uit #1 is toch wel het mooiste voorbeeld daarvan. Ik zie niet hoe ik duidelijker kan uitleggen waarom dat valt onder blaming the victim.

Okee, misschien door middel van een analogie. Stel: een tienermeisje wordt op straat aangerand, en jij suggereert achteraf dat ze dan misschien maar geen kort rokje aan had moeten trekken. Ben je het met me eens dat je op die manier schuld verplaatst van dader richting slachtoffer? Dan weet ik op basis van welke premissen ik deze discussie verder moet voeren.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#11 bookie

@9
Voor de niet-lezers 3 na laatste alinea.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#12 Henk van S tot S

Sinds de mens god(en) schiep is het leven wel erg gecompliceerd geworden ;-)

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#13 Joost

@Bookie: Dit zeg je dus:

Hij doet het voorkomen (een van de laatste alinea’s) alsof Israël bezig is met een Endlösung op Palestijnen gelijk de Nazi’s wat aantoonbaar onzin is.

Over deze alinea:

Het Joodse volk bestaat niet. De nazi’s die het wilden uitroeien, vermoordden miljoenen gewone Europeanen onder een triest betekenisloos etiket. De meeste mensen die nu bezig zijn de Westelijke Jordaanoever stukje bij beetje vrij van Palestijnen te maken, zijn voormalige Europeanen die, vaak via Amerika, naar het Midden-Oosten migreerden, en die mogelijk een geloof, maar in elk geval een ideologische misvatting delen.

Heb jij ooit wel eens een recent kaartje van de westoever gezien, struisvogel?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#14 lapis

Sorry dat ik het zeg, maar dat is werkelijk de grootste onzin die ik ooit gelezen heb en voor mij precies waar het in bovenstaand stuk om draait. Je kan geen kritiek meer hebben op Israël zonder dat iemand het wel aangrijpt om “antisemitisme” te roepen.

Laat ik dit trouwens even expliciet stellen: ik denk niet dat Voorzanger een antisemiet is. Is filo-islamiet een woord? Dat vermoed ik i.i.g. dat hij is. Hij ziet de moslimminderheid in Nederland als bedreigd, en heeft zich als hun beschermer opgeworpen. Geconfronteerd met wangedrag voortkomend uit die moslimminderheid is zijn reflex dat te vergoelijken. Het probleem is alleen dat wanneer je schuld wegneemt bij moslimdelinquenten, je er snel op uitkomt dat je dat neerlegt bij hun slachtoffers, en dat is ook precies wat hier gebeurt. Ik denk dat Voorzanger dat niet ziet, of het gewoon niet wil toegeven. Maar een antisemiet is hij niet.

Sorry trouwens voor de halve psychoanalyse, maar met de eerste zin alleen zou het een beetje naakt overkomen.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#15 analist

@2: Mwah, van iemand die racial profiling van zwarten door de Zweedse politie aanmoedigt als ‘rationeel beleid’ vind ik dit een sterk staaltje hypocriet gelul.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#16 lapis

@15 Ik durf trouwens toch wel te stellen dat wat er in Israël gebeurt minstens even verschrikkelijk is als de brute, meedogenloze Sami-genocide.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#17 Prediker

Een flink deel van wat nu als ‘antisemitisme’ wordt aangeduid, is in feite vooral een reactie op dit moderne zionisme. En ik zeg het er meteen maar bij: dat anti-zionisme is in hoge mate georkestreerd door weinig frisse regimes in wat ik maar even breed zal aanduiden als de islamitische wereld die zo de onvrede van hun burgers proberen te kanaliseren in een voor hen veilige richting.

Dit kun je alleen volhouden als je (a) de geschiedenis niet kent, en (b) niet op de hoogte bent van de actualiteit.

Ad a: Antisemitisme in de Arabische wereld is ouder dan het zionisme. De 19e eeuw kende tal van pogroms in de Arabische wereld. Het bloedsprookje speelde een cruciale rol in de Damascusaffaire. Dat was allemaal nog voor er een zionist voet op Palestina had gezet.

Ad b: Ayaan Hirsi Ali vertelt hoe er tijdens haar jeugdjaren in Saoedi-Arabië werd gesproken over Joden.

In Saoedi-Arabië werd alles wat slecht was, veroorzaakt door joden. Als de airconditioning kapot ging of er geen water meer uit de kraan kwam, gaven de Saoedische buurvrouwen daar de joden de schuld van. Hun kinderen moesten bidden voor de gezondheid van hun ouders en de vernietiging van de joden. Toen we na verloop van tijd naar school gingen, klaagden onze leraren eindeloos over alle duivelse dingen die de joden al jegens moslims hadden gedaan en nog van plan waren te doen. Als de buurvrouwen zaten te roddelen over een andere vrouw, zeiden ze: ‘Ze is lelijk’, ‘Ze is ongehoorzaam’, ‘Ze is een hoer, ze slaapt met een jood.’ Joden waren een soort djinns, concludeerde ik. (AHA, Mijn Vrijheid, 4e druk, 2006, 67)

Hans Jansen (de theoloog, niet de arabist!) heeft in Van jodenhaat naar zelfmoordterrorisme. Islamisering van het Europees antisemitisme in het Midden-Oosten, 2006 uitvoerig gedocumenteerd hoe wijd verbreid en hoe diepgeworteld de haat tegen Joden in het Midden-Oosten is.

Dat poets je echt niet allemaal even weg door te zeggen: ah, ja, maar dat is eigenlijk gewoon verkapt anti-zionisme! Alsof het probleem vanzelf oplost, zodra de staat Israël politiek multicultureel wordt.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#18 analist

Ik hoop dat je geen eerdere artikelen van Voorzanger hebt gelezen, en dat dat de reden is waarom je niet de pijnpunten uit zijn woordenbrij weet te filteren.

Het lijkt me een goed gebruik om commentaar op een artikel te beperken tot de inhoud van het artikel zelf en niet uit te breiden naar andere artikelen van dezelfde auteur.

Maar een antisemiet is het denk ik niet.

Ik denk niet dat lapis een racist is. Hooguit een crypto christen nationalist. Of iets dergelijks. Maar een racist is het denk ik niet.

Maar zonder dollen: door de auteur expliciet geen antisemiet te noemen wek je de suggestie dat dit artikel antisemitisch zou kunnen zijn. Dat is naast een grove verdachtmaking van de auteur ook een goede illustratie van het punt van de auteur: kritiek op Israel wordt geconflateerd met (mogelijk) antisemitisme. In principe zou in een discussie over de wenselijkheid van het Zionisme geen verwijzing naar antisemitisme hoeven hoeven voor te komen.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#19 Krekel

”Het lijkt me een goed gebruik om commentaar op een artikel te beperken tot de inhoud van het artikel zelf en niet uit te breiden naar andere artikelen van dezelfde auteur. “

@15 was dit?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#20 analist

@17: Ik weet niet hoeveel de gebruiken in Saudi-Arabie iets zeggen over de denkbeelden van tweede en derde generatie Nederlandse Marokkanen en Turken. ‘Ze’ zijn niet allemaal hetzelfde enzo.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#21 lapis

@18:

Maar zonder dollen: door de auteur expliciet geen antisemiet te noemen wek je de suggestie dat dit artikel antisemitisch zou kunnen zijn.

The fuck? Gast, ik word er van beschuldigd Voorzanger voor antisemiet te hebben uitgemaakt. Ik citeer:

Sorry dat ik het zeg, maar dat [wat ik dus schreef] is werkelijk de grootste onzin die ik ooit gelezen heb en [!!!] voor mij precies waar het in bovenstaand stuk om draait. Je kan geen kritiek meer hebben op Israël zonder dat iemand het wel aangrijpt om “antisemitisme” te roepen.

Wat ik schreef is waar het om draait, namelijk dat je geen kritiek op Israël kunt uiten zonder voor antisemiet te worden uitgemaakt. Dan moet ik hem dus voor antisemiet hebben uitgemaakt. Daar verdedig ik me tegen.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#22 analist

@19: Comments zijn een ander verhaal. Daar zit doorgaans zo weinig informatie in (doorgaans is het niet meer dan een rant, een troll of gewoon posing (lapis die zich uit het niets solidair verklaart met het volk van Israel)) dat je haast gedwongen bent cross-thread te reageren.

Wat betreft het artikel van Voorzanger: dat lijkt mij genoeg info te bevatten dat je niet allerlei andere uitspraken van hem er bij hoeft te halen om je punt te maken.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#23 lapis

Comments zijn een ander verhaal. Daar zit doorgaans zo weinig informatie in (doorgaans is het niet meer dan een (…) troll (…))

Ik waardeer het wel dat je met je ‘bijdragen’ aan deze discussie die stelling anekdotisch hebt weten te onderbouwen.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#24 analist

@21: Hou je even rustig op deze mooi zonnige zondagmiddag.

Je zegt:
Gast, ik word er van beschuldigd Voorzanger voor antisemiet te hebben uitgemaakt.

Gezien je #2 niet geheel onterecht
Je bent trouwens wel met een indrukwekkende streak bezig, Voorzanger: vrouwen, homoseksuelen en nu weer Joden.

Hij is niet bezig met Joden/joden maar met Israel. Het vertroebelen van dat hele onderscheid door allerlei rechts nationalistische types (hier ook weer!) is het onderwerp van zijn artikel.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#25 analist

@23: Mwah, jij denkt met geforceerde ingewikkeldheid van een online pissing contest een wetenschappelijke dialoog te maken. Ik vind dat een beetje onzin.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#26 lapis

@24:

mooi zonnige zondagmiddag.

Welke zon?

Hij is niet bezig met Joden/joden

Kijk eens naar de steekwoorden onder het artikel.

@25:

Ik vind dat een beetje onzin.

Yeah, well, that’s just, like, your opinion, man.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#27 analist

Kijk eens naar de steekwoorden onder het artikel.

beetje gezocht…

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#28 Prediker

Hij is niet bezig met Joden/joden maar met Israel.

@24 – Varianten op het woord ‘Jood’, ‘Joods’, ‘Jodendom’ komen dan ook slechts 64 maal in de tekst voor.

Varianten op ‘Israël’ (en dat is inclusief de bijbelse ‘Israëlieten’ en het ‘Nederlands-Israëlitisch Kerkgenootschap’) in totaal 12 maal.

Voorzanger besteedt tweederde van zijn tekst om uiteen te zetten waarom jodendom een religieuze identiteit is, en geen etnische. Joden bestaan dus niet als volk, aldus Voorzanger. (Het lijkt me dat Joden daar in de eerste plaats zélf over gaan, maar soit…)

Je bewering dat Voorzanger ‘niet bezig is met Joden/joden’ raakt dus kant nog wal. Voorzanger houdt zich in bovenstaand stuk uitvoerig bezig met Joden en joden.

Een van zijn subkopjes luidt zelfs: ‘joden en Joden’ (en degene daaronder: ‘Het Joodse volk’).

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#29 Godpipo

@10: Ben even weg en moet gelijk hele stukken reactie bij-lezen, maar dat doen we graag. Verder met inhoudelijk reageren, jij schreef eerder:

“Ik hoop dat je geen eerdere artikelen van Voorzanger hebt gelezen, en dat dat de reden is waarom je niet de pijnpunten uit zijn woordenbrij weet te filteren”

Waarom zou ik eerdere stukken van Voortzanger moeten gaan lezen? Ik reageer op het stuk dat hier staat, op de bovenstaande tekst en wat hij eerder geschreven heeft kan mij niet zoveel schelen. Het gaat om dit stuk, om deze woorden en de stellingen die hier staan.

We gaan verder, nog een citaat van jou:
“We hebben hier dus een casus: “akelige bejegeningen door vooral islamitische jongeren van joodse Nederlanders“, en het gaat nu om de schuldvraag: wie spreek je hier op aan? Wie moedig je actief aan om zijn gedrag te veranderen?”

Ik word een beetje moe van het eeuwige met-de-haren-erbij-trekken van islamitische medemensen wanneer de discussie over Israël en het verkeerde gebruik van het woord antisemitisme gaat, maar goed.. Het is een punt dat ook nauw met elkaar samenhangt, dus ik ga erin mee. Je vraag is makkelijk te antwoorden. Wie spreek je hierop aan? De jongeren zelf natuurlijk en wie gaan dat doen. Wij, als maatschappij. Iedereen dus. Niet een of andere vage organisatie, niet de joodse gemeenschap die beschimpt en uitgescholden wordt. Nee, dat doen wijzelf. Wij allemaal, het moet beginnen op het onderwijs, op straat, in de media. Geen vingertje-wijzen maar aanspreken op gedrag. Het is te gemakkelijk om de verantwoordelijk bij anderen te leggen, terwijl we zelf die verantwoordelijkheid dienen te nemen.

Als allerlaatste reageer ik nog even op je laatste citaat, ga ook even mee in je analogie:
“Stel: een tienermeisje wordt op straat aangerand, en jij suggereert achteraf dat ze dan misschien maar geen kort rokje aan had moeten trekken. Ben je het met me eens dat je op die manier schuld verplaatst van dader richting slachtoffer? Dan weet ik op basis van welke premissen ik deze discussie verder moet voeren.”

Ik vraag mij af waar ik ooit gesuggereerd heb dat het de schuld van het meisje zou zijn? Dat ze haar kledingstijl maar had moeten aanpassen? Dat is hetzelfde als tegen joden zeggen dat ze geen keppeltje moeten dragen en er niet zo “joods” uitzien. Dat is belachelijk en nog sterker, dat heb ik ook nergens gezegd. Ook nergens gesuggereerd. Je blijft wijzen met die vinger, het is allemaal de schuld van islamieten en de joodse mensen zijn de onschuld zelve… Dat zijn jouw woorden, maar dat zeg ik niet en dat is ook nergens gezegd. Er wordt gezegd dat er meer speelt dan vermeend antisemitisme, dat er wellicht sprake is van kritiek op acties van een land. Dat andere mensen reageren op wat in dat land gebeurt, omdat ze het daarmee niet eens zijn. En dat er geen duidelijke stelling genomen wordt vanuit de machtige lobby’s die dit land vertegenwoordigen. Dat is wat er gezegd wordt.

Überhaupt constant met dat beschuldigende vingertje wijzen helpt de hele discussie (nee, niet die van ons) niet, het helpt het zelfs nog verder in de sloot. Islamieten zijn net zo fout als joden die over de schreef gaat, dat wil ik buiten kijf laten staan. Iedereen die een ander geweld aandoet vanwege geloof, afkomst, huidskleur, geaardheid, uiterlijk of zelfs denkwijze is niet goed bezig. Die is fout en het is aan ons, de maatschappij daar iets aan te doen. Leg de verantwoordelijkheid bij jezelf, niet bij anderen!

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#30 analist

Je bewering dat Voorzanger ‘niet bezig is met Joden/joden’ raakt dus kant nog wal. Voorzanger houdt zich in bovenstaand stuk uitvoerig bezig met Joden en joden.

Hij houdt zich volgens mij bezig met het onderscheid tussen zionisme en antisemitisme, het onderscheid tussen kritiek op de staat Israel en haat jegens het jodendom/joden/joodse volk. Ja, dan is het logisch dat hij het op een gegeven moment moet hebben over joden, het joodse volk en het jodendom. He he. Kern van zijn lange verhaal is volgens mij:

Een flink deel van wat nu als ‘antisemitisme’ wordt aangeduid, is in feite vooral een reactie op dit moderne zionisme.

Hij wil anti-zionisme lostrekken van het antisemitisme. Vanwege de geschiedenis maar ook vanwege het onaflatende werk van christelijk en post-fascistisch rechts zijn die twee termen bijna synoniem aan elkaar volgens velen. Een bespreking van anti-zionisme kan niet zonder een bespreking van antisemitisme en ja
dan zal je het snel over joden/jodendom moeten hebben.

Maar het is een beetje simpel om woorden te tellen en op basis daarvan te concluderen dat de schrijver het heeft over het meest voorkomende woord: dan zou het onderwerp van het stuk “de”, “het” of “een” zijn (ik heb ze niet geteld, maar Prediker voel je geroepen).

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#31 Johanna

@17: Nou, daar valt wel het een en ander op af te dingen.

De studie van Jansen richt zich op de afgelopen eeuw en Jansen neemt daarbij volgens recensenten een uitgesproken pro-Israëlisch standpunt in. Dat antisemitisme in de afgelopen eeuw wijdverbreid raakte, gaat gelijk op met de opkomst van het zionisme, de stichting van de staat Israël, een aantal aanvalsoorlogen en de bezetting vanaf 1967. Jij echter doet het in je reactie voorkomen alsof dit boek zou aantonen dat antisemitisme iets islamitisch is. Terwijl het boek juist stelt dat dat niet het geval is.

Dan Ayaan Hirsi Ali. Zij woonde als zesjarig kind in het midden van de jaren zeventig een jaar in Saoedi-Arabië. Het gaat nogal ver om de ervaringen van een zesjarige in één extreem orthodox land, en bovendien een met een uitgesproken anti-Islam agenda, te veralgemeniseren tot alle moslims, en vervolgens ook nog eens tot Turken en Marokkanen in Nederland. Zelf ken ik talloze mensen in en uit het Midden-Oosten die mij desgevraagd verzekeren niks te hebben tegen joden of Joden, maar wel een probleem te hebben met de staat Israël en haar beleid jegens de Palestijnen.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#32 lapis

Waarom zou ik eerdere stukken van Voortzanger moeten gaan lezen?

Omdat je dan beter in staat bent om de pijnpunten eruit te halen? Laat me dit herhalen: antisemitisme en antizionisme worden door pro-Israëlische lobbygroepen moedwillig door elkaar gehaald. Dit zou een hele goede basis voor een stuk kunnen zijn. Bij een stuk dat dit, en alleen dit, zou aankaarten, zou ik #1 niet als reactie hebben geplaatst. Maar dat is het punt: dit artikel betoogt meer dan dat alleen. Voorzanger gebruikt zijn ellenlange stuk over dit onderscheid ook, en in mijn optiek met name, om een aantal andere punten te maken, namelijk: het Joodse volk bestaat niet, Israël is een schandvlek op het deel van de wereld dat zich graag afficheert als democratische voorvechter van vrijheid en mensenrechten, en (en dat is wat mij betreft de belangrijkste) akelige bejegeningen door vooral islamitische jongeren van joodse Nederlanders zijn toch op zijn minst gedeeltelijk toe te schrijven aan het feit dat Joodse groepen het onderscheid tussen Israël en de Joodse gemeenschap niet voldoende benadrukken.

Uiteindelijk is het een puur subjectieve beoordeling welke punten je ziet als de belangrijkste en welke niet. Ik hecht voornamelijk waarde aan het punt waar hij voor “vooral islamitische jongeren” (letterlijk citaat van Voorzanger) de kastanjes uit het vuur haalt. Dat doe ik op basis van het feit dat bij twee eerdere stukken van zijn hand precies dezelfde discussie opkwam. Dat hij het nu beter heeft te maskeren door het op te hangen aan een wat meer legitieme kapstok deert me weinig. Als jij geen zin hebt om die stukken te lezen, of uiteindelijk vasthoudt aan je eerdere oordeel, dat is dan je goed recht. Maar vraag je c.f. de eerste zin van #4 dan niet af welk stuk ik gelezen heb.

Ik word een beetje moe van het eeuwige met-de-haren-erbij-trekken van islamitische medemensen wanneer de discussie over Israël en het verkeerde gebruik van het woord antisemitisme gaat, maar goed.

Nou ja, dan misken je het probleem, want wanneer Joden zich afvragen: “Het antisemitisme laait weer op in Nederland; moeten we niet toch alsnog emigreren?”, dan komt dat nagenoeg altijd door “islamitische medemensen”.

Geen vingertje-wijzen maar aanspreken op gedrag.

???
Dat is toch precies wat ik doe? Sterker nog, ik beschuldig Voorzanger ervan de verkeerden aan te spreken op hun gedrag. Want ongeacht wat je vindt van Israël, ongeacht of de houding van het CIDI constructief is, als iemand een jood naspuugt dan is dat 100% de schuld van de spuger. Klaar. De houding van een paar groepsgenoten mag nooit resulteren in intimidatie of geweld. En dat durf ik wel in zijn volledige algemeenheid te beweren.

Ik vraag mij af waar ik ooit gesuggereerd heb dat het de schuld van het meisje zou zijn?

Toen ik het over ‘je’ had in dat citaat bedoelde ik dat als vervanger voor ‘men’, of een hypothetische persoon. Dat, of anders snap je het concept ‘analogie’ niet helemaal.

het is allemaal de schuld van islamieten en de joodse mensen zijn de onschuld zelve… Dat zijn jouw woorden

Haha, over woorden in de mond leggen gesproken.

Die is fout en het is aan ons, de maatschappij daar iets aan te doen.

Zoals de daders aanspreken op hun wangedrag, toch? Maar de hele maatschappij is dader, volgens jou? Goed, ik zal mezelf vanavond eens hartig toespreken over het feit dat ik antisemieten niet genoeg aanspreek op hun gedrag.

Je hebt trouwens niet duidelijk antwoord gegeven op mijn vraag. Je bent het met me eens dat het meisje met het korte rokje geen enkele verantwoordelijk draagt over het feit dat ze is aangerand, toch? Dan mag je daarna gaan nadenken over wie het meisje is in die analogie en wie de aanrander.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#33 Godpipo

@32: Ik kan mij niet aan de indruk onttrekken dat het je niet zozeer gaat om de tekst zelf, maar om degene die het geschreven heeft. Je laatste reactie is een herhaling van je eerdere reacties waarbij je nu nog meer hamert op de eerdere stukken van Voortzanger en de denkwijze die hij hier laat zien.

Ik vind dat jammer, aangezien ik reageer op de tekst zelf en niet bevooroordeeld wordt door de schrijver. Als je namelijk goed gelezen had en mijn reactie daarop zou je kunnen zien dat we het met elkaar eens zijn. Alleen heb ik geen zin om er nog een bevolkingsgroep bij te betrekken, omdat ze hier geen zaak hebben. Ze zijn alleen een exces in het geheel, het totaalplaatje wat hier niet geschetst wordt..

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#34 Bart Voorzanger

@1: “Dus je als joodse organisatie niet uitspreken tegen het beleid van de staat Israël maakt je al medeverantwoordelijk”

Dat is net iets te kort door de bocht. Wat ik zeg is: Als je je uitgebreid uitspreek over Israël en daarbij geen woord van kritiek laat horen, maak je je moreel medeverantwoordelijk voor Israëlische wandaden. (Wel grappig trouwens dat lapis z’n samenvattinkje laat volgen op een citaat waaruit overduidelijk blijkt wat ik wel bedoel.)

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#35 lapis

@33:

Je laatste reactie is een herhaling van je eerdere reacties waarbij je nu nog meer hamert op de eerdere stukken van Voortzanger en de denkwijze die hij hier laat zien.

Je stelde me een vraag (“[w]aarom zou ik eerdere stukken van Voortzanger moeten gaan lezen?”), dus ik gaf je een antwoord. Als je dan vervolgens gaat klagen over het feit dat ik je een antwoord gaf, dan lijkt het me onzinnig om deze discussie voort te zetten. De mazzel.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#36 Aesir

Ben je er weer Bart? Dit zijn wel een heleboel woorden om aan te geven dat antisemitisme/Jodenhaat best oké is. Kan je nou niet gewoon zeggen waar het op staat Bart? Dat die vieze Joden eigenlijk allemaal Israël maar uitgepleurd moeten worden. Dat ze hoe dan ook met hun tengels van die Palestijnen af moeten blijven, desnoods/liefst onder dwang van grof geweld. Want dat zijn Moslims en daar krijg je een harde van, toch Bart?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#37 frankw

Aesir, kan het iets minder ad hominem?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#38 Aesir

@37:
Dit sloeg op de tendens in een serie van artikelen van Bart waar tussen de regels door telkens weer ditzelfde uit naar voren komt.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#39 Kalief

Een antisemiet is iemand die

Volgens mij is antisemiet een etiket die je een ander opplakt om hem in een kwaad daglicht te stellen. Het is geen benaming die je aan jezelf geeft. Er zijn dan ook geen antisemieten, wel antisemietnoemers.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#40 Aesir

@39:
“Antisemitisme” is een sociale constructie die geen objectief bestaan buiten de sociale actoren heeft en is inherent dynamisch en onderheving aan verandering. Binnen het concept “antisemitisme” zijn bepaalde eigenschappen/gedragingen te noemen waardoor iets wel of niet als antisemitisch gedrag kan worden ingedeeld binnen een bepaald kader. Dit blijft uiteraard allemaal arbitrair.

Dat raakt dan ook meteen de kern van dit artikel; hierin wordt op slinkse wijze, door de terminologie/het concept ter discussie te stellen, getracht bepaald gedrag recht te lullen.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#41 Prediker

@39 – Dat is zoiets als zeggen dat er geen racisten meer zijn, omdat niemand zichzelf nog een racist noemt: met racisme zet je jezelf immers in een kwaad daglicht.

Homofobie bestaat vast ook niet: niemand noemt zichzelf immers homofoob? Welnee, dat is gewoon een etiket om mensen zwart te maken die voor traditionele gezinswaarden staan!

Als iemand allerlei lelijke dingen beweert over Joden, zoals dat ‘ze’ achter 9/11 zitten, Hollywood in hun macht hebben om propaganda te maken; achter alle wereldoorlogen zitten; dat Hitler ze goed op hun plek gezet heeft; dat ze het bloed van christenen in hun matzes verwerken, etc. etc., mag je zo iemand dan een antisemiet noemen? Of mag dat niet omdat niemand zichzelf een antisemiet noemt?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#42 Bjorn

De strekking van deze column verschil niet van de bewering dat racisme niet bestaat omdat er geen verschillende menselijke rassen bestaan.

Kortom, slap gelul.

Uiteraard gecombineerd met nog wat abject gelul waarmee het slachtoffer van racisme (i.e. antisemitisme) uiteindelijk zelf tot de schuldige verklaard wordt.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#43 Prediker

Impliciet krijgen de Joden in dit artikel van Bart Voorzanger natuurlijk wel degelijk de schuld van het antisemitisme.

Ten eerste omdat Joden in de redenering van Voorzanger zélf zo hardnekkig vasthouden aan de 19e eeuwse Völkische gedachte dat ze een volk constitueren. Deden ze dat niet, zagen ze zichzelf slechts als een religie, dan was er helemaal gaan probleem, want het Arabisch antisemitisme is een reactie op het zionisme.

Ten tweede omdat Joodse organisaties nogal eens kritiekloos op de hand van Israël zijn, aldus Voorzanger. Daarmee vagen ze niet alleen zelf de onderscheiding tussen ‘Israël’ en ‘de Joden’ uit, maar maken ze zich ook nog eens moreel medeverantwoordelijk voor het beleid van opeenvolgende Israëlische regeringen.

En dat past inderdaad in de stiel van de stukjes van Voorzanger. Of het nu vrouwen zijn die op straat worden lastiggevallen, of Joden die het slachtoffer zijn van antisemitisme: steeds vindt dr. Voorzanger via een kronkelredenering wel een manier om het gedrag en de attituden van daders te vergoelijken en de oorzaak van het gedrag in de schoenen van de slachtoffers te schuiven.

Pervers redeneren, daar is meneer heel goed in.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#44 Joost

Sorry, maar wat mij betreft mogen de Israëli’s best wel uit de westelijke jordaanoever gegooid worden, en uit de gazastrook. Uit zichzelf zullen ze het niet doen, en die resoluties moeten toch een keer uitgevoerd worden. En dat er voor gezorgd wordt dat Israël geen aanvallen meer kan doen daar.

Maar goed, er zal nu vast iemand opstaan die roept dat ik dan DUS ook wil dat de alle joden eraan gaan, want dat is dan de consequentie. En dus ben ik een antisemiet.

Waarvan akte.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#45 Bjorn

@44: waarom schrijf je Israëli’s als je Joden bedoelt? Of wil je Arabische Israëli’s ook “eruit gooien”?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#46 Kalief

@41 Met etikettenplakkerij verklaar je niets. Door op een olifant het woord mug te verven wordt het nog geen insect. Als iemand zich antizionist noemt heeft het geen zin hem antisemiet te noemen. Doe je dat toch dan heb je daar een bedoeling mee.

Je noemt iemand antisemiet, homohater of racist om ze in te delen in het kamp der slechteriken. Uiteraard vind je jezelf dan een van de goeieriken.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#47 lapis

Sorry, maar wat mij betreft mogen de Israëli’s best wel uit de westelijke jordaanoever gegooid worden, en uit de gazastrook.

Er wonen al geen Israëli’s meer in de Gazastrook. Bovendien wordt dat eruit gooien met enige zekerheid een bloederige bedoening. Het lijkt me een stuk wenselijker om ze, net zoals de Zuid-Afrikanen destijds, door een combinatie van boycots en verlies van Amerikaanse steun te dwingen afstand te doen van de nederzettingen. En dat krijg je voor elkaar met bewustwordingscampagnes, al blijft het in de VS opboksen tegen lobbygroepen als de AIPAC.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#48 Prediker

@46 – Volgens mij is het springende punt hier dat Bart Voorzanger antisemieten antizionisten noemt.

Welke bedoeling heeft hij daar mee, denk je?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#49 weerzinwekkende klootzak

wat een LUL stuk. In de bijbel staat duidelijk dat het land van God is; dus niet van de joden en ook niet van de Palestijnen die erfgenamen zijn van de Filistijnen. Inderdaad zal het dramatisch aflopen met Israel.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#50 Kalief

@48 Wat is een ‘springend punt’? In het oog springend/opvallend?

Mijn #39 gaat niet over Voorzanger’s hele column of over zijn bedoeling, maar over die hele specifieke insteek waarmee hij zijn column opent. Ik denk dat die insteek een verkeerde keuze is.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#51 Joost

@Bjorn: Ik verwijs graag naar het stukje in het betoog van Voorzanger, waarin hij zegt dat hij niet in wil gaan op de – in principe correcte – uitspraak dat semieten in niet alleen israëliërs zijn. Je weet wat ik bedoel.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#52 Joost

@49: En in de bijbel staat ook heel duidelijk dat boeren die meer dan één gewas op dezelfde akker verbouwen daarvoor gedood moeten worden. Uw punt in deze is?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#53 lapis

@48 slaat de spijker op de kop. Je hebt hier twee dingen die door elkaar lopen.

1) Daden die in essentie niet antisemitisch zijn, toch antisemitisch noemen.

2) Daden die in essentie wel antisemitisch zijn, toch antizionistisch noemen.

Ik denk dat een hoop reaguurders hier (zoals “Je kan geen kritiek meer hebben op Israël zonder dat iemand het wel aangrijpt om “antisemitisme” te roepen” uit #7 en “En dus ben ik een antisemiet” uit #44) de tekst (willen?) lezen als een pure aanval op 1), en daarom gepikeerd reageren als 2) wordt aangevallen. Maar als je 2) negeert, dan lees je gewoon over essentiële stukken van de tekst heen.

Als Voorzanger het heeft over “ akelige bejegeningen door vooral islamitische jongeren van joodse Nederlanders”, als hij het heeft over de redenen waarom sommige joden zich afvragen: “moeten we niet toch alsnog emigreren”, dan heeft hij over het soort incidenten dat dit soort postercampagnes noodzakelijk maken. Op zich is het al opmerkelijk dat dit soort postercampagnes in het Nederland van de 21ste eeuw nog steeds noodzakelijk zijn, maar vraag je eens af, @Joost en @Godpipo, valt deze problematiek onder 1) of 2)?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#54 lapis

Sterker nog, niet alleen durf ik te stellen dat 2) een belangrijk deel van de tekst vormt, ik vraag me serieus af waar Voorzanger het duidelijk wel heeft over punt 1). Alleen de eerste alinea onder het subkopje ‘Het geroofde land’, zou als zodanig kunnen worden gelezen, maar dan moet je er eigenlijk al vanuit gaan dat 1) hier aan de kaak wordt gesteld. Het als antisemitisme wegzetten van redelijke kritiek op het beleid van de Israëlische regering is tot dan toe nog helemaal niet ter sprake gekomen!

Als hij het heeft over “ondoordacht gebruik” van de term antisemitisme, dan kan ik, op basis van de tekst alleen, niet anders dan concluderen dat hij hier heeft over het tot antisemieten bestempelen van vooral islamitische jongeren die joden op straat uitschelden of bespugen maar dat niet doen omdat ze een hekel hebben aan joden als religieuze minderheid (=echt antisemitisme volgens Voorzanger) maar omdat ze de Palestijnse zaak een warm hart toedragen en geen onderscheid kunnen maken tussen joden en Israël, wat eigenlijk een beetje de schuld is van het CIDI en het NIK.

Kan iemand die denkt dat 1) aan de kaak wordt gesteld een paar zinnen citeren waaruit hij dat vindt blijken?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#55 bookie

@52
Ja we weten wat je bedoelt. Arabieren kunnen wel in Israël leven, maar joden natuurlijk niet in een toekomstig Palestina. Dat dient Judenrein te worden.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#56 Bart Voorzanger

@17: Ik schreef: “Een flink deel van wat nu als ‘antisemitisme’ wordt aangeduid, is in feite vooral een reactie op dit moderne zionisme. En ik zeg het er meteen maar bij: dat anti-zionisme is in hoge mate georkestreerd door weinig frisse regimes in wat ik maar even breed zal aanduiden als de islamitische wereld …”

Volgens Predikers beweer ik daarmee dat het antizionisme in de Arabische (hij bedoelt waarschijnlijk ‘islamitische’) wereld ouder is dan het antisemitisme. Kan hij misschien uitleggen hoe het een uit het ander zou volgen? Ik had het over ‘een flink deel’, en ik had het over incidenten nú die als antisemitisme worden aangeduid, dus niet over ‘alles’, en niet over wat er de afgelopen tweeduizend jaar allemaal gebeurd is.

Ik ontken nergens dat joden in de loop der eeuwen ook in islamitische landen met vervolging te maken hadden. Sterker nog, ik verwijs daar expliciet naar. Je kunt dat antisemitisme noemen, maar erg verhelderend is dat niet. Het ging om uitbarstingen van geweld tegen minderheden die zich in tijden van economische en politieke spanningen overal ter wereld altijd weer voordoen – Chinezen in de Filippijnen en Indonesië, moslims in Birma en Bosnië, christenen en joden in het Damascus van Prediker, enzovoort, enzovoort – en waarvoor ‘xenofobie’ me een helderder etiket lijkt dan ‘antisemitisme’ (áls je al etiketten wil plakken; wat iedereen uiteraard zelf moet weten. Persoonlijk ben ik meer geïnteresseerd in verklaringen en etiketten verklaren niets).

Maar Prediker heeft volledig gelijk als hij zegt dat er op dit moment ook in de islamitische wereld sprake is van de vorm van antisemitisme die we in het Westen al veel langer kennen. Buruma en Margalit schreven een boeiend boek over ‘Occidentalisme’ (aanbevolen!) waarin (o.a.) de import van dat gedachtenkwaad aldaar uitgebreid beschreven wordt.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#57 Krekel

@53:

Arabieren worden bij het wonen in Israël echter geacht zich aan de wetten van het land te houden en ook (vooral) hun bezettingmacht buiten de grenzen te houden, dat zijn al twee belangrijke verschillen met de (vooral) Amerikaanse reli-gekkies die zich op de Westoever vestigen.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#58 bookie

@57
Wat er met toestemming van de Israëlische overheid op de WJO wordt gebouwd is voornamelijk bestemd voor de natuurlijke aanwas, oftewel de (klein)kinderen van de oorspronkelijke kolonisten. De Amerikaanse reli-gekkies bouwen veel op plaatsen die ook door Israël veelal als illegaal worden gezien.

Op zich zou je bij een eventueel akkoord deze kinderen de keuze moeten geven of ze in Palestina of Israël willen wonen. Vooralsnog vinden de Palestijnse reli-gekkies (PA) dat Palestina jodenvrij moet worden. Joost lijkt het daarmee totaal eens.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#59 HPax

Het artikel ‘Antisemitisme, jodendom en het Geroofde Land’, op Sargasso gedeponeerd, heeft mij gekweld. Je moest vond ik er iets van zeggen, maar het is het zoveelste oude deuntje tegen Israël op S. uitgebracht en er dan weer tegen gaan inzingen een kwelling.

‘Antisemitisme en jodendom’ etc. is zorgvuldig gecomponeerd en misschien geldt dat ook voor het tijdstip van zijn lancering op S. 2013 Paasdag. Maar nu trok niet een Parsifal erop uit om de Heilige Graal te leren kennen, maar een draak om na misleidende omzwervingen uiteindelijk een giftig ei uit te broeden.

Dit boosaardig resultaat laat zich vinden in de laatste drie regels van A&J, een verhaal dat wellicht zo langdradig moest zijn om de explosie aan het einde ervan des te daverender te doen zijn. Een granaat moest er als een Paasei uitzien, de ongelukkige vinder opgeblazen worden.

Gelukkig is dit Aesir niet overkomen. Zijn analyse in c 36 is buitengewoon juist en sluit ik er mij als dat mag volledig bij aan.

In A&J is een gore antisemiet aan het woord die aan het einde van zijn betoog het masker afwerpt.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#60 su

Er zijn van die mensen die je altijd antisemiet zullen noemen, hoe voorzichtg je ook je woorden kiest. Dat zijn pas echt de xenofobe klootzakken.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#61 Folkward

Netelige kwestie.

Kunnen we niet gewoon de inwoners van Israël Israëli’s noemen? en het oude bijbelse volk de Israëlieten? en de gelovigen joden? en het (achterhaalde) volksleersbegrip Joden?

Ja, dat zouden we moeten doen, maar we doen het niet. Want er is ‘iets’. Ik heb het artikel zo gelezen dat Voorzanger probeert uit te leggen waarom we het niet doen en niet in de context van zijn eerder artikelen.

Oftewel: wat is dat ‘iets’? En waarom laten we ons kluisteren daardoor?

Wat dat ‘iets’ is, daar hebben we meestal wel een idee van. Het haast geforceerde onderscheid joden/Joden (hoofdlettergebruik). Zeker in spreektaal levert dat problemen op. In het Engels is het niet veel anders. De gelovigen, de joden, krijgen hulp en financiële ondersteuning indien ze van buiten Israël naar Israël willen verhuizen (ik weet niet zeker of er ook een organisatie daarvoor is die direct onder de staat valt, of alleen NGO’s). Beetje apart zou ik zeggen. Het heeft er mee te maken dat men als naam voor het land Israël heeft gekozen, wat toch wel degelijk een etnische oorsprong duidt (Israël, Jakob), tezamen met de aanduiding ‘joodse staat’ (welk land noemt zich tegenwoordig nog ‘katholiek’ of ‘protestant’. Wat ook niet helpt is de autoriteit die de staat Israël zich toe-eigent over de Gazastrook en de Westelijke Jordaanoever. Dit is begrijpelijk, misschien gerechtvaardigd, maar niet gerechtigd en het staat in sterk contrast met de houding die de inwoners van de staat Israël in hun (20e eeuwse) geschiedenis hebben meegemaakt. Het ‘iets’ is: zijn de gelovige joden het volk Joden en de nakomelingen van Israël en dus Israëli’s?

Waarom laten we ons kluisteren door die dingen? Misschien is er nog een te grote correlatie tussen de 3 groepen, zijn de groepen (naar buiten toe) nog te homogeen. Ik denk dat dit niet een grote rol speelt. Wel zijn er genoeg groeperingen en mensen die de moeite niet willen nemen om scheiding (ook in hun denken!) aan te willen brengen. Dit vindt plaats zowel onder antisemieten (die er geen baat bij hebben om nuances aan te brengen in hun haatbeeld), als ook onder ‘pro’-semieten (ofschoon dat woord niet bestaat, die hebben er baat bij om steun te vergaren tegen hun tegenstanders, of dat nou tegenstanders van joden, Joden of Israëli’s zijn). Beide groepen hebben baat bij een vermeende homogeniteit van die drie begrippen. Speelt dit dan de grootste rol? Ik weet het niet.

Antisemitisme komt voor, dat weten we: onder extreem-rechts, onder extreem-links, onder gelovigen (in de laatste plaats bij orthodoxe christenen, maar in de eerste plaats natuurlijk bij moslims in het Midden-Oosten).

Prosemitisme komt ook voor: bij groepen/mensen in (en buiten) Israël die het verleden (2000 jaar/70 jaar geleden) aangrijpen om zich ‘zieliger’ voor te doen en zo steun te verwerven voor agressieve acties tegen minderheden binnen, of net over de grens met, Israël (waar meer neutralere argumenten ook wel zouden voldoen). Maar ook vraag ik me af wat een Nederlandse stichting, met de -ogenschijnlijke- objectieve naam Centrum voor Informatie en Documentatie Israël te zeggen heeft over ‘een of andere herdenking’ in ‘een of andere gemeente’ in Nederland.

Daarnaast zijn er ook genoeg mensen (niet-joden, joden, niet-Joden, Joden, niet-Israëli’s, Israëli’s) die wel onderscheid willen brengen.

Het is een netelige kwestie geworden: “Je kan geen kritiek meer hebben op Israël zonder dat iemand het wel aangrijpt om “antisemitisme” te roepen.” En vele andere problemen. De hele myriade aan samenhangende begrippen en verstrengelde belangen hebben een onontwarbare gordiaanse knoop doen ontstaan. Een knoop waarvan er mensen zijn die vinden dat die of zo moet blijven, of langzaam uit elkaar getrokken moet worden, want doorhakken, ‘dat is al geprobeerd’. En dat resultaat beviel niet.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#62 lapis

en het (achterhaalde) volksleersbegrip Joden?

Jodendom is een identiteit, net zoals Roma of Sinti identiteiten zijn. Daar heb je helemaal geen volksleer voor nodig. Grappig in die zin is dat bijvoorbeeld christendom in sommige landen ook een identiteit is, en niet slechts een geloof. Ik kan me nog een discussie op het internet herinneren waarin een Libanees zei: “ik ben christen, maar ik geloof niet in God”. Waarop een Chileen zei: “dan ben je dus geen christen”. Als ik het me goed kan herinneren reageerde de Libanees daar niet eens op. Als je alleen maar uitgaat van het achterhaald zijn van je volksleer dan is de positie van die Libanees helemaal niet te verklaren.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#63 Krekel

@62,

”Grappig in die zin is dat bijvoorbeeld christendom in sommige landen ook een identiteit is, en niet slechts een geloof.”

In Nederland is dat ook wel een beetje zo, niet iedereen die de kerstdagen met familie doorbrengt en/of een kerstboom in huis haalt is immers christelijk in religieuze zin.

@58,

Ik wil alleen maar zeggen dat je vergelijking in #55 een beetje scheef is.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#64 Bjorn

@51: ik heb werkelijk geen idee wat je bedoelt. Je wil de Arabische Israëli’s er ook “uit gooien”?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#65 Moroch

Dit gekronkel maakt het bestrijden van jodenhaat niet makkelijker. Bovendien heeft de schrijver nauwelijks benul van hoe volksidentiteit werkt.

Jammer dat dit artikel de plank zo mis slaat, want ik vind het zelf zeer frustrerend om als antisemiet uitgemaakt te worden als ik kritiek heb op Israels acties. De emotionele lading van dit woord verziekt het debat en geeft Groot-Israelfanaten elkaar een reden om kritiek niet serieus te hoeven nemen. Immers, alle kritiek komt van mensen die je net als genocidale jodenhaters hebt bestempelt. Daar hoef je niet op in te gaan.

Maar ik denk dat het aan Joden zelf is om Groot-Israelfanaten terug te roepen wanneer ze dit soort termen gebruiken. Dat is de enige manier om de lading en betekenis van ‘antisemitisme’ te behouden.

Niet-Joden zoals ik kunnen alleen maar onze schouders ophalen en zeggen: “Als ik antisemiet ben, dan is iedereen het”.

Artikelen zoals deze, nee, die helpen ons zeker niet.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#66 frankw

Moroch, feitelijk doen mensen achter “Een Ander Joods Geluid” dat. Ik heb alleen het idee dat ze binnen een groot deel van de “joodse gemeenschap” als verraders van de “Joodse zaak” worden gezien.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#67 Folkward

@62 Hmm, terecht kritiekpuntje. Het is waarschijnlijk inderdaad al te aanmatigend -en misschien zelfs al te postmodern- van mij om het dan maar achterhaald te noemen, al staat het tussen haakjes. Ik had het dan wel over de Joden uit de rassentheorie -eigenlijk (en ik dacht dat die achterhaald was)-, maar inderdaad is het ook een identiteit. Hoe dan ook: hoe meer dingen ongeveer-hetzelfde-zijn-maar-toch-niet-helemaal maakt het juist zo onontwarbaar.

  • Vorige discussie