Voorpagina

Zoekresultaten voor

'stationsgebied utrecht'

Foto: Tom Davidson (cc)
Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Wethouder Utrecht antwoordt: referendum is geen beloftenfabriek!

, door

Een gastbijdrage van architect Ad van der Stok

Steden veranderen, langzaam maar ingrijpend en bijna zonder dat je het door hebt. Sargasso legt één ingrijpende verandering onder het vergrootglas: het Centrumplan van Utrecht. Daaraan wordt voor een paar miljard verbouwd, maar niet op de manier die de bevolking in gedachte had. Ondanks de schaal van het project – vergelijkbaar met de Zuidas – vindt u er in de mainstream media nauwelijks iets over terug.

Hier was in een minidocumentaire te zien wat zich heeft afgespeeld sinds het referendum in 2002, enkele interviews naar aanleiding van de documentaire en een open brief aan de nu verantwoordelijk wethouder Victor Everhardt. We kregen respons. De complete reactie van de wethouder vindt u onderaan deze post.

Aangezien zijn antwoorden niet direct corresponderen met de gestelde vragen, zijn ze voor de leesbaarheid samengevoegd en voorzien van enig commentaar om ze in perspectief te plaatsen. Het perspectief van de schrijver weliswaar en daarom kunt u natuurlijk het beste zelf de eigenlijke brief lezen.

De discussie over het stationsgebied loopt al enkele decennia, maar het in 2002 gehouden referendum is een ijkpunt. De hele stad werd betrokken bij de plannen. 65,3% van de bevolking, vele tienduizenden bewoners, kozen voor één van de twee varianten die gepresenteerd werden: plan A. Daarover de eerste vraag.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Utrecht CentrumPlan (UCP) Dossier

, door

Utrecht is al vele jaren bezig met het nadenken over en ontwerpen aan de miljarden kostende herinrichting van het stationsgebied en omgeving. De discussie daarover begon al in de jaren negentig, maar kwam pas echt van de grond aan de vooravond van het referendum in 2002. Sindsdien zijn de plannen verder ontwikkeld, maar is de aandacht verslapt, terwijl sinds enige tijd de bouwwerkzaamheden op gang komen.

Met name het hart van het project, het stationsgebied en Hoog Catharijne, zijn bij een ieder die weleens in Utrecht komt bekend. Wat daar gebeurt gaat vele bewoners en gebruikers aan, omdat zij er dagelijks komen, maar niemand lijkt er grip op te hebben. Grip mis ook bij de politici, zowel wat betreft de aanvankelijke doelstellingen als de dreigende uitkomsten. En er zijn eigenlijk amper journalisten die de tijd en moeite erin steken, die nodig is om de plannen te doorgronden en voor het voetlicht te brengen.

Sargasso doet dat wel, met dit dossier met analyses, interviews en diverse reacties over het omvangrijke Utrechtse CentrumPlan:

(2011-03-18) Minidocumentaire “Beloftes die schuld maken”:

Gepresenteerd in Gebroken beloftes en ruimtelijke problemen in Utrechts Centrumplan

Links:
Publicatie op Joop.nl
Publicatie op DNU.nu
Publicatie op Skyscrapercity.com
Publicatie op Humedia.nl
Publicatie op website SP Utrecht
IKC RO
Publicatie op Cobouw.nl
Publicatie op Vervoersplanologie Blog
Publicatie op Weblog Dionysia

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Politiek is geen instituut van vrijblijvendheid – open brief aan Utrechtse Wethouder Everhardt

, door

Een volgende gastbijdrage van architect Ad van der Stok over het Utrechtse CentrumPlan. Dossier

Als politici zichzelf serieus nemen, dan zijn hun beloftes niet vrijblijvend en mogen we ze er aan houden. Blijken ze onuitvoerbaar, dan hoeft dat geen probleem te zijn, zolang dat ruiterlijk wordt toegegeven en wordt uitgelegd. Rondom het miljarden kostende Utrechtse Centrumplan gaat dat anders.

De beloftes uit het referendum in 2002 en het Masterplan van 2003 worden bij lange na niet waargemaakt. Maar volgens Burgemeester & Wethouders, in ieder geval tot 2009 bij monde van wethouder Janssen, stonden die beloftes nog fier overeind. Dus terwijl het regent, spiegelt B&W zon voor en zegt daarmee de waterdichtheid van de plannen niet zo relevant te vinden. ‘Wethouder, u had zon beloofd maar nu regent het, wat gaan we daaraan doen?’ ‘Best raadslid, waar heeft u het over? Volgens mijn papieren schijnt de zon.’

De politieke werkelijkheid verschilt hemelsbreed van de plannen en dat zou B&W ronduit moeten toegeven. Niet om recht te doen aan de geschiedenis, maar om discussie mogelijk te maken die nu door die officiële werkelijkheid gefrustreerd wordt. Pas wanneer B&W de werkelijkheid van de plannen onder ogen ziet, kan er met de raad gesproken worden over welke verbeteringen nog mogelijk zijn. Daarom onderstaande brief aan verantwoordelijk wethouder Victor Everhardt, over of hij de zon nog ziet schijnen en wat hij tegen de regen denkt te gaan doen:

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

‘Centrumplan Utrecht nauwelijks democratisch te sturen’

, door

Na het publiceren van een minidocumentaire en een interview met Vincent van Rossem, is dit een derde gastbijdrage van architect Ad van der Stok over het Utrechtse Centrumplan. Met medewerking van Dimitri Tokmetzis.

Tejo SpitUtrecht verbouwt stilletjes z’n centrum voor enkele miljarden euro’s. Althans, intimi volgen het aandachtig, maar het grote publiek merkt het vooral aan de bouwhekken. Dat was anders in 2002. Bij het referendum over de plannen gaf tweederde van de stad z’n mening over de door politici voorgespiegelde toekomst van het stationsgebied. Sindsdien weet het grote publiek dat er iets gebeurt, maar niet echt wat. Negen jaar later zijn de plannen ingrijpend veranderd en lijken politici het overzicht verloren te zijn. Bovendien lijkt ’t project zich bijna continu onder de radar van de serieuze journalistiek te bewegen, misschien wel omdat het te ingewikkeld is.

Aan dat gebrek aan overzicht poogde ik een eind te maken, door als architect journalistiek te bedrijven en in een minidocumentaire de uit hoeken en gaten tevoorschijn komende informatie op een toegankelijke manier voor het voetlicht te brengen. Dat leidde tot discussie, net als het interview met architectuurhistoricus Vincent van Rossem. Alvorens politici uit te nodigen mee te praten, een tweede interview, met hoogleraar planologie Tejo Spit van de Universiteit Utrecht.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Gebroken beloftes en ruimtelijke problemen in Utrechts Centrumplan

, door

Dit is een gastbijdrage van Ad van der Stok, architect en onderzoeker

De gemeente Utrecht lijkt nauwelijks grip te hebben op de verbouwing van het stationsgebied, de grootste en misschien wel duurste binnenstedelijke verbouwing van Nederland. Dat toont onderstaande mini-documentaire, waarin de ontwikkelingen sinds het referendum in 2002 bekeken worden. De destijds gemaakte politieke beloftes en de achterliggende doelstellingen zijn grotendeels terzijde geschoven.

Utrecht sprak zich in 2002 duidelijk uit voor een open en groene variant. De huidige ruimtelijke opzet van Hoog Catharijne veroorzaakte sociale onveiligheid en die moest aangepakt worden. Uit de analyse blijkt echter dat de huidige opzet gewoon gehandhaafd blijft. Hoog Catharijne ontspringt de dans en wordt vooral groter. De begane grond blijft een schemergebied vol stallingen. Van een populair onderdeel van de plannen, het herstellen van de historische singel, blijft weinig over.



Complexe ruimtelijke ontwikkelingen zoals dit centrumplan hebben een looptijd van vele jaren en dan blijkt het niet makkelijk het eigenlijke doel voor ogen te houden. Daarbij spelen drie factoren een complicerende rol.

De gemeenteraad zou controle moeten uitoefenen, maar zij wordt zelden bevolkt door mensen die, bijvoorbeeld door studie of ervaring, verstand hebben van complexe ruimtelijke projecten. Dat zelfde geldt overigens ook vaak voor wethouders ruimtelijke ordening. Lees hier het C.V. van de vorig jaar toegetreden D66-wethouder Victor Everhardt en constateer dat daarin niets in te vinden is dat hem ook maar enige houvast geeft in het beoordelen van een zo complex stedenbouwkundig project als het stationsgebied waar hij op het moment verantwoordelijk voor is.

Over de privatisering van de openbare ruimte

, door

Het grondrecht van de vrijheid van meningsuiting geldt bij uitstek voor de openbare ruimte: de straat, openbare gebouwen, de openbare vergadering, maar ook de publieke media, het internet. Er zijn wel grenzen natuurlijk, maar die zijn bij wet bepaald en gelden voor iedereen. Overschrijding daarvan zal altijd door een rechter moeten worden getoetst voordat er sancties kunnen volgen. In niet-openbare omgevingen, zoals bedrijven, scholen, particuliere huizen moet je je houden aan daar geldende regels. En dan kun je bij overtreding te maken krijgen met sancties van de daar bevoegde autoriteiten. Dat is dan een puur private aangelegenheid, willekeur is niet uitgesloten. Je kunt daarvoor naar een (civiele) rechter stappen natuurlijk, maar de meeste conflicten worden in de praktijk binnenshuis opgelost.

Nu is er in Nederland en vele andere westerse landen al jaren sprake van een privatisering van de openbare ruimte. Het overdekte winkelcentrum is het meest bekende voorbeeld. Een straat, plein, passage of traverse met uitsluitend winkels, beheerd door een particuliere onderneming en bewaakt door particuliere beveiligers. Die onderneming heeft namens de winkeliers meestal ook regels vastgesteld die er voor moeten zorgen dat er ongestoord gewinkeld wordt. En alleen gewinkeld wordt. Activiteiten die niet passen binnen dat kader kunnen worden verboden. Zwervers worden geweerd, evenals demonstraties en mensen die folderen in verkiezingstijd. Het is shoppen geblazen en anders ga je maar ergens anders heen.

Foto: copyright ok. Gecheckt 09-11-2022

#dtv: dure bouwprojecten in Nederland

, door

DATA - Grote bouwprojecten en Nederland: het lijkt geen goede combinatie. Alleen al de verbouwing van het Rijksmuseum en de Noord/Zuidlijn kosten jaren meer tijd dan gepland en worden miljoenen duurder dan begroot. En dit zijn nog maar twee voorbeelden uit een reeks grote bouwprojecten die uit de hand loopt.  Het lijkt wel of ze per definitie nooit binnen budget en planning passen.

Maar is dit echt zo? Hoe vaak gaat het mis bij grote bouwprojecten? En gaan alleen overheidsprojecten zo mis of ook de bouwplannen in opdracht van private instellingen? Gaat het in de Randstad vaker mis dan in de rest van het land? En is het iets van de laatste jaren of zijn bouwdebacles van alle tijden?

Zelf kunnen we wel een lijst maken met de voor de hand liggende projecten als bijvoorbeeld de megaverbouwing van het Utrechtse stationsgebied. Maar hoe zit het met bouwprojecten in Deventer, Leeuwarden of Breda? Dit willen we landelijk in kaart gaan brengen. Met zijn velen weten we veel meer dan met alleen de redactie en vele handen maken licht werk. Sargasso slaat daarom de handen ineen met Altijd Wat van de NCRV. Maar we hebben ook uw hulp nodig.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

De val van een virtuele toren

, door

Al eerder was hier aandacht voor de Belle van Zuylen middels een duidelijke video van Ad van der Stok. Nu de toren niet door gaat, reflecteert hij op alles wat er omheen gebeurd is.

Lokale politiek gaat vaak over de inrichting van de stad en dat weten ze in Utrecht. Vorig jaar maart viel het college over de aanleg van een invalsweg. Nadat de VVD er een pleister op plakte ging het aangepaste college verder, met op de agenda het volgende plan: het Muziekpaleis.

Ondertussen ging in de luwte van de publiciteit de voorbereiding voor de bouw van de vele malen grotere Belle van Zuylen door. Sinds 2006 stond deze 262 meter hoge toren fier overeind. Al waren er buiten het stadhuis amper voorstanders te vinden. Gelukkig deed de crisis wat de Utrechtse gemeenteraad naliet: de stekker uit het plan trekken.

Voor de Utrechter en de geïnteresseerde: een verslag van 14 maanden nieuwsgierigheid en verbazing. Nieuwsgierigheid over de motieven überhaupt zo’n toren in een nieuwbouwwijk te willen zetten. Waarom laat een wethouder of gemeenteraadslid zich overtuigen van zo’n plan?

Verbazing over het feit dat het uitgewerkte plan van mei 2008, al die tijd tegenstrijdig is geweest met het Masterplan dat in januari 2006 door de gemeenteraad zelf werd goedgekeurd. Een raad die zichzelf zo weinig serieus neemt is slecht nieuws. Zeker voor de stad waar de komende jaren het stationsgebied het decor vormt voor de meest grootschalige verbouwing van het land, à 4 miljard euro.


Voorspel
In de hoogbouwvisie van Leidsche Rijn Centrum Noord, liet Jo Coenen opnemen dat de sky de limit was. Hoogbouwvisies hebben meestal meer met hoogbouw dan met visie te maken en hoogbouw, dat laat projectontwikkelaar Burgfonds zich geen twee keer zeggen. Met een 262 meter hoog ontwerp van de Architecten Cie onder de arm stapt ze naar PvdA wethouder Bosch. Er is nog geen plan en hij omarmt prompt de aangeboden toren. In 2006 komen de eerste beelden van de Belle van Zuylen naar buiten, die nog wat aan een grap deden denken. Dat verandert in mei 2008 met de presentatie van een verder uitgewerkt plan. Ik begin de berichtgeving te volgen.