Advocaten zonder grenzen

Foto: jvdgoot (cc)

OPINIE - In Overloon bouwt de Stichting Beperking zonder Grenzen Land van Cuijk een speeltuin. De Stichting, geheel gerund door vrijwilligers, heeft een brief gekregen van een advocatenbureau waarin hen gesommeerd wordt de naam te wijzigen. De advocaten schrijven namens Artsen Zonder Grenzen en beroepen zich op het merkenrecht. De stichting gaat nu maar voor een andere naam. ,,Wij willen ons sponsorgeld niet opofferen aan advocaatkosten, ” zegt Theo Weenink, een van de vrijwilligers. De proceskosten kunnen bij verlies in de tienduizenden euro’s lopen.

Volgens een woordvoerster van Artsen zonder Grenzen  heeft Stichting Beperking zonder Grenzen Land van Cuijk ‘een nette juridische brief’ gekregen. ,,Dat doen we bij iedereen die iets in de naam heeft zitten met ‘zonder grenzen’.

Volgens haar moet die term als beeldmerk worden gezien. ,,Als anderen een naam kiezen die daar te veel op lijkt, kunnen we die partijen daar op aanspreken. Het komt zelden of nooit tot een rechtszaak, we komen er onderling altijd uit.”
Het bericht leidt tot verontwaardigde reacties op de site van De Gelderlander: ‘Advocaten zonder grenzen’, ‘Arrogantie zonder grenzen’. Lezers kondigen aan hun donatie voor AzG stop te zetten. Waar de organisatie dan weer op reageert met de mededeling dat er geen donatiegeld voor deze advocaten is ingezet. Ze doen het gratis. En ze gaan heus geen proces voeren. Ze dragen het initiatief een warm hart toe en ‘zoeken graag een passende oplossing’.

AzG kan met mooie woorden proberen de zaak te sussen. Maar het kwaad is natuurlijk al geschied. Op deze manier als ‘multinational’ een goedwillende lokale speeltuinclub vanwege twee woorden onder druk zetten is ver over de top. Kan me voorstellen dat de Stichting eieren voor zijn geld kiest.

Het verontrustende van deze actie zit wat mij betreft in dat quasi achteloze ,dat doen we bij iedereen die iets in de naam heeft zitten met ‘zonder grenzen’. Als dat de implicatie van het merkenrecht is dan hoop ik dat een kapitaalkrachtige partij dit eens voor de rechter wil gaan uitvechten met AzG. Kan een organisatie het eigendom claimen van een combinatie van twee woorden? En zoja, heeft dat dan ook consequenties voor alle andere organisaties, inclusief vrijwilligersorganisaties die voor goede doelen zijn opgericht? Merkenrecht lijkt me vooral van toepassing op commerciële producten om te voorkomen dat de concurrent profiteert van jouw naam, beeldmerk, of de uiterlijke vorm van je product. En er is ook een belang van de consument: “Zonder merkaanduiding zou het voor een consument lastig zijn om te kiezen uit, bijvoorbeeld, vijf pakken melk in een identieke kartonnen verpakking.” Dat snapt iedereen. Maar het is absurd dat dit recht leidt tot uitspattingen zoals in het geval van AzG en de speeltuin.

Zoals bij alles wat te maken heeft met intellectuele eigendomsrechten is ook het merkenrecht ‘big business’. En waar veel geld wordt verdiend kan men ook makkelijk geld uitgeven om op van alles en nog wat te schieten. Kijken waar wat te verdienen valt. Je kunt je diensten dan ook best wel een keer gratis aanbieden. Staat mooi in het maatschappelijk jaarverslag van het kantoor. Ik zou deze uitwas van de advocatenpraktijk toch liever beschouwen als voorbeeld van onmaatschappelijk gedrag.

[overgenomen van Free Flow of Information]

Reacties (11)

#1 anoniem

Merkenrecht lijkt me vooral van toepassing op commerciële producten om te voorkomen dat de concurrent profiteert van jouw naam

Maar ik denk verder trouwens dat het gaat om het beschermen van de handelsnaam en niet direct om het merkenrecht. Een klein maar subtiel verschil. #0 roept erg makkelijk merkenrecht maar het artikel in de Gelderlander maakt daar geen gewag van.

En het is ook om te voorkomen dat er verwarring ontstaat waardoor een goededoelenclub benadeeld kan worden (bv giften komen verkeerd terecht) en PR wordt moeilijker bij naamsverwarring. Volgens mij zijn er meer voorbeelden, die ik me natuurlijk nu niet kan herinneren, want het is geen onderwerp dat scherp op het netvlies staat.

Of dat alles nu relevant is bij een lokale speeltuin? Geen idee. Maar het lijkt me idd een standaardreactie. De boosheid is misschien begrijpelijk, maar aan de andere kant ook weer niet.

  • Volgende discussie
#2 Bismarck

“Kan een organisatie het eigendom claimen van een combinatie van twee woorden?”
Ik vermoed van niet, gezien het veel te algemene bereik van “zonder grenzen”. Maar met een brief van een advocaat kun je makkelijk deze of gene genoeg afschrikken om het risico niet te nemen.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#3 Joeri Beetz

Wat achtergrond van een intellectueel-eigendomwerker:

‘Artsen zonder grenzen’ is een in de Benelux geregistreerd merk. Als dat door anderen wordt gebruikt heeft de organisatie geen andere keus dan daar tegen op te treden. Doen ze dat niet dan ‘verwatert’ het merk, verliest het zijn onderscheidend vermogen en kan iedereen het vrij gaan gebruiken.

Een simpele zoekopdracht in openbare databases (bijv. https://www.tmdn.org/tmview/welcome#) leert echter dat er nog meer ‘zonder grenzen’-organisaties met een merkregistratie zijn. Advocaten, piloten, dierenartsen, ingenieurs, injad (?), ondernemers (deels alleen in combinatie met een logo). De verstuurde brief naar een kleine, niet-commerciele en niet conurrerende organisatie lijkt mij het gevolg van matig juridisch advies van een advocaat die graag wat extra omzet draait. Wellicht gangbare praktijk, maar onnodig en slecht voor de reputatie van de klant.

Artsen zonder grenzen heeft trouwens ook een algemene registratie van het merk ‘zonder grenzen’. Ze gebruiken dat merk alleen zelden of nooit zonder er ‘Artsen’ voor te zetten, waardoor het lastig te handhaven is. Zeker als er al andere ‘zonder grenzen’ organisaties ongehinderd hun gang kunnen gaan. Ik kan me voorstellen dat er met de dierenartsen wel een serieus conflict is (of is geweest), maar weet daar zelf niets van.

Zeker gezien het ideeele karakter van AZG, lijkt deze brief me een onhandige zet, maar zolang ze die niet opvolgen met een daadwerkelijke claim of rechtzaak lijkt de ophef me begrijpelijk maar overdreven.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#4 Jos van Dijk

@3: Dank voor de aanvulling. En inderdaad: slecht voor de reputatie van de klant.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#5 Co Stuifbergen

@3: Artsen zonder grenzen heeft trouwens ook een algemene registratie van het merk ‘zonder grenzen’.
Ik betwijfel dat dat mag. Een merk mag namelijk niet “beschrijvend” zijn.
(Het zou een rare boel worden als Heineken het merk “bier” mag registreren en alle andere brouwers dan maar “alcoholische gerst-drank” op hun verpakking moeten zetten, totdat Grolsch “gerst-drank” als merk registreert).

Een handelsnaam mag wel beschrijvend zijn.

in uw link staat:

het gebruik van die naam is genoeg om er bescherming voor te krijgen. En dat geldt óók als de naam beschrijvend is (in tegenstelling tot merken), hoewel je bescherming minder sterk wordt naarmate je handelsnaam beschrijvender is. En als laatste geldt de bescherming alleen in de regio’s waar het bedrijf daadwerkelijk actief is

Ik neem aan dat de bescherming ook niet geldt in sectoren waarin een “bedrijf” (AzG is een stichting) actief is.

“dokters zonder grenzen” lijkt mij verwarrend, maar een speeltuinvereniging zou (denk ik – ik ken de rechtspraak niet) best “zonder grenzen” mogen heten.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#6 Co Stuifbergen

@3: zolang ze die niet opvolgen met een daadwerkelijke claim of rechtzaak lijkt de ophef me begrijpelijk maar overdreven.

Ik denk dat u niet begrijpt hoe intimidatie werkt.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#7 Joeri Beetz

aanvulling: ik lees dat het advocatenkantoor geen facturen stuurt aan AZG. Meer macht der gewoonte dan winstbejag dus.

Dit soort zaken komt met enige regelmaat in het nieuws. Misschien nog wel schadelijker voor de beroepsgroep van IE-advocaten dan voor de betreffende klanten.

Zo kan het ook: https://www.theatlantic.com/technology/archive/2012/07/this-cease-and-desist-letter-should-be-the-model-for-every-cease-and-desist-letter/260170/

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#8 Co Stuifbergen

Overigens:
Als AzG werkelijk in overleg iets eraan doen wil, stuurt het gewoon een brief aan de Stichting (voorheen) Beperking zonder Grenzen Land van Cuijk, waarin hij verklaart geen bezwaar te hebben tegen het gebruik van de naam.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#9 Henk van S tot S

@8:
Lijkt me een goed idee.
N.B.
Het zou bovendien wel eens kunnen dat het bestuur pas op de hoogte is gebracht, nadat de claim, door een overijverig te veel verdienend claimziek advocaatje was gestuutrd.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#10 Folkward

Als toevoeging aan #3, ‘zonder grenzen’ is een woordmerk. Ik heb me er even op proberen in te lezen via dit merkenregistratiebureau. @5 Dat betekent dat ze het wel degelijk mogen registreren als merk. Je voorbeeld mbt ‘bier’ zou anders moeten zijn. In plaats van ‘bier’ gaat het om de toevoeging ‘Heerlijk, helder …’ wat gebruikt zou worden door een andere organisatie die zich richt op drinken, alcoholisch drinken of bier. Heineken zou wel degelijk achter Hoppe of Hertog Jan aan gaan, als ze de toevoeging gebruiken van de twee onderscheidende(!) en beschrijvende woorden: “Heerlijk, helder”.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#11 Frank789

Misschien wordt het belang van naamsbescherming door Artsen Zonder Grenzen voor sommigen pas een duidelijk als iemand Antisemieten Zonder Grenzen opricht.

  • Vorige discussie