Analyse: Angola, CAF en het boemerang-effect

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol


Foto: Issa Hayatou, de opperbobo van de CAF

De bestuurders van de Afrikaanse voetbalbond CAF mogen zich eens goed achter de oren krabben. Zij wezen Angola de Afrika Cup toe, maar deden dat vooral vanuit economische en politieke motieven. De gevolgen van dat besluit slaan nu als een boemerang op de bobo’s terug.

Het was al groot nieuws in september 2006. Toen maakte de Afrikaanse voetbalbond CAF bekend dat Angola gastheer zou zijn van de Afrika Cup in 2010. Menig expert fronste onmiddellijk de wenkbrauwen. Angola? Het land dat al dertig jaar één grote puinhoop is? Het land waar tientallen jaren een bloedige burgeroorlog woedde? Waar de vrede broos is en het openbare leven een chaos?

Op het continent zelf hebben ze zo hun eigen verklaringen waarom Angola tot gastland werd gebombardeerd. Was het een taalkundige kwestie? Geen enkel Portugees-sprekend land had immers nog de Afrika Cup georganiseerd. Of was het toch de olie? Toen de overgebleven kandidaten voor de Afrika Cup 2010 werden bekendgemaakt, klaagden verschillende landen al over de “opvallende keus voor olieproducerende landen”.

Duurste plek
Angola is booming, op economisch gebied. Maar daardoor is Angola, en vooral de hoofdstad Luanda, op dit momenteel zo ongeveer de duurste plek op aarde. En de heisa in de olierijke regio Cabinda is nog geenszins voorbij. Gek genoeg koos de bond juist voor Cabinda om er groepswedstrijden te houden. Dat is nu écht een plek waar je alle liefhebbers van het Afrikaanse voetbal naartoe zou willen sturen.

Al voor aanvang van het toernooi sijpelden berichten door over de organisatorische wanorde. De stadions waren vlak voor aanvang nog niet gereed, buitenlandse journalisten kregen hun visums niet en konden dus niet als “pers” naar Angola afreizen. Enkele journalisten werden recentelijk zelfs opgepakt. Mensenrechtenorganisaties riepen de regering op de persvrijheid te waarborgen.

Togolezen
Het was niet slim van de Togolezen om per bus van het trainingskamp in Congo naar speelstad Cabinda af te reizen. Althans, dat is de mening van de CAF. Er zijn voorschriften, en die stellen dat teams te allen tijde gebruik dienen te maken van het vliegtuig. Maar het is uiteraard wél zo dat een bus van een der deelnemende teams aan de Afrika Cup door een bekende rebellengroepering zwaar onder vuur is genomen.

Het is duidelijk dat de FLEC-PM de Afrika Cup heeft aangegrepen om de aandacht van de wereldwijde pers op zich te richten. En vooral om weer eens kenbaar te maken dat de onafhankelijkheidsstrijd nog altijd niet gestreden is. De groepering heeft al aangekondigd meerdere acties in petto te hebben.

Videobeelden
Geweld is altijd de doodsteek van de sport. Op videobeelden is duidelijk te zien dat de Togolese voetballers zich kapot zijn geschrokken. Spelers vallen elkaar huilend in de armen, terwijl gewonde teamgenoten op de achtergrond door medisch personeel worden afgevoerd. Ook sterspeler Adebayor is zichtbaar aangeslagen door de gebeurtenissen. Hij heeft al aangegeven dat de meeste spelers erover denken om de Afrika Cup te verlaten.

Vandaag neemt Togo een besluit. Blijven ze in Angola of nemen ze het eerste vliegtuig terug naar Togo? Werkgevers in Europa hebben hun spelers inmiddels gesproken en opgeroepen zich zo snel mogelijk weer bij de club te melden. Als de veiligheid niet kan worden gewaarborgd, dan is het einde verhaal. Dát is de strekking van het verhaal waarover de Afrikaanse voetbalbond zich eens diep zou moeten buigen.

Veiligheid
Het is flauw om te zeggen: zie je wel? Maar feit blijft dat de CAF erom bekend staat gastlanden voor voetbaltoernooien aan te wijzen waarvan het duidelijk is dat de veiligheid er niet gegarandeerd kan worden. Recentelijk nog vond in Ivoorkust het African Nations Championship plaats. De vrede was getekend, maar was het verstandig om juist dáár te gaan voetballen?

De teams in een van de twee groepen moesten tijdens dat toernooi onder zware politiebegeleiding van en naar het stadion in Yamoussoukro worden geleid. Afrikaanse journalisten schreven over een algeheel gevoel van onveiligheid.

Gabon
Over twee jaar vindt de Afrika Cup plaats in Gabon en Equatoriaal Guinee. Beide landen zijn niet bepaald het toonbeeld van vrede. Zeker Gabon niet, waar president Omar Bongo na meer dan 40 jaar dictatoriaal regeren onlangs overleed en waar zijn zoon de macht heeft overgenomen, tot groot ongenoegen van veel Gabonezen. Hevige rellen in de hoofdstad hebben vorig jaar al geleid tot het uitstellen van een WK-kwalificatiewedstrijd tussen het thuisteam en buurland Kameroen.

Ook president Teodoro Obiang Nguema Mbasogo van Equatoriaal Guinee, die 30 jaar geleden middels een coup aan de macht kwam, kan met recht een dictator genoemd worden, compleet met persoonlijkheidscultus, geruchten omtrent kannibalisme en met een vermelding op de Forbes-lijst van ’s werelds rijkste leiders.

En in 2014 reist de Afrika Cup-karavaan af naar Libië, waar de “Grote Leider” en “Gids van de Revolutie”, dictator Muammar al-Gaddafi, momenteel met 40 jaar de langstzittende president ter wereld is. Hij wordt algemeen gezien als dé paria van onze planeet en toch biedt de CAF hem de prestigieuze Afrika Cup aan. Hij zal het toernooi toch niet aangrijpen om zichzelf eens lekker in het zonnetje te zetten?

Voetbal
We willen graag voetballen in Afrika en we houden ontzettend veel van het Afrikaanse voetbal. Maar kunnen de bobo’s voortaan alsjeblieft besluiten nemen in het belang van het voetbal en niet op basis van economische en politieke gronden? En in ieder geval geen overhaaste beslissingen nemen als er verkiezingen voor de deur staan en er zieltjes gewonnen moeten worden?

Dit artikel verscheen eerder op roadto2010.nl

Reacties (12)

#1 Bismarck

Toen de overgebleven kandidaten voor de Afrika Cup 2010 werden bekendgemaakt, klaagden verschillende landen al over de “opvallende keus voor olieproducerende landen”.

Ligt dat niet erg voor de hand? Van die landen weet je dat ze degelijke voetbalstadions met voldoende capaciteit kunnen betalen.

  • Volgende discussie
#2 Bismarck

Ik ben trouwens benieuwd waar je de voetbaltoernooien in Afrika dan wilt houden als landen met onrust/bevrijdingsbewegingen en dictaturen niet mogen. Dan hou je zo’n beetje Bostwana, Mauritius en Namibië over, waarvan alleen de laatste het ook logistiek aan zou kunnen. Lijkt me een beetje saai om alle toernooien daar te gaan houden.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#3 Hockey

Dit is niet alleen een probleem van de CAF. FIFA doet er net zo hard aan mee. WK toewijzen aan Zuid Afrika?

En het IOC? Zij wijzen de Olympische Spelen ook steeds aan een continent toe om iedereen tevreden te houden, maar of het altijd de beste keuze is?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#4 pangaman

@2 hee hee heer Bismarck. Hier in Tanzania doen we ook niet aan onrust ende dictaturen. Dan heb je er al 4.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#5 Bismarck

@4: Waarom staat Tanzania dan in het rijtje Hybrid regimes van de Democracy Index? En ik begreep dat Zanzibar en het vaste land het ook niet helemaal eens zijn over de status van de eerstgenoemde?

Als je nu Lesotho of de Kaapverdische Eilanden genoemd had, dan had ik met mijn bek vol tanden gestaan (al geldt voor beiden hetzelfde als voor Mauritius en Botswana).

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#6 FAIL

Namibie lijkt me juist een goed voorstel.

Welk effect sorteert dit? De ogen zijn gericht op de Republiek van Zuid-Afrika.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#7 pangaman

@5: En zo’n lijstje wordt gemaakt door? Ach ja, de Economist. Dat bastiljon van het Vrije Westen. Volgens mij is een democratie ergens waar vrije verkiezingen zijn, waar oppositie is en waar burgers vertegenwoordiging hebben? Zat te doen hier, maar met de democratie zit het wel goed. Onder druk van de eigen bevolking hebben we vorig jaar nog onze vice-president ingeruild; grappig dat noem maar eens, de UK of de USA, of zelfs Nederland, waar men tegen wil van de eigen bevolking een oorlog startte, full democracies zijn. Maar dat went wel hoor, dat blanke vingertje. Hoe sneller op eigen benen, hoe sneller we ook wat kunnen doen aan 3. “The influence of foreign powers on government”;

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#8 mescaline

Er is echt wel een grens aan wat ik trek qua dom getrol @pangaman En ook qua voorspelbaar zuigerig gezwets::realiteit.

En dan denk ik nog dat je het eerlijk meent.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#9 Bismarck

“Volgens mij is een democratie ergens waar vrije verkiezingen zijn, waar oppositie is en waar burgers vertegenwoordiging hebben?”

Eerste deel ja, al is vrije verkiezingen wel een heel veel meer omvattend begrip dan veel mensen in eerste instantie doorhebben. Dat er oppositie is, is niet voldoende (meer dan de helft van de landen in de wereld heeft een oppositie in het parlement, maar in het grootste deel daarvan is de oppositie meer symbolisch en wordt er voor gezorgd dat die nooit een reële kans heeft de verkiezingen te winnen). Waar burgers vertegenwoordiging hebben is een erg hol begrip en nog minder garantie voor een democratie dan een oppositie.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#10 Bismarck

@7: Zou je trouwens Wikipedia een update kunnen geven, want daar staat de vice president Ali Mohamed Shein nog genoemd, die sinds 2001 zit.

Verder is het wel een teken aan de wand (toegegeven, geen hard bewijs, maar op zijn zachtst verdacht) dat de “huidige” regerende partij CCM al sinds haar oprichting (of beter fusie tussen de alleenheersende partijen van Zanzibar en Tanganyika) bij elke verkiezing de absolute meerderheid behaalde en elke presidentsverkiezing won.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#11 pangaman

@8: Ja, ik meen het. Dat kun je dom trollen noemen, voorspelbaar zuigerig gezwets. Dat kun j doen. Leuke discussie.

@9: Dank voor je reaktie; leuk om een inhoudelijk antwoord te krijgen.

Ga weer sponzen en van de bush genieten. Zal wel met context te maken hebben….

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#12 Faust

Prins Claus

  • Vorige discussie